Proces badawczy i badania społeczne: początek badań

Prezentacja na temat: "Proces badawczy i badania społeczne: początek badań"— Zapis prezentacji:

1 Proces badawczy i badania społeczne: początek badań
Katarzyna Dojwa

2 Cele badań empirycznych
Eksploracja Opis Wyjaśnianie

3 Cele badań empirycznych (za: E.Babbie, s. 110 – 113):
Eksploracja Większość badań, to badania które mają na celu „rzucenie światła” na jakąś problematykę. Udzielają odpowiedzi na różne pytania. Są odpowiednie dla zjawisk, które pojawiały się „tu i teraz”, ale także dla zjawisk trwalszych. 3 gł. cele: (1) zaspokojenie ciekawości badacza i jego pragnienia lepszego zrozumienia przedmiotu badania, (2) zbadanie możliwości podjęcia szerszych badań, (3) wprowadzenie metod które zostaną użyte w dalszych badaniach. Zalety: pozwalają wkroczyć na nowy grunt. Wady: zazwyczaj nie dają one satysfakcjonującej odpowiedzi na pytania badawcze, gdyż rzadko są to badania ostateczne i prowadzone na populacji reprezentatywnej.

4 Badanie eksploracyjne – PRZYKŁAD
Przedmiot zainteresowań: wyznawcy Here Kryszna w Polsce Inspiracja: zobaczenie kolorowego pochodu Krysznowców na ulicy miasta, Krysznowcy częstujący ludzi posiłkami wegańskimi, prelekcja o religii w szkole średnie, film na „Planette”, itp. Problem badawczy: Dlaczego Polacy wstępują do ruchu Hare Kryszna? Poszukiwanie informacji: media i publikacje, literatura, GUS, relacje osób których krewni/znajomi wstąpili do ruchu, samodzielne uczestnictwo w spotkaniach HK, itp. Badania eksploracyjne z uczestnikami ruchu HK: jakie są zmienne socjodemograficzne charakteryzujące Krysznowców (wiek, płeć, wykształcenie, miejsce zamieszkania)? jak to się stało że zostali wyznawcami HK? jaką religię wcześniej wyznawali? co spowodowało, że zmienili wyznanie? jakie było ich pochodzenie społeczne? i czy wywarło ono wpływ na to, że stali się Krysznowcami? W miarę rozwoju badań skupianie się na wybranych kwestiach: wysoka religijność? młody wiek?

5 Cele badań empirycznych (za: E.Babbie, s. 110 – 113):
2) Opis Badacz obserwuje, a potem opisuje, to co zaobserwował. Pytania: co, gdzie, kiedy, jak? Badania opisowe stanowią często punkt wyjścia do udzielenia odpowiedzi na pyt. „Dlaczego?”. Przykład: opis ludności Polski ( , opis polskiej elity politycznej ( opis wydarzeń w Warszawie (np. chronologiczny opis wydarzenia oparty o obserwację bezpośrednią, albo też na bazie innych źródeł – wywiady z uczestnikami? analiza zawartości mediów?).

6 Sejm RP 2011

7

8 Cele badań empirycznych (za: E.Babbie, s. 110 – 113)
3) Wyjaśnianie „Dlaczego?” Przykłady: Badanie opisowe: kiedy, jak często, w jakich sytuacjach Polacy chodzą do kościoła, badanie wyjaśniające: dlaczego Polacy chodzą do kościoła? Badanie opisowe: jak Polacy głosowali w ostatnich wyborach?, badanie wyjaśniające: dlaczego Polacy tak a nie inaczej głosowali w ostatnich wyborach? Badanie opisowe: jak wygląda spożycie alkoholu przez Polaków? , badanie wyjaśniające: dlaczego Polacy piją alkohol?

9 PRoto.pl, Praca w branży PR w 2011 r., 14.11.2011, 12:16
Opis sytuacji: 43 proc. PR-owców zmieniło pracę w 2011 roku – to b. dużo. Badania: "Motywacje polskich PR-owców". Wyniki: Głównym powodem odejścia z pracy jest brak jasnej ścieżki kariery i niskie zarobki. Początki kariery: zainteresowanie mediami i marzenie o kreatywnej pracy., ale także przypadek i zarobki. „Pieniądze nie są ważne na początku kariery. Jednak już po rozpoczęciu pracy PR-owcy szybko zmieniają hierarchię wartości”. Pracujący PRowcy: Jako główny minus branży public relations podają zarobki nieadekwatne do wkładu pracy, brak jasnej ścieżki kariery. Zmieniający pracę: ciekawe wyzwania zawodowe i możliwość zdobycia doświadczenia, potem samodzielność i wynagrodzenie. Internetową ankietę PRoto.pl przeprowadziło na przełomie września i października. Anonimowo wzięło w niej udział 495 PR-owców. 45 proc. z nich zatrudnionych jest w agencjach PR, 32 proc. w działach PR prywatnych firm. 7 proc. respondentów pracuje w firmach państwowych, a 6 proc. w instytucjach. 50 proc. ankietowanych zajmuje stanowisko specjalisty, 13 proc. kierownika zespołu. 9 proc. ankietowanych to właściciele firm, 8 proc. to dyrektorzy działów, tyle samo ankietowanych to konsultanci. Respondenci pochodzą głównie z województwa mazowieckiego (55 proc.).

10 Praca w branży PR w 2011 r., PRoto.pl, 14.11.2011, 12:16

11 Jednostki analizy Jednostki analizy w badaniach – czyli „kto” i „co” poddawane badaniu. Są to „te przedmioty, które badamy, aby stworzyć ich syntetyczny opis oraz wyjaśnić różnice miedzy nimi” (Babbie, s. 114). W przypadku badań nomotetycznych istotne jest rozróżnienie jednostek analizy oraz zbiorowości na temat których będzie formułowane uogólnienie. Tu jednostką analizy jest określona grupa ludzi. W badaniach idiograficznych elementem analizy jest jednostka. Niekiedy jednostkami analizy mogą być określone grupy (aktorzy), które(rzy) mają określone cechy (np. różne subkultury, różne gangi, różne sekty). Najczęściej jednostką analizy dla socjologów są pojedynczy ludzie posiadający konkretne cechy (płeć, wiek, miejsce urodzenia, status, postawa…). Na podstawie tych cech może sformułować opis badanej populacji, potem zaś połączyć go z opisem samej grupy. Wtedy ostateczny opis dotyczy całej grupy, ale bazuje on na opisach poszczególnych jednostek. Jednostki analizy w badaniach społecznych najczęściej są równocześnie jednostkami obserwacji (poszczególni studenci i ich efekty uczenia się), ale nie zawsze (jak różnice poglądów wpływają na częstotliwość rozwodów: stosunek małżonków do bicia dzieci)

12 Jednostki analizy Grupy Jednostki indywidualne Organizacje
Wytwory społeczne Jednostki indywidualne

13 Jednostki analizy: jednostki indywidualne
Najbardziej typowe jednostki analizy w badaniach empirycznych Każdy typ jednostek może stać się jednostką analizy (studenci, homoseksualiści, Łemkowie, ławnicy) Najczęściej w badaniach zajmujemy się właśnie poszczególnego typu jednostkami, rzadziej – ogółem ludzi. W badaniach opisowych w których jednostka analizy są poszczególni ludzie, celem badania jest opis populacji składającej się z tych ludzi. W badaniach wyjaśniających – cel to najczęściej odkrycie dynamiki społecznej wewnątrz populacji.

14 Jakie kursy językowe i szkoleniowe wybierają Polacy. , egospodarka
Jakie kursy językowe i szkoleniowe wybierają Polacy?, egospodarka.pl, , 09:37

15 Jednostki analizy: grupy/organizacje/wytwory społeczne
W sytuacji kiedy interesują nas cechy określonej grupy/organizacji, traktowanej jako byt lub też to co zostało wytworzone. Przykłady badań: badania porównawcze różnych partii politycznych w Polsce (org), badania różnych gangów (gr), różnych stowarzyszeń gejowsko – lesbijskich (org), czy organizacji feministycznych (org), badania zawartości książek (w.s.), liczby kościołów w mieście (w.s.), liczby lumpexów w miejscowości (w.s.) Przykłady grup jako jednostek analizy: rodziny (różny wiek, dochód, miejsce zamieszkania), grupy koleżeńskie, miasta, regiony. Przykłady organizacji jako jedn. analizy: poszczególne przedsiębiorstwa (pracownicy, zysk, aktywa), supermarkety, uczelnie i szkoły. Przykłady wytworów społ. jako jedn. analizy: obrazy, samochody, liczba publikacji prasowych, komunikaty prasowe czy sprostowania, książki, wypadki drogowe, demonstracje studenckie, rozwody.

16 Najbardziej poszukiwane zawody 2011, egospodarka.pl, 18.11.2011, 10:38
ManpowerGroup, publikacja 6 na świecie i 4 w Polsce edycji badania "Niedobór talentów". Główne wnioski z badania: firmy w Polsce mają trudności ze znalezieniem odpowiednich kandydatów na kluczowe stanowiska. Niedobór talentów jest największy wśród wykwalifikowanych pracowników fizycznych, inżynierów oraz operatorów produkcji. 40 firm zgłasza, że nie może znaleźć pracowników posiadających kompetencje niezbędne na danym stanowisku. Odsetek ten jest niższy niż w poprzednich latach (51% w 2010 r.; 48% w 2009 r.; 49% w 2008 r.), niemniej nadal wskazuje na istotny problem na polskim rynku pracy. Na świecie w 2011 – 34%. Info o badaniu: Na zlecenie ManpowerGroup firma Infocorp Ltd. przeprowadziła wywiadów telefonicznych w 39 krajach, w tym 750 w Polsce, z osobami odpowiedzialnymi z politykę HR w małych, średnich i dużych firmach. W Polsce badanie przeprowadzono między 21 lipca a 3 sierpnia 2011 r. Margines błędu dla Polski to +/-3,6%.

17 Najbardziej poszukiwane zawody 2011, egospodarka.pl, 18.11.2011, 10:38

18 Najbardziej poszukiwane zawody 2011, egospodarka.pl, 18.11.2011, 10:38

19 Praca w branży PR X 2011, PRoto.pl, 17.11.2011, 13:47
Jednostka analizy: liczba ogłoszeń o pracę w regionach

20 Błędne wnioskowanie w jednostkach analizy
Błąd ekologiczny Dotyczy pomieszania jednostek analizy w taki sposób, że wyciąga się wnioski dotyczące jednostki na podstawie obserwacji grup. (Babbie, s. 120) Założenie, że to co dowiadujemy się o jednostce zbiorowej („ekologicznej”) mówi nam coś o pojedynczych elementach z których się ona składa. Przykład: wskaźnik samobójstw wyższy w krajach protestanckich niż w katolickich? Redukcjonizm Postrzeganie i wyjaśnianie złożonych zjawisk w kategoriach jednego wąskiego wyjaśniania lub zbioru pojęć. To „redukowanie” złożonego zjawiska do protego wyjaśniania: ekonomia, psychologia. Przykład: rewolucja francuska, zwycięstwo wyborcze PO

21 Wymiar czasowy badań 1) Badania przekrojowe
Badania przekrojowe dotyczą „obserwacji próby czy przekroju jakiejś populacji lub zjawiska, zebranych w jednym punkcie w czasie” (Babbie, s. 121). Jest to odpowiednik „socjologicznego foto” w określonym momencie. Przykład: wizerunek PSP, struktura studentów WSO. 2) Badania dynamiczne Umożliwiają obserwację tego samego zjawiska przez dłuższy czas. Przykład: kult UFO, Katastrofa Smoleńska w polskiej prasie. Zaleta: opis tego samego procesu w czasie Wada: koszty i czas, w przypadku badań panelowych – możliwość wyczerpania się panelu. Przykłady: (1) badania trendów, (2) badania kohort demograficznych, (3) badania panelowe. 3) Badania zbliżone do dynamicznych

22 2.1. Badania dynamiczne: badania trendów
To badania które koncentrują się na zmianach w czasie wewnątrz jakiejś populacji Przykłady: wyniki spisów powszechnych i zmiany w populacji Polaków, stosunek Polaków do określonych Gabinetów, stosunek społeczeństwa do kary śmierci, …

23 Trendy (CBOS): stosunek Polaków do rządu

24 Trendy (CBOS): stosunek Polaków do UE

25 2.2. Badania dynamiczne: badania kohort demograficznych
Analizy zmian zachodzące w poszczególnych kohortach demograficznych (subpopulacjach badanych). Kohorta: np. ludzie urodzeni w czasie II Wojny Światowej i ich opinie o PRL (wojnie, władzy, lewicowość- prawicowość), osoby które urodziły się okresie transformacji systemowej.

26 2.3. Badania dynamiczne: badania panelowe
To badania które „za każdym razem dotyczą tego samego zbioru ludzi” (Babbie, s. 123) Przykład: potencjalne zachowania wyborcze tej samej próby mieszkańców Polski. Praktyka: badania przedwyborcze sztabów wyborczych.

27 3. Badania zbliżone do dynamicznych
Sytuacja w której dane z badań przekrojowych pozwalają na logiczne wnioskowania dotyczące zachodzenia jakichś zjawiska (przykład: studenci i narkotyki: najpierw trawka, potem LSD; studenci „dzienni” a miejsce ich zamieszkania). Proszenie respondentów, aby opowiadali o zdarzeniach z przeszłości (przykład: jak ktoś głosował w poprzednich wyborach, opis jakiegoś wydarzenia z przeszłości). Mankament: nie pamiętają, nadinterpretują, kłamią…

28 Przebieg badań empirycznych
(1) Określenie przedmiotu badania (co? typ badań) (2) Plan badań (respondenci, kosztorys, źródła danych (pierwotne, wtórne), metoda zbierania danych (obserwacja, wywiad, ankieta, eksperyment), narzędzia (kwestionariusz), dobór próby, komunikowanie (telefon, poczta, osobiście). (3) Zbieranie informacji (realizacja badania) (4) Analiza informacji (wnioski ze zgromadzonych danych) (5) Prezentacja wniosków (raport końcowy, wnioski, rekomendacje)