Falsyfikacjonizm wyrafinowany Granice falsyfikacjonizmu

Prezentacja na temat: "Falsyfikacjonizm wyrafinowany Granice falsyfikacjonizmu"— Zapis prezentacji:

1 Falsyfikacjonizm wyrafinowany Granice falsyfikacjonizmu
Idea falsyfikacji Falsyfikacjonizm wyrafinowany Granice falsyfikacjonizmu Grzegorz Karczmarczyk Idea falsyfikacji

2 Falsyfikacjonista: sądzi, że obserwacja znajduje się pod kierownictwem teorii i że ją zakłada (pierwszeństwo teorii nad obserwacją) odrzuca przekonanie, że przy użyciu danych obserwacyjnych można udowodnić prawdziwość teorii lub określić prawdopodobieństwo, że teoria jest prawdziwa. Idea falsyfikacji

3 spekulatywne i hipotetyczne domysły
Teorie: spekulatywne i hipotetyczne domysły produkty ludzkiego umysłu dążącego do pokonania problemów, które napotykały teorie poprzednie, oraz starającego się przedstawić prawidłowy opis określonych aspektów świata. Idea falsyfikacji

4 O żadnej teorii nie możemy powiedzieć, że jest prawdziwa, możemy mieć nadzieję na to, że jest ona najlepsza z istniejących teorii, że jest lepsza, niż którakolwiek ze znanych nam wcześniej. Idea falsyfikacji

5 Można przeprowadzać rozumowania dedukcyjne, w których przesłankami są szczegółowe zdania obserwacyjne, a wnioskami fałszywość praw ogólnych i teorii. Z odpowiednich zdań szczegółowych można więc wydedukować fałszywość zdań ogólnych. Falsyfikacjonista wykorzystuje w swojej teorii ten właśnie fakt. Idea falsyfikacji

6 Nauka: zbiór hipotez, które stawia się na próbę po to, aby prawidłowo opisać lub wyjaśnić zachowanie pewnego aspektu wszechświata. Idea falsyfikacji

7 Przykłady zdań falsyfikowalnych: Deszcz nigdy nie pada w środy.
Jeżeli hipoteza pragnie być elementem wiedzy naukowej, musi być falsyfikowalna. Przykłady zdań falsyfikowalnych: Deszcz nigdy nie pada w środy. Wszystkie substancje rozszerzają się pod wpływem temperatury. Jeżeli promień światła pada na płaskie lustro, kąt padania jest równy kątowi odbicia. Idea falsyfikacji

8 Hipoteza jest falsyfikowalna, jeżeli istnieje logicznie możliwe zdanie lub zdania obserwacyjne, które są z nią niezgodne, to znaczy takie, które jeżeli okazałyby się prawdziwe, to mogłyby sfalsyfikować hipotezę. Idea falsyfikacji

9 Przykłady zdań niefalsyfikowalnych:
Pada albo nie pada. Wszystkie punkty na obwodzie okręgu Euklidesowego są równo odległe od jego środka. Może spotkać cię szczęście w zakładach sportowych. Idea falsyfikacji

10 Im ściślej sformułowana jest teoria, tym bardziej jest falsyfikowalna.
Bardzo dobra teoria to taka, która zawiera twierdzenia o świecie o bardzo dużym zasięgu, która dzięki temu jest falsyfikowalna w wysokim stopniu i która zarazem nie ulega falsyfikacji, ilekroć poddawana jest sprawdzaniu. Falsyfikacjonista pochwala odważne hipotezy, o ile są one falsyfikowalne i o ile zostają odrzucone po falsyfikacji. Teorie sformułowane w sposób niejasny i nieprecyzyjny trudno jest poddać falsyfikacji. Im ściślej sformułowana jest teoria, tym bardziej jest falsyfikowalna. Idea falsyfikacji

11 falsyfikowalne hipotezy krytyka i sprawdziany eliminacja
Postęp: problemy falsyfikowalne hipotezy krytyka i sprawdziany eliminacja surowsze sprawdzania i krytyka falsyfikacja pewnej hipotezy która przetrwała różnorodne i wymagające sprawdziany powstanie nowego problemu ... Idea falsyfikacji

12 Dlaczego nietoperze potrafią latać w ciemnościach, skoro mają bardzo małe i słabe oczy?
Idea falsyfikacji

13 Wyrafinowani falsyfikacjonista
uważa, że nowa hipoteza powinna być falsyfikowalna w stopniu większym niż ta, którą miałaby zastąpić. kieruje uwagę na względne zalety konkurencyjnych teorii. Falsyfikacjonizm wyrafinowany

14 Falsyfikacjonizm wyrafinowany
Nową teorię można zaakceptować, jeżeli jest ona falsyfikowalna w stopniu większym niż jej konkurentka, a zwłaszcza jeżeli przewiduje nowe rodzaje zjawisk, których nie przewiduje teoria konkurencyjna. Falsyfikacjonizm wyrafinowany

15 dołączanie dodatkowego postulatu
Modyfikacja ad hoc dołączanie dodatkowego postulatu zmiana w jednym z już istniejących postulatów, która nie posiada żadnych sprawdzalnych konsekwencji nie będących sprawdzalnymi konsekwencjami teorii przed tą zmianą Idea falsyfikacji

16 Falsyfikacjonizm wyrafinowany
Chleb jest pożywny. Chleb, z wyjątkiem tego szczególnego wypieku z wiadomej wioski francuskiej, jest pożywny. Wszelki chleb jest pożywny z wyjątkiem chleba wypieczonego z pszenicy, która jest zanieczyszczona określonym rodzajem grzyba. Falsyfikacjonizm wyrafinowany

17 Falsyfikacjonizm wyrafinowany
Jeżeli hipoteza dowolnego typu nie przetrwa sprawdzianu obserwacyjnego lub eksperymentalnego, ulegnie tym samym falsyfikacji, jeżeli natomiast przejdzie pomyślnie testy, powiemy, że została potwierdzona. Oznaką znaczącego postępu naukowego jest więc nie tylko falsyfikacja ostrożnej hipotezy, ale również potwierdzenie śmiałej hipotezy. Falsyfikacjonizm wyrafinowany

18 Falsyfikacjonizm wyrafinowany
Ogólne tło wiedzy – zespół dobrze potwierdzonych i powszechnie przyjmowanych w danym okresie teorii naukowych. Hipoteza jest śmiała wówczas, jeżeli jest ona nieprawdopodobna w świetle ogólnego tła wiedzy danego okresu w rozwoju nauki. Przewidywania są nowatorskie, jeżeli sugerują one zachodzenie zjawiska, którego nie ma w ogólnym tle wiedzy z danego okresu albo które jest przezeń explicite wykluczone. Falsyfikacjonizm wyrafinowany

19 Zdania obserwacyjne są zależne od teorii i mogą być błędne.
Granice falsyfikacjonizmu

20 Granice falsyfikacjonizmu
Jeżeli dane są prawdziwe zdania obserwacyjne, to można z nich logicznie wydedukować fałszywość określonego zdania ogólnego, natomiast nie można z nich wydedukować prawdziwości żadnego zdania ogólnego. Granice falsyfikacjonizmu

21 Granice falsyfikacjonizmu
Wszystkie zdania obserwacyjne są omylne, a więc jeżeli zdanie ogólne lub zespół zdań ogólnych, składających się na teorie lub jej część, stoi w konflikcie ze zdaniami obserwacyjnymi, to może to być wina zdań obserwacyjnych. Winę za niepowodzenie przewidywania mogą ponosić założenia dodatkowe albo jeden z warunków początkowych. Granice falsyfikacjonizmu

22 Historyczna nieadekwatność
Rewolucja Kopernikańska Granice falsyfikacjonizmu