ZAGADNIENIA ORTOGRAFII dr Maria Kabata

Prezentacja na temat: "ZAGADNIENIA ORTOGRAFII dr Maria Kabata"— Zapis prezentacji:

1 ZAGADNIENIA ORTOGRAFII dr Maria Kabata

2 INTERPUNKCJA W PISMACH
-Masz w domu dvd? - Nie, jestem zapóźniona cywilizacyjnie !! [nie mam niestety z techniką u mnie kiepsko] - Nie jestem zapóźniona cywilizacyjnie !! [jak może o to pytać każdy ma teraz dvd] Ile osób poszło na badania? Stryj Jan i Maciek zgłosili się na badania lekarskie. Stryj, Jan i Maciek zgłosili się na badania lekarskie. Jak on szedł jak on mówił? Mówili wolno, idąc. Mówili, wolno idąc.

3 Co oni robią? tu zmiana imiesłowu zmiana sensu zmiana
zmiana zasad interpunkcji Słuchający uważnie patrzą na usta mówcy. ale już Słuchając uważnie, patrzył na usta mówcy. lub Słuchając, uważnie patrzył na usta mówcy.

4 PUŁAPKI INTERPUNKCJI Kiedy zobaczył zwłoki, na stole dostrzegł też narzędzie zbrodni. – zwłoki gdzieś, a na stole nóż Kiedy zobaczył zwłoki na stole, dostrzegł też narzędzie zbrodni. – zwłoki na stole, a gdzieś nóż TU PRZECINEK ZASADNICZO ZMIENIA SENS ZEZNAŃ ŚWIADKA LUB SPRAWCY ZBRODNI

5 Niekiedy interpunkcja zależy całkowicie od upodobań nadawcy - od jego intencji, na przykład:
INTERPUNKCJA BĘDZIE NAM POMOCNA DO PRECYZYJNEGO WYRAŻENIA MYŚLI Powiedziała, że ma dość i obróciwszy się na pięcie, wyszła. Powiedziała, że ma dość i ,obróciwszy się na pięcie, wyszła. różne znaczenia – podkreślenie że odwróciła się mniej lub bardziej obrażona Zajęcia odbywały się wspólnie, bo oczywiście nie mógł sobie wyobrazić, że zostawia piękną dziewczynę przed salą. tu jako coś normalnego naturalnego Zajęcia odbywały się wspólnie, bo, oczywiście, nie mógł sobie wyobrazić, że zostawia piękną dziewczynę przed salą. tu ironia drwina trochę żalu z przekąsem Miejsce przecinka może decydować o jednoznaczności, przejrzystości treści, a nawet o jego sensie.

6 PIERWSZA ZASADA ZDANIA PODRZĘDNE LUB INFORMACJE WTRĄCONE WYDZIELAMY PRZECINKAMI
Pójdziemy do kina, bo dawno w nim nie byliśmy, a może do teatru. Zosia, która skończyła dziesięć lat, wraz z Jurkiem poszli do las. DRUGA ZASADA IMIESŁOWY ODDZIELAMY PRZECINKAMI Patrząc z bliska na telewizor, męczył wzrok. Uczniowie, słuchając napomnień, spoglądali na siebie. Dzięki temu, robiąc swoje, nikomu się nie narażał. Wlókł się, kulejąc, brzegiem lasu.

7 TRZECIA ZASADA PRZECINEK PRZED SPÓJNIKAMI
Przecinek stawiamy przed spójnikami: że, który, lecz, ale, więc, czyli; Przecinka nie stawiamy przed spójnikami: i oraz lub albo bądź ani ni Wyjątek: zawsze stawiamy przecinek przed spójnikami, które powtarzają się w zdaniu w tej samej funkcji. Lubił chodzić i do lasu, i do kina, i na wagary. Lubił chodzić i do lasu, i do kina, i na wagary i zawsze miał dużo czasu. Siedzą i piją i kawę, i herbatę.

8 NIE ROZDZIELAMY PRZECINKIEM WSKAŹNIKÓW ZESPOLENIA:
mimo że, pomimo że, mimo iż PRZECINEK BĘDZIE PRZED WSKAŹNIKIEM ZESPOLENIA. Była smutna, mimo że dostała się na studia.

9 INTERPUNKCJA W NAGŁÓWKACH LISTÓW URZĘDOWYCH Nie oddzielamy znakami interpunkcyjnymi ani danych nadawcy, ani adresata Burmistrz Miasta Kościana Szanowny Pan Jan Nowak Maria Kruk ul. Jasna Zakład Ubezpieczeń Społecznych Zwracam się z uprzejmą prośbą ... Szanowny Panie Burmistrzu Zwracam się z uprzejmą prośbą ....

10 INTERPUNKCJA W LISTACH PRYWATNYCH
Interpunkcja na początku listu prywatnego Szanowni Państwo ! Zwracam się do Państwa z problemem, który ... Szanowni Państwo, zwracam się do Państwa z problemem, który ... Witam Cię Karolu ! ( list prywatny ! ) Wiem, że u Ciebie ... Kochana Mamo !

11 INTERPUNKCJA NA KOŃCU LISTU
WE WSZYSTKICH LISTACH NIE STAWIA SIĘ KROPEK ANI PO FORMULE ZAKOŃCZENIA, ANI PO PODPISIE Z poważaniem Maria Nowak Maria i Piotr Nowakowie Łączę wyrazy szacunku Pozdrawiam Maria Kowalik Będzie nam miło gościć Pana Prezesa

12 Życzę powodzenia w realizacji przedsięwzięcia prof.. Antoni Świątek
Z wyrazami najgłębszego szacunku prof. Antoni Świątek Życzę powodzenia w realizacji przedsięwzięcia prof.. Antoni Świątek ZNAK WYKRZYKNIENIA MOŻE POJAWIĆ SIĘ W KORESPONDENCJI MŁODZIEŻOWEJ BUŹKA ! CZOŁEM STARY !

13 INTERPUNKCJA NA WIZYTÓWKACH
ds. NIE d/s UKOŚNIK ZNAK MATEMATYCZNY NIE INTERPUNKCYJNY jw. NIE j/w ww. sp. z o.o. p.o. – pełniący obowiązki z-ca - zastępca z-cę - zastępcę dyr. wicedyrektor NIE v-ce dyrektor! Pisownia łączna przez W SKRACAMY: wicedyr. wicemin. wiceprez. spec. – mgr inż. dr dr. dra prof. hab. wg nr

14 CUDZYSŁÓW rodzaje cudzysłowu: „” ‘ ’ > < tytułu cytaty
zaznaczenie znaczenia przenośnego – niektórzy tylko ironiczne POPRAWNE UŻYCIA „Partia”, którą kieruje to on i jego sąsiad. To „dobry pan” za cały dzień pracy nie zapłacił ani złotówki. BŁĘDNE UŻYCIA Każdego klienta czeka „niespodzianka”. „Wczorajsze” pieczywo taniej. Kamień do czyszczenia i polerowania „bez środków trujących”. Minister się „wkurwił”. Sędziowie stosują „nawalankę”. „Wziął nogi za pas” i już go nie było.

15 Nie z różnymi częściami mowy
Nie łącznie z imiesłowem przymiotnikowym niepijący, niepalący, z imiesłowami przymiotnikowymi, czynnymi (zakończonymi na –ący) i biernymi (zakończonymi na –ny -ty) niesiedzący, niepalący, nieubrany, niekochany, niemyty, nieuszyty, nieoceniony, nieustający, nieżyjący, wyjątek w wyraźnych przeciwstawieniach nie leżący, ale siedzący; nie uszyty, ale utkany;

16 Nie z rzeczownikami piszemy łącznie na przykład: nieprzyjaciel, niestałość, niechrześcijanin, niezdyscyplinowanie , niepalenie, niemycie, niewykonanie, niezaliczenie nie-Polak nie-Europejczyk nie-Nigeryjczyk UWAGA: Należy pamiętać, że wyrazy na –anie, -nie, -cie, choć pochodzą od czasowników są rzeczownikami!!! wyjątek jeśli jest to wyraźne przeciwstawienie: Nie przyjaciel, lecz wróg. Nie stałość, lecz zmienność to cecha kobiety. Nie chrześcijanin, lecz muzułmanin.

17 Przedrostki PISOWNIA ŁĄCZNA PRZEDROSTKÓW autosalon a także
ekstraproszek (nie! extra) superksiążka megapromocja eksmąż

18 Inne przedrostki również zapisujemy łącznie stąd poprawna pisownia wyrazów:
megapizza megahit ekstrakomórka ekstrafilm, euroregion, hiperprzebój hipoalergiczny,

19 ODDZIELNIE ZAPISZEMY TE CZĄSTKI, JEŚLI STOJĄ PO WYRAZIE, KTÓRY OKREŚLAJĄ - STANOWIĄ SAMODZIELNY WYRAZ -Jak był na wycieczce - Super! Był zawsze anty, na nic się nie zgadzał Zapłacił dwa euro. Społeczeństwo w skali mikro. Zabawa była super.

20 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ