Zmiany na globalnym rynku LNG a potencjał eksportowy Stanów Zjednoczonych. Szanse dla Polski. dr Rafał Jarosz Ministerstwo Spraw Zagranicznych maja 2016 r. Międzyzdroje

Globalny rynek gazy LNG: rosnąca podaż, niepewny popyt… Issue Kraje eksportujące Kraje importujące Globalny popyt na LNG (w mln ton) Liczba terminali importujących Największy sprzedawcaAlgeriaIndonezja Katar Największy kupującyWłochyJaponia Gazowce LNG Importerzy2015 Japonia85.05 Korea Płd ChRL Indie Tajwan Hiszpania8.82 W. Brytania10.08 Meksyk4.94 Turcja 5.35 Brazylia4.78 Francja 4.35 Łacznie: Producenci 2015 Katar Australia Malezja Nigeria Indonezja Trinidad Algieria Rosja Oman Jemen USA ,3

Region eksportującyAfryka Azja pacyficzna EuropaFSU Ameryka Płd. Bliski Wschód Ameryka Płn. SUMA Region importujący Azja3,29,70,20,10,220,5-34,5 Azja pacyficzna13,063,80,410,50,954,40,3145,5 Europa15,3-1,9-3,517,7-33,0 Ameryka Płd.2,7-0,98,41,2-2,115,2 Bliski Wschód0,50,3--0,92,20,44,3 Ameryka Płn.1,80,2 -4,91,2-8,4 SUMA36,674,03,610,618,897,20,3241,1 Źródło: International Gas Union, World LNG Report, Norway, 2015 Najkrótsza trasa: 205 km z Algierii do Hiszpanii: 0,2 dnia Najdłuższa trasa: km z Trinidadu do Japonii: 30 dni Średnia długość trasy w 2015 trasa: km (16 dni)

Sytuacja i trendy na globalnym rynku LNG Stabilizacja popytu na LNG w Azji Znaczny rozwój mocy eksportowych LNG powodujący pojawienie się nadwyżki LNG Od 2015 r. obniżki cen LNG w wyniku spadku cen ropy Kryzys gospodarczy w Chinach: wyhamowanie wzrostu popytu na LNG, także innych krajach regionu (np. Korea Płd.) Rosnące zapotrzebowanie na gaz w Europie: 21 terminali o łącznej zdolności regazyfikacyjnej 207 mld m3 rocznie Po stronie podaży: wysoka cena LNG oraz rewolucja łupkowa w USA. Budowa terminali eksportowych w Australii i USA (ponad 90% nowych mocy) W 2020 r. łączne moce eksportowe Australii 85 mln ton. Głównym rynkiem zbytu ma być Azja 72% globalnego popytu w Azji 32% LNG dostarczane przez Katar 3 nowe kraje importujące 7 nowych terminali regazyfikujących 34 kraje importujące 777 mln ton rocznie zdolności regazyfikacyjnej 308 mln ton rocznie zdolności skraplającej 19 krajów eksportujących

Rosnąca podaż gazu LNG…rosnąca rola USA… Miliardy metrów sześciennych

Potencjał eksportowy USA Wysokie długoterminowe prognozy produkcji gazu łupkowego Kwestie regulacyjne: – Zgoda na eksport gazu LNG a interes publiczny – LNG Permitting Certainty and Transparency Act – Rola DOE i FERC Początek 2016 r.: eksport LNG ze wschodniego wybrzeża USA (z terminalu Sabine Pass) 5 terminali w budowie – Łączna moc tych 6 terminali wynosi 85 mln t. Dalsze 2 terminale otrzymały zgodę na eksport

Amerykańskie terminale skraplające TerminalProdukcja w mld m3Termin rozpoczęcia eksportu Corpus Christi, Teskas Freeport, Teskas Sabine Pass, Luizjana Cameron, Luizjana Cove Point, Maryland Amerykańskie terminalne skraplające w trakcie budowy

Czynnik składowy ceny Cena (USD za mmbtu) Cena Henry hub2.89 Koszty dostarczenia (w tym paliwo) % ceny Henry Hub Opłata pojemnościowa terminala3.00 Stała opłata za wykorzystanie czy też nie pojemności terminala Ubezpieczenie i inne opłaty Cena w terminalu regazyfikującym Cena gazu LNG dla europejskich odbiorców (na podst. długoterminowych kontraktów Sabine Pass) Kontrakty w Sabine Pass:

USA w grupie trzech największych eksporterów gazu LNG SSS Pozostali eksporterzy: istniejące terminale (AB), w trackie budowy (MEG) i planowane (PB) W 2015: 180 mln ton W 2025: 227 mln ton

Szansa dla Europy, dla Polski… Rosnące znaczenie spotowego i krótkoterminowego rynku LNG bardziej elastyczna forma zakupu z niższym ryzykiem finansowania i czynnikiem geopolitycznym w porównaniu do wielu inwestycji gazociągowych rosnąca rola FSRU (Floating Storage Regasification Unit) USA w klubie państw eksportujących gaz ziemny – produkcja gazu łupkowego vs. cena amerykańskiego LNG Walka o europejski rynek gazu ziemnego – pierwszy tankowiec amerykańskiego gazu LNG w Portugalii – zakupy polskich spółek na rynku spotowym LNG – silniejsza pozycja negocjacyjna Europy wobec firm rosyjskich – znaczenie terminala w Świnoujściu – przyszłe formuły cenowe Średnia cena gazu LNG w wybranych europejskich hubach: luty 2016 Spotowe zakupy gazu LNG w Europie

Dziękuję za uwagę…