KOMUNIKACJA W NEGOCJACJACH

Prezentacja na temat: "KOMUNIKACJA W NEGOCJACJACH"— Zapis prezentacji:

1 KOMUNIKACJA W NEGOCJACJACH

2 Jeśli zapytasz zawodnika, gdzie chciałby rozgrywać swój mecz, zawsze usłyszysz tę samą odpowiedź: „na własnym boisku”. Rola otoczenia w procesie negocjacji, czyli wybierz boisko na którym będziesz rozgrywał mecz A co jak nie możesz prowadzić negocjacji u siebie? prowadzenie takich rozmów ma swoje dobre strony.

3 Istotne znaczenie ma zajęcie odpowiedniego miejsca podczas negocjacji
Pozycja współzawodnicząco – defensywna, czyli oko w oko

4 Pozycja niezależna, czyli każdy sobie
Pozycja negocjacyjna, czyli ramię w ramię

5 Pozycja narożna, czyli podajmy sobie ręce
Pozycja przy okrągłym stole, czyli wszyscy równi

6 KOMUNIKACJA WERBALNA

7 PODSTAWY DOBREGO KONTAKTU I POROZUMIEWANIA SIĘ
NIE OCENIAJ NIE UOGÓLNIAJ NIE INTERPRETUJ NIE DAWAJ „DOBRYCH RAD” DAJ SIĘ POZNAĆ POZNAWAJ PARTNERA PRAEKAZUJ INFORMACJE ZWROTNE POTWIERDZAJ BIEŻĄCĄ RZECZYWISTOŚĆ ROZMÓWCY

8 NIE OCENIAJ ZASTĘPUJEMY: OBRONA:
Oceny są najczęściej szkodliwe i bezużyteczne – urażają swoją formą i bezwzględnością Pana wypowiedź była tendencyjna i bezsensowna Brakuje mi w tym raporcie danych liczbowych i wniosków. Chcę, żeby pan to uzupełnił do jutra. ZASTĘPUJEMY: Jesteś głupi i egoistyczny OBRONA: Nie godzę się, żebyś używał obraźliwych epitetów

9 NIE UOGÓLNIAJ Łączy się to z używaniem słów „nigdy” i „zawsze”
Ty nigdy nie zrobiłeś niczego do końca Ty zawsze podnosisz głos podczas rozmowy Sformułowania takie budzą najczęściej sprzeciw i walkę.

10 NIE INTERPRETUJ Wyciąganie zbyt pochopnych wniosków i dokonywaniu świadomych lub odruchowych interpretacji: Często nie odpisuję znajomym na listy, chociaż wiem, że sprawiam im tym przykrość i zawód To znaczy, że jesteś leniwy i nie szanujesz ludzi Moim ograniczeniem jest to, że w nowym towarzystwie najczęściej milczę i trudno mi się włączyć do rozmowy To znaczy, że na pewno jesteś nieśmiały i boisz się ludzi

11 NIE DAWAJ „DORYCH RAD” Polega na stawianiu się w pozycji osoby, która potencjalnie wie lepiej: Powinieneś zachować się inaczej Czy próbowałeś już innego sposobu, na przykład… Efektem może być zamknięcie się partnera, lub rozpoczęcie zabawy w „Tak, ale…” Mam kłopot. Szef w mojej firmie nie chce nam udostępnić pokoju socjalnego i trudno się z nim w ogóle dogadać To może powinnaś napisać skargę do dyrekcji lub od razu zorganizować strajk Tak, ale wtedy na pewno wyleciałabym z pracy Nie martw się, teraz poszukują dobrych fachowców Łatwo ci mówić, nie masz dzieci na utrzymaniu i bezrobotnego męża W takim razie siedź cicho i ciesz się, że zarabiasz Tak, ale jak w takich warunkach można pracować?

12 DAJ SIĘ POZNAĆ Jest to najlepsze zaproszenie do wspólnego poznania się oraz zachęta do powiedzenia czegoś o sobie. Chciałbym, abyś wiedział o mnie… Chcę ci powiedzieć o sobie… Chcę, żeby Pan wiedział, że ja… Takie zachowanie jest wyrazem pełnego szacunku i buduje zaufanie

13 POZNAWAJ PARTNERA Zapobiega to powstawaniu niedopowiedzeń oraz pochopnemu ocenianiu partnera rozmowy Lubię…, cenię…, nie znoszę…, a Pani? Czy dla ciebie jest to ważne? Funkcje aktywnego poznawania partnera: • buduje kontakt i redukuje nieporozumienia • dostarcza rzetelnych informacji o partnerze • pozwala inicjować nowe wątki i kierować uwagę partnera na wybrane, ważne dla nas tematy

14 PRZEKAZUJ INFORMACJE ZWROTNE
Informacja zwrotna jest przeciwieństwem krytyki. Wyraża nasze uczucia i postawy w odniesieniu do konkretnych zachowań partnera, jednak nie krytykuje ich. Buduje poczucie więzi i życzliwości, pozwala wyrazić naszą sympatię, szacunek i wdzięczność Kiedy mnie Pan obwinia, tracę do Pana zaufanie Kiedy podnosi Pan na mnie glos, irytuje mnie to i zniechęca do rozmowy

15 POTWIERDZAJ BIEŻĄCĄ RZECZYWISTOŚĆ ROZMÓWCY
Wyrażaj zrozumienie dla poglądów rozmówcy i opinii. Zrozumienie nie jest utożsamiane ze zgadzaniem się z tezami wygłaszanymi przez rozmówcę. Przykład: uważam, że za czasów PRL-u panowała większa wolność słowa niż w obecnej Polsce! - Hmmm, bardzo interesujące podejście. Doprawdy oryginalne. Rozumiem je, aczkolwiek ja na ten problem patrzę nieco inaczej. Przykład: uważam, że za czasów PRL-u panowała większa wolność słowa niż w obecnej Polsce! - Jak pan w ogóle tam może mówić!? To skandal. To karygodne – nigdy się z panem nie zgodzę. Pan nie ma pojęcia o czym pan mówi! Wyrażenie braku zrozumienia W pierwszym przypadku: nie poparcie tezy, nie zgodzenie się z nią, ale zrozumienie postawy W drugim przypadku: wyraz radykalnego sprzeciwu i kompletny brak zrozumienia dla rozmówcy.

16 Wrogiem potwierdzenia bieżącej rzeczywistości rozmówcy, są wszelkiego rodzaju radykalne zwrotu i stwierdzenia. A TAK Niezwykle oryginalne podejście. A czy próbowałeś spojrzeć na to z następującej strony? … Wie pan, nigdy nie myślałem o tym w ten sposób. Rozważę to na pewno. Zechce pan jednak wysłuchać mojej opinii w tym temacie? - Doskonale cię rozumiem – też tak myślałem, dopóki nie zdałem sobie sprawy, że … Nie TAK Nie ma pan racji Absolutnie nie mogę się z panią zgodzić - To co mówisz to nieprawda. To jest po prostu śmieszne

17 SPOSOBY NA DOBRĄ KOMUNIKACJĘ:
Komunikat typu JA 2. Zdarta płyta 3. Zasłona dymna 4. Poszukiwanie krytyki

18 Czuję się... (określenie emocji, uczuć), kiedy ty... (opis konkretnego
KOMUNIKAT TYPU JA („od siebie”) • pomocny, gdy rozmowa wymyka się spod kontroli, • pozwala obronić się przed presją osoby, z którą rozmawiamy, • służy temu, aby w sposób jasny i spokojny wyrazić co czujesz i czego chcesz. Polega on na tym, iż informujemy drugą osobę jakie uczucia wywołuje u nas jej konkretne zachowanie. Stosujemy w tym celu następujący schemat, składający się z 2 elementów: Czuję się... (określenie emocji, uczuć), kiedy ty... (opis konkretnego zachowania)”. Czuję się zlekceważona, kiedy spóźniasz się na spotkanie. Jestem na ciebie wściekły, gdyż oddajesz ten raport 5 dni po terminie.

19 KOMUNIKAT TYPU TY („do ciebie”)
Przejawem komunikaty typu TY jest: - ocenianie – jesteś dobry / zły, jesteś w porządku / nie w porządku Jesteś bardzo dobrym pracownikiem. Jesteś niezdyscyplinowany i zawsze się spóźniasz. - etykietowanie - bez jednoznacznego znaku oceny Po prostu zawsze masz swoje zdanie, jesteś indywidualistą.

20 Komunikat typu TY: Komunikat typu JA:
Ty zawsze się spóźniasz! Lekceważysz mnie! Nieprawda, wczoraj się nie spóźniłem! Komunikat typu JA: Czuję się lekceważona, gdy się spóźniasz! Przepraszam...

21 Przykład: Mąż i żona Żona: bo ty nigdy nie odkładasz rzeczy na miejsce i w ogóle zawsze zostawiasz mokrą podłogę w łazience. Mąż: ale przecież wczoraj odłożyłem te cholerne rzeczy! Żona: wczoraj się nie liczy, bo ty nigdy ich nie odkładasz i zawsze ja to robię! Mąż: ale wczoraj… Żona: a trzy tygodnie temu o siedemnastej w środę? Odłożyłeś śrubokręt. Ten czerwony! Mąż: nie pamiętam Żona: no właśnie ty nigdy nie pamiętasz! Mąż: ale nie brałem czerwonego Żona: cięgle bierzesz czerwony! Mąż: mam jeszcze niebieski, a ten czerwony pożyczyłem Wojtkowi miesiąc temu, więc nie mogłem … Żona: jestem zła, kiedy nie odkładasz rzeczy na swoje miejsce Mąż: przepraszam kochanie, byłem taki zamyślony

22 ZDARTA PŁYTA Przykład:
Dotyczy konsekwentnego przypominania naszemu rozmówcy, co jest dla nas najważniejsze w tym momencie. Technika przydatna, gdy ktoś próbuje nas namówić na coś, na co nie mamy ochoty. Polega na powtarzaniu ciągle tego samego, by nie dać się wciągnąć w dyskusję, która może przerodzić się w kłótnię. Przykład: Ala: wejdziesz ze mną? Jaś: przykro mi, Alu, ale chcę już wracać do domu Ala: chcę żebyś poczekał aż zapalę światło Jaś: przykro mi ale ja już musze wracać Ala: czy mógłbyś wejść chociaż na werandę Jaś: nie mogę muszę już wracać, jestem spóźniony Ala: strasznie się boję gdy muszę wejść do ciemnego domu Jaś: do widzenia, muszę już iść Ala: do widzenia

23 Zasadniczym elementem jest sformułowanie „być może”, które
ZASŁONA DYMNA • technika przydatna, gdy ktoś miesza nas z błotem, a my chcemy to jak najszybciej uciąć, • pozornie akceptujemy krytykę, nie bronimy się w sposób otwarty, nie usprawiedliwiamy, i nie kontratakujemy Zasadniczym elementem jest sformułowanie „być może”, które przypomina, że możliwe są pewne przekłamania i nieporozumienia, a każdy ma prawo do własnej opinii. Być może ma pani rację. Takie wyjście z sytuacji sprawia, iż wyrażający krytykę nie ma nic do dodania. Przykład: Mama: Doprawdy kochanie, co za bałagan! Ania: Być może rzeczywiście jest tu pewien nieład… dziękuję za tę uwagę

24 POSZUKIWANIE KRYTYKI Przykład: Przykład:
Stosujemy, gdy ktoś wyraża na nasz temat uogólnioną negatywną ocenę, np A w ogóle to jesteś beznadziejna. • nakłaniamy wtedy rozmówcę, aby wyjaśnił, dlaczego tak uważa na podstawie konkretnych zachowań • w rezultacie wiemy, co dokładnie zrobiliśmy źle i będziemy wiedzieć, jak to naprawić. Przykład: Szef: jesteś kiepskim pracownikiem Pracownik: co takiego? Przecież w zeszły wtorek mnie chwaliłeś?! Szef: no właśnie! Wystarczy raz cię pochwalić, a ty wyobrażasz sobie nie wiadomo co! Nie zasługujesz na swój awans, nie radzisz sobie z pracą! Przykład: Szef: jesteś kiepskim pracownikiem Pracownik: co masz konkretnie na myśli? Które elementy mojej pracy o tym świadczą? Szef: prezentacja, którą zrobiłeś, była za długa i zbyt chaotyczna.

25 JAKI JEST MECHANIZM TYCH TECHNIK?
"Komunikat ja" sygnalizuje odbiorcy, że mówimy o sobie, o tym, co się z nami dzieje, gdy on zachowuje się w określony sposób. Mamy prawo przeżywać pewne zachowania innych oraz ujawniać im swoje emocje. Metoda "zdartej płyty" opiera się na innym mechanizmie, który dotyczy konsekwentnego przypominania naszemu rozmówcy, co jest istotą sprawy. Może to być, np. nasza potrzeba. "Zdarta płyta" pozwala pozostać skoncentrowanym na tym, co jest w tym momencie najważniejsze. "Zasłona dymna" i "poszukiwanie krytyki" to metody, które zwiększają otwartość na krytyczne uwagi dotyczące naszych zachowań, cech itp. Zadając pytania, uzyskujemy cenne informacje zwrotne, a także informacje o oczekiwaniach, wartościach i sposobie myślenia naszych rozmówców.

26 KOMUNIKACJA NIEWERBALNA

27 Komunikowanie niewerbalne jest uzupełnieniem i
Skuteczność przekazu Komunikowanie niewerbalne jest uzupełnieniem i wzmocnieniem bezpośredniego i ustnego komunikowania werbalnego, z którym jest nierozerwalnie związane.

28 Klasyfikacja wyrazów mimicznych:
MIMIKA TWARZY Wyraz mimiczny jest kształtowany przez siedem regionów twarzy: brwi i czoło, oczy, nos, górną wargę, dolną wargę i brodę, szczelinę ust oraz żuchwę. Dzięki temu, że niektóre elementy twarzy mogą reagować niezależnie od siebie, to twarz może wyrażać tysiące gestów mimicznych. Klasyfikacja wyrazów mimicznych: - strach, cierpienie, - szczęście, miłość, radość, - zdziwienie, - gniew, wściekłość, zdecydowanie, - niesmak, wstręt, pogarda, lekceważenie, - smutek. Wszystkie wyrazy mimiczne są rozpoznawane bezbłędnie przez członków różnych kultur.

29 Wysoko podniesione – oznaka niedowierzania
Brwi: Wysoko podniesione – oznaka niedowierzania Podniesione do połowy – zdziwienie Opuszczone nienaturalnie do dołu – zakłopotanie lub złość Zmiany położenia kącików ust: Podniesione – zadowolenie, radość Opuszczone – niezadowolenie Delikatne drgania – zdenerwowanie lub nieszczerość rozmówcy Zaciśnięte usta – złość lub wrogość - Otwarte usta – zaskoczenie lub zdziwienie

30 Osoba znudzona naszym towarzystwem – rozgląda się wokoło.
Brak kontaktu wzrokowego – charakteryzuje osobę usiłującą przed nami coś ukryć lub mówiącą nieprawdę. (rozmówca który kłamie stara się unikać patrzenia prosto w oczy). Odwracanie głowy w czasie rozmowy – próba zwiększenia dystansu. (kiedy jakaś osoba mówi lub słucha czegoś, co sprawia, że czuje się nieswojo, mimowolnie odwraca głowę od swojego rozmówcy). Osoba znudzona naszym towarzystwem – rozgląda się wokoło. Częste potakiwanie – zgoda lub zrozumienie. Uśmiech i utrzymywanie kontaktu wzrokowego – zainteresowanie i akceptacja Spoglądanie wzdłuż linii nosa – patrzenie na kogoś z góry – zadzieranie nosa i uważanie się za kogoś lepszego.

31 OCZY Pozytywne nastawienie wobec kogoś – powoduje rozszerzenie źrenic
Zdolność do stworzenia i utrzymywania kontaktu wzrokowego sprawia wrażenia pewności siebie; opuszczanie oczu wygląda na poddanie się!!! OCZY Pozytywne nastawienie wobec kogoś – powoduje rozszerzenie źrenic Negatywne nastawienie – powoduje zwężanie źrenic W zależności od tego jakie procesy zachodzą w naszym mózgu swój wzrok kierujemy w różne strony. Jeżeli będziemy obserwowali ruchy gałek ocznych, będziemy w stanie domyślić się, czy wypowiedź naszego rozmówcy jest prawdziwa, czy stanowi tylko i wyłącznie jego wyobrażenia. Kierowanie wzroku w lewą stronę – wskazuje na przypominanie sobie zdarzeń, które faktycznie miały miejsce Spoglądanie w prawą stronę może świadczyć o intensywnym pobudzaniu wyobraźni Gałki oczne kierują się w górę – oznaka, że prawdopodobnie aktywizujemy sferę wizualną - Kierowanie wzroku do dołu – odnosimy się do odczuć i ruchu, jak również do smaku i węchu.

32 Obserwując ruchy gałek ocznych, można także zauważyć, że rozmówca spogląda czasami:
W górę w prawą stronę – jego myśli krążą wokół czegoś widzialnego, ale związanego z wyobraźnią – być może zmyśla na temat rzekomo widzianych zdarzeń W dół w prawą stronę – w tym momencie odwołuje się do zdarzeń związanych z odczuciami, a być może smakiem lub węchem W górę w lewą stronę – to świadczy o odwoływaniu się do widzialnego konkretnego zdarzenia – być może przywołuje jakiś obraz w myślach - W dół w lewą stronę – oznacza, że jest pochłonięty prowadzeniem dialogu wewnętrznego

33 GESTYKULACJA I POSTAWA CIAŁA
Gestykulujemy żeby podkreślić znaczenie wypowiadanych przez nas słów lub aby coś wyraźnie zaakcentować. Luźna gestykulacja świadczy o pozytywnym nastawieniu do otoczenia, co wywołuje z kolei sympatię i chęć do współpracy ze strony innych osób. Sposób w jaki siedzisz, stoisz lub chodzisz, może przekazywać wrażenie, że jesteś pewny siebie lub nieśmiały, zdrowy lub chory. Postawa pewna siebie i wyprostowana – wyobraź sobie strunę przeciągniętą przez kręgosłup, kark i wychodzącą na zewnątrz górą głowy. Do tego wystającego kawałka struny jest przyczepiony balon z helem – to powinno pozwolić ci utrzymać głowę wyprostowaną nad szyją!

34 Niewerbalne zachowania i sposób ich rozpoznania

35 Luźno rozchylone – otwartość i akceptacja
Ramiona: Luźno rozchylone – otwartość i akceptacja Skrzyżowane – oznaka niedostępności lub przyjęcie pozycji obronnej Wyraźne wzruszenie ramionami – oznaka niewiedzy lub obojętności Mało wyraźne, niepełne czy chwilowe wzruszenie ramionami – oznacza, że rozmówca mówi swobodnie i spokojnie, a w rzeczywistości tak się nie czuje Garbienie się – brak motywacji do nawiązywania kontaktu - Wzruszenie ramionami – brak zainteresowania, irytację lub lekceważenie, ewentualnie niewiedzę Dłonie: Otwarte dłonie – oznaczają uczciwość i akceptację Zaciśnięte lub schowane – sugerują agresję lub niezgodę Ręce w kieszeni – wyrażenie niedbałości lub sugerowanie siły, osoba, która nie chce zdradzić swoich reakcji, nieprzenikliwa Szybkie zacieranie dłoni – entuzjazm i energia, gotowość do zajęcia się czymś Splecione dłonie – osoba próbuje panować nad swoją negatywną postawą - Uderzanie palcami o stół – zdenerwowanie lub znudzenie

36 Jeżeli gestu tego używa osoba mówiąca – oznacza to, że mówi nieprawdę
Zakrywanie ust Jeżeli gestu tego używa osoba mówiąca – oznacza to, że mówi nieprawdę Jeżeli gestu tego używa osoba z którą rozmawiasz – oznacza przeczucie, że kłamiesz lub że nie ma ochoty cię dłużej słuchać Dotykanie nosa – zamaskowana forma gestu zakrywania ust. Oznacza również zdenerwowanie lub niepewność. Pocieranie oka – próba ukrycia widocznego oszustwa i uniknięcia patrzenia drugiej osobie w twarz. Pocieranie ucha – próba zagłuszenia docierających do nas wiadomości, szczególnie tych niezbyt dla nas przyjemnych

37 Podparta głowa – oznaka znudzenia rozmówcy.
Drapanie szyi – oznaka wątpienia albo niepewności. Charakterystyczny gest dla osób, które w trakcie rozmowy mówią „Nie jestem pewien, czy się z tym zgadzam”. Podparta głowa – oznaka znudzenia rozmówcy. Częste pocieranie czoła – sygnalizuje otwartość i mniejsze wymagania. Drapanie się w głowę – oznaka zakłopotania. Głaskanie podbródka – sygnalizuje podejmowanie decyzji.

38 Postawa wyprostowana i skierowana bokiem do rozmówcy – pozycja obronna
Nogi: Skrzyżowane – świadczą o przyjęciu pozycji obronnej lub zamknięciu w sobie Skrzyżowane i przesunięte w kierunku bocznym w stosunku do rozmówcy - mogą sygnalizować rezerwę lub brak zaufania. Są też ważną informacją, że porozumienie nie przebiega najlepiej Swobodnie spoczywające na podłodze – oznaka zainteresowania i akceptacji - Nerwowe ruszanie lub pukanie – informuje o zniecierpliwieniu i napięciu drugiej strony. Ułożenie ciała: Wyprostowane i pochylone w kierunku rozmówcy ciało – oznaka akceptacji i otwartości Postawa wyprostowana i skierowana bokiem do rozmówcy – pozycja obronna Nieświadome przechylanie ciała z jednej strony na drugą – wyraz nerwowości, braku pewności siebie lub wątpliwości - Ciało odchylone do tyłu – brak zainteresowania, wycofanie lub niezgoda

39 Postawa otwarta: Postawa zamknięta:
- Wyprostowana sylwetka - Ściągnięte łopatki - Podniesiona głowa - Wzrok skierowany prosto przed siebie - Ręce swobodnie opuszczone wzdłuż ciała Postawa zamknięta: - Ciało lekko pochylone - Przygarbione plecy - Skulone ramiona - Opuszczona głowa Spuszczony wzrok - Ręce splecione na wysokości klatki piersiowej

40 W trakcie negocjacji stosuj podane poniżej zachowania niewerbalne
Ręce i ramiona: Miej otwarte, rozluźnione dłonie Nie krzyżuj rąk Gdy stoisz, trzymaj swobodnie ręce Czasami powoli gładź się dłonią po brodzie - Jeśli nosisz okulary, zdejmij je i weź na chwilę do ust koniec zausznika Twarz i głowa: Utrzymuj kontakt wzrokowy z osobą, a którą prowadzisz rozmowy Uśmiechaj się Potakuj głową Staraj się nie mrugać zbyt często - Gdy słuchasz, pochyl głowę lekko w bok Ciało: Nie zakładaj nogi na nogę Pochyl się lekko do przodu w stronę rozmówcy Siedź spokojnie i nie kręć się Gdy stoisz – stój prosto - Unikaj nagłych ruchów

41 Usiąść w podobny sposób co rozmówca
Jeśli będziesz odzwierciedlał ruchy osoby, z która rozmawiasz, możesz być pewny, że stworzy bardzo dobre podstawy do nawiązania kontaktu i zbudowania zaufania pomiędzy Wami. Chcąc nawiązać dobry kontakt na poziomie postawy ciała oraz mimiki, możesz: Usiąść w podobny sposób co rozmówca Nachylić tułów pod takim samym kątem Nachylić pod podobnym kątem głowę Podobnie gestykulować Przybrać analogiczny do partnera w dyskusji wyraz twarzy - Jeżeli twój rozmówca założy nogę na nogę możesz zrobić to samo. Nie chodzi tu o natychmiastowe odzwierciedlenie każdego detalu w postawie twojego rozmówcy. Nie musisz naśladować wszystkiego! Powinieneś wykonywać wybrane gesty i przyjmować niektóre postawy niezauważalnie – w delikatny i subtelny sposób.

42

43 PRZYKŁADY METAMOWY Z POSTAWAMI I UKŁADAMI KOMUNIKOWANYMI NIEWERBALNIE
POSTAWY ŚRODKI NIEWERBALNE METAMOWA Otwartość Gotowość Akceptacja Otwarte ręce Siedzenie na krawędzi krzesła Ręka na piersi - dotykanie Chcę ci powiedzieć… Właśnie przyszło mi do głowy… Narażam swoją głowę… Obronność Podejrzliwość Nerwowość Frustracja Ręce skrzyżowane na piersi Nie patrzenie na ciebie Odchrząkiwanie Krótki oddech; zaciskanie rąk Nie rozśmieszaj mnie; Nie bądź śmieszny Co naprawdę myślisz? Uwierz mi. I po co to wszystko; To mu utarło nosa Brak pewności siebie Dotykanie Szczypanie się Dotykanie kciuka o kciuk Co o tym myślisz? Czy postąpiłem właściwie? Podwładny - przełożony Uścisk rąk – trzymając drugą rękę Nogi na biurku Dotykanie ramienia

44 Błędy w komunikowaniu się:
1. Nie zdajemy sobie sprawy z tego, że to samo słowo może znaczyć coś zupełnie innego dla różnych ludzi 2. Sądzimy, że inni widzą problem w takich samych kategoriach jak my, że dzielą nasze poglądy, spostrzeżenia i uczucia 3. Mówimy w sposób niejasny, sądząc, że inni z łatwością mogą postawić się w naszej sytuacji 4. Interpretujemy to co inni powiedzieli lub dopowiadamy do ich wypowiedzi coś, czego tam nie było 5. Zamiast słuchać, zastanawiamy się co sami za chwilę mamy powiedzieć 6. mówiąc, nie starajmy się aby inni nas zrozumieli ale starajmy się przede wszystkim przedstawić swoje racje 7. Nie kontrolujemy swoich komunikatów niewerbalnych i nie zdajemy sobie sprawy z ich wpływu na sytuację 8. Bierzemy swoje obawy za rzeczywistość i wnioskujemy o intencjach partnera nie mając ku temu podstaw 9. Mówimy o innych a nie o sobie 10. Przerywamy drugiej osobie, mówimy w jej imieniu 11. Ukrywamy swoje prawdziwe reakcje na to co powiedziała druga osoba 12. Udzielamy za mało informacji, sądząc że to co dla nas jest oczywiste jest również oczywiste dla innych ludzi 13. Nie zwracamy uwagi na informacje zwrotne 14. Pytania często traktujemy jak zarzuty