Retoryka w ekonomii, szkoły myślenia w ekonomii Artur Biedrzycki A. Wojtyny pt. Ewolucja keynesizmu, a główny nurt ekonomii.

Prezentacja na temat: "Retoryka w ekonomii, szkoły myślenia w ekonomii Artur Biedrzycki A. Wojtyny pt. Ewolucja keynesizmu, a główny nurt ekonomii."— Zapis prezentacji:

1 Retoryka w ekonomii, szkoły myślenia w ekonomii Artur Biedrzycki A. Wojtyny pt. Ewolucja keynesizmu, a główny nurt ekonomii

2 Wpływ Postmodernizmu na metodologie w Ekonomii zmniejsza znaczenie koncepcji Lakatosa Według Blauga w ekonomii, postmodernizm krytykuje przekonania o istnieniu obiektywnego systemu ekonomicznego, w stosunku do którego można oceniać moc objaśniającą poszczególnych teorii Podawana w wątpliwości jest możliwość formułowanie trafnych predykcji Zaprzecza się występowaniu innych niż osobiste preferencje kryteriów wyboru między konkurencyjnymi teoriami Na rosnącą polaryzacje stanowisk w kwestii roli metodologii zwraca uwagę Sheila Dow. Wyróżnia ona 2 grupy: Stara Gwardia - tradycyjnie nastawieni badacze, którzy akceptują preskryptywną rolę metodologii polegającą na wskazywaniu badaczom sposobów dobrej praktyki naukowej Młoda Gwardia – zaprzecza możliwości wypełnienia przez metodologię tej funkcji i opowiada się za wykorzystywaniem perspektywy metodologicznej jedynie jako narzędzie opisu metodologii obecnej implicite w teoriach ekonomicznych

3 Koncepcja retoryki Deirdee McCloskey Definiuje retorykę jako sztukę wysławiania się, lub badanie w jaki sposób ludzie wzajemnie się przekonują Nauka polega na pisaniu z intencją przekonania innych naukowców np. ekonomistów. Badanie takiego pisania z intencją jest określane od czasów starożytnych Greków jako retoryka Należy rozróżniać retoryki domyślną i naiwną, od wyraźnej i naukowej MaCloskey zaproponowała kryterium pozwalające oceniać poszczególne teorie z perspektywy analizy opartej na retoryce. Lepsza jest mianowicie ta teoria, która jest akceptowana przez społeczność akademicką, tzn. ta, która jest bardziej przekonywająca

4 Przeciwnicy teorii Retoryki Blackhouse uważa że retoryki nie należy utożsamiać z metodologia. Tę pierwsza należy rozumieć jako sztukę perswazji lub jako analizowanie, w jaki sposób ekonomiści nawzajem się przekonują. Natomiast metodologia to badanie metod lub sposobów rozumowania leżących u podstaw danej dyscypliny naukowej. Według niego między tymi pojęciami niema sprzeczności, są to po prostu dwa różne sposoby patrzenia na to samo zjawisko.

5 Opracowanie Axela Leijonhufvuda Bada proces narastania wiedzy ekonomicznej poprzez szukanie punktów stycznych między tradycyjnym stanowiskiem metodologicznym i analiza oparta na retoryce W badaniu istotne jest rozróżnienie teorii od modelu Teoria- zbiór przekonań o gospodarce i sposobie jej funkcjonowania Model- są sformalizowanym, ale tylko cząstkowym przedstawieniem teorii Teorie mogą być prawdziwe lub fałszywe natomiast modele poprawne lub niepoprawne. Kilka modeli może należeć do tej samej teorii, a czasem ten sam model może być wyprowadzony z więcej niż jednej teorii. Co w kategoriach koncepcji Lakatosa oznacza, że dany model nie dostarcza informacji przyporządkowania hipotez do odpowiednich części Jeżeli proces potwierdzenie lub odrzucenie teorii, przebiega w systematyczny i uporządkowanym sposób, i okaże się skuteczny to można oczekiwać zbliżenia przekonań badaczy Zadaje pytanie czy studiując skonstruowany przez kogoś sformalizowany model można zrozumieć jego teorię lub program badawczy? Jego zdaniem, stanie się tak tylko wtedy, gdy należy się do tej samej grupy ekonomistów; w przeciwnym razie istnieje duże ryzyko, ze niektóre części zostaną błędnie zinterpretowane.

6 Hipoteza Ekonomiści dostrzegają dysproporcje w ekonomii między badaniami teoretycznymi i empirycznymi i podzielają opinie że należy włożyć więcej wysiłku w formułowanie hipotez tak aby można było je poddać jednoznacznemu testowi empirycznemu. Karl Brunner uważa, że każdy kto formułuje hipotezę, powinien sprecyzowania w jakich okolicznościach byłby skłonny z niej zrezygnować na rzecz innej, a przynajmniej określić swe zastrzeżeń i wątpliwości John Foster problem zawiera się w tym że dostępne metody empiryczne są w większym stopniu podporządkowane technikom statystycznym niż teorii ekonomii Według Roberta Townsenda empiryczne testowanie teorii jest w ekonomii trudniejsze niż w naukach przyrodniczych, gdyż nie uzyskuje się jednoznacznego odrzucenia modelu jest to spowodowane tym jak stwierdza Leijonhufvud w ekonomii istota i forma teorii są ze sobą powiązane nie tak silnie jak w naukach ścisłych Według Alana Blindera problem tkwi w tym że ekonomiści muszą testować swoje teorie za pomocą empirycznych substytutów, złych danych, danych z błędami pomiaru i danych nie mierzących w rzeczywistości tych zmiennych teoretycznych, o które im chodzi. Joseph Stiglitz przywiązuje dużą wagę do wielkich eksperymentów takich jak Wielki Kryzys, które dostarczają najlepszych testów alternatywnych teorii. Joan Robinson w dyscyplinie, w której brakuje uzgodnień co do procedury eliminowania błędu, doktryny mają długi żywot

7 Cechy dobrej teorii: Prostota Dość powszechne w współczesnej ekonomi (niezależnie od istniejącej w niej szkół) jest tendencja do odchodzenie od dużych modeli w duchu syntezy neoklasycznej, jakie dominowały w latach sześćdziesiątych Chick: uważa ze należy znaleźć pewnego rodzaju złoty środek miedzy niezastosowaniem ważnych zmiennych a zbytnim skomplikowaniem teorii. Solow: uważa ze modele powinny być proste ale z absolutnie szczelną argumentacja Friedman: żadna bardzo skomplikowana i trudna teoria nie okaże się udana, ponieważ większość zjawisk pozostaje pod wpływem bardzo niewielu głównych sił

8 Cechy dobrej teorii: Realizm założeń Wzajemne zarzuty różnych szkół odnośnie braku realizmu założeń Realizm jako cecha dobrej teorii jest ceniona bardziej przez keynesistów niż przez przedstawicieli nowej ekonomii klasycznej Thomas Sargent przedstawiciel ekonomi Klasycznej zgadza się z zarzutem, że wiele z przyjmowanych przez te szkołę założeń jest nierealistycznych Tobin wybitny Keynesista wypowiada się na temat stanowiska nowej ekonomii klasycznej: ich podejście ma charakter metody (tak jakby), w której problemem jest nie realizm założeń, lecz to, czy wyprowadzone z nich rezultaty są spójne z obserwowanymi faktami

9 Cechy dobrej teorii: Pluralizm i eklektyzm w badaniach Wielu Ekonomistów rozczarowanych toczącymi się między różnymi szkołami sporami oraz często wyolbrzymianymi różnicami zdań, jest skłonnych opowiadać się za pluralizmem i eklaktyzmem w badaniach Kurt Rotschild uważa, że ekonomia jest z konieczności nauką o wielu paradygmatach, w której kilka struktur teoretycznych występuje obok siebie, a każda z nich ma charakter teorii cząstkowej Chick dochodzi do wniosku że niemożliwością jest zbudowanie w ekonomii jednej uniwersalnej teorii, stwierdza ona, że teoria ekonomii nie ma struktury abstrakcyjnej, logicznej analizy opartej na ogólnych zasadach dających się zastosować do każdego okresu i systemu gospodarczego Edmund Phelps uważa ze skoro jest tak duża liczba różnych podejść, to żadna szkoła nie może oczekiwać, iż właśnie jej ujęcie będzie właściwe dla każdego miejsca i okresu. Uważa wobec tego, że pluralizm jest najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji. Solow wyróżnia 2 grupy badaczy : - jedni budują modele kanoniczne mające im dać odpowiedzi na pytania - drudzy uważają Makro za skomplikowana Nauka podlegającą co jakiś czas zmianą pod wpływem zmiany instytucji i reakcją na nią ze strony podmiotów gospodarczych.

10 Cechy dobrej teorii: Polityka Gospodarcza Występuje różnica zdań miedzy ekonomistami czy mieszanie się w Polityke gospodarcza jest dobre dla Ekonomi Tobin zauważył że w przeszłości ekonomia czerpała energię z kontrowersji wynikających z praktycznych problemów polityki gospodarczej A według Bruna zdolność do tworzenia podstaw skutecznej polityki jest obok zdolności do wyjaśniania faktów głównych ostatecznym testem teorii Foster ostrzega że makroekonomia oderwana od formułowania polityki gospodarczej jest pewnego rodzaju sztucznym tworem Zdaniem Stevena Sheffrina uczestniczenie ekonomistów w tworzeniu polityki ekonomicznej powoduje jej polepszenie oraz daje lepsza teorię Robert Lucas uważa ze polityczne zaangażowanie ekonomistów wywarło zły wpływ na makroekonomie

11 Dynamika zmian w Ekonomii – proces narastania wiedzy W Ekonomi jako nauce występuje szybkie zmiany, poglądy wyrażane kilkanaście lat wcześniej traktowane z dystansem obecnie są powszechnie obowiązujące Według Chicka w ekonomii stare teorie rzadko są błędne, stają się one po prostu nieadekwatne Tobin wyraża pogląd o istnieniu cykli w teorii makroekonomii. Według niego oprócz cykli w działalności gospodarczej które są wyjaśniane teorią makroekonomii, występują również cykle samej teorii. Te dwa cykle były z sobą zawsze powiązane, w taki sposób, że kontrowersje wśród ekonomistów były odbiciem ideologicznych i politycznych dyskusji toczonych w epokach i społeczeństwach, w których żyli. Z tych interakcji wyłoniły się zasady i metody dające kumulatywną ciągłość i wewnętrzną dynamikę. Jednak sama ekonomia narzuca swemu rozwojowi pewna wewnętrzną logikę, której odbiciem są rewolucje kontrrewolucje. Tobin uważa ze cykle te przebiegały równolegle z pewnymi modami w polityce i opinii publicznej oraz pod wpływem spektakularnych wydarzeń i upraszczających wyjaśnień, co według niego nie jest budujące dla profesji o naukowych pretensjach

12 Warunki wystąpienia rewolucji Harry Johnson skonkretyzował warunki, które musi spełniać prawdziwy przewrót ekonomii, by okazał się skuteczny na dłuższą metę: –Musi zostać zaatakowany podstawowy element dominującej ortodoksji –Nowe ujecie musi uwzględnić niepodważalne składniki poprzedniego ujęcia –Nową teorię musi cechować odpowiedni stopień trudności –Nowe podejście musi zaoferować bardziej ambitnym naukowcom odmienną, bardziej atrakcyjną od poprzedniej metodologie –Musi zostać stworzone nowe pole dla badań ekonomicznych Niezależnie od wymagań jakie powinna spełnić sama teoria, konieczne jest też według Johensona wystąpienie pewnych obiektywnych warunków społecznych. Najważniejszym z nich jest istnienie okrzepłej ortodoksji pozostającej w sprzeczności z rzeczywistością, ale która jednocześnie żywi niezachwianą wiarę w skuteczność własnych prób wyjaśnienia dających się zaobserwować zjawisk Michael Stewart wyróżnia jeszcze jeden według niego bardzo istotny warunek aby doszło do rewolucji, jest to pojawienie się jakiegoś geniusza.