Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Pobieranie prezentacji. Proszę czekać

Opolski Urząd Wojewódzki Wydział Polityki Społecznej i Zdrowia Czy „przemoc w rodzinie” to przestępstwo? Opole, 7 listopada 2012 r.

Podobne prezentacje


Prezentacja na temat: "Opolski Urząd Wojewódzki Wydział Polityki Społecznej i Zdrowia Czy „przemoc w rodzinie” to przestępstwo? Opole, 7 listopada 2012 r."— Zapis prezentacji:

1 Opolski Urząd Wojewódzki Wydział Polityki Społecznej i Zdrowia Czy „przemoc w rodzinie” to przestępstwo? Opole, 7 listopada 2012 r.

2 Po raz pierwszy polskie prawo definiuje pojęcie przemocy w rodzinie Artykuł 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) zawiera definicję pojęcia przemocy w rodzinie. Jest to pierwsza definicja tego terminu w przepisach polskiego prawa powszechnie obowiązującego. Wcześniejszy brak definicji przemocy w rodzinie w systemie prawa utrudniał przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, gdyż była ona zjawiskiem niedookreślonym przez prawo.

3 Definicja Przemoc w rodzinie - należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób (osobę najbliższą w rozumieniu KK oraz inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą

4 Brak przestępstwa „przemoc w rodzinie” w Kodeksie Karnym Ustawodawca nie wprowadził ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nowego typu przestępstwa, zwanego przemocą w rodzinie, którego znamiona polegałyby na przemocy w rodzinie. Definicja określona w art. 2 pkt 2 ustawy nie została stworzona na potrzeby prawa karnego, lecz ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i ma znaczenie w szczególności w kontekście obowiązków realizacji określonych zadań w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie przez organy administracji publicznej. Definicja przemocy w rodzinie, zawarta w art. 2 pkt 2 ustawy, nie odnosi się do zakresu zachowań penalizowanych przez art. 207 k.k., gdyż przepis ten określa przestępstwo znęcania się, nie zaś przestępstwo przemocy w rodzinie.

5 Przestępstwo znęcania Przestępstwo znęcania umieszczone jest w Rozdziale XXVI KK - Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece. Art. 207 ust. 1 KK: Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

6 Istota przestępstwa Przestępstwem jest czyn zawiniony i społecznie szkodliwy (w stopniu większym niż znikomy), zabroniony pod groźbą kary przez obowiązującą ustawę karną opisującą jego znamiona. Przestępstwem, powiązanym ze zjawiskiem przemocy w rodzinie mogą być np.: –znęcanie się 207 KK, –naruszenie nietykalności cielesnej 217 KK, –zgwałcenie i in. 197 - 199 KK, –uszczerbek na zdrowiu 157 KK, –groźba karalna 190 KK.

7 Przemoc w rodzinie nie jest przestępstwem w rozumieniu polskiego prawa Organy administracji publicznej nie mogą więc stawiać znaku równości między zjawiskiem przemocy w rodzinie a przestępstwem (znęcania). Nie wolno zwlekać z działaniem na zasadzie domniemania niewinności, póki „przemoc” nie zostanie „udowodniona” prawomocnym wyrokiem sadu np. za przestępstwo znęcania. Organy administracji publicznej mają działać w sytuacjach określonych nie przez definicję przestępstwa (znęcania), a przez definicję przemocy w rodzinie.

8 Konsekwencje Wszczęcie procedury „NK” ma mieć miejsce w wyniku powzięcia podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie, a nie w wypadku posiadania na to dowodów – np. w postaci wyroku skazującego za przestępstwo. Procedura ma być realizowana w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie, a nie pewnością jej występowania. Pracownik organu administracji publicznej nie może stawiać się w roli sądu, oceniać kwestie ważne z punktu widzenia kwalifikacji danego czynu jako przestępstwo. Od momentu istnienia definicji przemocy w rodzinie, osoby zajmujące się tym zagadnieniem powinny oceniać sytuację w rodzinie z perspektywy tej definicji i od zgodności indywidualnej sytuacji z tą definicją warunkować dalsze działania.

9 Przykład 1 Art. 11a ustawy - jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania. Do zastosowania w/w art. nie trzeba wyroku skazującego za przestępstwo – sąd będzie oceniał czy są spełnione przesłanki przemocy w rodzinie, a nie czy jest skazujący wyrok karny np. za znęcanie. Przesłanka stosowania przemocy w rodzinie powinna zatem być badana za pomocą definicji pojęcia przemocy w rodzinie, bez odnoszenia tych zachowań do znamion czynów zabronionych określonych np. w art. 207 lub 217 k.k. Żądanie zobowiązania przez sąd danej osoby do opuszczenia mieszkania przysługuje osobie dotkniętej przemocą w rodzinie niezależnie od tego, czy sprawcy tej przemocy można zarzucić popełnienie przestępstwa.

10 Przykład 2 W interpretacji przestępstwa znęcania pojawia się nacisk na jego wieloczynowość i dotkliwość. W uchwale z 9.06.1976 r. (VI KZP 13/75) SN przyjął, iż: "Ustawowe określenie "znęca się" oznacza działanie albo zaniechanie, polegające na umyślnym zadawaniu bólu fizycznego lub dotkliwych cierpień moralnych, powtarzającym się w czasie albo jednorazowym, lecz intensywnym i rozciągniętym w czasie". W uzasadnieniu wyroku z 27.02.2002 r. (II KKN 17/00) SN uznał, że "znamię czasownikowe "znęca się" oznacza, iż występek ten najczęściej jest realizowany przez wielokrotne zamachy (chociaż w sytuacji wyjątkowej wystarczy jednorazowy zamach)”. Zgodnie z definicją, przemoc w rodzinie może być działaniem jednorazowym, niekoniecznie dotkliwym – wystarczy, że narusza prawa lub dobra osobiste. Definicja przemocy w rodzinie nie wymaga istnienia nierówności potencjałów między stronami – te mogą być równe, przemoc może być wzajemna i każda z osób w takiej sytuacji może być traktowana jako ofiara przemocy w rodzinie.

11 Podsumowanie Procedurę „NK” i inne działania z ustawy należy prowadzić w oparciu o definicję z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a nie w oparciu o domniemanie, że przemoc w rodzinie jest przestępstwem. Takie myślenie zawęża prawa ofiary i skutkuje na jej niekorzyść. „Procedura NK jest po to, aby tam gdzie nie było „przestępstwa” - procedury karnej, rodzina nie została bez pomocy. Niebieska Karta to narzędzie dla tych co nie wiedzą, ale nie chcą być bezczynni.” (Grzegorz Wrona)


Pobierz ppt "Opolski Urząd Wojewódzki Wydział Polityki Społecznej i Zdrowia Czy „przemoc w rodzinie” to przestępstwo? Opole, 7 listopada 2012 r."

Podobne prezentacje


Reklamy Google