dr Arkadiusz Pulikowski IBiIN Uniwersytet Śląski Katowice

Prezentacja na temat: "dr Arkadiusz Pulikowski IBiIN Uniwersytet Śląski Katowice"— Zapis prezentacji:

1 dr Arkadiusz Pulikowski IBiIN Uniwersytet Śląski Katowice
Elektroniczna książka na elektronicznym papierze. Czy to już zmierzch ery druku? Informacja dla nauki a świat zasobów cyfrowych 11-13 września, Świnoujście

2 Plan wystąpienia przyczyny zainteresowania e-czytnikami,
charakterystyka papieru elektronicznego, charakterystyka e-czytników, przegląd dostępnych obecnie e-czytników wykorzystujących e-papier, przyjęta metodologia, omówienie ankiety, przedstawienie wyników, odpowiedź na pytanie: Czy to już zmierz ery druku?

3 Przyczyny zainteresowania e-czytnikami
problemy z czytaniem obszerniejszych dokumentów elektronicznych na ekranie monitora, znaczny przyrost liczby czytanych dokumentów elektronicznych, wszechmarnotrawstwo papieru, próba odpowiedzi na pytanie czy e-papier jest w stanie konkurować z papierem tradycyjnym, informacje o nowych urządzeniach pojawiające się w prasie, np.: „Magazyn "Time" donosi, że 12 proc. książek sprzedanych w serwisie Amazon.com w czerwcu to ebooki przeznaczone dla urządzenia Amazon Kindle” (na pozycji dostępnych zarównow postaci drukowanej jak i elektronicznej). Reuters: „Mahaney szacuje, że Amazon sprzeda egzemplarzy Kindle w 2008 roku. Poprzednio przewidywano sprzedaż na poziomie sztuk. Nowe dane oznaczałyby, że Kindle sprzedaje się w podobnym tempie jak iPhone w pierwszym roku sprzedaży. Według Mahaney'a Amazon miałby sprzedać czytników w samym czwartym kwartale.”

4 Papier elektroniczny (e-papier)
to wyświetlacz mający imitować tradycyjny papier, od powszechnie dostępnych wyświetlaczy używanych w monitorach, telefonach komórkowych i innych urządzeniach odróżnia go przede wszystkim brak podświetlenia - świeci światłem odbitym tak jak papier tradycyjny, raz wyświetlony tekst nie pobiera już energii z baterii, e-papier został wynaleziony przez Nicholasa Sheridona w 1975 roku, wówczas pracownika firmy Xerox, jest on również autorem samego pojęcia „e-papier”, od tego czasu powstały różne technologie otrzymywania elektronicznego papieru, pierwsze komercyjne urządzenie wykorzystujące elektroniczny papier – LIBRIe, zostało udostępnione na rynku Japońskim przez firmę Sony w kwietniu 2004 roku, LIBRIe, a także prawie wszystkie obecnie dostępne e-czytniki, wykorzystują technologię E Ink stworzoną przez E Ink Corporation, e-papier jest również wykorzystywany w wyświetlaczach telefonów komórkowych, zegarków i tablicach ogłoszeniowych e-papier wyświetla na razie obraz w odcieniach szarości, ale są już opracowane kolorowe protytypy oraz jeden kolorowy e-czytnik dostępny w sprzedaży - FLEPia firmy Fujitsu.

5 E-czytniki e-czytniki (e-readers, e-book readers) do wyświetlania tekstu wykorzystują e-papier, głównie E Ink, którego najnowsza odmiana Vizplex ma o 20% jaśniejsze tło i jest 2x szybsza, e-czytniki były już dostępne na długo przed 2004 rokiem, ale wykorzystywały wyświetlacze emitujące światło i męczące wzrok, posiadają wbudowaną pamięć (64-512MB) oraz gniazda kart pamięci (SD, MMC, Memory Stick) pozwalające rozszerzyć pojemność e-czytnika, odczytują wiele różnych formatów plików tekstowych, graficznych a nawet dźwiękowych, z komputerem stacjonarnym lub laptopem łączą się poprzez port USB, wyświetlacze mają przekątną od 5” do 9,7” (A4), najtańsze e-czytniki kosztują ok. 300$ w USA, w Polsce są obecnie dostępne: - Sony Reader PRS 505 na Allegro zł z USA, - Hanlin eReader na Allegro i na zł, - Cybook Gen3 na zł, - iRex iLiad na zł. parametry tych modeli oraz Kindle’a promowanego przez księgarnię Amazon zostały zestawione w tabeli.

6 Parametry wybranych e-czytników
Bookeen Cybook Gen 3 Sony Reader PRS-505 HanLin eBook Amazon Kindle iRex ILiad Rodzaj wyświetlacza E Ink Vizplex E Ink Długość [mm] 188 175 184 190 216 Szerokość [mm] 118 122 120 134 155 Grubość [mm] 8,5 8 10 18 16 Waga [g] 174 250 200 289 388 Rozmiar wyświetlacza 90x120mm 6” 122x163mm 8,1” Rozdzielczość wyświetl. 800x600 166,7 dpi 1024x768 158 Liczba odcieni szarości 4 Żywotność baterii [liczba wyświetlanych stron] 8000 7500 9000 bd. iRex iLiad posiada dotykowy ekran z rysikiem do tworzenia notatek, inne e-czytniki dostępne obecnie na świecie: STAReBOOK, Astak Mentor, GeR2, BeBook.

7

8 Charakterystyka badania ankietowego
w ankiecie wzięło udział 50 osób: - 20 → bibliotekarze z Biblioteki UŚ, - 15 → pracownicy Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UŚ, - 15 → studenci IBiIN, wymienione grupy nie były wydzielone do osobnej analizy, wypełnianie jednej ankiety trwało od 10 do 15 min., badanie zostało przeprowadzone na początku września br.

9 Metodologia na początku respondenci byli zapoznawani z celem badania, kolejnymi jego etapami, a także mieli możliwość zewnętrznego obejrzenia Cybooka, następnie ankietowani proszeni byli o wypełnienie pierwszej części ankiety, zawierającej 5 pytań wprowadzających, wśród których znajdowało się istotne pytanie o ogólne nastawienie do e-czytnika przed badaniem, kolejnym etapem było czytanie fragmentu tekstu z książki drukowanej, po jego przeczytaniu respondenci kontynuowali lekturę w e-czytniku, ostatnim elementem badania było wypełnienie drugiej części ankiety, zawierającej 10 pytań.

10 Pierwsza część ankiety – przed czytaniem
1. Płeć:  kobieta,  mężczyzna. 2. Wiek:  ,  ,  ,  50 i więcej. 3. Jak często korzysta Pani/Pan z komputera (stacjonarnego/laptopa):  codziennie lub prawie codziennie,  co kilka dni,  rzadziej. 4. W jaki sposób czyta Pani/Pan obszerne dokumenty elektroniczne (można zaznaczyć kilka):  na ekranie monitora komputera stacjonarnego lub laptopa,  na ekranie palmtopa,  na ekranie telefonu komórkowego,  robiąc wydruki. 5. Ogólne nastawienie do e-czytników:  sceptyczne,  obojętne,  pozytywne,  entuzjastyczne.

11 Książka tradycyjna do badań wykorzystana została książka autorstwa Wojciecha Jagielskiego pt. Dobre miejsce do umierania, jest to reportaż z Zakaukazia, respondenci mieli do przeczytania nieco ponad dwie strony tekstu, w tym wstęp napisany przez Ryszarda Kapuścińskiego, istotnym argumentem przemawiającym za wykorzystaniem tej książki, oprócz treści, była jej dostępność w wersji elektronicznej.

12 Książka elektroniczna
wersja elektroniczna książki pochodzi z serwisu NEXTO, jest to wersja demo, zawierająca pierwsze 16 stron, przed rozpoczęciem czytania, ankietowani mogli dopasować rozmiar czcionki do indywidualnych preferen-cji, do przeczytania był ciąg dalszy tekstu czytanego w wersji drukowanej obejmu-jący odpowiednik 3 stron książki, liczba zmian elektronicznych stron zależała od wybranego rozmiaru czcionki (5-10).

13 Druga część ankiety – po czytaniu (p.1-6)
1. Czytelność tekstu w e-czytniku jest:  dużo gorsza niż papieru,  niewiele gorsza od papieru,  taka sama jak papieru,  lepsza niż papieru. 2. Wyświetlacz e-czytnika męczy wzrok:  podobnie jak papier,  bardziej niż papier, lecz znacznie mniej niż monitor komputera,  podobnie jak monitor komputera. 3. Czytelność tekstu jest wystarczająca do czytania:  nawet kilkusetstronicowych dokumentów,  co najwyżej kilkudziesięciostronicowych dokumentów. 4. Mając na uwadze mobilność, wymiary urządzenia (szerokość, wysokość, grubość) są:  za małe,  za duże,  w sam raz. 5. Wyświetlacz czytnika jest:  stanowczo za mały,  za mały, 6. Błysk pojawiający się przy zmianie stron:  nie przeszkadza,  przeszkadza w niewielkim stopniu,  bardzo przeszkadza.

14 Druga część ankiety – po czytaniu (p.7)
7. Jak ocenia Pani/Pan przydatność niżej wymienionych możliwości, jakie obecnie oferują e‑czytniki: BP P MP /* - oznacza funkcje niedostępne w testowanym czytniku zmiana kroju i rozmiaru czcionki zmiana orientacji strony z pionowej na poziomą (więcej tekstu w linii) wyszukiwanie w tekście /* tworzenie zakładek wyeksponowane przyciski do wygodnej nawigacji między stronami możliwość przechowywania na karcie pamięci nawet kilku tysięcy książek porządkowanie książek w ramach folderów (gatunki literackie, nazwiska autorów) /* otwieranie książki na stronie, na której ostatnio skończyliśmy czytanie wyświetlanie zdjęć (na razie tylko czarno-białych) odtwarzanie muzyki w formacie MP3 (na słuchawkach) tworzenie odręcznych notatek i wyróżnień rysikiem /* wskaźnik pozycji w książce (pasek na dole ekranu) połączenie z Internetem (do pobierania książek) /* energooszczędność wyświetlacza pozwalająca na wykonanie kilku tysięcy odsłon stron na jednym ładowaniu akumulatora

15 Druga część ankiety – po czytaniu (p.8-10)
8. Nastawienie do e-czytnika po wypróbowaniu i poznaniu możliwości:  sceptyczne,  obojętne,  pozytywne,  entuzjastyczne. 9. Czy chciałaby Pani/Pan posiadać to urządzenie?  tak,  nie,  nie wiem. 10. Jeśli w pytaniu 9. odpowiedź brzmi „tak” lub „nie wiem”, to ile maksymalnie gotowa byłaby Pani/Pan zapłacić za to urządzenie:  100 zł,  200 zł,  300 zł,  400 zł,  500 zł,  600 zł,  700 zł,  800 zł,  900 zł,  1000 zł,  1100 zł,  1200 zł.

16 Wyniki ankiety cz. 1. (p.1-5) 1. Płeć: 33os. / 66% → kobieta,
17os. / 34% → mężczyzna. 2. Wiek: 23os. / 46% → , 17os. / 34% → , 7os. / 14% → , 3os. / 6% → 50 i więcej. 3. Jak często korzysta Pani/Pan z komputera (stacjonarnego/laptopa): 48os. / 96% → codziennie lub prawie codziennie, 2os. / 4% → co kilka dni, 0os. / 0% → rzadziej. 4. W jaki sposób czyta Pani/Pan obszerne dokumenty elektroniczne (można zaznaczyć kilka): 46os. / 92% → na ekranie monitora komputera stacjon. lub laptopa, 3os. / 6% → na ekranie palmtopa, 6os. / 12% → na ekranie telefonu komórkowego, 28os. / 56% → robiąc wydruki. 5. Ogólne nastawienie do e-czytników: 6os. / 12% → sceptyczne, 14os. / 28% → obojętne, 23os. / 46% → pozytywne, 7os. / 14% → entuzjastyczne.

17 Wyniki ankiety cz. 2. (p.1-6) 1. Czytelność tekstu w e-czytniku jest:
1os. / 2% → dużo gorsza niż papieru, 15os. / 30% → niewiele gorsza od papieru, 21os. / 42% → taka sama jak papieru, 13os. / 26% → lepsza niż papieru. 2. Wyświetlacz e-czytnika męczy wzrok: 34os. / 68% → podobnie jak papier, 14os. / 28% → bardziej niż papier, lecz znacznie mniej niż monitor komputera, 2os. / 4% → podobnie jak monitor komputera. 3. Czytelność tekstu jest wystarczająca do czytania: 40os. / 80% → nawet kilkusetstronicowych dokumentów, 10os. / 20% → co najwyżej kilkudziesięciostronicowych dokumentów. 4. Mając na uwadze mobilność, wymiary urządzenia (szerokość, wysokość, grubość) są: 3os. / 6% → za małe, 1os. / 2% → za duże, 46os. / 92% → w sam raz. 5. Wyświetlacz czytnika jest: 0os. / 0% → stanowczo za mały, 13os. / 26% → za mały, 37os. / 74% → w sam raz. 6. Błysk pojawiający się przy zmianie stron: 17os. / 34% → nie przeszkadza, 27os. / 54% → przeszkadza w niewielkim stopniu, 6os. / 12% → bardzo przeszkadza.

18 Wyniki ankiety cz. 2. (p.7) 7. Jak ocenia Pani/Pan przydatność niżej wymienionych możliwości, jakie obecnie oferują e‑czytniki (na niebiesko wartości procentowe): BP P MP /* - oznacza funkcje niedostępne w testowanym czytniku 70 35 30 15 zmiana kroju i rozmiaru czcionki 28 14 50 25 22 11 zmiana orientacji strony z pionowej na poziomą (więcej tekstu w linii) 76 38 20 10 4 2 wyszukiwanie w tekście /* 42 21 56 1 tworzenie zakładek 36 18 62 31 wyeksponowane przyciski do wygodnej nawigacji między stronami 84 16 8 możliwość przechowywania na karcie pamięci nawet kilku tysięcy książek porządkowanie książek w ramach folderów (gatunki literackie, nazwiska autorów) /*

19 Wyniki ankiety cz. 2. (p.7) c.d.
BP P MP /* - oznacza funkcje niedostępne w testowanym czytniku 76 38 22 11 2 1 otwieranie książki na stronie, na której ostatnio skończyliśmy czytanie 24 12 62 31 14 7 wyświetlanie zdjęć (na razie tylko czarno-białych) 48 30 15 odtwarzanie muzyki w formacie MP3 (na słuchawkach) 46 23 6 3 tworzenie odręcznych notatek i wyróżnień rysikiem /* 70 35 16 8 wskaźnik pozycji w książce (pasek na dole ekranu) 58 29 36 18 połączenie z Internetem (do pobierania książek) /* energooszczędność wyświetlacza pozwalająca na wykonanie kilku tysięcy odsłon stron na jednym ładowaniu akumulatora

20 Wyniki ankiety cz. 2. (p.8-10) 8. Nastawienie do e-czytnika po wypróbowaniu i poznaniu możliwości: 2os. / 4% → sceptyczne, 12% przed wypróbowaniem 1os. / 2% → obojętne, 28% przed wypróbowaniem 28os. / 56% → pozytywne, 46% przed wypróbowaniem 19os. / 38% → entuzjastyczne. 14% przed wypróbowaniem 9. Czy chciałaby Pani/Pan posiadać to urządzenie? 42os. / 84% → tak, 2os. / 4% → nie, 6os. / 12% → nie wiem. 10. Jeśli w pytaniu 9. odpowiedź brzmi „tak” lub „nie wiem”, to ile maksymalnie gotowa byłaby Pani/Pan zapłacić za to urządzenie: 3os. / 6% → 100 zł, 5os. / 11% → 200 zł, 15os. / 31% → 300 zł, 7os. / 15% → 400 zł, 9os. / 19% → 500 zł, 4os. / 8% → 600 zł, 2os. / 4% → 700 zł, 1os. / 2% → 800 zł, 0os. / 0% → 900 zł, 1os. / 2% → 1000 zł, 0os. / 0% → 1100 zł, 1os. / 2% → 1200 zł.

21 Czy to już zmierz ery druku?

22 Czy to już zmierz ery druku?
TAK!

23 Dziękuję za uwagę