BEZDOMNOŚĆ

PRZEGLĄD DEFINICJI BEZDOMNOŚCI Najważniejsza definicja dla nas jako pracowników pomocy społecznej zawarta jest w ustawie o pomocy społecznej zgodnie z którą, za osobę bezdomną uważa się osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowaną na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym i zameldowaną na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania (art. 6 ust. 8).

Oprócz tej definicji jest wiele innych określających kim jest osoba bezdomna lub czym jest bezdomność. ● Najpowszechniej przywoływaną w literaturze naukowej definicją bezdomności jest definicja zaproponowana przez Andrzeja Przymeńskiego, który od lat jest uznanym badaczem problemu. Autor bezdomność rozumie jako sytuację osób, które w danym czasie nie posiadają i własnym staraniem nie mogą zapewnić sobie takiego schronienia, które mogłyby uważać za swoje i które spełniałoby minimalne warunki, pozwalające uznać je za pomieszczenie mieszkalne.

● Nowa Encyklopedia Powszechna PWN podaje, że: „Bezdomność to zjawisko społeczne polegające na braku domu lub miejsca stałego pobytu, gwarantującego jednostce lub rodzinie poczucie bezpieczeństwa, zapewniającego schronienie przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi oraz zaspokojenie podstawowych potrzeb na poziomie uznawanym w danym społeczeństwie za wystarczający.”

● Według Małgorzaty Pisarskiej bezdomny to człowiek nie posiadający własnego mieszkania lub osoba o specyficznych predyspozycjach, która nie akceptuje norm społecznych, która w imię wolności dokonała wyboru pewnego sposobu życia typ wędrowca tułacza.

POWODY BEZDOMNOŚCI WEDŁUG MATERIAŁÓW RZĄDOWYCH ■ rozpad rodziny, ■ eksmisja, ■ powrót z zakładu karnego bez możliwości zamieszkania, ■ brak stałych dochodów, ■ przemoc w rodzinie, ■ brak tolerancji społecznej, ■ uzależnienia, ■ powrót ze szpitala psychiatrycznego. ■ opuszczenie domu dziecka, ■ brak dokumentów, ■ likwidacja hoteli pracowniczych,

Jako współwystępujące z bezdomnością wymienia się najczęściej: alkoholizm, przestępczość, narkomanię, dezintegrację rodziny, choroby psychiczne, obniżenie poziomu rozwoju intelektualnego, przemoc w rodzinie, prostytucję, żebractwo, zespół nabytej bezradności, kalectwo i zaniedbane leczenie różnorodnych schorzeń. Trzeba zaznaczyć, że rzadko jedna przyczyna wyjaśnia sytuację osoby bezdomnej, przyczyny przeplatają się i wzajemnie warunkują.

SYSTEM POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM ● Pomoc osobom bezdomnym jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym. ● Pomoc mogą realizować w imieniu gminy: - Ośrodki Pomocy Społecznej znajdujące się w gminach/dzielnicach, - organizacje społeczne (fundacje i stowarzyszenia), Kościół Katolicki i inne kościoły, związki wyznaniowe. Gmina może im zlecić realizację określonych zadań. ● Generalną zasadą jest, iż pomocy udziela ta gmina, na terenie której osoba ubiegająca się o pomoc na stałe przebywa (miejsce stałego pobytu) lub gmina ostatniego zameldowania na pobyt stały. W bardzo pilnych sprawach pomocy powinna udzielić gmina, na terenie której dana osoba przebywa w danym momencie (świadczenia te nie wymagają potwierdzenia zamieszkania).

W świetle ustawy o pomocy społecznej osoby bezdomne mają możliwość skorzystania z następujących form pomocy: przyznanie schronienia - w domu dla bezdomnych, schronisku, noclegowni; wydanie posiłku - w jadłodajniach i stołówkach dla bezdomnych, ubogich; zaopatrzenie w niezbędne ubranie; interwencję kryzysową (pomoc socjalna, poradnictwo prawne i psychologiczne); usługi opiekuńcze; pomoc w znalezieniu miejsca w domu opieki społecznej lub w innym zakładzie opiekuńczym – za zgodą zainteresowanego; sprawienie pogrzebu; wypłatę z pomocy społecznej zasiłku stałego, okresowego; wypłatę zasiłku celowego na pokrycie niezbędnych potrzeb życiowych np. kosztów leków i leczenia, możliwy także w formie biletu kredytowanego; objęcie wsparciem w postaci składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Gmina, właściwa ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania osoby bezdomnej, jest obowiązana do zwrotu gminie, która udzieliła pomocy w miejscu pobytu świadczeniobiorcy bezdomnego, poniesionych wydatków na wyżej wymienione świadczenia pomocy społecznej.

Osoba bezdomna może zostać objęta indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności, polegającym na wspieraniu osoby bezdomnej w rozwiązywaniu jej problemów życiowych, w szczególności rodzinnych i mieszkaniowych, oraz pomocy w uzyskaniu zatrudnienia. Indywidualny program wychodzenia z bezdomności jest opracowywany przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej wraz z osobą bezdomną i podlega zatwierdzeniu przez kierownika ośrodka (art. 49 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej).

Innowacyjną metodą pracy z osobami bezdomnymi może być streetworking. Jest to forma kontaktów miedzyludzkich prowadzonych przez odpowiednio przygotowanych i przeszkolonych pracowników z osobą bezdomną przebywającą w miejscach niemieszkalnych takich jak dworce, altanki działkowe, pustostany wszelkie inne miejsca. Jednym z podstawowych zadań streetworkera jest rozbudzenie i uświadomienie osobie bezdomnej jej potrzeb, zainicjowanie zmiany z perspektywy "tu i teraz” na myślenie przyszłościowe. Taka forma pracy praktykowana jest najczęściej w dużych aglomeracjach miejskich gdzie zjawisko bezdomności ma znacznie większy rozmiar.

SYTUACJA OSÓB BEZDOMNYCH NA TERENIE GMINY NIDZICA Obecnie w ewidencji Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nidzicy figuruje 41 osób bezdomnych (stan na dzień r.). Są to 4 kobiety i 37 mężczyzn. Część z tych osób przebywa w mieszkaniu chronionym w Nidzicy, część przebywa u znajomych, rodziny bądź w zakładach karnych poza terenem naszej gminy. Osoby bezdomne kierowane są również do domów dla bezdomnych w Miączynie Dużym i Marwałdzie. Okres ochronny zaczyna się r. a kończy się r.

FORMY POMOCY DLA OSÓB BEZDOMNYCH W NASZEJ GMINIE pomoc finansową (zasiłki stałe, zasiłki okresowe, zasiłki celowe), pracę socjalną w tym też oferowanie wsparcia w podejmowaniu leczenia odwykowego osobom bezdomnym uzależnionym, składki na ubezpieczenie zdrowotne, sprawienie pogrzebu, poradnictwo specjalistyczne, interwencję kryzysową, zapewnianie schronienia – proponowanie miejsca pobytu dla osób bezdomnych w mieszkaniu chronionym w Nidzicy lub w ośrodkach dla osób bezdomnych poza terenem naszej gminy oraz pokrywanie w całości lub części opłat za pobyt gorący posiłek w Dziennym Domy Pomocy, niezbędne ubranie wydawane przez PCK, możliwość skorzystania z kąpieli w MOPS Nidzica, możliwość wyprania ubrań w MOPS Nidzica. W gminie Nidzica osoby bezdomne mogą skorzystać z wielu form pomocy. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Nidzicy zapewnia tej grupie klientów następującą pomoc:

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej osoby bezdomne z terenu gminy Nidzica również są objęte indywidualnymi programami wychodzenia z bezdomności. Ponadto pracownicy socjalni współdziałają z Komendą Powiatową Policji oraz Strażą Miejską w celu prowadzenia wzmożonego monitoringu osób bezdomnych w okresie zimowym aby podejmować szybkie i skuteczne działania.

INSTYTUCJE DZIAŁAJĄCE NA RZECZ OSÓB BEZDOMNYCH: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Nidzicy, ul. Kolejowa 5 – Tel Komenda Powiatowa Policji w Nidzicy, ul. Mickiewicza 17 – Tel Polski Czerwony Krzyż w Nidzicy, ul. Kolejowa 5 – Tel Straż Miejska w Nidzicy, Pl. Wolności 1 – Tel Całodobowa bezpłatna infolinia dla osób bezdomnych – Tel (osoby zainteresowane mogą uzyskać tu informacje na temat miejsc noclegowych, jadłodajni oraz punktów udzielania pomocy rzeczowej, finansowej, prawnej, medycznej na terenie całego województwa warmińsko – mazurskiego).

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Nidzicy dysponuje jednym mieszkaniem chronionym przeznaczonym dla osób bezdomnych, które znajduje się przy ul. Sienkiewicza 6a/6 gdzie jest 5 miejsc noclegowych oraz możliwe 3 dodatkowe. W mieszkaniu obowiązuje regulamin, z którym każdy mieszkaniec zapoznaje się zanim zamieszka w mieszkaniu chronionym i jest zobowiązany przestrzegać wszystkich jego punktów.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Nidzicy na podstawie porozumień ma możliwość skierowania osoby bezdomnej do: Domu Odzyskanych dla Życia „MAR-KOT” Marwałd 56, Dąbrówno, gm. Dąbrówno Tel ; miejsc noclegowych, posiłki, zabezpieczenie w odzież. Rolnego Gospodarstwa Pomocniczego „Agro Szkoła-Życia” Miączyn Duży Szreńsk, pow. Mławski Tel ; miejsc noclegowych, posiłki, środki czystości, odzież, usługi higieniczno-sanitarne.

Domu Odzyskanych dla Życia „MAR-KOT”

Rolnego Gospodarstwa Pomocniczego „Agro Szkoła-Życia”

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ