Dzień 1 – Klaster i inicjatywa klastrowa Klaster a sieć

Klaster i inicjatywa klastrowa Proces rozwoju inicjatywy Olsztyn, 26-27 marca 2008 roku

Dzień 1 – Klaster i inicjatywa klastrowa Klaster a sieć
Klaster a konsorcjum

Klaster Klaster jest zjawiskiem gospodarczym, fenomenem nie dającym się zaplanować. Klastry istnieją, ewoluują, podlegają oddziaływaniu czynnika prywatnego i publicznego, ale niezwykle trudno je utworzyć.

Klaster Klaster jest geograficznym skupiskiem wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji (np. uniwersytetów, jednostek normalizacyjnych, stowarzyszeń branżowych) w poszczególnych dziedzinach, konkurujących między sobą, ale również współpracujących Michael E. Porter

Klaster Klaster = 3k koncentracja konkurencja kooperacja

Klaster Konkurencja nie wyklucza wzajemnych, korzystnych interakcji między firmami; może stać się motorem ich rozwoju. Firmy konkurują ze sobą, ale jednocześnie współpracują w tych zakresach, w których jest możliwe osiągnięcie synergicznych efektów wspólnych działań.

Klaster Z koncentracji - przestrzennego istnienia wielu firm obok siebie wynika możliwość czerpania wielu korzyści, dzięki: specjalizacji, budowie infrastruktury, wymianie informacji, badaniom, dostępności wykwalifikowanej siły roboczej.

Klaster Długi okres wzrost konkurencyjności
dostęp do wyspecjalizowanych zasobów wspólne projekty B+R specjalizacja Średni okres branding marketing konsorcjum lobbying Slajd istotny – cel postrzeganie korzyści we właściwej (strategicznej) perspektywie Błędne myślenie – zbyt wysokie oczekiwania w krótkim okresie Wprowadzenie do filozofii low hanging fruits Przy pokazywaniu slajdu pokazujemy które z elementów zidentyfikowali uczestnicy!!! Uwagi ogólne Przedsiębiorcy klastra mogą osiągnąć szereg korzyści (potem zadanie z tego ujęcia) Zakres korzyści zależy w dużym stopniu od możliwości oddziaływania na różnorodne kategorie czynników. W bliskim otoczeniu przedsiębiorstw – czynniki endogeniczne które można modyfikować w krótkim okresie. Przy większych projektach mówimy o czynnikach semi-endogenicznych – możliwa zmiana w średnim bądź jedynie długim okresie. Wreszcie czynniki egzogeniczne – których nie można zmodyfikować nawet w długim okresie / poza wpływem oddziaływania firmy czy nawet sektora: np. zaburzenia globalnego popytu, ceny ropy naftowej, ataki terrorystyczne, zamiana klimatyczna Prosimy o podkreślenie przy analizie casów zagranicznych konkretnych dynamicznych korzyści wynikających z funkcjonowania klastra tzn. wzrostu liczby podmiotów, zatrudnienia, nakładów na prace badawczo-rozwojowe, atrakcyjność inwestycyjna – inwestycje przez podmioty zewnętrzne oraz ogólny poziom konkurencyjności, wzrost udziałów w rynku. Krótki okres informacja o otoczeniu inwentaryzacja możliwości nowe miejsce spotkań

Klaster Niższe koszty transportu Niższe koszty transakcyjne
Lokalny łańcuch produkcji (bliskość klientów i poddostawców) Brak bariery rozwoju Wyższa produktywność Dyfuzja wiedzy Rynek wyspecjalizowanej siły roboczej Możemy poprosić o uzupełnienie powyższego slajdu DODATKOWO - Inne ujęcie korzyści sieciowy model produkcji – atrakcyjny dla MSP i umożliwiający pogłębioną specjalizację wyspecjalizowane i relatywnie tanie czynniki produkcji kreacja nowych firm - wyższa kultura przedsiębiorczości atrakcyjna lokalizacja i rynek pracy przepływ wiedzy, procesy uczenia się, absorpcja i tworzenie innowacji zaufanie i wyższy poziom kapitału społecznego niższe koszty transakcyjne, większy dostęp do finansowania współpraca między-sektorowa, np..: klaster wina kalifornijskiego (sektor produkcji wina a sektor turystyczny) Specjalistyczne usługi Niższe koszty transakcyjne Możliwość kooperacji Specjalizacja Duża liczba firm Konkurencja Niższy koszt, wyższa jakość

Klaster Taka sytuacja jest możliwa, gdy w danym regionie i branży koncentracja specyficznych zasobów i kompetencji osiągnie masę krytyczną, przy której klaster staje się atrakcyjnym ośrodkiem i przyciąga dalsze zasoby. Klaster może być swoistym motorem rozwoju regionalnego.

Klaster W sieć powiązań klastra – oprócz firm - włączone są również instytucje (np. jst), ośrodki naukowe, jednostki badawczo-rozwojowe, organizacje wspierające rozwój przedsiębiorczości. Wyzwala to znaczny potencjał np. innowacyjny takiej formy organizacyjno-przestrzennej współpracy.

Punkt widzenia sektora publicznego
Klaster Punkt widzenia sektora publicznego Klaster stał się obiektem zainteresowania osób i instytucji odpowiedzialnych za rozwój regionalny. Strategiczną przesłanką z punktu widzenia polityki wspierania klastrów jest fakt, że: korzyści z efektywnie funkcjonującego klastra nie ograniczają się wyłącznie do jego uczestników; klaster generuje wiele korzyści dla swojego bezpośredniego otoczenia – tj. regionu w którym jest zlokalizowany.

Klaster Strategia Warmii i Mazur do 2020 roku 3 priorytety

Strategia Warmii i Mazur do 2020 roku
Klaster Strategia Warmii i Mazur do 2020 roku Konkurencyjna gospodarka – Wzrost konkurencyjności firm Działania Budowanie opartych na zaufaniu powiązań kooperacyjnych w regionie, czyli: tworzenie centrów powiązań kooperacyjnych inicjujących i wspierających rozwój współpracy w regionie, propagowanie dobrych praktyk w zakresie kooperacji i współpracy, zachęcanie i inicjowanie, we współpracy z instytucjami około biznesowymi, różnego rodzaju gron przedsiębiorczości (np. w przemysłach meblarskim, rolno-spożywczym, wśród rolników, w branży turystycznej).

Klaster Strategia Warmii i Mazur do 2020 roku Konkurencyjna gospodarka – Wspieranie systemu produkcji i promocja wytwarzanej w regionie żywności wysokiej jakości Działania wspieranie wewnątrzregionalnej kooperacji na linii rolnicy – przemysł rolno-spożywczy – handel.

Klaster Strategia Warmii i Mazur do 2020 roku Konkurencyjna gospodarka – Wzrost liczby miejsc pracy Działania zorganizowanie programu regionalnego, którego celem będzie wspieranie podejmowania aktywności gospodarczej przez naukowców chcących wprowadzać swoje produkty na rynek, wspieranie współpracy przedsiębiorstw z wyższymi uczelniami i szkołami zawodowymi, tworzenie nowych obszarów rozwojowych na terenach miast i wsi ułatwiających zakładanie nowych przedsiębiorstw przez mieszkańców regionu (w tym programy rewitalizacji miast), wspieranie rozwoju inkubatorów przedsiębiorczości.

Klaster Strategia Warmii i Mazur do 2020 roku Konkurencyjna gospodarka – Wzrost potencjału instytucji otoczenia biznesu Działania Wspieranie budowania sieci współpracy między instytucjami, gospodarką i samorządem terytorialnym, głównie w: rozwoju zaplecza naukowo – badawczego dla przedsiębiorstw, doradztwa w zakresie wdrażania innowacji i nowoczesnych rozwiązań na terenach wiejskich (innowacyjne segmenty lokalne).

Punkt widzenia „popytu”
Klaster Punkt widzenia „popytu” Wzajemne powiązania poszczególnych podmiotów mają często charakter nieformalny i w części bazują na rotacji kadr wewnątrz klastra. Kapitał ludzki jest bardziej przywiązany do obszaru geograficznego niż do konkretnej firmy, wykazuje dużą mobilność pomiędzy przedsiębiorstwami. Korzyści: zatrudnienie (siła nabywcza), dyfuzja wiedzy (kwalifikacje), kapitał społeczny (zaufanie).

Klaster Punkt widzenia „popytu” Konkurencja sprzyja podaży i jakości, optymalizacji ceny. Korzyści: zaspokojenie potrzeb poprzez dostępność dóbr i usług, bezpieczeństwo konsumpcji, satysfakcja i uznanie, szacunek oraz samorealizacja. Maslov

Klaster Punkt widzenia B+R
Efektywna i konsekwentnie wdrażana polityka regionalna oparta o klastry może prowadzić do przekształcenia się klastrów w regionalne systemy innowacji. Korzyścią jest tworzenie i absorpcja innowacji procesowych, produktowych i organizacyjnych.

Klaster Punkt widzenia B+R
Przestrzenna bliskość firm, instytucji, uczelni, ośrodków B+R: prowadzi do dynamicznej kreacji nowych przedsiębiorstw (głównie MSP) ► tworzenie nowych miejsc pracy, wzrostu specjalizacji, zwiększenia zakresu oferty klastra.

Korzyści strategiczne
Klaster Punkt widzenia przedsiębiorstw Korzyści strategiczne rozwój konkurencyjność produktywność, innowacyjność, rentowność

Klaster Strategia i konkurencja przedsiębiorstw „Diament Portera”
Romb przewagi konkurencyjnej Czynniki produkcji Zasoby Popyt Sposób przeprowadzenia ćwiczenia Omawiamy na ogólnym casie (sassuolo) z aktywnym udziałem uczestników Nowe nazwy: Klienci Zasoby ( w tym podostawcy) Konkurenci Partnerzy (spoza sektora) W każdym obszarze zadajemy dwa pytania: Klienci – czego oczekują od nas klienci? Co dajemy klientom? Zasoby – jakimi zasobami dysponujemy? Jakie powinniśmy jeszcze mieć? Partnerzy – z kim współpracujemy? Z kim moglibyśmy jeszcze współpracować? Konkurencji – kim są nasi konkurencji i jakie mają strategie działania? Jakie działania – tworzące bariery wejścia możemy tworzyć? Rozpisujemy wyniki w układzie możliwych do osiągnięcia w perspektywie krótkiego, średniego i długiego okresu oraz te na które nie mamy wpływu (wykorzystujemy tamplety) Dopiero teraz prezentujemy resztę slajdów Przemysły powiązane i wspierające

Czynniki decydujące o powstaniu klastra:
Klaster Czynniki decydujące o powstaniu klastra: zasoby, warunki specyficzne dla danej branży np. tradycje popyt, polityka.

Sektor publiczny a zasoby
Klaster Sektor publiczny a zasoby rozwój infrastruktury ogólnej i wyspecjalizowanej tzn. dostosowanej do specyficznych uwarunkowań rozwoju danego klastra np. ICT, centra doskonałości; organizowanie, wspieranie wyspecjalizowanych programów oświatowych i szkoleniowych; wspieranie prac badawczo-rozwojowych na uczelniach nad technologiami bezpośrednio bądź pośrednio związanymi z przedmiotem działalności klastra.

Sektor publiczna a branże pokrewne i wspomagające
Klaster Sektor publiczna a branże pokrewne i wspomagające promowanie i zachęcanie do działań w ramach klastra mających na celu przyciągnięcie dostawców i usługodawców; tworzenie zinstytucjonalizowanych form wsparcia w postaci parków technologicznych lub przemysłowych nastawionych na potrzeby klastra.

Klaster Sektor publiczny a popyt wywieranie nacisku na tworzenie skutecznych przepisów stymulujących innowacyjność przedsiębiorstw; działanie w charakterze wyrafinowanego nabywcy (poprzez zamówienia publiczne) produktów lub usług klastra.

podejmowanie działań zmierzających do eliminacji barier konkurencji;
Klaster Sektor publiczny a konkurencyjność i strategie podejmowanie działań zmierzających do eliminacji barier konkurencji; podejmowanie działań podnoszących atrakcyjność lokalizacyjną klastrów, promowanie eksportowych zdolności klastrów.

Klaster Źródło: Michael E. Porter
Przykład klastra w rozumieniu Portera: Element centralny – jądro klastra to winnice (producenci surowca) oraz wytwórnie wina Dwa inne znaczące komponenty to sektory bezpośrednio i pośrednio powiązane z winnicami oraz wytwórniami wina (szeroka definicja – ponadsektorowy czy międzysektorowy charakter klastra) Obok tego inne elementy – władze regionalne oraz instytucje i organizacje B+R, ukierunkowany system edukacji (w tym szkoleń zawodowych) Oraz wymiar zewnętrzny – powiązania i współpraca z innymi klastrami w regionie i poza regionem Dalej – ewolucja klastra Ogólne uwagi: Klaster definiujemy szeroko Klaster nie ogranicza się tylko do jednego sektora Nie tylko wymiar pionowy lecz również wymiar poziomy (np. wspólny marketing) Występuje układ: przedsiębiorstwa – władze – sektor B+R (system edukacji) tzw. triple helix – istotny z punktu widzenia innowacyjności Klaster powinien być systemem otwartym - elastycznym Źródło: Michael E. Porter

Klaster Klaster tradycyjny (historyczny) – oparty na know-how pokoleń. Winnice regionu Bordeaux. Przemysł zegarmistrzowski w Szwajcarii. Inne?

Klaster Klaster technologiczny – podmioty powiązane łańcuchem wartości dodanej, silnie zorientowane na wysokie technologie, ścisłe powiązania z ośrodkami naukowo-badawczymi. Dolina Krzemowa w USA

Klaster Klaster innowacyjny - skupisko firm innowacyjnych, małych, średnich i dużych przedsiębiorstw oraz organizacji badawczych działających w określonym sektorze i regionie oraz mających na celu stymulowanie działalności innowacyjnej przez promowanie intensywnych kontaktów, współdzielenie zaplecza technicznego oraz wymianę wiedzy i doświadczeń oraz poprzez skuteczne przyczynianie się do transferu technologii, tworzenia sieci powiązań oraz rozpowszechniania informacji wśród przedsiębiorstw wchodzących w skład danego klastra. Wspólnotowe zasady ramowe dotyczące pomocy państwa na działalności badawczą, rozwojową i innowacyjną”, Dz.U UE, C323, z dn r.

Klaster Przez klaster rozumie się przestrzenną i sektorową koncentrację podmiotów działających na rzecz rozwoju gospodarczego lub innowacyjności oraz co najmniej dziesięciu przedsiębiorców, wykonujących działalność gospodarczą na terenie jednego lub kilku sąsiednich województw, konkurujących i współpracujących w tych samych lub pokrewnych branżach oraz powiązanych rozbudowaną siecią relacji o formalnym i nieformalnym charakterze, przy czym co najmniej połowę podmiotów funkcjonujących w ramach klastra stanowią przedsiębiorcy. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 2 grudnia 2006 r. w sprawie udzielania przez PARP pomocy finansowej niezwiązanej z programami operacyjnymi (Dz. U. z dnia 11 grudnia 2006 r.)

Klaster Klaster to jedna z możliwości generowania trwałej przewagi konkurencyjnej poprzez wzrost produktywności dzięki m.in.: dostępowi do wyspecjalizowanych czynników produkcji, kapitału, źródeł finansowania, adaptowaniu najlepszych praktyk, optymalnemu wykorzystaniu łańcucha dostaw, efektowi skali.

Klaster Klaster to także wiele pozytywnych, aczkolwiek trudno mierzalnych zjawisk głównie w aspekcie akumulacji kapitału społecznego: wzrost wzajemnego zaufania, kultura przedsiębiorczości kultura współpracy, inne?

Klastry koncentryczne Klastry satelitarne
Klaster Rodzaje klastrów Klastry sieciowe Klastry koncentryczne Klastry satelitarne

Klaster Klaster sieciowy
Małe firmy w tym samym lub podobnym sektorze produkcji, charakteryzujące się możliwością szybkiej adaptacji do zmieniającego się rynku i zróżnicowanych wymagań poprzez współpracę i używanie nowych technologii Ważną cechą wyróżniającą klastry typu sieciowego jest brak jednego centralnego punktu, wokół którego skupiają się przedsiębiorstwa – istnieje raczej zróżnicowana baza firm.

Klaster sieciowy Klaster
Firmy w klastrze wykorzystują zalety nieosiągalne dla firm gdzie indziej, na przykład dostęp do lokalnej wiedzy i rynku pracy, niskich kosztów transportu i kosztów transakcyjnych, pokładów elastyczności, zaufania i współpracy oraz lokalnej infrastruktury, która wspomaga specjalizowaną sprzedaż, usługi i sieci dostawców.

Sassuolo, Dolina Ceramiki – Włochy
Klaster Klaster sieciowy dominacja małych i średnich przedsiębiorstw silna i elastyczna specjalizacja silna rywalizacja systemem powiązań sieciowych opartych na zaufaniu wysoka produktywność znaczący potencjał innowacyjny Sassuolo, Dolina Ceramiki – Włochy

Klaster Klaster koncentryczny - „oś i szprychy” Wielkie firmy, wokół których jest sieć dostawców. Małe firmy są często związane z firmą dominującą poprzez łańcuch dostaw. Wielkie firmy dominują w relacjach pomiędzy przedsiębiorstwami. Interakcje wynikają z powiązań w ramach dostaw

Klaster Klaster koncentryczny - „oś i szprychy” Usługi finansowe i biznesowe dostosowane są do potrzeb firm dominujących, a rynek pracy jest mniej elastyczny. Region lokalizacji dużej firmy może być trzonem - osią, a inne regiony są tylko gałęziami produkcji - szprychami.

Klaster koncentryczny
współistnienie jednego lub kilku dużych przedsiębiorstw powiązanych z rozległą grupą firm sektora MSP bazowanie na sile wiodącego przedsiębiorstwa elastyczność działania wykorzystanie przewag kosztowych Boeing MSP MSP Seattle – Boeing

Uniwersytet Północnej Karoliny
Klaster Klaster satelitarny dominujący udział przedsiębiorstw sektora MSP brak podmiotu dominującego przewaga lokalizacyjna oparta z reguły na niższych kosztach uzależniony od przedsiębiorstw zewnętrznych Research Triangle Park Duke University Uniwersytet Północnej Karoliny Research Triangle Park koło Bostonu – patrz poniżej – profil wysokich technologii Research Triangle Park (RTP) is the largest research park in the world, and it is located near Durham, Raleigh and Chapel Hill, in the Research Triangle region of North Carolina. A small part of the Park stretches into Wake County, but the majority of the land is in Durham County. It is one of the most prominent high-tech research and development centers in the United States and has been compared to Silicon Valley. It was created in 1959 by nearby universities and enterprises. Karl Robbins bought the land where the park is now built. The park is 7,000 acres (28 km²) situated in a pine forest with approximately 1,100 acres (4.5 km²) for development. As of the early 2000s, more than 100 R&D facilities exist at RTP with some 38,500 employees. The park is next to Interstate 40 and the Durham Freeway.The park is home to the largest IBM operation in the world. IBM has around 11,000 employees in RTP. Uniwersytet Stanowy

Klaster Embrionalny zalążek konstytuującego się klastra Schyłkowy
osiągnął swój szczyt rozwoju i zaczyna się kurczyć Rozwijający się posiadający przestrzeń do dalszego rozwoju Dojrzały stabilny, dla którego dalszy wzrost jest trudny do osiągnięcia

Klaster a sieć

Klaster a konsorcjum Konsorcjum jest porozumieniem przedsiębiorstw, których celem jest zrealizowanie konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego. Konsorcjum może być organizacją zrzeszająca kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Konsorcja są tworzone najczęściej w przypadku dużych lub ryzykownych inwestycji.

Klaster a konsorcjum Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy, przekracza możliwości jednego podmiotu. Utworzenie konsorcjum ma charakter najczęściej tymczasowy, czyli po osiągnięciu celu do którego zostało powołane jest rozwiązywane.

Klaster a konsorcjum Konsorcjum nie musi być podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane, nie musi mieć odrębnej nazwy ani też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach nie związanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują cel określony porozumieniem.

Klaster a konsorcjum Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, który z podmiotów lub osób będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być jeden podmiot, kilka, lub osoba trzecia). Reprezentowanie konsorcjum winno mieć umocowanie prawne. Najczęściej jest sporządzana dodatkowa umowa między uczestnikami konsorcjum, a osobą fizyczną lub prawną mającą je reprezentować.

Klaster a konsorcjum Konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólny rachunek rozliczeniowy), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującego konsorcjum. Odpowiedzialność za zobowiązania w przypadku konsorcjum występuje tylko, gdy zobowiązanie zostało zaciągnięte przez całe konsorcjum, wówczas wszyscy członkowie konsorcjum odpowiadają solidarnie.

Klaster a konsorcjum Firmy funkcjonujące w klastrach, często w ramach inicjatyw klastrowych, zawierają umowy konsorcyjne, ponieważ takie porozumienia umożliwiają im realizację specyficznych celów gospodarczych.

Klaster a konsorcjum Konsorcja są często zawierane dla realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych i eksportowych. Konsorcja eksportowe posiadają zazwyczaj własny status prawny, niezależny od statusów tworzących go firm, a więc są odrębnymi podmiotami prawnymi. Głównym celem jest wejście na rynki zagraniczne i wspólne działanie na tych rynkach; konsorcjum pełni rolę działu handlu zagranicznego dla swoich członków.

Klaster a konsorcjum Konsorcjum eksportowe musi mieć osobowość prawną, aby otrzymać wsparcie ze środków publicznych. Konsorcjum eksportowe jest to spółka kapitałowa założona w Polsce, której celem jest prowadzenie działalności eksportowej na wybranym rynku zagranicznym, w odniesieniu do produktów i usług wspólników lub akcjonariuszy, lub innych przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą na terytorium RP.

Klaster a konsorcjum Konsorcjum tworzy grupa co najmniej 5 przedsiębiorstw nie powiązanych ze sobą kapitałowo lub organizacyjnie, działających w ramach tej samej branży lub kilku branż pokrewnych, Zaangażowanie kapitałowe konsorcjum w realizację projektu na poziomie co najmniej 50 tysięcy euro w postaci pieniężnej - zaangażowanie nie może ulec zmniejszeniu w okresie realizacji umowy o udzielenie pomocy, Pozytywna opinia Wydziału Ekonomiczno-Handlowego.

mleczarstwo, jedna z branż strategicznego
Klaster Klaster mleczarski – Dania mleczarstwo, jedna z branż strategicznego sektora rolno-spożywczego znaczące tradycje – rozpoznawalna marka 53 firmy w klastrze 88 mleczarni należących do 46 firm producentów mleka producenci opakowań i maszyn do pakowania,

przetwórstwo mleczne, sery, żywność wysoko przetworzona
Klaster Klaster mleczarski – Dania przetwórstwo mleczne, sery, żywność wysoko przetworzona zatrudnienie osób, obrót 10 mld DKR rocznie, 25% na eksport konkurowanie na rynkach globalnych oparte na bardzowysokiej jakości produktów ścisłe powiązania z dostawcami maszyn i urządzeń, publicznymi instytucjami badawczo-rozwojowymi

Champagnole, Saint-Claude, Francja
Klaster Klaster serowy Champagnole, Saint-Claude, Francja Specjalizacja: Produkcja serów Comte, Bleu du Haut-Jura Szacunkowa liczba firm w gronie:14 Szacunkowe zatrudnienie w firmach klastra:1 246 Udział w rynku: 3%

ALSACE MEAT PRODUCTS - Francja Specjalizacja: Produkcja mięsa i wędlin
Klaster Klaster mięsny ALSACE MEAT PRODUCTS - Francja Specjalizacja: Produkcja mięsa i wędlin Szacunkowa liczba firm w klastrze:79 Szacunkowe zatrudnienie w firmach klastra:1 800 Największe firmy: Roposte, Herta, Charcuterie Alsacienne, Pierre Schmidt Udział w zatrudnieniu regionu: 4%. Klaster rozwijający się

Inicjatywa klastrowa to zorganizowane
działania zainteresowanych podmiotów (firm, administracji oraz środowiska naukowego), mające na celu przyspieszenie wzrostu i konkurencyjności klastra w regionie. The Cluster Initiative Greenbook (2003)

Inicjatywa klastrowa Inicjatywa klastrowa to forma mobilizacji i współdziałania różnych podmiotów na rzecz rozwoju klastra. Nie jest ona tożsama z klastrem chociażby dlatego, że z reguły nie uczestniczą w niej wszystkie funkcjonujące w klastrze podmioty.

Sektor przedsiębiorstw
Inicjatywa klastrowa Sektor przedsiębiorstw Czynnik publiczny Sektor badawczo-rozwojowy Inicjatywa klastrowa

Inicjatywa klastrowa

Inicjatywa klastrowa Bariery w rozwoju współpracy:
problemy z organizacją i koordynacją współpracy brak zaufania do partnerów kradzież pomysłów złe doświadczenia ze współpracy obawa o utratę niezależności /autonomii obawa o utratę wykwalifikowanych pracowników.

Inicjatywa klastrowa 25 firm spośród 140 podmiotów produkujących kotły centralnego ogrzewania. Firmy małe – średnia zatrudnienia: 19 pracowników, 1 podmiot zatrudnia powyżej 50 pracowników. Zatrudnienie łączne: 481 osób. Łączna wartość sprzedaży – ponad 41 mln zł.

Inicjatywa klastrowa Produktami wszystkich podmiotów w inicjatywie są kotły centralnego ogrzewania W jednym przypadku głównym produktem firmy są regulatory temperatury (sterowniki). 7 spośród 25 firm ma w swojej ofercie również montaż/instalacje oferowanych produktów

Inicjatywa klastrowa 21 podmiotów wprowadziło na rynek w ciągu 3 ostatnich lat nowe produkty, w 4 przypadkach były to produkty nowe dla branży. Znaczna część firm wprowadziła znaczące modyfikacje swoich produktów.

Inicjatywa klastrowa 11 firm wdrożyło w ciągu 3 lat nową strategię działania. 8 firm znacznie ulepszyło strukturę organizacyjną firmy. 14 firm wdrożyło nową lub znacząco ulepszoną strategię marketingową.

Inicjatywa klastrowa Firmy współpracują w zakresie:
wspólne zakupy materiałów i surowców (60 % firm) podwykonawstwo (52 %) produkcja – w obszarze B+R wspólny marketing dystrybucja (48 %) usługi serwisowe (36 %) udział w targach (32 %) wspólne szkolenia pracowników (60%) badanie rynków zbytu (28 %)

Inicjatywa klastrowa Firmy konkurują pomiędzy sobą:
jakością – certyfikat ISO 9000 ceną przewagą technologiczną: 7 firm posiada patenty, prawa ochronne na znak towarowy, prawa ochronne na wzór użytkowy.

Inicjatywa klastrowa „Żywność z Pomorza” – Pomorze
Klaster Mleczarski – Warmia i Mazury Klaster Browarów Regionalnych – Warmia i Mazury „Ekodolina Mazowsze” – Mazowsze „Rogal Świetomarciński” – Wielkopolska Lubelski Klaster Chmielu – Lubelskie „Epoka Gryczoka!” – Lubelskie Klaster Kalafiorowo-Brokułowy - Lubelskie Dolnośląski Klaster Żywnościowy – Dolny Śląsk „Pomidor Ziemi Sandomierskiej” - Świętokrzyskie

Inicjatywa klastrowa Clustering jest procesem stymulującym innowacyjność, w ramach którego nasila się współdziałanie i podział pracy między firmami konkurującymi ze sobą, instytucjami wspierającymi rozwój przedsiębiorczości, ośrodkami naukowo-badawczymi i władzami samorządowymi. Klastering przejawia się w powstawaniu inicjatyw klastrowych.

Inicjatywa klastrowa

Inicjatywa klastrowa Program szkoleń promujących clustering Instytucjonalizacja inicjatywy klastrowej

Program szkoleń promujących clustering Wizja Misja Strategie
Inicjatywa klastrowa Program szkoleń promujących clustering Wizja Misja Strategie Plan działania

Wizja Inicjatywa klastrowa
Silna i innowacyjna organizacja producentów dobrej żywności. Silna marka funkcjonująca jako znak jakości dla produktów pochodzących z Podlasia.

Misja Inicjatywa klastrowa
Naturalnie z Podlasia dostarczamy tylko dobre produkty. Naturalnie = z czystego ekologicznie regionu, przy zachowaniu dbałości o dobrą jakość naszych produktów.

Klaster Spożywczy „Naturalnie z Podlasia”
Inicjatywa klastrowa Klaster Spożywczy „Naturalnie z Podlasia” „My, przedsiębiorcy Podlasia, świadomi walorów regionu, mając na uwadze jego duży potencjał oraz niewystarczający poziom promocji przedsiębiorców i produktów przez nich wytwarzanych, podejmujemy się działań ukierunkowanych na wzmocnienie ich konkurencyjności. Zamierzamy realizować ten cel poprzez współpracę w ramach utworzonego Stowarzyszenia.” Źródło: Statut Stowarzyszenia

Inicjatywa klastrowa Strategie Strategia marki Strategia marketingowa Zarys strategii produktowej Zarys strategii rynkowej Zarys strategii dystrybucyjnej Zarys strategii cenowej Zarys strategii promocyjnej

inicjatywy klastrowej Statut Rejestracja Operacjonalizacja
Inicjatywa klastrowa Instytucjonalizacja inicjatywy klastrowej Statut Rejestracja Operacjonalizacja

Inicjatywa klastrowa Cele Stowarzyszenia cd.:
poprawa konkurencyjności i stworzenie dogodnych warunków rozwoju funkcjonujących w regionie przedsiębiorstw, wypracowywanie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w prowadzeniu działalności produkcyjnej, handlowej i usługowej, dążenie do rozwoju i poprawienia efektywności pracy przedsiębiorstw uczestniczących w procesie wytwarzania i przetwarzania produktów spożywczych, Źródło: Statut Stowarzyszenia

współpraca, wymiana wiedzy i doświadczeń pomiędzy przedsiębiorstwami z regionu, stworzenie wspólnej platformy umożliwiającej kontakty i podejmowanie wspólnych przedsięwzięć (inwestycje, realizacja większych zleceń, zaopatrzenia transportu), wypracowanie wspólnej polityki handlowej i marketingowej pomiędzy przedsiębiorcami regionalnymi, Źródło: Statut Stowarzyszenia

Inicjatywa klastrowa Cele Stowarzyszenia cd.
współdziałanie z organami administracji publicznej oraz instytucjami działającymi w regionie, stworzenie trwałej i niezawodnej sieci poddostawców oraz efektywnego łańcucha dostawców, negocjowanie w imieniu członków Stowarzyszenia z dostawcami półproduktów oraz z odbiorcami wytwarzanych przez nich produktów warunków umów, Źródło: Statut Stowarzyszenia

organizowanie targów oraz wystaw produktów wytwarzanych przez członków Stowarzyszenia, organizacja spotkań kooperacyjnych dla przedsiębiorstw i innych instytucji, akcji reklamowych wyrobów wytwarzanych przez członków Stowarzyszenia, Źródło: Statut Stowarzyszenia

reprezentowanie interesów członków Stowarzyszenia wobec władz państwowych, samorządowych i związkowych, prowadzenie współpracy oraz reprezentowanie członków Stowarzyszenia wobec krajowych i zagranicznych stowarzyszeń i organizacji, propagowanie wiedzy mającej na celu podnoszenie społecznej kultury w zakresie produkcji i przetwórstwa spożywczego, zwłaszcza w aspekcie ochrony środowiska i zdrowia człowieka, Źródło: Statut Stowarzyszenia

tworzenie własnej bazy informacyjnej o potencjalnych kontrahentach Członków Stowarzyszenia, wykorzystywanie zasobów informacyjnych innych instytucji, monitorowanie problemów i ograniczeń, na jakie napotykają przedsiębiorstwa funkcjonujące w regionie, Źródło: Statut Stowarzyszenia

Inicjatywa klastrowa Cele Stowarzyszenia cd:
udzielanie specjalistycznych porad w zakresie związanym z działalnością gospodarczą Członków Stowarzyszenia (…) zabieganie o środki finansowe z organizacji międzynarodowych, Unii Europejskiej, instytucji krajowych i lokalnych, prowadzenie działalności szkoleniowej, wydawniczej, konsultingowej i marketingowej, Źródło: Statut Stowarzyszenia

Inicjatywa klastrowa Cele Stowarzyszenia cd.: prowadzenie programów badawczo-rozwojowych w zakresie funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw i rynku, wpływanie na postrzeganie regionu poprzez zajmowanie stanowiska w sprawach kluczowych dla jego rozwoju. Źródło: Statut Stowarzyszenia

Inicjatywa klastrowa Operacjonalizacja
Finansowanie – składki, opłaty, dotacje Biuro – lokalizacja, personel Tworzenie sieci międzyludzkich – spotkania, szkolenia Tworzenie własnej marki – logotyp, opinia, strategia Audyty technologiczne – Podlaski Klaster Spożywczy, B+R Określanie standardów technicznych – firmy, Kapituła Marki Specjalizacja – porozumienia firm Marketing – promocja, public & media relations, targi, PMR Koordynowanie zakupów – logistyka, efekt skali

Podsumowanie dnia szkoleniowego
Inicjatywa klastrowa Podsumowanie dnia szkoleniowego Opinie Pytania Dyskusja Wnioski

Proces rozwoju inicjatywy klastrowej
Klaster Dzień 2 Proces rozwoju inicjatywy klastrowej

Strategia Mobilizacja Analiza Wdrożenie Ewaluacja

Strategia Mobilizacja Analiza Wdrożenie Ewaluacja monitoring Analizy statystyczne Ekspertyzy Wywiady Ankiety Analiza rynku Analiza regionu Mapowanie klastra Identyfikacja możliwości i barier rozwoju Wstępna identyfikacja celów i priorytetów Analiza

Strategia Mobilizacja Analiza Wdrożenie Ewaluacja monitoring Spotkania informacyjne Szkolenia Zmiana postrzegania Budowa konsensusu Budowa zaangażowania Tworzenie grupy zarządzającej Szkolenia grupy zarządzającej Mobilizacja

Strategia Mobilizacja Analiza Wdrożenie Ewaluacja monitoring Co mamy? Wizja i misja Cele Marketing Branding JAK? Strategia Co chcemy osiągnąć?

Strategia Mobilizacja Analiza Wdrożenie Ewaluacja monitoring Wdrożenie Formalizacja – instytucjonalizacja Marketing-mix

Strategia Mobilizacja Analiza Wdrożenie Ewaluacja monitoring Okresowa analiza postępów w realizacji strategii Ocena pozycji konkurencyjnej klastra Ocena procesu Modyfikacja strategii Modyfikacja działań Ewaluacja

Proces rozwoju inicjatywy klastrowej - Analiza
Analiza rynku Polityka Ekonomia Socjologia Technologia

Analiza konkurencji – 5 sił Portera Groźba pojawienia się nowych produktów Siła przetargowa dostawców Siła przetargowa nabywców Rywalizacja w ramach branży Groźba pojawienia się substytutów

Mapowanie Identyfikacja przedsiębiorstw instytucji uczelni powiązań (istniejących i brakujących) lokalizacji potencjału

Mlekovita Wysokie Mazowieckie Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy Spółdzielnia Mleczarska w Łapach Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Hajnówce Mlekovita Sp. z o.o. Bielsk Podlaski Spółdzielnia Mleczarska Rospuda w Filipowie Spółdzielnia Mleczarska Sudowia Suwałki Moniecka Spółdzielnia Mleczarska w Mońkach Spółdzielnia Mleczarska Somlek Sokółka TMT Sp. z o.o. Łomża Agrohurt Dojrzewalnia Serów Sp. j. Mońki

Podlaskie Zakłady Spożywcze w Białymstoku Spółdzielnia Producentów Drobiu Eko-Gril Zakłady Mięsne Jan Netter Zakład Mięsny Pelikan Sp. z o.o. Zakład Przemysłu Mięsnego Europa Tarboj Tarasiuk Sp. j. Rzepniki Sobsmak-Bis Sp. z o.o. Zakład Mięsny Oblacewicz PP-H Smakowita Leszek Jakim Kemos Sp. j. Białystok Animex Grupa Drobiarska Sp. z o.o. PPUH Deśra Sp. j. Biruta Virakas PPUH Stan Stanisław Stankiewicz Zakład Miesny Duet Łapy Zakład Przetwórstwa Mięsnego Dyczewscy Ubojnia Drobiu Biedrzycki Prończuk Wojszki Rzeźnia Braci Szypcio Sp. j. Datmex Sp. z o.o. Lech Garmażeria Staropolska Zakład Spożywczy Kabo Sp. j. Suempol Sp. z o.o. Nordfish Białystok

Chłodnia Białystok SA PEPEES SA Łomża ONA Sp. z o.o. Łomża Agrovita Białystok Sp. z o.o. PP-H Edpol Łomża Runo Sp.z o.o. Hajnówka Constans Bogumił Klimiuk Hajnówka Zakłady Spożywcze Bona Sp. z o.o. Łomża O.K. Owocowe Koncentraty Siemiatycze Sokół Przetwórstwo Warzyw Białystok Pol-Foods Sp. z.o.o. Zakład Produkcyjny Grajewo Provitus Sp. j. Zakład w Zambrowie

EKO Mirosław Jan Umiński Podlaskie Zakłady Zbożowe Unipasz Siemiatycze Sobieski Wilamowski - Zakrzewski Sp.j. Merk Dyczewski Kopiczko Sp.j. Sulima Łomża Rogalik Sp.c. Kuźnica Ojmer Jan Ostrowski Zakład Piekarniczo-Cukierniczy Romuald Tomczyk Piekarnictwo Waldemar Herman Cymes Adam Ołów Agrocentrum Sp. z o.o. Piekarnia I.B. Mroczkowscy s.c. Zakład Piekarniczo-Ciastkarski Jasia Janina Kluczyńska Sklep Piekarniczo-Cukierniczy Antoni Snarski Farmpasz Sp. z o.o. Agrokompleks Sp. j. A.M.P. Wiśniewscy Cukiernia MEL Piotr Trzaska Finezja Ryszard Jóźwik PP-H Sławoj Sławomir Żyluk Piekpol Sp. j. J. D. Gołębiewscy Młynex Dobkowscy Sp.j.

Dabor Radosław Truszkowski Marfam Sp.c. M. Żurawska, J. Żurawski Marek Potrzebko Piekarnia Narew ZP-H Czesław Skrodzki, Janusz Skrodzki Marand Andrzej Półkośnik SCH Mieszalnia Pasz Sidra Piekarnia Teresa Domańska Zakład Ciastkarski Halina Cybula Pracownia Cukiernicza Polikarp i Lucyna Augustyniak Art. Piekarniczo-Cukiernicze Sp. j. A. J. R. Nerkowscy Piekarnia Stanisław Sobecki Piekarnia Wojciech Grodzki ZPHU Bożenna Wołosik PP-H Mieszalnia Pasz Netta II J. Granacki, M. Granacki PSS Społem Sokółka PSS Społem Łapy Młyn Ciechanowiec Jachimczak i Stanisławski Impal Sp. z o.o. Samopomoc Chłopska Hajnówka

Mapowanie

Ćwiczenie 1 Opracowanie rombu przewagi konkurencyjnej Klastra Wołowiny

Analiza SWOT Silne strony Słabe strony Szanse Zagrożenia Identyfikacja silnych i słabych stron (aktualnie) Identyfikacja szans i zagrożeń w otoczeniu (w przyszłości)

Produkcja Marketing Analiza SWOT Zarządzanie Finanse Kapitał ludzki *) schemat i opisy na podstawie materiałów opracowanych przez Zespół Res Management Jacek Dębczyński

Produkcja zdolność produkcyjna/świadczenia usług, budynki, wyposażenie, urządzenia stan techniczny i bieżące utrzymanie zasobów wykorzystywane i posiadane technologie know-how sposób produkcji/zakres świadczenia usług logistyka badania i rozwój

Strategia rozwoju Marketing usługi, produkty - oferta rynkowa jakość produktów, usług klienci/relacje z klientami dostawcy/ relacje z dostawcami formy, sposób obsługi klientów poziom cen kanały dystrybucji konkurencja promocja serwis

Strategia rozwoju Finanse dochody zasoby kapitałowe źródła finansowania przepływy finansowe rentowność inwestycje

Zarządzanie kultura organizacji struktura organizacyjna, struktura władzy kierowanie procesami, procedury, sposób planowania działalności system informacji i komunikowania się wewnątrz firmy controlling stosowane programy wspomagające zarządzanie

Kapitał ludzki liczba pracowników, struktura zatrudnienia wiedza pracowników kwalifikacje pracowników postawy pracowników system motywacji i oceny system szkolenia kreatywność, inicjatywność stosunki międzyludzkie

Strategia rozwoju Wnioski z analizy SWOT
Jakie obszary są wspólne dla inicjatywy klastrowej? Jakimi obszarami i w jakiej kolejności zajmie się inicjatywa klastrowa?

Ćwiczenie 2 Opracowanie analizy SWOT dla wybranych zagadnień o kluczowym znaczeniu dla inicjatywy klastrowej

Analiza problemów branży – identyfikacja barier Niska jakość mięsa wołowego kulinarnego, Mała innowacyjnością w technologiach produkcji i przetwarzania, Obniżony popyt na mięso wołowe, Program Restrukturyzacji Sektora Wołowiny PRSW , Warszawa, marzec 2006

Analiza problemów branży cd. – identyfikacja barier Niska lub niejednoznaczna ocena konsumencka jakości wołowiny, Brak narzędzi do promocji mięsa wołowego w punktach sprzedaży, Brak przepływu dokonań naukowych do przedsiębiorców. Program Restrukturyzacji Sektora Wołowiny PRSW , Warszawa, marzec 2006

Identyfikacja celów Wzmacnianie działań na rzecz podnoszenia jakości wołowiny, kształtowanie postaw konsumenckich, Wzmożoną promocję mięsa wołowego przy jednoczesnym tworzeniu narzędzi do rozpoznawania jakości (np. etykiety i opisy w sklepach), Program Restrukturyzacji Sektora Wołowiny PRSW , Warszawa, marzec 2006

Identyfikacja celów cd. Rozpowszechnianie wiedzy na temat najlepszych technik obróbki termicznej wołowiny dla poszczególnych elementów (smażenie, pieczenie, gotowanie, duszenie) w domu, Tworzenie dobrze funkcjonujących "korytarzy" przepływu innowacji z sektora B+R do przedsiębiorców obniżanie kosztów działalności (efekt skali). Program Restrukturyzacji Sektora Wołowiny PRSW , Warszawa, marzec 2006

Identyfikacja celów cd. Przemysł spożywczy – preferencje klienta (korzyści) Gwarancja jakości produktu ,2 Gwarancja świeżości produktu ,3 Gwarancja otrzymania zawsze tego samego produktu 66,3 Poczucie bezpieczeństwa i komfortu 64,2 Ułatwienie wyboru ,3 Znany produkt ,8 Gwarancja określonej zawartości składników 54,3

Identyfikacja celów cd. Przemysł spożywczy – preferencje klienta (korzyści) Zapewnienie wygody zakupów ,0 Towar ceniony na rynku ,3 Nazwa firmy ,3 Prestiż przy kupowaniu znanych marek 37,3 Skrócenie czasu trwania zakupów 34,8 Redukcja ryzyka ,2 Usprawnienie zakupów ,3 Odpowiednia cena ,3 Zmniejszenie strat ,1

Proces rozwoju inicjatywy klastrowej - Mobilizacja
Zmiana postaw Budowa konsensu Wzrost zaangażowania uczestników Powstawanie grupy inicjatywnej Szkolenia – wiedza i umiejętności

Proces rozwoju inicjatywy klastrowej - Strategie
Strategia jest kompletną koncepcją dotyczącą całości działań przedsiębiorstwa i obejmującą strukturę oraz proces pozwalający kierować przyszłością firmy. Kerry Napuk Większość inicjatyw klastrowych zaczyna od wypracowania strategii marketingowej.

Strategie - Marketing inicjatywy klastrowej
Marketing to proces społecznego zarządzania dzięki, któremu jednostki i grupy otrzymują to czego potrzebują i pragną, poprzez tworzenie oraz wymianę produktów i wartości z innymi grupami czy jednostkami – (przedmiot tej wymiany nie musi być materialny). Philip Kotler

Marketing jest zaspokajaniem potrzeb w sposób przynoszący zyski. Philip Kotler Marketing to cała działalność firmy postrzegana z punktu widzenia efektu końcowego, czyli z punktu widzenia klienta Peter Drucker Marketing nie jest walką produktów. Marketing to walka o postrzeganie. Chodzi o przewagę pierwszeństwa w umyśle klienta Al i Laura Ries

Podejście „od zewnątrz do wewnątrz”. Na zewnątrz są nie tylko klienci, ale i konkurenci. Marketing stanowi podstawę osiągania przewagi konkurencyjnej poprzez analizę zachowań: - klientów - konkurentów.

Funkcją marketingu jest zobaczyć produkty i usługi organizacji w taki sposób, w jaki postrzegają je klienci. Zasada nr 1 Google „Rozpoczynamy od klienta, wszystko inne przyjdzie później”.

Konkurencja bezpośrednia – firmy oferujące te same produkty lub podobny asortyment i działające na tym samym rynku. Konkurencja substytucyjna – firmy oferujące wyroby inne, ale zaspokajające te same lub podobne potrzeby. Konkurencja potencjalna – możliwość pojawienia się na rynku nowych produktów lub usług.

Kto jest rzeczywistym konkurentem firmy/inicjatywy? W jakim zakresie firma/inicjatywa może konkurować? Jak firma/inicjatywa może sprostać konkurencji? Na jakim poziomie będzie rywalizować konkurencja?

Znaczenie marketingu polega na tym, że umożliwia: zrozumieć i ocenić rynkową sytuację firmy - inicjatywy (odbiorcy, konkurenci), opracować strategie, określić, zaplanować i zrealizować działania zmieniające rynek a nie tylko produkt i usługę.

Dzięki marketingowi można określić przyszłe szanse zaspokojenia potrzeb i aspiracji klienta. Dzisiaj - marketing w gospodarce doświadczeń. Jutro - marketing w gospodarce transformacji.

Marketing w gospodarce doświadczeń Zrozumienie potrzeb klienta. Towary i usługi stają się surowcami do doświadczeń. Masowe dopasowanie towarów do indywidualnych wymogów klientów zamienia towar w usługę – lub łączy je nierozerwalnie.

Marketing w gospodarce transformacji Zrozumienie aspiracji klienta. Klient staje się produktem. Firma kieruje klienta ku doświadczeniom, które zmieniają go i ją samą.

Wizja jest opisem wizerunku organizacji w przyszłości, który określa wynik jego rozwoju przy założeniu najlepszych uwarunkowań. Wizja określa cel, do którego dąży firma/inicjatywa. Klaster Kotlarski w Pleszewie to rozpoznawalny w Polsce lider w produkcji wysokiej jakości innowacyjnych kotłów grzewczych na węgiel i paliwa ekologiczne.

Misja jest rynkową filozofią organizacji, jej credo, sens istnienia, posłannictwo. Przedstawia sposób, w jaki organizacja chce osiągnąć cel wyrażony w wizji. Tworzenie optymalnych warunków rozwoju branży kotlarskiej w Regionie Pleszewa.

Zawsze jednak, aby stworzyć dobrą misję, konieczna jest najpierw dobra wizja. Problem do dyskusji Jak pogodzić wizje i misje wielu firm, jst, uczelni, jednostek B+R w ramach inicjatywy klastrowej i ustalić strategie?

Ćwiczenie 3 Opracowanie wizji i misji dla inicjatywy klastrowej

Strategia to ramy, w których dokonuje się wyboru, jakie: produkty/usługi będą oferowane, rynki będą obsługiwane, zasoby są potrzebne, aby dotrzeć do klienta i sprostać konkurencji.

Marketing inicjatywy klastrowej
Istota marketingu sprowadza się do tego, żeby zrozumieć potrzeby swoich klientów, a potem wykorzystać tę wiedzę do zbudowania oferty. 4P product, price, place, promotion produkt, cena, miejsce, promocja 4C customer value, cost, conveniences, communication wartość, koszt, wygoda, kontakt

Strategiczny plan marketingowy - 3 lata: wizja i misja firmy, rynek, analiza SWOT i wnioski, zagadnienia do rozważenia, streszczenie - portfolio SWOT, cele marketingowe, strategie (jak osiągnąć cele – 4P/4C – marketing- mix) zasoby.

Strategia dystrybucji
Strategia marketingowa Strategia produktu Strategia cen Strategia promocji Strategia dystrybucji

Opracowanie celów strategicznych
Wdrożenie Ćwiczenie 4 Opracowanie celów strategicznych

Jednym z największych marketingowych błędów jest skoncentrowanie się na cechach produktu lub usługi, zamiast na korzyściach, jakie oferują. Cecha to fizyczny, techniczny lub inny atrybut, który może opisać jakiś aspekt produktu bądź usługi. Korzyść mówi o tym, jak dana cecha jest w stanie zaspokoić określoną potrzebę klienta.

Zasada PCK Zasada CZK Produkt Cecha Cecha Zaleta Korzyść Korzyść

Tożsamość firmy jest strategią. Wizerunek jest kontekstem tej strategii, istniejącym w otoczeniu marki, jej odbiciem w rzeczywistości środowiska konkurencyjnego. Pozycjonowanie jest taktyką doprowadzenia do stanu maksymalnego zbliżenia wizerunku z tożsamością.

Pozycjonowanie ma na celu określenie i wypromowanie różnic, które pozwolą wyróżnić z tłumu konkurentów, skłonić klienta do zakupu, doprowadzić do lojalności oraz wywołać skojarzenia zgodne z przyjętą tożsamością pożądaną.

Tożsamość to przekaz, jaki chcemy utrwalić w otoczeniu - elementy służące klientom do identyfikacji firmy. Tożsamość tworzy informację o produkcie lub firmie, miejscu na rynku, prezentuje zmiany i nowe inicjatywy, wyróżnia od innych, buduje wizerunek, kształtuje markę.

Budowanie tożsamości firmy w klastrze/inicjatywie klastrowej to ciągłe poszukiwanie równowagi między komunikowaniem jej rozwoju i aspiracji firmy oraz dokonaniami i tradycją, wzbudzających zaufanie klientów i partnerów - zachowanie ciągłości przy jednoczesnym nadążaniu za nowoczesnością.

Elementy tożsamości filozofia zarządzania, kultura organizacyjna, komunikacja firmy, potencjał.

Tożsamość marki (firmy lub produktu) to zestaw unikalnych wartości z nią związanych, które w powiązaniu z realizacją strategii marki należy stworzyć lub utrzymać. Wizerunek natomiast to wyobrażenia dotyczące marki już ukształtowane w świadomości klienta pod wpływem komunikatów dotyczących marki i jego własnego doświadczenia. Rynkowe działania firm, tworząc relacje otoczeniem, w naturalny sposób kreują wizerunek.

Typy wizerunku zwykły (postrzeganie firmy przez otoczenie), lustrzany (postrzeganie firmy przez nią samą), pożądany (jak firma chce być postrzegana przez otoczenie), optymalny (kompromis możliwy do osiągnięcia).

Tożsamość klastra/inicjatywy to zbiór elementów identyfikujących firmy w nim funkcjonujące: ich wizje, misje, strategie i działania wyróżniające je na rynku. Czy tożsamość klastra/inicjatywy jest pochodną tożsamości firm funkcjonujących w klastrze? Jak stworzyć tożsamość klastra wołowiny na Warmii i Mazurach? Dyskusja

Branding Aktywne przedstawianie zalet odróżniających daną markę od marek konkurencyjnych.

Marka to nazwa, termin symbol bądź projekt graficzny lub ich kombinacja, których celem jest identyfikowanie towarów lub usług jednego sprzedawcy lub grupy sprzedawców oraz odróżnienie ich od towarów lub usług oferowanych przez konkurencję.

Świadomość – budowana przez ilość i natężenie komunikatów Lojalność - budowana dzięki trwałej akceptacji marki przez klientów Jakość - budowana przez zdolność marki do zaspokajania potrzeb klientów Skojarzenia - wszelkie elementy, w tym: atrybuty produktu, osobowość, symbole

Funkcje marki Informacja – określa producenta, odróżnia od konkurenta Gwarancja – możliwości zakupu, utrzymanie jakości, korzyści funkcjonalne Promocja – korzyści emocjonalne

Pojęcie marki regionalnej dotyczy produktów lub usług ściśle powiązanych z miejscem pochodzenia, charakteryzującym się wspólnym położeniem geograficznym, historią i czynnikami społeczno-ekonomicznymi. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

W krajach Unii Europejskiej koncepcja marek regionalnych w formie standardów prawnych, bazujących na francuskim systemie Appellation d'Origine Contrôlée, obowiązuje od 1992 r. Opiera się ona na ochronie produktów regionalnych, wytwarzanych tradycyjnymi metodami na danym obszarze. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Strategie -Marketing inicjatywy klastrowej
Decyzją z dnia 12 czerwca 2007r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi uznał system „Jakość Tradycja” za krajowy system jakości żywności. System jakościowy „Jakość Tradycja” służy wyróżnianiu produktów żywnościowych wysokiej jakości z uwzględnieniem produktów tradycyjnych. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

System stawia na jakość produktu; do systemu będą przyjmowane wyłącznie produkty wysokiej jakości wynikające z ich tradycyjnego charakteru, posiadające szczególną jakość, reputację lub inne cechy odróżniające je od innych należących do tej samej kategorii. Producent deklaruje zachowanie wyższych standardów produkcyjnych lub wyjątkowych cech produktów. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Przed dopuszczeniem do uczestnictwa w systemie produkt będzie podlegał szczegółowej weryfikacji zgodnie z Regulaminem Znaku, który został przyjęty przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, a wcześniej zatwierdzony przez Radę, Zarząd Izby oraz Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej. Znak Jakość Tradycja jest znakiem zarejestrowanym w Urzędzie Patentowym za numerem Z i chroniony zgodnie z prawem własności przemysłowej jako znak wspólny gwarancyjny. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Marka regionalna stanowi esencję historii regionu i jego współczesności, kultury, produktów, ludzi, wydarzeń. Jest odbiciem podstawowych wartości regionu, które stanowią o jego tożsamości i unikalnym wizerunku. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Marka regionalna jako synonim jakości Marka lokalna (regionalna) poprzez ścisłe, jasne kryteria obowiązujące dla produktów/producentów ubiegających się o markę stanowi dla nich zarówno rekomendację jak i czynnik mobilizujący. Kapituła marki lokalnej (znaku promocyjnego) zaświadcza o pochodzeniu produktu i jego jakości, czyli klient uzyskuje zapewnienie od grupy osób, że dokonuje dobrego wyboru. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Idea przewodnia marki regionalnej, którą ludzie uznają za swoją, stymuluje patriotyzm i dumę, sprzyja współdziałaniu, budowie zaufania itd.. Markowa reputacja daje regionowi bezcenną przewagę na rynku. Pozwala żądać wyższych cen, wybierać najlepszych partnerów, przyciąga pieniądze i najlepszych klientów, uodparnia na nieuniknione kryzysy wizerunkowe, zatrzymuje w regionie talenty itd. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

W przypadku marki produktu regionalnego: - produkty regionalne już istnieją i mają swoją historię oraz rozpoznawalną nazwę marki (np. "oscypek", "sękacz", "śliwowica łącka"), - marka opiera się na charakterystycznych cechach kategorii produktu lub elementach obiektywnie wyróżniających go spośród innych produktów danej kategorii (surowce użyte do produkcji, technologia, smak, kolor itp.) Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

W przypadku marki lokalnej (regionalnej): - produkty regionalne nie są zidentyfikowane, a ich zdefiniowanie ma na celu wyróżnienie produktów poprzez określenie ich związków z regionem, - produkty i usługi spełniając określone kryteria, m.in. przyjazność dla środowiska, związek z miejscem powstawania, specyfiką regionu, bazowanie na surowcach naturalnych dostępnych lokalnie uzyskują rekomendację - zaświadczenie o regionalności. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

W przypadku marki lokalnej (regionalnej): - marka nie dotyczy zwykle jednej kategorii produktu lecz grupy - oferty produktów i usług lokalnych, a jej specyficzne cechy bazują na wizerunku regionu - prawną ochronę marki lokalnej stanowi ochrona znaku towarowego. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Zbudowanie marki lokalnej wiąże się z budowaniem tożsamości regionu oraz działalnością marketingową organizacji lub instytucji promującej lokalnych producentów i usługodawców. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

- precelek krakowski, - kiełbasa lisiecka, - oscypek, - bryndza podhalańska, - żentyca, - bundz/bunc, - redykołka, - śliwowica łącka, - chleb prądnicki, - sól wielicka, - jabłka łąckie, - jabłko z Raciechowic, - jodłownicki kołacz z serem, - tuszka z gęsi zatorskiej, - śliwowica wyborna. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Misja: Wsparcie procesów innowacyjnych w przedsiębiorstwach Lubelszczyzny poprzez spójny system promocji renomowanych produktów i usług regionu. Cel główny: Promocja produktów i usług wytwarzanych na terenie województwa lubelskiego poprzez nadawanie im zastrzeżonego znaku towarowego - Marki Regionalnej "Lubelskie". Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Głównym kryterium wyboru nazwy marki „Baby Pruskie” była chęć podkreślenia jej regionalnego charakteru. Tereny Warmii i Mazur to część historycznej krainy, zamieszkiwanej przez plemiona pruskie. Jedną z pozostałości po Prusach są kamienne posągi nazwane Babami Pruskimi. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Znak Bab Pruskich stanowi gwarancję wysokiej jakości zarówno oferowanych produktów jak i świadczonych usług. W naszej ofercie stawiamy na unikatowość oraz wierność tradycjom. Baby Pruskie to marka bazująca na naturalnych składnikach i przepisach, pozostająca w zgodzie z środowiskiem oraz tradycjami regionu. Zwracamy uwagę na każdy szczegół powstawania naszych produktów i usług. Zaskocz swoich znajomych produktami z duszą i o oryginalnej recepturze. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Kupując nasze produkty nie tylko wspierasz region Warmii i Mazur, ale również promujesz polskie tradycje w Europie. Baby Pruskie to także Twoja marka, dbaj więc o jej jakość razem z nami. Dlaczego warto współpracować? Ponieważ przed każdym z przedsiębiorców stoi szereg wyzwań – oczywiście ich zakres uzależniony jest od charakteru danego rynku na którym funkcjonują Współpraca w ramach klastra może umożliwić stawienie czoła wyzwaniom, które z perspektywy jednego przedsiębiorcy szczególnie MSP mogą być trudne do pokonania (bariery jak i niewykorzystane możliwości) Np. bariera – brak dostępu do kluczowej informacji. Współpraca, nawet z konkurentami, może się opłacać – wymaga to jednak zmiany nastawienia, sposobu myślenia (mindset) Wybrane wyzwania można zilustrować przykładem podejmowanych działań W tle pozostają jeszcze wyzwania wynikające z ogólnych zmian w gospodarce światowej – które przekładają się bezpośrednio bądź pośrednio na wyzwania napotykane przez przedsiębiorców:

Lobbying (rzecznictwo interesów, grupy nacisku) Lobbying, jako instrument public relations nawiązuje i podtrzymuje dobre relacje z władzą państwową, samorządem w celu wpływania na proces ustawodawczy i regulacje prawne.

Celem lobbyingu jest przekazanie decydentom pełnych, rzetelnych i prawdziwych informacji, mogących pomóc w podjęciu decyzji korzystnej dla organizacji.

Proces rozwoju inicjatywy klastrowej - Wdrożenie
Ćwiczenie 5 Opracowanie propozycji działań przygotowawczych do dalszego rozwoju inicjatywy klastrowej

Podsumowanie dnia szkoleniowego
Opinie Pytania Dyskusja Wnioski

Dzień 1 – Klaster i inicjatywa klastrowa Klaster a sieć

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Dzień 1 – Klaster i inicjatywa klastrowa Klaster a sieć"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

Dzień 1 – Klaster i inicjatywa klastrowa Klaster a sieć

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Dzień 1 – Klaster i inicjatywa klastrowa Klaster a sieć"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres