Uzdrawiająca moc przebaczenia

Prezentacja na temat: "Uzdrawiająca moc przebaczenia"— Zapis prezentacji:

1 Uzdrawiająca moc przebaczenia
o. Jim McManus - Konferencja IV i V i 21 Uzdrawiająca moc przebaczenia Etapy i proces przebaczenia

2 Ludzie nie mogą żyć bez miłości
Jan Paweł II: “Człowiek nie może żyć bez miłości. Człowiek pozostaje dla siebie istotą niezrozumiałą, jego życie jest pozbawione sensu, jeśli nie objawi mu się Miłość, jeśli nie spotka się z Miłością, jeśli jej nie dotknie i nie uczyni w jakiś sposób swoją, jeśli nie znajdzie w niej żywego uczestnictwa”. Redemptor Hominis, 10

3 Błogosławiony Jan Paweł II żyje swoim nauczaniem i przebacza Mehmetowi Ali Agcy

4 Jan Paweł II 19 czerwca 1983 roku na Jasnej Górze modlił się:
Powiedz Synowi o naszym trudnym „dziś”. W tej trudnej godzinie dziejów zawierzam Ci, o Matko, wszystkich Polaków, bo od każdego w jakiejś mierze zależy wytrwanie na drodze odnowy, sprawiedliwości i pokoju.

5 Jan Paweł II 19 czerwca 1983 roku na Jasnej Górze modlił się:
Matko naszych serc! Spraw, aby słowa te kształtowały moc przebaczenia wszędzie tam, gdzie bez przebaczenia nie potrafimy wyrwać się z pęt nienawiści. Nienawiść bowiem jest siłą niszczącą, a my nie możemy ani niszczyć, ani dać się jej zniszczyć. Przebaczenie jest mocne mocą miłości. Przebaczenie nie jest słabością. Przebaczać — nie oznacza rezygnować z prawdy i sprawiedliwości. Oznacza: zmierzać do prawdy i sprawiedliwości drogą Ewangelii.

6 Doświadczenie odkupienia
“To nie nauka odkupuje człowieka. Człowiek zostaje odkupiony przez miłość. Odnosi się to już do sfery czysto światowej. Kiedy ktoś doświadcza w swoim życiu wielkiej miłości, jest to moment «odkupienia», który nadaje nowy sens jego życiu”. (Benedykt XVI, Spe salvi 26)

7 Odkrywanie prawdziwego ja
“Człowiek nie może odnaleźć się w pełni inaczej jak tylko poprzez bezinteresowny dar z siebie samego”. (Sobór Watykański II, Gaudium et spes, 24)

8 Odnajdywanie siebie w swym własnym darze
Odnajdywanie siebie w swym własnym darze staje się źródłem nowego dawania siebie, które narasta jakby samą wewnętrzną prawidłowością wymiany daru w miarę, jak napotyka takie samo i, owszem, coraz głębsze przyjmowanie i odbieranie jako owoc coraz żywszej świadomości tegoż daru. (Jan Paweł II,Teologia ciała, audiencja generalna, , 5)

9 Oblubieńczy wymiar ciała
Jan Paweł II: “zdolność wyrażania miłości, tej właśnie miłości, w której człowiek-osoba staje się darem i spełnia sam sens swego istnienia i bytowania poprzez ten dar”. (Jan Paweł II, Teologia ciała, audiencja generalna, , 1)

10 Doświadczenie Berkeley
“Jedyny instytut w Stanach Zjednoczonych, który poświęci w tym roku jedną godzinę na przebaczenie”. (grudzień 1987)

11 Robert Enright rozpoczyna rewolucję w badaniach nad przebaczeniem.
Zaczynając do pism św. Augustyna z początku piątego stulecia, a kończąc na roku 1970, znaleźliśmy jedynie około 110 pozycji mówiących o przebaczeniu powstałych w tym czasie. Wydaje się, że dzieła o przebaczeniu powstawały średnio co dziesięć, piętnaście lat. Temat przebaczenia odstraszał przez prawie sześćset lat. (Enright, Exploring Forgiveness, The University of Wisconsin Press 1998, p.4

12 Badania nad przebaczeniem
Robert Enright i inni swoimi pionierskimi badaniami nad przebaczeniem mocno przyczynili się do naukowego rozwoju dziedziny zdrowia psychicznego… Udowodnili to, co terapeuci znali ze swego doświadczenia klinicznego, ale nie mogli przedstawić empirycznie: przebaczenie ma niezwykłe właściwości lecznicze.

13 Uzdrawiająca moc przebaczenia
Badania, które ze współpracownikami prowadził Robert Enright mogą być tak ważne dla leczenia zaburzeń psychicznych i emocjonalnych, jak dla leczenia chorób zakaźnych ważne było odkrycie sulfonamidów i penicyliny (Richard Fitzgibbons in, Robert Enright and Joanna North, Exploring Forgiveness, University of Wisconsin Press, 1998)

14 Badania medyczne i przebaczenie
Pierwsze badania wpływu przebaczenia na zdrowie fizyczne wykazały, że u ludzi myślących o przebaczeniu swemu krzywdzicielowi lepiej funkcjonują systemy krążeniowy i nerwowy. (Dr Fred Luskin, Forgive for Good, San Francisco, Harper Collins, 2002, xv

15 Przebaczenie i morderstwo
Na początku tygodnia irlandzkie kobiety swój ból po stracie oceniły na 8,5 w skali od 1-10 Przed wyjazdem, po upływie tygodnia, oceniły swój ból na nieco powyżej 3,5. Kiedy odesłano ankiety po pół roku ocena nadal utrzymywała się poniżej 4. Od początku terapii do czasu ankiet po pół roku kobiety zredukowały swój ból prawie o połowę.

16 Wzrost przebaczenia o 40% dla tych, którzy zabili ich bliskich.
Z listy 30 rzeczy związanych z depresją kobiety wskazywały około 17 na początku, 7 na końcu terapii, 10 pół roku później. Kobiety w ciągu pół roku stały się również znacznie bardziej optymistyczne.

17 Christine Puchalski: Wspólne cechy ludzi odmawiających przebaczenia
Wzmożony lęk Wzmożone oznaki obłędu Wzmożony narcyzm Wzmożone występowanie dolegliwości psycho-somatycznych Wzmożony występowanie chorób serca Mniejsza odporność na choroby fizyczne Wzmożone występowanie depresji i niechęci do ludzi

18 Christine Puchalski: akt przebaczenia źródłem zdrowia
Mniej lęku i depresji Lepszy stan zdrowia Lepsze radzenie sobie ze stresem Większa bliskość z Bogiem i ludźmi

19 Lepsze zdrowie i lepsze życie
Stosowanie zasad przebaczenia i pojednania w relacjach osobistych i zawodowych jest kluczowe, ponieważ, jak wierzę, otwiera osobę na szczęście, lepsze zdrowie i lepsze życie: zmniejsza depresję i gniew umożliwiając lepszą komunikację. (Terri Spy, Forgiveness and the Healing Processs: A Central Therapeutic Concern, Brunner Routledge, Hove, 2004, p. 36)

20 Herbert Benson, profesor of medycyny na Uniwersytecie Harvard
Sześćdziesiąt do dziewięćdziesięciu procent wizyt u lekarzy wiąże się z pochodnymi stresu. Jego szkodliwe efekty to lęk, różne stadia depresji, złość i wrogość, nadciśnienie, ból, bezsenność i wiele innych chorób. (The Relaxation Response, Quill, New York, 2000, p.1)

21 Radzenie sobie ze stresem
W ujęciu klinicznym ważny jest związek przebaczenia z różnymi sposobami radzenia sobie z problemem braku przebaczenia. Ludzie, którzy tłumią swoje emocje palą, nadużywają alkoholu i innych środków, są agresywni, wycofani, i obsesyjnie podchodzą do braku przebaczenia. Prowadzi to do znanych i niepożądanych skutków zdrowotnych. ( Handbook of Forgiveness, p. 315)

22 Ucieczka z niewoli zgorzknienia i rozgoryczenia
Przyszłość osoby, która nie przebaczyła będzie jej przeszłością. To jest więzienie.“Stosowanie zasad przebaczenia i pojednania w relacjach osobistych i zawodowych jest kluczowe, ponieważ, jak wierzę, otwiera osobę na szczęście, lepsze zdrowie i lepsze życie: zmniejsza depresję i gniew umożliwiając lepszą komunikację”. (Terri Spy,, Forgiveness and the Healing Process: A Central Therapeutic Concern, Brunner Routledge, Hove, 2004, p. 36

23 Hinduskie przysłowie Cóż może uczynić złoczyńca komuś, kto niesie w dłoni miecz przebaczenia? Ogień padający na piasek gaśnie sam.

24 Pokonanie poczucia wyższości
“Jedną z największych barier (jeśli nie największą), które ludzie muszą pokonać jest ich poczucie moralnej wyższości nad krzywdzicielem. Dlaczego? Ponieważ mamy tendencję by „demonizować” wrogów. Nie chcemy przebaczyć demonowi tylko go zniszczyć i zazwyczaj mamy dobre powody by usprawiedliwić nasze działania.” (Michael Barry, The Forgiveness Project, 2011, p. 130)

25 Czym nie jest przebaczenie
Nie jest prostym moralnym zobowiązaniem, ale niezbywalnym prawem Nie jest darowaniem Nie jest usprawiedliwianiem Nie jest tolerowaniem Nie jest zapominaniem Nie jest pojednaniem Nie jest „daniem sobie spokoju” z krzywdzicielem Nie jest ułaskawieniem

26 Jan Paweł II – ORĘDZIE NA ŚWIATOWY DZIEŃ POKOJU 01.01.2002
Filarami prawdziwego pokoju są sprawiedliwość i ten szczególny rodzaj miłości, jakim jest przebaczenie Przebaczenie przeciwne jest żywieniu uraz i chęci zemsty, nie sprzeciwia się jednak sprawiedliwości

27 Definicja “Przebaczenie jest gotowością do porzucenia urazy, osądzenia i obojętności wobec osoby, która niesprawiedliwie nas skrzywdziła z jednoczesnym wspieraniem współczucia, hojności, a nawet miłości, na które ta osoba nie zasłużyła”. (Robert Enright and Joanna North, Exploring Forgiveness, University of Wisconsin Press, 1998, p. 26)

28 Forgiving frees our mind and heart
Przebaczenie oznacza brak zgody na zdominowanie przez uczucia spowodowane czyimś złym zachowaniem oraz gotowość odzyskania kontroli nad swoim życiem emocjonalnym. Przebaczenie przypomina o prawdziwej godności dziecka i podnosi samoocenę. Przebaczyć oznacza przestać postrzegać się jako przedmiot czyjegoś złego zachowania.

29 Zemsta jest słodka Naukowcy odkryli, że zemsta jest słodka ponieważ stymuluje tę część mózgu, która produkuje endorfinę, która z kolei imituje morfinę. Nowe badania nad mózgiem sugerują, że odczuwamy satysfakcję karząc innych za złe zachowanie. Według naukowców chęć tej przyjemności przynagla nas do działania. Innymi słowy, wydaje się, że poszukiwanie zemsty jest biologicznie zaprogramowane w naszym DNA. (The Forgiveness Project, p.150)

30 Pragnienie zemsty Doświadczenie gniewu prowadzi do chęci zemsty, które nie znika dopóki aż do momentu gdy poczucie urazy nie zostanie odkryte i stopniowo rozładowane. Bez tego rozpoznania i uwolnienia złość może być gromadzona latami i wybuchnąć z opóźnieniem w relacjach miłości do najbliższych osób. Problem nie ustanie dopóki nie podejmie się świadomej decyzji porzucenia zemsty i podjęcia przebaczenia. (Fitzgibbons in, Enright, Exploring Forgiveness, The University of Wisconsin Press 1998, p.64)

31 Czas tak naprawdę nie leczy ran
Bez przebaczenia zaczynamy się dostosowywać do wewnętrznego bólu i tworzymy „nową normalność”, nowy fundament emocjonalny. Można powiedzieć: życie jest ciężkie i dostosować do tego nowy fundament emocjonalny. Można nawet uznać go za dobry i normalny. W ten sposób trzymamy się swych krzywd i nigdy nie doświadczamy uwolnienia i przebaczenia.

32 Brak przebaczenia czyni rozdrażnionym
Czas nie leczy. Zamiast tego daje możliwość dostosować i odwrócić świat naszych emocji. Skutkiem tego, wspomnienia, które dotychczas nie sprawiały wielkiego bólu mogą przekształcić się we wspomnienia toksyczne. (Forgiveness Project, 139)

33 Przebaczenie i komunia
Psychoterapia zajmuje się przebaczeniem by uleczyć wewnętrzne zranienia. Aspekt teologiczny przebaczenia polega na przywróceniu komunii w Duchu.

34 Wrażliwość pasterska Należy rozróżnić między sercem złamanym, które czuje, że nie potrafi wybaczyć, a sercem zatwardziałym, które jest zdeterminowane by nie przebaczyć. Serce złamane potrzebuje uzdrowienia. Serce zatwardziałe potrzebuje nawrócenia.

35 Etapy przebaczenia Zaprzeczanie Obwinianie się Etap ofiary
Etap oburzenia Etap ocalonego Etap integracji

36 Przygotowanie do przebaczenia
Pomyśl. Co naprawdę się stało? Oceń. Czy był to wypadek? Nieporozumienie? Schemat w relacji? Porozmawiaj. Porozmawiaj z przyjacielem. Czuj. Wejdź w kontakt ze swoimi uczuciami: strach, złość gorycz itd. Módl się. Przynieś swoje zranienie Bogu.

37 Święty Jan od Krzyża “Przywiązanie do zranienia z przeszłości może blokować dopływ nadziei do naszego życia”. “Umieść miłość tam, gdzie jej nie ma, a otrzymasz miłość”. “U zmierzchu życia będziesz sądzony przez miłość”.

38 Jezus i przebaczenie Odkrywcą przebaczenia w relacjach międzyludzkich był Jezus z Nazaretu. Fakt, że odkrycie miało miejsce w kontekście religijnym i religijnym językiem było wyrażone nie jest powodem by nie brać go na poważnie w znaczeniu czysto świeckim. (Hannah Arendt)

39 Przebaczenie w modlitwie Pańskiej
Stajemy przed Bogiem jako ci, którym przebaczono i ci, którzy przebaczają. Jedyne działanie człowieka, do którego Jezus odnosi się w modlitwie pańskiej to: Nie sposób modlitwy Nie służba Nie pokuta PRZEBACZENIE

40 Benedykt XVI o modlitwie Pańskiej:
“Wypowiadając słowo „nasz", mówimy „tak" żywemu Kościołowi, w którym Pan chciał zgromadzić swą nową rodzinę. Tak więc Ojcze nasz jest modlitwą osobistą, a zarazem z gruntu kościelną. Mówiąc Ojcze nasz, modlimy się naszym własnym sercem, jednocześnie jednak modlimy się razem ze społecznością całej rodziny Bożej, z żyjącymi i zmarłymi, z ludźmi wszystkich stanów, wszystkich kultur i wszystkich ras. Przekraczając wszelkie granice, modlitwa ta tworzy z nas jedną rodzinę”. (Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, Kraków 2007, 125)

41 Benedykt XVI o modlitwie Pańskiej:
Możemy mówić: Ojcze, ponieważ Syn był naszym Bratem i objawił nam Ojca; ponieważ przez czyn Chrystusa staliśmy się na powrót dziećmi Bożymi”. Dla dzisiejszego człowieka ta wielka pociecha płynąca ze słowa „Ojciec" nie zawsze jest odczuwalna, ponieważ często albo w ogóle brak mu doświadczenia ojca albo z winy ojców bywa ono przyciemnione. (ibid 121)

42 “Jeśli bowiem przebaczycie ludziom ich przewinienia, i wam przebaczy Ojciec wasz niebieski. Lecz jeśli nie przebaczycie ludziom, i Ojciec wasz nie przebaczy wam waszych przewinień”. (Mt 6, 14) Jaka jest natura tego warunku? Odpowiedź znajdziemy w przypowieści o nielitościwym dłużniku.

43 Przypowieść o nielitościwym słudze
Scena pierwsza: sługa winien sumę nie do zapłacenia błaga o więcej czasu, a król daruje cały dług. Scena druga: ów sługa spotyka współsługę i domaga się zwrotu małego długu ignorując błagania o przedłużenie terminu. Scena trzecia: król odpłaca nielitościwemu słudze zgodnie z jego własnym postępowaniem.

44 Katechizm “Strumień miłosierdzia nie może przeniknąć do naszego serca tak długo, jak długo nie przebaczyliśmy naszym winowajcom. Miłość, podobnie jak Ciało Chrystusa, jest niepodzielna: nie możemy miłować Boga, którego nie widzimy, jeśli nie miłujemy brata i siostry, których widzimy. Gdy odmawiamy przebaczenia naszym braciom i siostrom, nasze serce zamyka się, a jego zatwardziałość sprawia, że staje się ono niedostępne dla miłosiernej miłości Ojca; przez wyznanie grzechu nasze serce otwiera się na Jego łaskę”. (Katechizm Kościoła Katolickiego 2840)

45 Relacja przebaczenia jaką Bóg ma ku nam jest stała
Relacja przebaczenia jaką Bóg ma ku nam jest stała. Jeśli my przebaczamy, On przebacza. Jeśli my nie przebaczamy, On nie przebacza. Nie możemy liczyć na Boże przebaczenie jeśli nie chcemy się nim dzielić.

46 Studia pokazały, że ludzie, którzy są bardziej religijni cenią przebaczenie bardziej niż ludzie mniej religijni. Mimo, że osoby bardziej religijne wydają się wyżej cenić przebaczenie, nie jest jasne, czy rzeczywiście przebaczają częściej niż ludzie mniej religijni. (Forgiveness: Theory, Research and Practice)