Literatura i materiały źródłowe

Prezentacja na temat: "Literatura i materiały źródłowe"— Zapis prezentacji:

1 Literatura i materiały źródłowe
SEMINARIUM 5. Literatura i materiały źródłowe spis, cytacja Prowadzący: dr hab. inż. Wanda Wilczyńska-Michalik, prof. UP Autor: Wanda Wilczyńska-Michalik Instytut Geografii Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Kontakt: tel:

2 Literatura czy bibliografia?
Sprawa bibliografii (od gr. biblion 'książka' + gr. grapho 'piszę') nie sprowadza się do różnicy pomiędzy określeniami literatura i bibliografia. W edytorstwie wyróżnia się dwa podstawowe typy zestawień bibliograficznych – bibliografię załącznikową (przedmiotową) oraz bibliografię podmiotową. Literatura to wszystkie dzieła artystyczne tj. literatura piękna oraz teksty użytkowe, tj. literatura stosowana zachowane w formie pisanej lub w przekazie ustnym.

3 Literatura czy bibliografia?
„Bibliografia załącznikowa” opatrywana jest w publikacjach nagłówkiem: Bibliografia, Piśmiennictwo lub Literatura przedmiotu i stanowi wykaz dokumentów (książek, artykułów, gazet, czasopism, publikacji elektronicznych itp.) cytowanych lub powoływanych przez autora danej pracy. Czasami zamieszcza się w niej również dzieła związane tematycznie z tekstem danej publikacji. Bibliografia załącznikowa może też zawierać dzieła osoby, której publikacja dotyczy. Na podstawie:

4 Literatura czy bibliografia?
„Bibliografia podmiotowa” opatrywana jest w publikacjach nagłówkiem: Literatura źródłowa, Teksty źródłowe, Materiały źródłowe lub Źródła i jest wykazem tekstów źródłowych, które stanowiły przedmiot analizy (np. analizy danych) bądź źródło przykładów (cytatów) w danej publikacji (pracy dyplomowej). Są to np. roczniki statystyczne, raporty o stanie środowiska, materiały udostępnione przez różne instytucje itp. Na podstawie:

5 Jak w świetle faktów przedstawionych na poprzednich slajdach
zatytułować rozdział obejmujący zarówno spis książek, artykułów, notatek z gazet, wiadomości z publikacji elektronicznych itp., jak i teksty źródłowe, które zostały zacytowane lub powoływane przez autora pracy (licencjackiej, magisterskiej)? Należy pamiętać, że „bibliografia” powinna zawierać szczegóły dotyczące wszystkich publikacji uwzględnionych (i koniecznie zacytowanych) w tekście

6 Spis ten obejmuje następujące elementy:
Bibliografia (lub literatura stosowana) (pozycje książkowe, monograficzne, artykuły w czasopismach itp.) Literatura źródłowa (roczniki statystyczne, dane GUS, Raporty o stanie Środowiska, Plany Zagospodarowania Przestrzennego, Programy Gospodarki Odpadami, Polityka Energetyczna i in., pozycje książkowe, broszury, materiały informacyjne itp. opublikowane) Materiały źródłowe - materiały niepublikowane, np. „plan oczyszczalni ścieków” udostępniony przez urząd gminy, „technologia rekultywacji gleby czy hałdy” (udostępniony przez zakład przemysłowy lub górniczy realizujący przedsięwzięcie) 4. Informacje ze źródeł internetowych (zasoby internetowe)

7 Propozycja 1. Spis tworzymy oddzielnie dla każdego z 4 elementów: Bibliografia Literatura źródłowa Materiały źródłowe Zasoby internetowe Pamiętając, że są one nienumerowane a tylko element „Bibliografia” umieszczamy od nowej strony, pozostałe podtytuły wyróżniamy odpowiednią czcionką w ciągu dalszym

8 Bibliografia i materiały źródłowe lub ewentualnie
Propozycja 2. Łączymy – elementy 1,2,3 i kolejno, alfabetycznie zestawiamy pozycje w rozdziale zatytułowanym: Bibliografia i materiały źródłowe lub ewentualnie Literatura i materiały źródłowe Literatura przedmiotu i materiały źródłowe Pod tym zestawieniem umieszczamy spis „zasobów internetowych” (4) i ewentualnie odrębnie Spis aktów prawnych (5)

9 Zasoby internetowe w kolejności alfabetycznej, wg schematu: nazwa strony internetowej, adres strony internetowej np. Ministerstwo Środowiska, Uniwersytet Pedagogiczny,

10 Dobrze skonstruowany spis wykorzystanej literatury
i innych materiałów informacyjnych oraz ich prawidłowe cytowanie w tekście pracy dyplomowej pozwalają na odnalezienie przez czytelnika wszelkich danych niezbędnych do odszukania cytowanego źródła (np. w bibliotece, księgarni itp.) Przy ocenie pracy dyplomowej uwzględnia się następujący element: „dobór literatury, jej przegląd, wykorzystanie i jej cytowanie w pracy” (według skali 3-stopniowej)

11 Spis pozycji winien być ponumerowany i sporządzony wg alfabetycznego układu nazwisk autorów ,
wg schematu: Nazwisko i pierwsza(e) litera(y) imienia (on); Rok wydania; Tytuł, Wydawca, Miejsce wydania. Dotyczy to zwartych publikacji w całości publikacji. Jeżeli chodzi o wykorzystane tylko części opracowań (w tym także artykuły) należy podać strony.

12 Cytowanie wybranych pozycji w tekście pracy i w bibliografii
Przypadki szczegółowe: Praca, z której czerpiemy informacje to praca zbiorowa (pod redakcją ….) Zarówno w bibliografii jak i w tekście pracy cytujemy ją wg tytułu, np. w tekście pracy: Doskonały materiał do dyskusji na forum międzynarodowym na temat zmian klimatycznych w miastach Europy Środkowej stanowi monografia Klimat Krakowa w XX wieku (2007). w bibliografii Klimat Krakowa w XX wieku, 2007, Matuszko D. (red.), Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1 – 251

13 Cytowanie wybranych pozycji w tekście pracy i w bibliografii
W monografii Klimat Krakowa w XX wieku (2007) zawarte są artykuły różnych autorów. Jeśli wykorzystujemy w pracy informacje z wybranego artykułu wówczas zarówno w tekście pracy jak i w bibliografii pracę tę umieszczamy według nazwiska (nazwisk) autora (autorów) w tekście pracy: W Krakowie w XX w. średnia roczna wartość temperatury powietrza wynosiła 8,70C (Piotrowicz, 2007). lub: Według Piotrowicz (2007) w Krakowie w XX w. średnia roczna wartość temperatury powietrza wynosiła 8,70C w bibliografii: Piotrowicz K., 2007, Temperatura powietrza [w:] Klimat Krakowa w XX wieku, Matuszko D. (red.), Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego,

14 Cytowanie wybranych pozycji w tekście pracy i w bibliografii
Jeśli w tekście pracy, np. w „Przeglądzie literatury”, przedstawiamy na dany temat informacje z prac wielu autorów, wówczas w nawiasie umieszczamy nazwiska autorów i rok wydania pozycji w kolejności chronologicznej. np.. „pierwsza seria pomiarów temperatury powietrza w Krakowie została opublikowana i opracowana przez Steczkowskiego (1839). Analizą temperatury powietrza zajmowali się także: Dove (1849), Weisse (1853), Wierzbicki (1871; 1875)”.

15 Cytowanie wybranych pozycji w tekście pracy i w bibliografii
Jeśli cytujemy dwie lub więcej prac danego autora opublikowanych w tym samym roku, wówczas do roku dopisujemy litery –a, b, c ….. Największy wkład w poznanie warunków termicznych Krakowa wniosły prace: Milaty (1955), Morawskiej-Horawskiej (1991a,b; 1992) itd. Jeśli autorami pracy, którą cytujemy jest dwóch autorów, wówczas w nawiasie wpisujemy oba nazwiska a po przecinku rok wydania pozycji np.. w tekście pracy „Lewińska i Wypych (2007) opisali sytuację klimatyczną Krakowa”. Sytuacja klimatyczna Krakowa jest niekorzystna (Lewińska i Wypych, 2007).

16 Cytowanie wybranych pozycji w tekście pracy i w bibliografii
„Charakteryzując położenie geograficzne obszaru Nadleśnictwa Dębica przedstawiono regionalizację przyrodniczo-leśną według Tramplera i innych (1990), którzy zaklasyfikowali teren badań do dwóch krain przyrodniczo-leśnych”.

17 Cytowanie wybranych pozycji w tekście pracy i w bibliografii
„Na podstawie regionalizacji fizyczno-geograficznej według Kondrackiego (1998) Nadleśnictwo Dębica położone jest w obrębie dwóch podprowincji: Zewnętrzne Karpaty Zachodnie oraz Północne Podkarpacie”. W bibliografii: Kondracki J., 1998, Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,

18 Cytowanie wybranych pozycji w tekście pracy i w bibliografii
„Jak podaje Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim (2006) wody podziemne na omawianym terenie są znacznie mniej zdegradowane jakościowo od wód powierzchniowych. W obrębie badanego obszaru występują zbiorniki wód podziemnych różnego wieku: przedczawrtorzędowe (trzeciorzędowe i kredowe) oraz czwartorzędowe (Program Ochrony…,1995)”. W bibliografii: Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim, 2006, Rzeszów, 1- 25 Uwaga! Powyższa pozycja może być zestawiona w spisie „Bibliografia”, gdyż jest ona drukowana. Należy do tzw. literatury źródłowej Materiały źródłowe Program ochrony przyrody Nadleśnictwa Dębica na lata 2000 – 2015, 1995, 2005 (aktualizacja), materiały Nadleśnictwa Dębica, 1-82 Uwaga! Materiały źródłowe, pozycje niedrukowane powinny być zestawione w spisie „Materiały źródłowe”