Ryngraf z wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej

Prezentacja na temat: "Ryngraf z wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej"— Zapis prezentacji:

1

2 Ryngraf z wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej
Ryngraf z wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej. Emblemat ten był bardzo często noszony przez żołnierzy V i VI Brygady Wileńskiej AK.

3 V Wileńska Brygada AK (1944-1952) dowodzona przez mjr
V Wileńska Brygada AK ( ) dowodzona przez mjr. Zygmunta Szendzielarza "Łupaszkę" była jednym z najbitniejszych oddziałów partyzanckich Wileńskiego Okręgu AK. Działała w wyjątkowo trudnych warunkach, mając przeciwko sobie zarówno Niemców, jak i partyzantkę sowiecką, zwalczającą Armię Krajową, potem oddziały UB i KBW

4 Mjr Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka” Do 1939 d-ca 2. szwadronu 4. p. uł
Mjr Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka” Do 1939 d-ca 2. szwadronu 4. p.uł. Zaniemeńskich w Wilnie, uczestnik wojny obronnej 1939 w ramach Armii "Prusy" i Grupy Operacyjnej gen. bryg. Władysława Andersa [d-cy Nowogródzkiej Brygady Kawalerii]. Organizator i dowódca V Wileńskiej "Brygady Śmierci" AK Działał na terenach Pomorza Zachodniego, Wschodniego, Borów Tucholskich, Warmii i Mazur, Białostocczyzny i Podlasia. Aresztowany na Podhalu. Zamordowany w więzieniu mokotowskim 8 lutego 1951.

5 Mjr "Łupaszka" oraz wachm
Mjr "Łupaszka" oraz wachm. Wacław Beynar "Orszak" (z lewej) żołnierz V Brygady Wileńskiej od jesieni 1943. W latach kurier mjr. "Łupaszki". Aresztowany przez UB 24 lipca 1948 w Gdyni, skazany na karę śmierci zamienioną na 15 lat więzienia.

6 Por. Zygmunt Błażejewicz "Zygmunt"
Uczestnik wojny obronnej 1939. D-ca plutonu w VI Brygadzie Wileńskiej. Po przedarciu się jesienią 1944 na Białostocczyznę w Obwodzie AK Bielsk Podlaski. W ciągu kilkumiesięcznej działalności przeprowadził szereg udanych akcji przeciwko siłom NKWD, MO i UB na terenie Podlasia. Po rozwiązaniu V Brygady Wileńskiej we wrześniu 1945, por. "Zygmunt", zagrożony aresztowaniem wyjechał na Zachód.

7 Por. Marian Pluciński "Mścisław”
Uczestnik wojny obronnej 1939, następnie w konspiracji ZWZ-AK. Od 1944 d-ca plutonu w V Brygadzie Wileńskiej. Do listopada 1944 dowodził oddziałem złożonym z rozbitków brygad wileńskich, operujących na północ od Wilna. Wiosną 1945 przedostał się na teren Białostocczyzny i nawiązał kontakt z mjr. "Łupaszką". Po rozwiązaniu oddziału, w październiku 1945 zaprzestał działalności konspiracyjnej. Aresztowany przez UB wiosną 1946, kilka tygodni później osądzony i skazany na karę śmierci. Zamordowany 28 czerwca 1946 w białostockim więzieniu.

8 Ppor. Lucjan Minkiewicz "Wiktor”
Żołnierz VI Brygady Wileńskiej AK. Jesienią 1944 przedostał się na Białostocczyznę. Z-ca d-cy plutonu w 1. szwadronie odtworzonej V Brygady Wileńskiej. Aresztowany przez UB Sądzony razem z mjr. "Łupaszką", skazany na karę śmierci i zamordowany na Mokotowie.

9 V Brygada Wileńska mjr. "Łupaszki" została odtworzona w kwietniu 1946 w Borach Tucholskich Akcje dywersyjnych nie tylko w Trójmieście i na Pomorzu Gdańskim, ale na banki w Koszalinie i Toruniu, na pociąg pod Białogardem, na urzędy skarbowe, biura Państwowego Monopolu Spirytusowego w Olsztynie i innych miastach. Odtworzona V Brygada w 1946 dzieliła się na trzy szwadrony dowodzone przez ppor. Zdzisława Badochę "Żelaznego" ppor. Henryka Wieliczkę "Lufę" i ppor. Leona Smoleńskiego "Zeusa".

10 Rok 1945. Kadra V Brygady Wileńskiej AK.
Od lewej: ppor. Henryk Wieliczko "Lufa", zamordowany na zamku lubelskim. Por. Marian Pluciński "Mścisław", zamordowany w białostockim więzieniu. Mjr Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka", wachm. Jerzy Lejkowski "Szpagat", ppor. Zdzisław Badocha "Żelazny", poległ w walce z UB koło Sztumu.

11 V Brygada operowała głównie na Pomorzu i na Mazurach:
W okresie "pomorsko-mazurskim" przez oddziały V Brygady przewinęło się łącznie blisko 90 żołnierzy. Rezultaty działalności skromnych sił jakimi w 1946 dysponował mjr. "Łupaszka" były bardzo efektowne. Od grudnia 1945 do listopada 1946 jego oddziały wykonały ok. 170 akcji bojowych. Do najbardziej spektakularnych operacji oddziałów V Brygady w tym okresie należy zaliczyć: - rozbicie 11 maja 1946 grupy operacyjnej KBW i UB pod Bartlem Wielkim pow. Tuchola, - rozbrojenie 19 maja 1946 siedmiu posterunków MO i jednej placówki UBP w pow. Stargard i Kościerzyna, - rozbicie 21 maja 1946 placówki UBP i posterunków MO w Bobolicach i Piotrkówku pow. Koszalin oraz Przychylewie pow. Człuchów, - rozbicie 25 maja 1946 grupy operacyjnej MO pod Podjazdami pow. Kartuzy, - rozbicie 10 czerwca 1946 grupy operacyjnej MO i UB pod Tulicami, - zasadzkę 23 czerwca 1946 pod Czarnym Piecem pow. Ostróda, - rozbrojenie 28 października 1946 posterunków MO w Rozogach i Lipowcu, - rozbicie 28 października 1946 grupy operacyjnej MO i UB na drodze Wielbark-Jedwabno pow. Szczytno.

12 Białostocczyzna, lato 1945. Żołnierze 4
Białostocczyzna, lato Żołnierze 4. szwadronu V Brygady Wileńskiej AK. Stoją od prawej: wachm. Jerzy Lejkowski "Szpagat", Danuta Siedziakówna "Inka", kpr. Bohdan Obuchowski "Zbyszek", w środku siedzi Kazimierz Kwiatkowski.

13 Danuta Siedziakówna „Inka”
sanitariuszka 4. szwadronu odtworzonej na Białostocczyźnie V Brygady Wileńskiej AK. W 1946 w 1. szwadronie Brygady działającym na terenie Pomorza. Aresztowana przez UB w czerwcu W śledztwie odmówiła składania zeznań obciążających członków brygad wileńskich AK. Zamordowana 28 sierpnia 1946 w Gdańsku

14 "Jest mi smutno, że muszę umierać
"Jest mi smutno, że muszę umierać. Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba". Warto pamiętać, że partyzantka "Łupaszki" prowadzona była w "rycerskim" stylu, co nie zawsze stanowiło regułę. Nawet dokumenty UBP i KBW podkreślały dyscyplinę w szeregach V i VI Brygady Wileńskiej oraz wybitnie ideowy - charakter ich działalności. Zwracały też uwagę na zwalczanie przez nie bandytyzmu, stanowiącego prawdziwą plagę niektórych terenów po wojnie. To dopiero późniejsza propagandowa literatura stworzyła wizerunek „ryżego herszta” i "kulawego watażki” - mjr. "Łupaszki" i kpt. „Młota”. W rzeczywistości byli to niezłomni patrioci i wybitni dowódcy partyzanccy.

15 W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” - bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu... Należy się im od wszystkich Polaków: cześć, wdzięczna pamięć oraz serdeczna modlitwa!