RozporządzenieRozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych.

Prezentacja na temat: "RozporządzenieRozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych."— Zapis prezentacji:

1

2 RozporządzenieRozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych, tzw. Bruksela I bis Opracowano na podstwie Jolanta ZatorskaJolanta Zatorska: Komentarz do rozporządzenia nr 1215/2012 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych

3 współpraca sądowa w sprawach cywilnych mających skutki transgraniczne ma opierać się na zasadzie wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych i pozasądowych.

4 Rozporządzenie nr 1215/2012 jako lex generalis w dziedzinie współpracy sądowej w sprawach cywilnych i handlowych ustanawia ramy współpracy sądowej w sprawach cywilnych w Unii Europejskiej i stanowi lex generalis w stosunku do innych rozporządzeń, regulujących określone aspekty prawa cywilneg, specyficzne zagadnienia pojawiające się w takim postępowaniu, jak np. właściwość sądów oraz zasady uznawania i wykonywania zagranicznych orzeczeńRozporządzenie

5 Nowelizacja kpc rozporządzenia wprowadzają system tzw. automatycznej wykonalności orzeczeń pochodzących z innych państw członkowskich Unii Europejskiej i odchodzą od tradycyjnego systemu stwierdzania wykonalności orzeczenia w państwie jego wykonania. Oznacza to, iż orzeczenia sądów państw członkowskich Unii Europejskiej będą stanowić tytuły wykonawcze na terytorium innych państw członkowskich bez konieczności nadawania im klauzuli wykonalności

6 W przeciwieństwie do rozporządzeń nr 1896/2006 ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty i nr 861/2007, które kreują osobne postępowania w sprawach obrotu z zagranicą 1896/2006 861/2007

7 Konieczność zapewnienia spójnego systemu europejskiego prawa cywilnego procesowego przepisy rozporządzenia należy stosować uzupełniająco w ramach stosowania innych aktów przyjętych w tej dziedzinie (przykładowo, przepisy dotyczące jurysdykcji oraz zawisłości sprawy znajdują zastosowanie w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń), doktryna i orzecznictwo wypracowane na gruncie rozporządzenia mogą zostać także wykorzystane dla interpretacji przepisów innych rozporządzeń przyjętych w tej dziedzinie, o ile nie sprzeciwia się to specyfice danej regulacji szczególnej pojęcie „spraw cywilnych i handlowych" stało się autonomicznym pojęciem prawa unijnego w kształcie nadanym mu w rozporządzeniu, pojęcie „powództwa wzajemnego" stosuje również w ramach europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń.

8 Przepisy rozporządzenia jako lex generalis Może oznaczać wyłączenie ich stosowania w zakresie, w jakim przepisy innego aktu przyjętego w ramach europejskiej współpracy sądowej w sprawach cywilnych regulują daną kwestię w sposób odmienny. Przykładem lex specialis w stosunku do rozporządzenia stanowi rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 606/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie wzajemnego uznawania środków ochrony w sprawach cywilnych (Dz. Urz. UE L 181 z 29 czerwca 2013, s. 4). rozporządzenie Ponadto należy zauważyć, że stosowanie niektórych instrumentów szczególnych, które zostały uregulowane jako opcjonalne (przykładowo, rozporządzenie nr 1896/2006 ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty) jest uzależnione wyłącznie od woli powodarozporządzenie

9 Daty wejścia w życie Rozporządzenie nr 1215/2012 weszło w życie dnia 10 stycznia 2013 r., a od dnia 10 stycznia 2015 r. zastąpiło obowiązujące wcześniej w tej materii rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r., które obowiązywało w Polsce od 1 maja 2004 r.Rozporządzenierozporządzenie Część regulacji została przejęta do nowego rozporządzenia w treści ukształtowanej już na gruncie Konwencji z dnia 27 września 1968 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. WE L 299 z 13 grudnia 1972, s. 32; wersja ujednolicona Dz. Urz. WE C 27 z 26 stycznia 1998, s. 1) – dalej: konwencja brukselska Konwencji

10 Obowiązywanie w czasie Przepisy niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie wyłącznie do postępowań sądowych wszczętych, do formalnie sporządzonych lub zarejestrowanych dokumentów urzędowych oraz do ugód sądowych zatwierdzonych lub zawartych w dniu 10 stycznia 2015 r. lub po tej dacie.

11 Obowiązywanie w czasie Rozporządzenie WE nr 44/2001 nadal ma zastosowanie do orzeczeń wydanych w postępowaniach sądowych wszczętych, dokumentów urzędowych formalnie sporządzonych lub zarejestrowanych oraz do ugód sądowych zatwierdzonych lub zawartych przed dniem 10 stycznia 2015 r., objętych zakresem stosowania tego rozporządzenia.

12 Należy pamiętać, że w stosunkach między państwami członkowskimi a Islandią, Norwegią i Szwajcarią w dalszym ciągu znajdują zastosowanie postanowienia Konwencji lugańskiej o jurysdykcji i uznawaniu oraz wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych z 2007 r. (Dz. Urz. UE L 339 z 21 grudnia 2007, s. 3), która od dnia 1 stycznia 2010 r. zastąpiła konwencję z Lugano z 1988 r. (P. Mostowik, M. Niedźwiedź, Druga konwencja lugańska o jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu obcych orzeczeń w sprawach cywilnych, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2009, z. 4, s. 1007 i n.). Konwencji konwencję

13 Najważniejsze zmiany ustanowione rozporządzeniem nr 1215/2012 w stosunku do rozporządzenia nr 44/2001rozporządzeniemrozporządzenia Rozporządzenie nr 1215/2012 jest odmienne w kilku istotnych kwestiach w stosunku do rozporządzenia nr 44/2001, stanowi kontynuację dotychczasowej regulacji, ponieważ spora część przepisów zachowała swe dotychczasowe brzmienie, a zmianie uległa jedynie numeracja

14 Istnienie ścisłego związku między postępowaniami a terytorium państw członkowskich Ogólna zasada – jurysdykcja sądów miejsca zamieszkania pozwanego. Wyjątki: ze względu na przedmiot sporu lub autonomię stron uzasadnione jest inne kryterium powiązania i wykorzystanie innych łączników, które powinny zostać dopuszczone ze względu na ścisły związek pomiędzy sądem a sporem prawnym lub w interesie prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Istnienie ścisłego związku powinno zagwarantować pewność prawną oraz uniknięcie możliwości pozywania pozwanego przed sąd państwa członkowskiego, którego pozwany nie mógł rozsądnie przewidzieć. Ma to istotne znaczenie zwłaszcza w przypadku sporów dotyczących zobowiązań pozaumownych wynikających z naruszenia prywatności i innych dóbr osobistych, w tym zniesławienia.

15 Istotną zmianą w nowym rozporządzeniu jest rezygnacja z procedury exequatur. Zgodnie z art. 39 nowego rozporządzenia orzeczenie wydane w państwie członkowskim jest wykonalne w innym państwie członkowskim bez potrzeby stwierdzania jego wykonalności.

16 Istnienie związku między postępowaniami a terytorium państw członkowskich Wspólne przepisy o jurysdykcji powinny co do zasady znajdować zastosowanie wtedy, gdy pozwany ma miejsce zamieszkania na terytorium jednego z państw członkowskich. Pozwany niemający miejsca zamieszkania w państwie członkowskim powinien zasadniczo podlegać krajowym przepisom o jurysdykcji, mającym zastosowanie na terytorium państwa członkowskiego, przed którego sądem wytoczono powództwo. Przestrzeganie autonomii stron, wyjątkiem spraw dotyczących ubezpieczenia, umów z udziałem konsumentów lub z zakresu prawa pracy, w których dopuszczalna jest jedynie ograniczona swoboda stron w zakresie umownego wyboru jurysdykcji. zapewnienie sądom państw członkowskich jurysdykcji wyłącznej, niektóre przepisy dotyczące jurysdykcji zawarte w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć zastosowanie niezależnie od miejsca zamieszkania pozwanego.

17 Ochrona strony słabszej sprawach dotyczących ubezpieczenia, umów z udziałem konsumentów i z zakresu prawa pracy strona słabsza powinna być chroniona przez przepisy jurysdykcyjne dla niej bardziej korzystne niż przepisy ogólne. Art. 17-19 Art. 20-23

18 Jurysdykcja wyłączna SEKCJA 6 Jurysdykcja wyłączna Artykuł 24 Niezależnie od miejsca zamieszkania stron jurysdykcję wyłączną mają następujące sądy państwa członkowskiego: 1) w sprawach, których przedmiotem są prawa rzeczowe na nieruchomościach oraz najem lub dzierżawa nieruchomości – sądy państwa członkowskiego, w którym nieruchomość jest położona. Jednakże w sprawach dotyczących najmu lub dzierżawy nieruchomości zawartych na czasowy użytek prywatny nieprzekraczający sześciu kolejnych miesięcy jurysdykcję mają również sądy państwa członkowskiego, w którym pozwany ma miejsce zamieszkania, jeżeli najemca lub dzierżawca jest osobą fizyczną, a właściciel oraz najemca lub dzierżawca mają miejsce zamieszkania w tym samym państwie członkowskim; 3) w sprawach, których przedmiotem jest ważność wpisów do rejestrów publicznych – sądy państwa członkowskiego, na którego terytorium rejestry są prowadzone; 4) w sprawach, których przedmiotem jest rejestracja lub ważność patentów, znaków towarowych, wzorów i modeli, jak również podobnych praw wymagających zgłoszenia lub zarejestrowania niezależnie od tego, czy dana kwestia została podniesiona w pozwie czy też w drodze zarzutu procesowego 5) w postępowaniach, których przedmiotem jest wykonanie orzeczeń – sądy państwa członkowskiego, na którego terytorium wykonanie powinno nastąpić lub nastąpiło.

19 Zobowiązania alimentacyjne Rozporządzenie Bruksela I w kwestii dotyczącej spraw alimentacyjnych zostało zastąpione rozporządzeniem Rady WE nr 4/2009 z 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych. http://bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/bip/prawo _eu/ue1/rozp-4-2009-pl.pdfhttp://bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/bip/prawo _eu/ue1/rozp-4-2009-pl.pdf

20 Prawo właściwe dla zobowiązań alimentacyjnych Z dniem 18.06.2011r. w państwach członkowskich Unii Europejskiej, z wyjątkiem Królestwa Danii oraz Zjednoczonego Królestwa, podlega stosowaniu Protokół o prawie właściwym dla zobowiązań alimentacyjnych sporządzony w Hadze dnia 23.11.2007r., stosownie do art. 4 decyzji Rady z dnia 30.11.2009r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Protokołu haskiego z dnia 23.11.2007r. o prawie właściwym dla zobowiązań alimentacyjnych (Dz. U. L 331 z 16.12.2009r. s. 17). https://bip.ms.gov.pl/pl/ministerstwo/wspolpraca- miedzynarodowa/alimenty/

21 Rozporządzenie Rady i Parlamentu Europejskiego nr 4/2009 Dokumenty potrzebne do złożenia wniosku o poszukiwanie dłużnika w celu uzyskania alimentów w trybie Rozporządzenia Rady i Parlamentu Europejskiego nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (kraje Unii Europejskiej za wyjątkiem DANII: Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Cypr, Estonia, Francja, Finlandia, Hiszpania, Holandia, Grecja, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Niemcy, Malta, Rumunia, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Zjednoczone Królestwo, Węgry, Włochy) podanie wierzyciela do Prezesa Sądu Okręgowego w Lublinie wniosek o poszukiwanie dłużnika ( formularz nr. V do rozporządzenia) oryginał wyroku/postanowienia/ugody zasądzającego/j alimenty z klauzulą prawomocności oraz przygotowany do obrotu zagranicznego zestawienie zaległości wyciąg z orzeczenia (formularz załącznik l lub II do rozporzadzenia - dwie wersje językowe) - wypełnia sąd, który wydał orzeczenie na pisemny wniosek wierzycieli