Wacław Gołowicz Patron Biblioteki Miejskiej w Mrągowie Maria Mikołajczyk

Wacław Gołowicz ( ) bibliotekarz, działacz społeczny i kulturalny, pasjonat, wieloletni dyrektor biblioteki w Mrągowie, od 1984 roku jest jej patronem.

Życiorys Wacław Gołowicz urodził się 20 października 1918 r. we wsi Rzechowo Wielkie koło Makowa Mazowieckiego. Rodzicami byli Lech Gołowicz i Marcela z domu Załęska. Wacław urodził się jako 4 z 6 dzieci.

Życiorys W latach uczęszczał do szkoły powszechnej w Gąsewie (2 km od domu). Był dobrym uczniem, wyróżniał się głównie z języka polskiego i prac ręcznych. Od najmłodszych lat był czytelnikiem szkolnej biblioteki. W siódmej klasie znał już twórczość Żeromskiego, Sienkiewicza, Mickiewicza, Homera.

Życiorys Do roku 1938, z powodu braku możliwości kontynuowania nauki zajmował się drobnymi zajęciami, a w marcu 1938 r. wstąpił jako ochotnik do wojska. Służbę wojskową odbywał w 13 Pułku Piechoty w Pułtusku. Od września 1938 do marca 1939 roku był słuchaczem Szkoły Podoficerskiej w Pułtusku, którą ukończył w stopniu kaprala i ze specjalnością dowódcy karabinu maszynowego. Z przyjacielem Anatolem Suchowskim, po przysiędze, w maju 1938 r.

Życiorys W okresie 1-28 września 1939 r. Wacław Gołowicz był uczestnikiem Kampanii Wrześniowej. Z Armią „Modlin” pod dowództwem generała Emila Przedrzymirskiego-Krukowicza brał udział w bitwie pod Groduskiem (3-4 IX), następnie uczestniczył w obronie Modlina do dnia kapitulacji. Trafił do niewoli, a 17 X 1939 r. wrócił do Rzechowa. Po powrocie z niewoli do Rzuchowa w październiku 1939 r.

Życiorys 4 maja 1941 roku Wacław Gołowicz ożenił się z Genowefą Krzyżewską. Gołowiczowie zamieszkali w Chodkowie Załogach. W 1943 r. urodził się syn Anatol, a w 1947 r. córka Anna.

Życiorys W 1949 roku Gołowiczowie przeprowadzili się do Bisztynka (obecnie powiat olsztyński) koło Biskupca Reszelskiego.

Bibliotekarz W okresie od 4 marca do 31 grudnia 1949 r. Wacław Gołowicz był referentem rolnym w Zarządzie Gminy Grzęda z siedzibą w Bisztynku. Jednocześnie podjął się uruchomienia i prowadzenia punktu bibliotecznego Powiatowej Biblioteki Publicznej w Biskupcu dla mieszkańców gminy Grzęda z siedzibą w Bisztynku. 1 stycznia 1950 r. punkt został przekształcony w Bibliotekę Gminną, a Wacław Gołowicz został jej kierownikiem. Fakt ten stał się punktem zwrotnym w jego działalności zawodowej – swoje życie związał na stałe z bibliotekarstwem.

Bibliotekarz r. w ”Życiu Olsztyńskim” ukazała się relacja z obchodów Tygodnia Oświaty Książki i Prasy w powiatach województwa olsztyńskiego. Jedną z wyróżnionych bibliotek była Biblioteka Gminy Grzęda w Bisztynku. Nazwisko Wacława Gołowicza zostało zgłoszone do objęcia jednej z bibliotek powiatowych na terenie województwa. Gołowicz wybrał Mrągowo.

Bibliotekarz 1 września 1950 r. Wacław Gołowicz objął kierownictwo Powiatowej Biblioteki Publicznej w Mrągowie. Funkcję tę pełnił do czasu przejścia na emeryturę, tj. do 1 listopada 1979 r. Wacław Gołowicz przy pracy

Bibliotekarz W 1950 roku w powiecie mrągowskim istniały 2 biblioteki miejskie w Mrągowie i Mikołajkach, 8 bibliotek gminnych: w Baranowie, Sorkwitach, Ukcie, Wyszemborku, Nawiadach, Rybnie, Pieckach i w Woźnicach oraz 37 punktów bibliotecznych. Jedna książka przypadała na 2 mieszkańców powiatu, a procent czytelników w stosunku do liczby mieszkańców wynosił 3,7. Gdy kierownictwo biblioteki w Mrągowie obejmował Wacław Gołowicz, brakowało 1 biblioteki gminnej, występowały braki w opracowaniu księgozbioru i katalogów, problemem były złe warunki lokalowe, braki w sprzęcie i kadrach. Przed Wacławem Gołowiczem rozpoczął się okres wytężonej pracy.

W 1954 r. wprowadzono nowy podział administracyjny kraju. Biblioteki gminne otrzymały nazwę gromadzkich. W Mrągowie przystąpiono do realizacji ogólnopolskiego hasła „W każdej gromadzie biblioteka”. W 1955 r. w wyniku przekształceń powstała Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna. Otrzymała nowy, 5 izbowy lokal przy ul. Roosevelta 17. Rozpoczął się kolejny okres Pracy Wacława Gołowicza, która przyniosła mu wiele zadowolenia i satysfakcji, a czytelnikom sprzyjały nowe warunki lokalowe. Rozwijały się nowe formy pracy z czytelnikiem, powstały zaczątki oddziału dla dzieci.

Organizowano wiele spotkań autorskich, m.in. z Emilem Karewiczem, Jerzym Sokołowskim, Ewą Pawlikowską (na zdj.), a także Klemensem Oleksikiem, Władysławem Broniewskim, Melchiorem Wańkowiczem i wielu innymi twórcami.

Bibliotekarz W 1963 roku PiMBP w Mrągowie otrzymała nową siedzibę w nowo wybudowanym Powiatowym Domu Kultury. Przeprowadzka była bardzo korzystna dla biblioteki, każdy z działów otrzymał własne pomieszczenie, znalazło się miejsce na różne ekspozycje i wystawy. Poczesne miejsce znalazła Izba Regionalna, a wielką dumę kierownika stanowiło utworzenie Oddziału dla dzieci.

Bibliotekarz Jedne z wielu plansz zaprojektowanych przez Wacława Gołowicza Sporo czasu Gołowicz poświęcił pracy naukowo-badawczej nad czytelnictwem w powiecie mrągowskim. M.in. na zlecenie Uniwersytetu Warszawskiego Katedry Pedagogiki Ogólnej przeprowadził badania czytelnictwa dzieci autochtonów w bibliotekach publicznych powiatu mrągowskiego. Badał również czytelnictwo literatury rolniczej na wsi.

Bibliotekarz W 1975 r. nastąpiła kolejna reforma administracyjna kraju. Wpłynęła ona także na organizację sieci bibliotecznej. Zlikwidowano powiaty, odłączono Miejską Bibliotekę Publiczną w Mikołajkach wraz z siecią bibliotek wiejskich. Z 15 do 10 spadła liczba jednostek bibliotecznych, biblioteka w Mrągowie otrzymała nazwę Miejskiej Biblioteki Publicznej, a Wacław Gołowicz został jej dyrektorem. Funkcję tę pełnił do przejścia na emeryturę w 1979 roku.

Bibliotekarz W latach Wacław Gołowicz wprowadził systematyczne szkolenia pracowników bibliotek terenowych. Program szkoleń obejmował zagadnienia warsztatowe, poznawanie księgozbioru, formy pracy z czytelnikiem. Dużo uwagi poświęcał sprawom rozbudzenia zainteresowań czytelniczych wśród dzieci i młodzieży, a także propagowaniu literatury regionalnej.

Bibliotekarz Kierowana przez Wacława Gołowicza placówka służyła za wzór bibliotekarstwa powszechnego. Szczególnie organizacja czytelnictwa dziecięcego mogła służyć przykładem dla innych bibliotek z województwa. Przyjeżdżały liczne wycieczki bibliotekarzy z wielu ośrodków z kraju i z zagranicy.

Bibliotekarz Bardzo wiele satysfakcji w pracy przyniosła Gołowiczowi działalność regionalna. Z wielką pieczołowitością gromadził materiały na temat Mrągowa i okolic. W maju 1959 r. zaprezentował dorobek regionalny z lat na wystawie zorganizowanej z okazji Dni Oświaty Książki i Prasy, a w nowej siedzibie MBP znalazło się pomieszczenie na Izbę Regionalną. Z czasem Izba została przekształcona w Dział Literatury Regionalnej. Fragment Izby Regionalnej i niektóre eksponaty.

Odrębny rozdział to praca związana z Kampanią Wrześniową 1939 r., a szczególnie z 13 Pułkiem Piechoty w Pułtusku, w którym służył.

Publicysta Inny rozdział działalności Wacława Gołowicza stanowi publicystyka. Artykuły prasowe miały rozpropagować placówkę przez niego kierowaną, a także podnieść rangę zawodu bibliotekarza w społeczeństwie. Publikował w czasopismach branżowych: Bibliotekarz, Poradnik Bibliotekarza, Informator Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie, oraz w czasopismach lokalnych: Echo Mrągowa, Słowo na Warmii i Mazurach, Warmia i Mazury, Głos Olsztyński, Gazeta Olsztyńska.

Publicysta Publikował również w czasopismach ogólnopolskich, np. w Tygodniku Kulturalnym. Ważne jest również to, że działalność Wacława Gołowicza została dostrzeżona i także o nim ukazywały się wzmianki prasowe.

Publicysta W 1961 r. w Olsztynie wydano Pracę Wacława Gołowicza „Głęboki teren” na temat bibliotek mrągowskich, bibliotekarstwa. Praca zawiera również wspomnienia Gołowicza.

Fotograf W latach 50-tych Wacław Gołowicz odkrył swoją pasję – fotografię. Przyniosła mu ona wiele zadowolenia i satysfakcji, była także doskonałym udokumentowaniem działalności bibliotek powiatu mrągowskiego, niemal od samego początku ich istnienia. Oprócz bibliotek i życia codziennego Gołowicz fotografował piękno Mrągowa i ziemi mrągowskiej, rezerwaty leśne i ornitologiczne, pomniki przyrody. Fotografował wszelkie imprezy kulturalne w mieście, spotkania autorskie, wystawy. Za swoje prace wielokrotnie otrzymywał nagrody i wyróżnienia. Fotografie Gołowicza są dla Biblioteki Miejskiej cennym źródłem informacji o życiu kulturalnym Mrągowa na przestrzeni 30 lat po wojnie.

Fotograf

Grafik Oprócz fotografii Wacław Gołowicz zajmował się również grafiką. Projektował wiele plansz informacyjnych z działalności biblioteki, a także piękne exlibrisy i inne rysunki.

Grafik

Społecznik Przez wiele lat Wacław Gołowicz był członkiem, a przez 14 lat przewodniczącym Zarządu Sekcji Oddziału Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Olsztynie. Pełnił wiele funkcji społecznych, aktywnie włączał się w życie społeczne, gospodarcze, kulturalne i polityczne miasta i powiatu. Był m.in. ławnikiem, radnym Miejskiej Rady Narodowej, członkiem Komisji Przeciwalkoholowej, ZBoWiD i PZPR. Za swą działalność był wielokrotnie wyróżniany i nagradzany.

Społecznik

1 listopada 1979 r. Wacław Gołowicz przeszedł na emeryturę. 18 marca 1983 r., w wieku 64 lat zmarł. Nekrolog na drzwiach do biblioteki.

Patron Dzięki staraniom Zarządu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich oraz Zakładu Bibliotekoznawstwa Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie, Miejska Rada Narodowa w Mrągowie przyjęła uchwałę o nadaniu Miejskiej Bibliotece Publicznej w Mrągowie imienia Wacława Gołowicza. Uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej patronowi biblioteki nastąpiło 23 maja 1984 r.

Dziękuję za uwagę W prezentacji wykorzystano dokumenty życia społecznego i materiały archiwalne Biblioteki Miejskiej w Mrągowie.