ODBYT samice owsików składają jaja, które po 6-8 godzinach stają się inwazyjne jaja inwazyjne zostawiane na: - rękach - pościeli - ręcznikach - zabawkach - jedzeniu jaja inwazyjne przenoszone na: - rękach - pożywieniu - zabawkach - ręcznikach - pościeli USTA dochodzi do zakażenia poprzez połknięcie jaj inwazyjnych JELITA z jaj wylęgają się larwy, które po 2-4 tygodniach przekształcają się w dojrzałe pasożyty
Jaja, w liczbie około , są przylepiane do skóry w ślad za wędrującym pasożytem. Z większości jaj larwy inwazyjne rozwijają się już w ciągu 6 godzin. Zdarza się, że larwy opuszczają otoczkę jajową na skórze odbytu i wnikają czynnie z powrotem do przewodu pokarmowego ( zjawisko retroinwazji ). Częściej jaja inwazyjne trafiają do tego samego lub nowego żywiciela przez usta lub jamę nosowo-gardłową. Mimo że owsik żyje około 1 miesiąca, owsica utrzymuje się często latami, dzięki łatwo następującej autoinwazji (w tym retroinwazji) lub stałemu dokażaniu się z zewnątrz.
Owsikiem można zarazić się, połykając jaja, które obecne mogą być zarówno na produktach pokarmowych, jak i na przedmiotach codziennego użytku, a także w powietrzu. W jelicie z jaj wykluwają się larwy. Samice wędrują do wylotu otworu odbytowego. W jego okolicy składają jaja. Odbywa się to na powierzchni ciała, ponieważ do ich rozwoju potrzebny jest dostęp tlenu. Przemieszczanie się pasożytów po powierzchni ciała powoduje uczucie silnego swędzenia. Osoba zarażona drapie się i nieświadomie przenosi jaja na dłoniach np. do ust. W ten sposób następuje ciągłe samozarażenie si
utrata apetytu, przy czym większa niż zwykle ochota na słodycze bóle brzuszka nudności, wymioty luźne stolce
pobudliwość, rozdrażnienie trudności w skupieniu uwagi bezsenność zgrzytanie zębami moczenie nocne osłabienie bóle głowy ogólne poczucie zmęczenia
świąd okolicy odbytu, nasilający się zwykle w godzinach wieczornych mechaniczne uszkodzenia błony śluzowej odbytu, stany zapalne skóry świąd oraz stany zapalne sromu i pochwy zapalenie dróg moczowych
owsicę można podejrzewać u dzieci, u których występuje świąd odbytu, bezsenność i niepokój ruchowy pewną diagnozę można postawić po stwierdzeniu osobników dorosłych bądź jaj samice owsika można stwierdzić oglądając wieczorem okolicę odbytu śpiącego dziecka można także je dostrzec na świeżym stolcu, w moczu, w czasie badania rektoskopowego lub podczas badania usuniętego wyrostka robaczkowego
Jeśli dziecko uczęszcza do żłobka czy przedszkola, to jest w grupie wysokiego ryzyka. Wystarczy, że tylko jedno dziecko w grupie ma jaja owsika na rękach albo na ubraniu a już owsica przechodzi na pozostałe dzieci. Jaja pasożytów z palców trafiają najpierw do ust a stamtąd do jelit, gdzie wylęgają się dorosłe osobniki. Owsikami można się również zarazić wdychając kurz, w którym wędrują jaja pasożyta.
Zakażenie może być bezobjawowe. Przebieg choroby zależy od intensywności inwazji i czasu jej trwania. Najczęściej dziecko nie może spać, wierci się i drapie. Do tego dochodzi brak apetytu, ból brzuszka i głowy. Dziecko jest blade, ma podkrążone oczy, niejednokrotnie zaczyna moczyć się w nocy. Jeśli zauważymy powyższe objawy u swojego dziecka, nie zwlekajmy z wizytą u lekarza!
ścisłe, rygorystyczne przestrzeganie higieny osobistej, zwłaszcza u dzieci; częste mycie rąk, przede wszystkim przed każdym posiłkiem, po wyjściu z toalety; przestrzeganie dokładnego mycia jarzyn i owoców przed jedzeniem; obcinanie dzieciom krótko paznokci u rąk;
nie wkładało rąk do buzi; nie jadło brudnymi rękami; nie spożywało niemytych owoców; nie spożywało niemytych warzyw;
utrzymywanie w nienagannej czystości łazienki i ubikacji; dokładne i częste odkurzanie pomieszczeń; mycie zabawek; okresowe badania parazytologiczne w kierunku owsicy;
Jaj owsika nie niszczy niska temperatura, dlatego ogromne znaczenie mają dokładne porządki w domu. Bieliznę, pościel, ręczniki i piżamę trzeba wyprać w wysokiej temperaturze (min. 60 stopni). Gorącym żelazkiem prasujemy to, czego nie można wyprać w wysokiej temperaturze. Konieczne jest bardzo dokładne odkurzenie dywanów. Po sprzątaniu worek z odkurzacza zapakujmy w foliową torbę i od razu wyrzućmy. Odkurzacz myjemy ciepłą wodą. Kurz z mebli i podłogi wycieramy na mokro, a ścierkę najlepiej wyrzucić. Zabawki pierzemy w pralce, a te których nie można uprać, myjemy dokładnie wodą z mydłem.
Zarobaczenie daje uboczne efekty w postaci np. alergii, nerwicy, złych stanów psychicznych, ciągłego zmęczenie oraz słabej odporności na zakażenia bakteryjne czy wirusowe. Jeżeli owsica nie zostanie wyleczona, będzie dochodzić do ponownego samozarażania się.