Ideologia, krytyka ideologii

Prezentacja na temat: "Ideologia, krytyka ideologii"— Zapis prezentacji:

1 Ideologia, krytyka ideologii
Feministyczne studia kulturowe zajęcia II

2 Pejoratywne ujęcie ideologii Nie-pejoratywne ujęcie ideologii
Strategie ideologii Ideologia jako system kulturowy Plan

3 Ideologia jako złudzenie
Zapytać: jak ideologia funkcjonuje w codziennym języku?

4 Co to jest ideologia?

5 „Myśli klasy panującej są w każdej epoce myślami panującymi, tzn
„Myśli klasy panującej są w każdej epoce myślami panującymi, tzn. że ta klasa, która jest w społeczeństwie panującą siłą materialną, stanowi zarazem jego panującą siłę duchową”.

6 Ideologia jako spójny system błędów

7 Alienacja wiedzy społecznej
„(…) ludzie działający w historii i w społeczeństwie zasadniczo nie mogą osiągnąć jasnego i adekwatnego wejrzenia w rzeczywistą „substancję” swych działań ani w ogóle w swą własną pozycję w obrębie całościowego porządku społecznego danej epoki.”

8 W sensie epistemologicznym – demaskacja iluzji
Krytyka ideologii W sensie epistemologicznym – demaskacja iluzji W sensie społecznym – kontekstualizowanie wiedzy

9 Niepejoratywne ujęcie ideologii

10 Definicja m. Seligera „(…) zbiór idei, przez który człowiek zakłada, wyjaśnia i usprawiedliwia wyniki i służące do ich osiągnięcia środki zorganizowanego działania społecznego, niezależnie od tego, czy działanie to ma na celu zachowanie, poprawę czy zniesienie bądź przebudowę istniejącego porządku społecznego”.

11 fakty wartości IDEOLOGIA myślenie działanie

12 „Sądownictwo to najgorsza patologia.” (S. Berlusconi)
PAMIĘTAĆ O NORMATYWNOŚCI!!! Zbiór sądów

13 Zbiór Wyobrażeń, METAFOR, ALEGORII
„My jesteśmy tu gdzie wtedy, oni tam, gdzie stało ZOMO.” (J. Kaczyński) Zbiór Wyobrażeń, METAFOR, ALEGORII

14 „To Donald Tusk ponosi de facto polityczną odpowiedzialność za wszystko, co działo się po tragicznych wydarzeniach z 10 kwietnia.” Zbiór interpretacji

15 „Im bardziej równe w prawach są kobiety, tym bardziej sprawiedliwe, cywilizowane i tolerancyjne jest społeczeństwo.” (J. Luis Zapatero) Kształt zbiorowości

16 Terry Eagleton: pożyteczna jest pejoratywna, jak i niepejoratywna definicja ideologii

17 Strategie ideologiczne

18 Strategie ideologiczne
PROMOWANIE PRZEKONAŃ I WARTOŚCI

19 Strategie ideologiczne
N A T U R L I Z C J Strategie ideologiczne „Kobieta przesiąka poglądami człowieka, z którym sypia. Ostatecznie (Natura czy Bóg – nie będziemy się spierać) nie po to tak skonstruował mężczyzn, by setki tysięcy plemników się marnowały; wnikają one w ciało kobiety i przerabiają ją na obraz i podobieństwo mężczyzny, do którego ona należy”.

20 Strategie ideologiczne
DEWALUACJA PRZECIWNIKÓW, WYKLUCZANIE ALTERNATYW

21 Strategie ideologiczne
„PRZESŁANIANIE” RZECZYWISTOŚCI, STEREOTYPIZACJA

22 Strategie ideologiczne
„Nie za bardzo jest jasne, z czym tak bardzo chcą zrywać feministki. Mit matki Polki od dawna w Polsce nie funkcjonuje. Większość kobiet dokonuje takiego wyboru, by móc korzystać z zarówno z życia, robić karierę, jak i zaspokoić swoje pragnienia macierzyńskie (…).”. TŁUMIENIE KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH

23 Strategie ideologiczne
RACJONALIZACJA

24 Ideologia jako część kultury

25 Ideologia i znaczenie Ideologia jest związana ze znaczeniami i symbolami Cechą konstytutywną ideologii jest cyrkularność i zmienność znaczeń

26 „(…) obszar ideologii pokrywa się z obszarem znaków. są sobie równe
„(…) obszar ideologii pokrywa się z obszarem znaków. są sobie równe. gdziekolwiek znak jest obecny, tam też obecna jest ideologia. wszystko to, co ideologiczne bierze w posiadanie wartość semiotyczną." Walentin wołoszynow

27 Ideologia i cyrkularność znaczeń
Każdy symbol może stać się potencjalnie ideologiczny, nabrać znaczenia ideologicznego

28 Multiakcentualność Uwaga i akcentowanie tych samych tematów zależy od interesów danej grupy, chęci przekształcenia bądź podtrzymania danego porządku; zmiana owych interesów będzie zarazem zmianą tematów i akcentów w porządku znaczeniowym.

29 Ideologiczne Znaczenia i kryzysy społeczne
Obrońcy krzyża Kontestatorzy krzyża

30 Ideologia i podmiotowość
Ideologia odgrywa kluczową rolą w konstruowaniu podmiotowości - INTERPELACJA

31 Co jeszcze jest ważne? Relacyjny wymiar ideologii – instytucje, praktyki, zaplecze materialne. Demokratyczny wymiar ideologii – ideologia jako praktyka pluralistyczna. Ideologia jako „pierwszy poruszyciel” działań politycznych.