Sądownictwo międzynarodowe

Historia sądownictwa międzynarodowego 1.Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej – powołany w okresie Ligii Narodów; 2.Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości powołany w miejsce STSM – 1946 r.

Funkcje MTS: I.Rozstrzyganie sporów II.Wydawanie opinii doradczych – na żądanie Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz na podstawie upoważnienia ZO – na żądanie Rady Gospodarczej i Społecznej, Rady Powierniczej i organizacji wyspecjalizowanych ( tylko w sprawach wynikających z ich działalności)

Organizacja MTS 1.Skład Trybunału : 15 sędziów (sędziami polskimi byli prof. B.Winiarski i prof. M.Lachs); 2.Wybór na 9 lat z prawem ponownego wyboru, a co 3 lata wymiana 5 sędziów 3.Wyboru dokonuje ZO i RB niezależnie od siebie bezwzględną większością głosów; 4.W składzie Trybunału mogą również zasiadać sędziowie ad hoc; 5.Sędziowie korzystają z przywilejów i immunitetów (w zakresie wykonywanych funkcji).

Bezstronność wyrokowania 1.Zakaz zajmowania stanowisk politycznych lub administracyjnych oraz zakaz wykonywania innego zawodu; 2.Zakaz bycia w sprawie agentem, doradcą lub adwokatem; 3.Każda strona w sporze ma prawo mieć w składzie Sądu sędziego swojej narodowości (sędziowie ad hoc); 4.Każdy sędzia może się wyłączyć ze składu sądzącego w konkretnej sprawie.

Kto może być stroną w postępowaniu: Stronami postępowania mogą być tylko państwa, które są stronami statutu, a więc członkami ONZ. Rada Bezpieczeństwa ustala warunki, na jakich państwa niebędące stronami Statutu mogą stawać przed sądem.

Jakie sprawy może rozstrzygać Trybunał: 1.Podstawą kompetencji jest zgoda państw. Zgoda musi być wyrażona w sposób oczywisty i niezaprzeczalny; 2.Kompetencja nieobowiązkowa i kompetencja obowiązkowa;

Sposoby wyrażenia zgody na kompetencję Trybunału: 1.Zgoda ex post – wyrażenie zgody na osądzenie jednego, ściśle określonego sporu; 2.Klauzula sądowa – wyrażenie zgody na kompetencję Trybunału we wszystkich sporach, jakie mogą powstać w przyszłości w związku z interpretacją umowy; 3.Deklaracja złożona na podstawie klauzuli fakultatywnej – generalne wyrażenie zgody na kompetencję Trybunału we wszystkich sprawach.

Komplety orzekające Trybunał orzeka w pełnym składzie, a do ukonstytuowania Sądu potrzebne jest kworum 9 sędziów (nie bierze się pod uwagę sędziów ad hoc). Może również orzekać nie w pełnym składzie, lecz w składzie izby.