Nie święci garnki lepią

Prezentacja na temat: "Nie święci garnki lepią"— Zapis prezentacji:

1 Nie święci garnki lepią
Jak zanalizować temat wypracowania maturalnego?

2 Pierwszy krok na drodze do napisania dobrego wypracowania to wnikliwa analiza tematu

3 Niejasności Przede wszystkim zastanów się, czy rozumiesz wszystkie elementy tematu? Jeśli nie, spróbuj zastąpić niezrozumiały wyraz bliskoznacznikiem, odtwórz jego znaczenie z kontekstu zdania. Podkreśl niejasne określenie, żeby do niego wracać w różnych kontekstach, stopniowo dojdziesz do rozumienia.

4 Problem Wynotuj problem główny pracy.
Postaw pytania, na jakie masz znaleźć odpowiedź. Wypisz skojarzenia, jakie wiążą się z głównymi zagadnieniami, notuj nawet oczywistości, przywołuj potrzebne fakty i wiadomości ogólne.

5 Czynności Wypisz czasowniki wskazujące na czynności, jakie musisz wykonać. Przypomnij, jakich dodatkowych działań wymagają te czynności, na co trzeba zwrócić uwagę, aby poprawnie wykonać polecenie.

6 Materiał rzeczowy Zapisz, z jakiego materiału rzeczowego i w jakim zakresie masz korzystać. Podaj propozycje kontekstów, jeśli temat tego od Ciebie wymaga.

7 Przeanalizujmy przykładowy temat
Wizerunek kraju lat dziecinnych w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. Interpretując podane fragmenty, rozważ związek doświadczeń emigracyjnych z obrazem utraconej ojczyzny. Wnioski z analizy odnieś do całej epopei.

8 Niejasności Wątpliwości może budzić wyraz: wizerunek. Da się go zastąpić wyrazami: obraz, odbicie. Konieczna jest wiedza: kraj lat dziecinnych Mickiewicza to Litwa (Polska, ponieważ do czasów rozbiorów oba państwa były połączone w Rzeczpospolitą Obojga Narodów) Interpretacja to inaczej wyjaśnienie wynikające z dokładnej analizy tekstu. Zawsze musi być poprzedzona opisem tego, jak w utworze jest. Właściwa interpretacja to odpowiedź na pytanie, co znaczą zaobserwowane elementy. Wizerunek kraju lat dziecinnych w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. . Interpretując podane fragmenty, rozważ związek doświadczeń emigracyjnych z obrazem utraconej ojczyzny. Wnioski z analizy odnieś do całej epopei.

9 Problem Podczas analizy i interpretacji fragmentu trzeba będzie:
ukazać, jaki obraz ojczyzny przedstawia Mickiewicz w zamieszczonym fragmencie, omówić wpływ, jaki fakt, że Mickiewicz, pisząc Pana Tadeusza przebywał na emigracji, wywarł na sposób widzenia przez poetę utraconej ojczyzny, wykazać, że dlatego obraz Polski jest wyidealizowany, ukazany z miłością i tęsknotą. Temat wymaga także, żeby wnioski o wykreowaniu obrazu ojczyzny odnieść do całej epopei – np. opisy przyrody, nadzieja na odzyskanie niepodległości, szczęśliwe rozwiązanie sporu o zamek. Wizerunek kraju lat dziecinnych w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. Interpretując podane fragmenty, rozważ związek doświadczeń emigracyjnych z obrazem utraconej ojczyzny. Wnioski z analizy odnieś do całej epopei.

10 Czynności Czasowniki: interpretować, rozważyć, analizować, odnosić
. Czynności Czasowniki: interpretować, rozważyć, analizować, odnosić czynności wyraźnie wymagające logicznego porządkowania wiadomości, podsumowywania, wyciągania wniosków. Wizerunek kraju lat dziecinnych w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. Interpretując podane fragmenty, rozważ związek doświadczeń emigracyjnych z obrazem utraconej ojczyzny. Wnioski z analizy odnieś do całej epopei

11 Materiał rzeczowy Materiał rzeczowy: fragment w kontekście całego Pana Tadeusza i biografii Mickiewicza; potrzebne wiadomości o doświadczeniach romantyków: rozgoryczeniu po przegranym powstaniu listopadowym, konieczności emigrowania z ojczyzny (Wielka Emigracja), tęsknocie za krajem, szukaniu ukojenia we wspomnieniach i literaturze. Wizerunek kraju lat dziecinnych w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. . Interpretując podane fragmenty, rozważ związek doświadczeń emigracyjnych z obrazem utraconej ojczyzny. Wnioski z analizy odnieś do całej epopei.

12 Kolejny temat do analizy
Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Pana Tadeusza i Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX wieku.

13 Niejasności Stolica carskiej Rosji? = Petersburg
Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Pana Tadeusza i Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX wieku.

14 Problem scharakteryzować życie ludzi w carskiej Rosji w I połowie XIX w.; przedstawić sposób ukazania Petersburga w Panu Tadeuszu i w III cz, Dziadów; porównać obraz wynikający z fragmentów. Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Pana Tadeusza i Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX wieku.

15 Problem Pan Tadeusz - trzeba ustalić: Kto mówi? Do kogo mówi?
W jakiej sytuacji?, Po co?, Jakie jest nastawienie osoby mówiącej do caratu? O czym opowiada? Jak można uogólnić tę opowieść? Jak to, o czym opowiada świadczy o stosunkach panujących w carskiej Rosji? Jakie wartości okazały się ważne dla bohaterów opowiadania? Jakie wnioski się nasuwają? Jak Mickiewicz ocenia życie w carskiej Rosji? (wyciągasz wniosek uwzględniając, że Mickiewicz ironizuje z Telimeny, traktuje swoją bohaterkę z przymrużeniem oka) Problem Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Pana Tadeusza i Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX wieku.

16 Problem Na postawie Dziadów części III trzeba ustalić: Kto mówi?
Do kogo mówi? W jakiej sytuacji?, Po co?, Jakie jest nastawienie osoby mówiącej do caratu? O czym opowiada? Jak można uogólnić tę opowieść? Jak to, o czym opowiada świadczy o stosunkach panujących w carskiej Rosji? Jakie wartości okazały się ważne dla bohaterów opowiadania? Jakie wnioski się nasuwają? Jak Mickiewicz ocenia życie w carskiej Rosji? Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Pana Tadeusza i Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX wieku.

17 Czynności Czasowniki: napisz, charakteryzowało;
z faktu, że arkusz zawiera dwa fragmenty dzieł Mickiewicza trzeba wywnioskować, że zadanie polega też na porównaniu obrazu Rosji w obu utworach; trzeba dokonać analizy każdego fragmentu; równoważnik zdania na początku tematu sugeruje, aby wnioski dotyczyły obrazu Rosji i jej stolicy. Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Pana Tadeusza i Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX wieku.

18 Materiał rzeczowy Fragmenty Pana Tadeusza i III części Dziadów .
KONTEKSTY Wiadomości z historii na temat sytuacji w carskiej Rosji w I połowie XIX wieku: autorytarny system społeczny, hierarchiczne podporządkowanie, wszechwładza caratu, despotyzm. Znajomość III części Dziadów – martyrologia narodu polskiego, działania Nowosilcowa. Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Pana Tadeusza i Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX wieku.

19 Kolejne ćwiczenie. Spróbuj samodzielnie
Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

20 Niejasności Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

21 Problem Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

22 Czynności Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

23 Materiał rzeczowy Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

24 Niejasności Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

25 Problem Wykazać wpływ przyrody na życie człowieka na podstawie dwóch utworów pochodzących z różnych, odległych epok; zanalizować i zinterpretować wiersz renesansowego poety; zanalizować i zinterpretować fragment młodopolskiej powieści; ustalić podczas analizy: jaki obraz przyrody zawierają teksty?, w jaki sposób przyroda wpływa na życie człowieka?, jak człowiek na nią reaguje? porównać oba teksty; wyciągnąć wnioski uogólniające, odpowiedzieć na pytanie tematu. Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

26 Czynności Czasowniki: odpowiedz, analizując, interpretując.
Temat zakłada pracę analityczną, wymaga porównania dwóch tekstów w poszukiwaniu wspólnej odpowiedzi na postawione pytanie, trzeba więc porównać teksty i wyciągnąć wnioski. Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

27 Fraszka Na lipę Jana Kochanowskiego – utwór renesansowy filozoficzny, gatunek liryczny, chętnie uprawiany przez Jana z Czarnolasu, epikurejska i stoicka w treści – filozoficzna refleksja nad życiem godnym, spokojnym, pełnym umiaru i harmonii, w zgodzie z Bogiem i natura, a jednocześnie radosnym, pełnym afirmacji życia. Fragment młodopolskiej powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi – nagrodzonej Noblem epopei chłopskiej; narrator stylizowany na chłopskiego gawędziarza jest jednocześnie pełnym młodopolskiej nastrojowości poetą wrażliwym na przyrodę. Materiał rzeczowy Jak przyroda może wpływać na życie człowieka? Odpowiedz, analizując i interpretując wiersz Jana Kochanowskiego Na lipę i fragment powieści Władysława Stanisława Reymonta Chłopi.

28 I jeszcze jedna próba W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

29 Niejasności W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

30 Problem W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

31 Czynności W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

32 Materiał rzeczowy W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

33 Niejasności Pycha – błędne przekonanie, błędne rozpoznanie swojej sytuacji prowadzące do złej interpretacji rzeczywistości; potocznie zarozumiałość, przekonanie o własnej wyższości, zaślepienie swoją osobą; W starożytności pycha – hybris – jedno z ważnych pojęć dramatu antycznego – stanowiła przekroczenie miary, którą bogowie wyznaczyli człowiekowi, była więc wyzwaniem wobec bogów, dlatego musiała sprowadzać na człowieka ich gniew i karę. W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

34 Problem Dokonać analizy i interpretacji dwóch fragmentów dramatów pochodzących z różnych epok: dramatu antycznego i romantycznego; trzeba: przedstawić bohaterów, ustalić, jak przejawia się ich pycha, jakie rodzi skutki, do czego prowadzi porównać Edypa i Konrada. W zakończeniu pracy trzeba uogólnić wnioski i odpowiedzieć na pytanie tematu. W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

35 Czynności Czasowniki: odpowiedz, analizując, interpretując.
Temat zakłada analizę i interpretację fragmentów dwóch dramatów. Wymaga więc wnioskowania na podstawie tekstów i uogólniania. W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

36 Materiał rzeczowy Fragment Króla Edypa Sofoklesa – dramatu antycznego tragedii o nieubłaganym fatum i hybris prowadzącej do katastrofy; Fragment Wielkiej Improwizacji Konrada z III części Dziadów Adama Mickiewicza – dramat romantyczny o miłości do Ojczyzny, która prowadzi do bluźnierstwa wobec Boga, o pysze, która niszczy geniusz człowieka. W jaki sposób przejawia się pycha i jakie rodzi skutki? Odpowiedz, analizując i interpretując fragmenty Króla Edypa Sofoklesa i fragment Dziadów części III Adama Mickiewicza.

37 Dziękuję za uwagę