Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
OpublikowałWacław Małek Został zmieniony 9 lat temu
1
2.3. Prawa Kirchhoffa I prawo Kirchoffa: Suma natężeń prądów dopływających do węzła (rozgałęzienia) obwodu jest równa zeru. Prądom dopływającym przypisujemy znak plus, odpływającym z węzła – znak minus.
2
2.3. Prawa Kirchhoffa Przykład
3
2.3. Prawa Kirchhoffa II prawo Kirchhoffa: Suma napięć na poszczególnych gałęziach zamkniętego obwodu jest równa zeru.
4
2.3. Prawa Kirchhoffa Przykład
5
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Klasyfikacje Właściwości elektryczne elementów są opisane przez związki (zależności matematyczne) między prądami i napięciami nazywane charakterystykami elementu.
6
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Pojęcie elementów idealnych: elementy abstrakcyjne o uproszczonych chara-kterystykach, które odzwierciedlają podstawowe cechy danego typu elementów.
7
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Właściwości rzeczywistych elementów różnią się nieco od właściwości elementów idealnych. Klasyfikacja elementów elektronicznych (podobnie jak i innych obiektów) może być oparta na różnych kryteriach.
8
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Elementy możemy więc klasyfikować według materiału z którego są wykonane, liczby wyprowadzeń zewnętrznych (końcówek), rozmiarów, budowy wewnętrznej itd.
9
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Z punktu widzenia funkcji spełnianych w układach elektronicznych, istotne są następujące podziały (klasyfikacje):
10
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
elementy liniowe lub nieliniowe; elementy inercyjne lub bezinercyjne; elementy stratne lub bezstratne; elementy czynne (aktywne) lub bierne (pasywne).
11
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Element nazywamy liniowym jeśli jego podstawowa charakterystyka jest wyrażona zależnością liniową (spełnia zasadę superpozycji). W przeciwnym razie element jest nieliniowy.
12
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Element opisany zależnością prądowo-napięciową i = f(u) jest bezinercyjny jeśli natężenie prądu w chwili t zależy jedynie od napięcia w tej samej chwili, a nie zależy od wartości napięcia w przeszłości.
13
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Element jest inercyjny, jeśli aktualna wartość natężenia prądu zależy od wartości napięcia w przeszłości. Analogiczne określenia odnoszą się do elementu opisanego zależnością napięciowo-prądową.
14
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Element jest bezstratny jeśli dopro-wadzona do niego energia elektryczna jest w nim gromadzona i może zostać odzyskana w całości w formie elektrycznej.
15
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
W elementach stratnych, część lub całość dostarczonej energii elektrycznej zostaje zamieniona na ciepło i nie może być odzyskana w formie energii elektrycznej.
16
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Elementy aktywne są zdolne do wzmacniania sygnałów elektrycznych. Moc sygnału elektrycznego odbierana z elementu aktywnego jest większa od mocy sygnału doprowadzanego.
17
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
To wzmocnienie mocy sygnału odbywa się na koszt mocy składowych stałych prądów i napięć doprowadzanych do elementu. Elementy bierne nie są zdolne do wzmacniania sygnałów.
18
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
W następnym punkcie omawiamy elementy bierne. Rolę elementów czynnych (aktywnych) odgrywają elementy półprzewodnikowe omawiane później.
19
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Podstawowe elementy bierne. Podstawowe elementy bierne używane w elektronice: oporniki, kondensatory i cewki indukcyjne. Idealny, liniowy element rezystancyjny (opornik) jest opisany prawem Ohma:
20
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Parametr R to oporność (rezystancja) opornika. Rezystancja opornika o długości l i powierzchni przekroju poprzecznego S wynosi:
21
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
- oporność właściwa (rezystywność), - przewodność właściwa (konduktywność) materiału opornika. Opornik może być elementem nieliniowym, opisanym przez zależność: lub:
22
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Typowe oporniki są wykonywane tak, aby ich charakterystyka była bliska zależności liniowej. Odchylenie od liniowości jest traktowane jako nieidealność.
23
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Specjalne oporniki nieliniowe: np. warystor. W tym przypadku, pomimo nieliniowości, element jest traktowany jako idealny.
24
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Idealny opornik jest elementem stratnym i bezinercyjnym. Energia elektryczna doprowadzana do opornika w związku z wydzielaniem mocy chwilowej:
25
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
jest w nim w całości zamieniana na ciepło. Wielkości uR, iR występujące w opisach opornika oznaczają napięcie i prąd w tej samej chwili t. Oznacza to, że wartość napięcia na oporniku w pewnej chwili t0 nie zależy od wartości prądu w przeszłości (dla t < t0)
26
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
W rzeczywistych opornikach, przy szybkich zmianach prądów lub napięć, obserwuje się efekty inercyjne. Opornik rzeczywisty można przedstawić jako połączenie elementu idealnego z ele-mentami pasożytniczymi, pojemnościo-wymi lub indukcyjnymi.
27
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Idealny element pojemnościowy (kondensator)
28
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Zależność definicyjna: W przypadku liniowym: Natężenie prądu:
29
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
W przypadku liniowym: Napięcie w chwili t0:
30
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Jeśli: to:
31
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Moc chwilowa doprowadzana do idealnego kondensatora: Energia dostarczona w przedziale (t1,t2):
32
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Gdzie: Jeśli uC(t) okresowe, to zmiana energii i moc średnia za pełny okres są równe zeru.
33
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Energia elektryczna zgromadzona w idealnym kondensatorze może być w pełni odzyskana. Idealny kondensator jest elementem bezstratnym, inercyjnym.
34
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Kondensator rzeczywisty. Idealny element pojemnościowy – przybliżenie. Lepsze przybliżenie, np.:
35
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Model rzeczywistego kondensatora. C – idealny element pojemnościowy, Gc, Rs), Ls – elementy pasożytnicze. Gc – możliwość przepływu prądu przy uC = const.
36
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Idealny element indukcyjny (cewka indukcyjna). Strumień magnetyczny (skojarzony) zależy od natężenia prądu: W przypadku liniowym: L – indukcyjność cewki.
37
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
38
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Napięcie na cewce (SEM samoindukcji) W przypadku liniowym Lr = const = L.
39
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Prąd w chwili t0: Cewka jest elementem inercyjnym. Jeśli to
40
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Doprowadzenie mocy do cewki gromadzenie energii pola magnetycznego. Energia zgromadzona w cewce:
41
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Jeśli iL(t) okresowe, to zmiana energii i moc średnia za okres są równe zeru. Energia może zostać w pełni odzyskana – idealna cewka jest bezstratna.
42
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Rzeczywista cewka indukcyjna Efekty pasożytnicze: rezystancja uzwojeń Rs, pojemności międzyzwojowe - Cm. Model:
43
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
2.4.3.Elementy aktywne: Źródła Niezależne źródło prądowe (NZP): natężenie prądu iZP o zadanym z góry przebiegu czasowym, niezależne od napięcia uZP Niezależne źródło napięciowe (NZN): napięcie na końcówkach uZN o założonym z góry przebiegu czasowym, niezależne od prądu iZN
44
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
45
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Szczególny przypadek NZP lub NZN – źródła prądu lub napięcia stałego. Rezystancja, pojemność, indukcyjność dla R, C, L = const., to elementy liniowe (spełniają zasadę superpozycji). NZP i NZN nie spełniają zasady superpozycji.
46
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Źródło prądowe sterowane napięciem (ZPSN)
47
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Źródło prądowe sterowane prądem (ZPSP)
48
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Źródło napięciowe sterowane napięciem (ZNSN)
49
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
Źródło napięciowe sterowane prądem (ZNSP)
50
2.4. Elementy obwodów elektrycznych
iZM f(uMN) uZM f(iMN) Funkcje f1 – f4 w ogólności nieliniowe. Szczególne przypadki: źródła liniowe. LZPSN: iZM = gm·uKL LZPSP: iZM = Ki·iS LZNSN: uZM = Ku·uKL LZNSP: uZM = rm·iS
Podobne prezentacje
© 2024 SlidePlayer.pl Inc.
All rights reserved.