URAZY BRZUCHA.

Prezentacja na temat: "URAZY BRZUCHA."— Zapis prezentacji:

1 URAZY BRZUCHA

2 Liczba zgonów z powodu urazów w Polsce wynosi około 8%, dając III miejsce wśród przyczyn wszystkich zgonów, a pierwsze miejsce wśród przyczyn zgonów u ludzi młodych (od 1 do 44 roku życia)

3 Izolowane obrażenia narządów brzucha stanowią max
Izolowane obrażenia narządów brzucha stanowią max. 3% Obrażenia wielomiejscowe i mnogie z udziałem narządów brzucha stanowią 8-10%

4 URAZ – jest to działanie energii na organizm, pod wpływem której (po przekroczeniu progu wytrzymałości tkanek) powstaje uszkodzenie ( obrażenie).

5 PODZIAŁ URAZÓW

6 OBRAŻENIE (USZKODZENIE)
ZAMKNIĘTE OTWARTE 1.Nie drążące 2.Drążące -styczne -ślepe -przelotowe

7 PRZYCZYNY Wypadki (komunikacyjne, w pracy, w sporcie)
Rany kłute i postrzałowe

8 OBJAWY KLINICZNE URAZY NARZĄDÓW MIĄŻSZOWYCH -przebieg bezobjawowy
-objawy wstrząsu urazowo-krwotocznego URAZY PRZEWODU POKARMOWEGO -objawy zapalenia otrzewnej

9 DIAGNOSTYKA Wywiad – u chorych przytomnych Badanie fizykalne
Badania laboratoryjne

10 BADANIA OBRAZOWE Rtg Usg Tomografia komputerowa Scyntygrafia
Angiografia

11 ZABIEGI ROZPOZNAWCZE Zgłębnikowanie żołądka
Cewnikowanie pęcherza moczowego Płukanie jamy otrzewnej Laparoskopia Laparotomia

12 SPOSÓB POSTĘPOWANIA OBRAŻENIA PRZENIKAJĄCE - laparotomia
OBRAŻENIA NIEPRZENIKAJĄCE Diagnostyka Leczenie zachowawcze Leczenie operacyjne

13 LAPAROTOMIA Zatrzymanie krwawienia
Kontrola brzucha (ustalenie miejsc, rodzaju i ciężkości uszkodzeń) Zabiegi naprawcze i rekonstrukcyjne Toaleta i zamknięcie brzucha

14 OBRAŻENIA WĄTROBY Są najczęstszą przyczyną zgonów w urazach brzucha
Często współistnieją z uszkodzeniami innych narządów (63-90%)

15 KLASYFIKACJA OBRAŻEŃ Wg Amerykańskiego Stowarzyszenia Chirurgii Urazowej I Krwiak – podtorebkowy, nie narastający, pon. 10% powierzchni Rozerwanie – nie krwawiące rozdarcie torebki o głębokości pon. 1 cm. II Krwiak – podtorebkowy, nie narastający, 10-50% powierzchni lub śródmiąższowy Rozerwanie – rozdarcie torebki, krwawiące, o głębokości 1-3 cm. i długości pon. 10 cm.

16 KLASYFIKACJA OBRAŻEŃ III
Krwiak – podtorebkowy, pow.50% powierzchni, lub narastający, pęknięty podtorebkowo, krwawiący, śródmiąższowy o średnicy pow. 2 cm. lub narastający Rozerwanie – o głębokości pow. 3 cm.

17 KLASYFIKACJA OBRAŻEŃ IV Krwiak – pęknięty, śródmiąższowy, krwawiący
Rozerwanie – śródmiąższowe, obejmujące 25-50% płata wątroby V Rozerwanie – pęknięcie śródmiąższowe pow. 50% płata Uszkodzenie naczyń – uszkodzenie naczyń żylnych wątroby (ŻGD, duże żyły wątrobowe) VI Uszkodzenie naczyń – oderwanie wątroby

18 LECZENIE OPERACYJNE Zaopatrzenie obrażenia za pomocą koagulacji, spongostanu, gąbki fibrynowej, kleju tkankowego Zeszycie wątroby Rozcięcie miąższu wątroby-odnalezienie i podwiązanie krwawiących naczyń i uszkodzonych przewodów żółciowych Tamponada wątroby Usunięcie uszkodzonej części wątroby ( anatomiczne i nieanatomiczne )

19 KRWOTOK Z ŻYŁ Wewnętrzny by-pass między prawym przedsionkiem a żyłą główną dolną, czasowo wyłączający przepływ przez wątrobę.

20 OBRAŻENIA DRÓG ŻÓŁCIOWYCH
Współistnieją zwykle z obrażeniami wątroby Sposób leczenia operacyjnego zależy głównie od stabilności hemodynamicznej chorego i współistnienia innych obrażeń

21 LECZENIE CHORY Z NIESTABILNYM KRĄŻENIEM
We wstrząsie i z ciężkimi obrażeniami innych narządów – drenaż jamy otrzewnej. Bez rozległych obrażeń innych narządów : - drenaż dróg żółciowych

22 LECZENIE CHORY Z WYRÓWNANYM KRĄŻENIEM
1.Oderwanie przewodu pęcherzykowego - cholecystectomia i pierwotne zeszycie PŻW (z pozostawieniem drenu T, techniką Heineke-Mikulicza) 2. Przecięcie PŻW lub przewodu wątrobowego bez ubytku ściany - pierwotne zespolenie - choledochoduodenostomia - choledochojejunostomia (Roux-Y lub bok do boku)

23 LECZENIE 3. Ubytek ściany w drogach żółciowych
- uzupełnienie łatą żylną, łatą ze ściany jelita - łata z tworzywa sztucznego (mniej zalecane) 4. Ubytek odcinka drogi żółciowej - cholecystoduodenostomia lub cholecystojejunostomia -choledochojejunostomia - zespolenie wątrobowo-jelitowe Roux-Y

24 OBRAŻENIA ŚLEDZIONY Strefowy podział śledziony pomocny w ocenie ciężkości jej obrażeń (wg Dixona,1980)

25 OBRAŻENIA ŚLEDZIONY Krwiak podtorebkowy
Powierzchowne uszkodzenie miąższu dotyczące strefy obwodowej Pośrednie uszkodzenie miąższu Uszkodzenie obejmujące wnękę połączone z dużą utratą krwi Oderwanie szypuły śledziony

26 POSTĘPOWANIE W OBRAŻENIACH ŚLEDZIONY
Zaopatrzenie za pomocą kleju tkankowego, koagulacji (argonowej, w podczerwieni), wchłanialnej siatki hemostatycznej. Splenektomia Splenektomia i wszczepienie fragmentów śledziony do sieci większej Operacje oszczędzające śledzionę (zeszycie śledziony, częściowa resekcja śledziony)

27 OBRAŻENIA TRZUSTKI Stanowią statystycznie od 1 do 12 % wśród urazów brzucha Cechuje je : Trudna diagnostyka Bardzo częste współistnienie uszkodzeń innych narządów (wątroba, śledziona, żołądek, okrężnica) Znaczna trudność operacji naprawczych Liczne i ciężkie powikłania Wysoka śmiertelność

28 KLASYFIKACJA OBRAŻEŃ Wg Amerykańskiego Stowarzyszenia Chirurgii Urazowej I – krwiak lub/i powierzchowne uszkodzenie miąższu, bez uszkodzenia przewodu trzustkowego II – duży krwiak lub/i duże przerwanie ciągłości trzustki, bez uszkodzenia przewodu trzustkowego

29 KLASYFIKACJA OBRAŻEŃ III – przerwanie ciągłości trzustki, oderwanie obwodowej części trzustki lub rozdarcie miąższu z uszkodzeniem przewodu trzustkowego IV – rozdarcie proksymalnej części trzustki, lub rozdarcie miąższu obejmujące bańkę wątrobowo-trzustkową V – masywne rozerwanie (rozkawałkowanie) głowy trzustki lub całego narządu

30 LECZENIE OPERACYJNE Drenaż przestrzeni okołotrzustkowej (I i II stopień) Obwodowa pankreatektomia i drenaż (III stopień) „Pokrycie” pętlą Roux-Y przylegających do siebie uszkodzeń głowy trzustki i dwunastnicy lub zeszycie miąższu trzustki i czasowe lub stałe wyłączenie dwunastnicy z pasażu treści pokarmowej (IV i V stopień)

31 LECZENIE OPERACYJNE Obwodowa pankreatektomia i drenaż

32 LECZENIE OPERACYJNE Pokrycie pętlą Roux-Y obrażeń głowy trzustki i dwunastnicy

33 LECZENIE OPERACYJNE Czasowe wyłączenie dwunastnicy z pasażu

34 LECZENIE OPERACYJNE Stałe wyłączenie dwunastnicy z pasażu

35 OBRAŻENIA ŻOŁĄDKA Izolowane obrażenia żołądka występują rzadko
POSTĘPOWANIE: -zeszycie brzegów rany poprzecznie do jej osi długiej (jeśli to możliwe) -resekcja żołądka

36 OBRAŻENIA DWUNASTNICY
Uszkodzenie części wewnątrzotrzewnowej – objawy zapalenia otrzewnej Uszkodzenie części zewnątrzotrzewnowej - - przebieg bezobjawowy lub skąpoobjawowy

37 LECZENIE Zeszycie ściany dwunastnicy
Wyłączenie dwunastnicy z pasażu treści pokarmowej (zespolenie żołądkowo-jelitowe) Wycięcie dwunastnicy z głową trzustki sposobem Whipple’a w bardzo rozległych urazach

38 OBRAŻENIA JELITA CIENKIEGO I KREZKI
Najczęściej powstają w następstwie urazów przenikających (powyżej 90%) W urazach tępych obrażenia zależą od wypełnienia jelita treścią pokarmową i obecności zrostów między jelitem a ścianą brzucha W urazach tępych najczęściej powstają uszkodzenia w okolicy więzadła Treitza

39 LECZENIE Zeszycie rany
Odcinkowa resekcja i zespolenie jelita (szew ręczny lub mechaniczny) koniec do końca lub koniec do boku

40 OBRAŻENIA J. GRUBEGO (części wewnątrzotrzewnowej)
Do 6 godzin od urazu -zeszycie rany i drenaż j. otrzewnej (rana niewielka, bez uszkodzenia krezki, bez martwicy jelita, niewielka ilość treści kałowej w j. otrzewnej) -odcinkowa resekcja, zespolenie koniec do końca i wytworzenie przetoki odbarczającej powyżej uszkodzenia

41 OBRAŻENIA J. GRUBEGO (części wewnątrzotrzewnowej)
Powyżej 6 godzin od urazu -wytworzenie przetoki odbarczającej (jedno- lub dwulufowej) i drenaż jamy otrzewnej (drenaż płuczący), odcinkowa resekcja w przypadku martwicy jelita -metoda „otwartego brzucha” (do czasu ustąpienia objawów zapalenia otrzewnej)

42 OBRAŻENIA J. GRUBEGO (części zewnątrzotrzewnowej)
Występują w urazach krocza i miednicy Postępowanie: -badanie per rectum ( w znieczuleniu) -drenaż okolicy odbytu -wytworzenie przetoki odbarczającej powyżej uszkodzenia -odtworzenie ciągłości zwieracza w czasie pierwotnej operacji (jeśli to możliwe)