Ćwiczenia nr 3: Wzrost gospodarczy

Prezentacja na temat: "Ćwiczenia nr 3: Wzrost gospodarczy"— Zapis prezentacji:

1 Ćwiczenia nr 3: Wzrost gospodarczy
Makroekonomia Ćwiczenia nr 3: Wzrost gospodarczy Arkadiusz Sieroń

2 Plan ćwiczeń 1. Kartkówka 2. Wprowadzenie do wzrostu gospodarczego
Arkadiusz Sieroń Plan ćwiczeń 1. Kartkówka 2. Wprowadzenie do wzrostu gospodarczego 3. Dwa modele wzrostu gospodarczego 4. Prawo Saya 5. Analiza długookresowa 6. Model Robinsona Crusoe

3 Arkadiusz Sieroń Great Divergence

4 Arkadiusz Sieroń Great Divergence

5 Podstawowe zagadnienia makroekonomii
Arkadiusz Sieroń Podstawowe zagadnienia makroekonomii Cykliczność rozwoju gospodarki Zatrudnienie i bezrobocie Poziom cen i inflacja Bilans płatniczy i kurs walutowy Rola polityki gospodarczej Czynniki określające poziom i wzrost gospodarczy

6 Makroekonomia jako nauka o wzroście?
Arkadiusz Sieroń Makroekonomia jako nauka o wzroście? Makroekonomia – jest gałęzią ekonomii próbującą wyjaśnić, jak i dlaczego z upływem czasu gospodarka rozwija się - podlega zmianom mniej lub bardziej regularnym.

7 Wzrost gospodarczy z innego punktu widzenia
Arkadiusz Sieroń Wzrost gospodarczy z innego punktu widzenia „Dlaczego wszystko stale musi osiągać wzrost? „Rozwój” jako termin ekonomiczny. Czy Złoty Wiek ludzkość ma już za sobą? „W ostatnich trzech tysiącach lat żadna idea nie była dla cywilizacji Zachodu tak ważna jak koncepcja postępu”. (Robert Nisbet). PKB USA jest obecnie 40 razy większe niż w 1790, ale czy ludzie są bardziej szczęśliwsi?

8 Jaka powinna być polityka pobudzania wzrostu?
Arkadiusz Sieroń Jaka powinna być polityka pobudzania wzrostu? 1) Laisser-faire 2) Poprawianie „ułomności rynku” 3) Państwo odpowiada za wzrost a) Stymulowanie wiedzy b) Stymulowanie postępu c) Stymulowanie inwestycji d) Stymulowanie pracy

9 Arkadiusz Sieroń Skąd bierze się wzrost?

10 Jeszcze kilka uwag Trend a fluktuacje.
Arkadiusz Sieroń Jeszcze kilka uwag Trend a fluktuacje. Rodzaje wahań aktywności gospodarczej. Wzrost a rozwój gospodarczy.

11 Arkadiusz Sieroń Trend a fluktuacje

12 Arkadiusz Sieroń Dwa modele wzrostu

13 Arkadiusz Sieroń Kilka definicji Produkcja potencjalna – produkcja, którą można by wytworzyć w gospodarce, gdyby racjonalnie były wykorzystane wszystkie czynniki produkcji. Produkcja faktyczna – produkcja rzeczywiście wytwarzana w gospodarce. Agregatowy popyt – łączna ilość towarów, jaką nabywcy decydują się zakupić w danych warunkach i czasie. Agregatowa podaż – łączna ilość towarów, jaką producenci decydują się wytworzyć w danych warunkach i czasie oraz dostarczyć na rynek.

14 Agregatowy popyt i podaż
Arkadiusz Sieroń Agregatowy popyt i podaż Agregatowy popyt zależy od 1) ogólnego poziomu cen oraz 2) wysokości dochodów ludności Agregatowa podaż zależy od 1) od zasobów czynników produkcji i efektywności ich wykorzystania, 2) od ogólnego poziomu cen oraz od 3) od kosztów produkcji.

15 Arkadiusz Sieroń Krzywa AD Krzywa AD (zagregowanego popytu) opisuje ujemną zależność pomiędzy wielkością produkcji a poziomem cen. Wzrost cen spowoduje spadek realnej podaży pieniądza, co prowadzi do wzrostu stóp procentowych, w wyniku czego maleje poziom inwestycji. W konsekwencji maleje zagregowany popyt i produkcja. Każdy punkt na krzywej AD odpowiada równowadze na obu rynkach: pieniężnym oraz dóbr i usług, a zatem równowagę z modelu IS-LM.

16 Arkadiusz Sieroń Krzywa AD

17 Arkadiusz Sieroń Krzywa AS Krzywa AS (zagregowanej podaży) opisuje zależność między ogólnym poziomem cen a ilością produktu, jaką przedsiębiorstwa chcą dostarczyć przy danym poziomie cen.

18 Arkadiusz Sieroń Krzywa AS

19 Stanowisko neoklasyczne i keynesowskie
Arkadiusz Sieroń Stanowisko neoklasyczne i keynesowskie Zgodnie ze stanowiskiem neoklasycznym, faktyczny dochód narodowy określony jest przez zasoby czynników produkcji i efektywność ich wykorzystania – podejście podażowe. Zgodnie ze stanowiskiem keynesowskim faktyczny dochód narodowy zdeterminowany jest przez wielkość agregatowego popytu na towary – podejście popytowe.

20 Klasyczne wyjaśnienie wzrostu gospodarczego
Arkadiusz Sieroń Klasyczne wyjaśnienie wzrostu gospodarczego Zdolności produkcyjne w gospodarcze wykorzystane są w pełni. Panuje pełne zatrudnienie w gospodarce (gdyby było bezrobocie to zniknęłoby ono dzięki spadkowi płac – dążeniu do równowagi na rynku pracy). Ceny i płace szybko dostosowują się do zmian, przywracając równowagę pomiędzy popytem i podażą (ceny i płace są dostatecznie elastyczne – w istocie zakłada się doskonałą elastyczność).

21 Model klasyczny poziom cen potencjalny PKB wyjściowy poziom cen
Arkadiusz Sieroń Model klasyczny poziom cen potencjalny PKB wyjściowy poziom cen wyjściowy zagregowany popyt niższy poziom cen niższy zagregowany popyt Y* wielkość produkcji (PKB)

22 Keynesowskie wyjaśnienie wzrostu gospodarczego
Arkadiusz Sieroń Keynesowskie wyjaśnienie wzrostu gospodarczego poziom produkcji może być mniejszy lub większy od potencjalnego (w krótkim lub średnim okresie). ceny i płace nie są elastyczne (sztywność cen i płac można przyjąć zarówno w krótkim okresie jak i w długim okresie – bo np. płace ustalane są poprzez układy zbiorowe ze związkami zawodowymi). dochodzenie do stanu równowagi dokonuje się poprzez zmiany ilościowe.

23 Model keynesowski poziom cen stała cena wyjściowy zagregowany popyt
Arkadiusz Sieroń Model keynesowski poziom cen stała cena wyjściowy zagregowany popyt niższy zagregowany popyt (w czasie recesji produkcja w czasie recesji produkcja wyjściowa wielkość produkcji (PKB)

24 Prawdziwa jest gospodarka keynesowska czy klasyczna?
Arkadiusz Sieroń Prawdziwa jest gospodarka keynesowska czy klasyczna? Poziom cen Wyjściowy zagregowany popyt (AD) Zagregowana podaż (AS) Cena wyjściowa Cena w czasie recesji Niższy zagregowany popyt (AD) Produkcja (PKB)

25 Przypadek keynesowski
Arkadiusz Sieroń Przypadek keynesowski

26 Arkadiusz Sieroń Synteza neoklasyczna Zakłada się albo, że prawda leży gdzieś pośrodku, co ma symbolizować ukośna krzywa podaży (zmniejszenie zatem popytu spowoduje zarówno spadek cen, jak i produkcji – jednak mniej niż w modelu keynesowskim bądź klasycznym) Albo zakłada się, że model keynesowski obowiązuje w krótkim okresie, natomiast w długim okresie obowiązuje model klasyczny

27 Arkadiusz Sieroń Synteza neoklasyczna

28 Arkadiusz Sieroń Długi okres W długim okresie ceny są doskonale elastyczne, istnieje pełne zatrudnienie. Popyt wpływa tylko na poziom cen, a nie na poziom produkcji. Ekspansywna polityka fiskalna i monetarna mogą jedynie zwiększyć inflację. Niemożliwy jest ogólny kryzys: spadkowi produkcji jednego dobra musi towarzyszyć wzrost produkcji innego dobra. Trend wzrostowy wynika z przyrostów czynników produkcji i postępu technicznego.

29 Krótki okres W krótkim okresie zakłada się, że ceny są sztywne.
Arkadiusz Sieroń Krótki okres W krótkim okresie zakłada się, że ceny są sztywne. Zatem spadek popytu powoduje spadek produkcji. Skąd wynika sztywność cen? Kiedy okres jest „krótki”? Skąd jednak wynika spadek popytu?

30 Analiza długookresowa
Arkadiusz Sieroń Analiza długookresowa Analiza długookresowa zakłada, że zdolności wytwórcze mogą być powiększane. Zdolności wytwórcze gospodarki i związana z nimi produkcja potencjalna zależą od dwóch czynników: 1) zasobu czynników produkcji; 2) efektywności ich wykorzystania.

31 Analiza długookresowa
Arkadiusz Sieroń Analiza długookresowa

32 Prawo Saya Dwa wyjaśnienia niepowodzeń w biznesie:
Arkadiusz Sieroń Prawo Saya Dwa wyjaśnienia niepowodzeń w biznesie: a) niedostatek pieniądza; b) ogólną nadprodukcję. Uznawanie prawa Saya probierzem ekonomisty. W barterze prawo jest oczywiste. Bezwględna vs. względna nadprodukcja

33 Co Say powiedział, a co Keynes obalił?
Arkadiusz Sieroń Co Say powiedział, a co Keynes obalił? Say: „To produkcja stwarza popyt na produkty (...). Sama okoliczność stworzenia produktu kreuje popyt na inne produkty.” Keynes „obalił”: „Podaż tworzy swój własny popyt”.

34 Arkadiusz Sieroń Prawo Saya cd. Popyt efektywny jest zależny od podaży, czyli od wcześniejszej produkcji, jaką zaoferowaliśmy na rynku. Popyt piekarza na telewizor, zależy od tego, ile wyprodukował wcześniej chleba i ile udało mu się sprzedać. Towary – mówi Say – nie są ostatecznie opłacane przez pieniądz, ale przez inne towary. Przykład Afryki oraz Indii.

35 Prawo Saya: implikacje polityczne
Arkadiusz Sieroń Prawo Saya: implikacje polityczne Produkcja stwarza konsumpcję. Bogactwo bierze się z produkcji. Niski popyt wynika z niskiej podaży. Bezprodukcyjna siła nabywcza to tylko inflacja. Celem rządu stymulowanie produkcji. Bezprodukcyjna siła nabywcza to tylko inflacja.  Stymulowanie zagregowanego popytu nie ma sensu, gdyż niski popyt wynika z niskiej podaży!

36 Zasób czynników produkcji
Arkadiusz Sieroń Zasób czynników produkcji Ziemia: stała ilość, niewykorzystana ilość. Siła robocza: ludność w wieku produkcyjnym i wpółczynnik aktywności zawodowej, czyli (pracujący + bezrobotni)/ludność w wieku produkcyjnym, w PL 56% w EU 71%. Kapitał: inwestycje, odtworzenie, oszczędności.

37 Arkadiusz Sieroń Zasoby siły roboczej

38 Arkadiusz Sieroń Efektywność Efektywność: ilość produktów, jaką można wytworzyć przy danych zasobach czynników produkcji. Wydajność pracy. Rola postępu technicznego oraz inwestycji, oszczędzania i kapitału. Modele egzogeniczne (Solowa) i endogeniczne. Hipoteza konwergencji.

39 Wzrost stopy oszczędności w modelu Solowa
Arkadiusz Sieroń Wzrost stopy oszczędności w modelu Solowa

40 Arkadiusz Sieroń Konwergencja w UE

41 Wpływ postępu technicznego na funkcję produkcji
Arkadiusz Sieroń Wpływ postępu technicznego na funkcję produkcji

42 Kluczowa rola oszczędzania i akumulacji kapitału
Arkadiusz Sieroń Kluczowa rola oszczędzania i akumulacji kapitału Oszczędzanie prowadzi do bardziej wydajnych metod produkcji. Okrężne metody produkcji => dobra kapitałowe. Podstawa każdej cywilizacji. To co wyróżnia bogate kraju od biednych to ilość zgromadzonego kapitału. Akumulacja kapitału zwiększa płace.

43 Kluczowa rola akumulacji kapitału
Arkadiusz Sieroń Kluczowa rola akumulacji kapitału

44 Ilość i wydajność pracy
Arkadiusz Sieroń Ilość i wydajność pracy

45 Wydajność pracy na roboczogodzinę
Arkadiusz Sieroń Wydajność pracy na roboczogodzinę

46 Oszczędzanie vs. tezauryzacja
Arkadiusz Sieroń Oszczędzanie vs. tezauryzacja Tezauryzacja obniża ceny. Czy gotówka w portfelu jest jałowa? Tezauryzacja może wynikać zarówno z mniejszej konsumpcji, jak i inwestycji.

47 Przykład Robinsona Crusoe
Arkadiusz Sieroń Przykład Robinsona Crusoe Ręczny zbiór owoców. Inwestycja w kij zwiększa produktywność, ale trwa 5 dni. Kluczowa rola oszczędności. O bogactwie decyduje stopa oszczędności oraz ilość dóbr kapitałowych.

48 Dziękuję za uwagę! Arkadiusz Sieroń