R OLA DOŚWIADCZENIA W NAUCE

ŹRÓDŁA DANYCH NAUKOWYCH OBSERWACJEEKSPERYMENTY

OBSERWACJE Są podstawą wszelkiego poznania, odbywają się bez ingerencji obserwatora w przebieg zjawiska czy procesu;

DOŚWIADCZENIA Polegają na celowym wywoływaniu określonego zjawiska (w warunkach laboratoryjnych, sztucznie stworzonych przez eksperymentatora).

HIPOTEZA „Naukowe przypuszczenie” będące próbą wyjaśnienia natury zaobserwowanych zjawisk lub zależności.

TEORIA NAUKOWA Jeżeli hipotezę potwierdzą liczne obserwacje i doświadczenia przeprowadzone niezależnie od siebie w ośrodkach naukowych na całym świecie, może ona stać się teorią naukową.

PRAWO NAUKOWE Jeżeli teoria naukowa uzyska powszechną akceptację to może zostać uznana za prawo naukowe. Pawłow

OBSERWACJE EKSPERYMENTY WYNIKI SPRAWDZANIE HIPOTEZA POTWIERDZENIE TEORIA NAUKOWA POWSZECHNA AKCEPTACJA PRAWO NAUKOWE

Problem badawczy – pytanie, na które odpowiedź uzyskujemy w wyniku przeprowadzonego doświadczenia. Celem doświadczenia jest rozwiązanie problemu badawczego.

E TAPY EKSPERYMENTU NAUKOWEGO Określenie problemu badawczego Podstawowe hipotezy Odrzucanie hipotezy Wybór metody badawczej Przeprowadzenie doświadczenia Wynik przeczy hipotezie Wynik potwierdza hipotezę Rozwiązanie problemu badawczego

C ODZIENNE PROBLEMY BADAWCZE Przykład: Karolina nie może znaleźć swoich skarpetek. Wie, że są w jednej z 6 szuflad, ale nie pamięta, w której. Problem badawczy: W której szufladzie są skarpetki? Hipoteza: W drugiej od góry (Karolie wydaje się, że tam mogą być) Eksperyment: Karolina otwiera szufladę i sprawdza czy są tam skarpetki Wynik: Skarpetek nie ma. Wniosek: Hipoteza okazała się fałszywa (Karolina ją obaliła) Następna hipoteza: Skarpetki są w trzeciej szufladzie od góry. Tym razem okazuje się, że rzeczywiście tam są, hipoteza zostaje potwierdzona, a problem badawczy rozwiązany.

C ODZIENNE PROBLEMY BADAWCZE Michał znalazł na strychu starą lampę bez żarówki. Chce sprawdzić, czy lampa jest sprawna. Sformułuj problem badawczy, postaw hipotezę, zaproponuj, jak można ją przetestować.

R OZWIĄZANIE ZADANIA Problem badawczy: Czy lampa jest sprawna? Hipoteza: Lampa jest sprawna Weryfikacja hipotezy (testowanie): Wkręcenie żarówki i podłączenie jej do prądu. Wyniki testu: Lampa działa lub Lampa nie świeci, bo 1. jest zepsuta lub 2. żarówka albo gniazdko są zepsute Próba kontrolna( kontrola pozytywna): Sprawdzenie żarówki i sprawności gniazdka przy użyciu sprawnej lampy.

K ORZYSTAŁAM Z : metodologia_PL.pdf