Dr Marta Jaroszewicz wrzesień 2014 Prognozy przepływów migracyjnych pomiędzy UE, V4 i Europą Wschodnią: wpływ zniesienia wiz.

Prezentacja na temat: "Dr Marta Jaroszewicz wrzesień 2014 Prognozy przepływów migracyjnych pomiędzy UE, V4 i Europą Wschodnią: wpływ zniesienia wiz."— Zapis prezentacji:

1 Dr Marta Jaroszewicz wrzesień 2014 Prognozy przepływów migracyjnych pomiędzy UE, V4 i Europą Wschodnią: wpływ zniesienia wiz

2 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Finansowanie: Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki, www.visegradfund.org; Ośrodek Studiów Wschodnichwww.visegradfund.org Koordynacja : Ośrodek Studiów Wschodnich Partnerzy projektu: Fundacja Ośrodek Badań nad Migracjami (Warszawa), Geograficzne Centrum Migracyjne Uniwersytetu Karola (Praga), Centrum Badawcze Słowackiego Towarzystwa Polityki Zagranicznej (Bratysława), Węgierski Instytut Spraw Międzynarodowych (Budapeszt), Instytut Badań Gospodarczych i Konsultingu Politycznego (Kijów), Białoruski Instytut Studiów Strategicznych (Kiszyniów), Instytut Rozwoju i Socjalnych Inicjatyw „Viitorul” (Kiszyniów) Partner instytucjonalny: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP

3 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Strona projektu: www: http://www.osw.waw.pl/pl/forecasting- migration-between-eu-v4-and-eastern-europe- impact-visa-abolition

4 Forecasting migration between the EU, V4 and Eastern Europe: impact of visa abolition

5 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Główne obszary badawcze: Możliwa przyszłość trendów migracyjnych pomiędzy Europą Wschodnią a UE, V4 oraz Europa Wschodnią, jakie są przewagi/niedostatki krajów V4 w porównaniu do innych państw UE Charakterystyka ilościowa i jakościowa obecnych strumieni migracyjnych z Europy Wschodniej w UE i V4; znaczenie nieuregulowanych migracji; główne czynniki przyciągające/wypychające Polityka migracyjna (emigracyjna/imigracyjna) krajów Grupy Wyszegradzkiej Wreszcie, jakie znaczenie dla migracji ma funkcjonowanie barier dla mobilności, a dokładniej wiz krótkoterminowych (na podróże do 90 dni) Jakie mogą być konsekwencje zniesienia reżimu wizowego dla Ukrainy, Białorusi i Mołdawii (nie funkcjonuje od kwietnia 2014)?

6 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Metody badawcze: Tzw. badanie delfickie nt. trendów migracyjnych pomiędzy EU/V4 i Europą Wschodnią (badanie panelowe) wśród 118 ekspertów migracyjnych reprezentujących cztery kategorie (administracja państwowa, środowisko badawcze, organizacje pozarządowe, organizacje międzynarodowe) w siedmiu badanych państwach Model ekonometryczny (human capital approach, które zakłada, że ludzie kierują się oczekiwaniami co do przyszłych zarobków w kraju docelowym i porównują je z zarobkami w kraju pochodzenia)

7 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Metody badawcze: Model ekonometryczny c.d., projekcja przyszłych zasobów migracyjnych z krajów Europy Wschodniej w UE (na podstawie danych Eurostatu) Ekstrapolacja trendu; badanie konsekwencji poprzednich fal liberalizacji wizowych w Europie i ich porównanie z przepływami migracyjnymi z Europy Wschodniej

8 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Kilka zastrzeżeń: Staraliśmy się zbadać perspektywę V4 ale cudzoziemcy mogą się w miarę swobodnie poruszać wewnątrz UE Na potrzeby badania Europa Wschodnia to Ukraina, Mołdawia i Białoruś Prognozy pokazują co może się wydarzyć, lecz to nie musi się koniecznie ziścić; wpływu ukraińskiego kryzysu politycznego i konfliktu zbrojnego na wschodzie nie się przewidzieć, tu możemy raczej mówić o scenariuszach Badanie zakończone w kwietniu/maju br. Niedostatki statystyczne

9 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Główne wyniki: Obecny zasób migracyjnych z Europy Wschodniej w UE można ocenić na: ok. 1 mln w przypadku obywateli Ukrainy, 200,000- 300,000 tys. w przypadku obywateli Mołdawii, 100,000- 150,000 tys. w przypadku obywateli Białorusi Szacowane liczby w krajach Grupy Wyszehradzkiej: 250,000- 300,000 ogółem W Rosji – 2-2,5 mln, przy czym więcej migrantów nieuregulowanych Dwa głowne kraje w V4: Polska i Czechy, Węgry tylko migracja etniczna

10 Total Ukrainian resident stocks 2008-2050 - 3 scenarios, 27 EU countries and Norway, impact of visa abolition in 2015

11 Total Moldavian resident stocks 2008-2050 - 3 scenarios, 27 EU countries and Norway, impact of visa abolition in 2015

12 Total Belarusian resident stocks 2008-2050 - 3 scenarios, 27 EU countries and Norway, impact of visa abolition in 2015

13 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Przewidywania z modelu: ok. 50 tysięczny wzrost wydanych zezwoleń na pobyt w przypadku Mołdawii, to samo Białorusi i 200-300 tysięczny wzrost w przypadku Ukrainy w perspektywie dwóch lat po wprowadzeniu swobodnego przepływu osób

14 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Nie należy się spodziewać masowego napływu migrantów zarobkowych z Ukrainy, Mołdawii i Białorusi w przypadku zniesienia przez EU wiz krótkoterminowych do UE. Możliwe (na podstawie Delphi): umiarkowany wzrost dynamiki imigracji do krajów V4 i UE, więcej migracji długoterminowej, regularyzacja obecnie znajdujących się w UE migrantów o nieuregulowanym statusie, łączenie rodzin, możliwy wzrost w nielegalnym zatrudnieniu, ogólna zwiększona dynamika przekroczeń granicy

15 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Kiedy UE zniosła reżim wizowy dla obywateli Bałkanów Zachodnich liczba wniosków o pobyt (imigracja także) z tych krajów w UE nie zwiększyła się, a zmniejszyła Gdyby efekty dla obywateli krajów EW miałyby być takie same jak wcześnie wówczas: liczba wydanych zezwoleń na pobyt powinna się zmniejszyć, liczba obywateli tych państwach żyjących w krajach UE powinna rosnąc wolnej niż wcześniej a liczba osób starających się o status uchodźcy wzrosnąć

16 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Jeśli sytuacja bezpieczeństwa i gospodarcza na Ukrainie będzie się pogarszać, możemy się spodziewać wzrostu migracji zarobkowej (jeśli będą dostępne miejsca racy w UE). W szczególności wzrost migracji cyrkulacyjnej, migracji osiedleńczej (łączenie rodzin, migracja edukacyjna) wzrost liczby wniosków o ochronę

17 Prognozy przepływów migracyjnych: wpływ zniesienia wiz Opinia publiczna ani elita polityczna w krajach V4 oraz Europy Wschodniej nie są zbyt przychylne wzrostowi skali imigracji/emigracji z Europy Wschodniej; Kraje V4 nie są gotowe na zmiany w swoich raczej homogenicznych społeczeństwach; kraje EW postrzegają migrację zarobkową w charakterze zagrożenia (eksploatacja, handel ludźmi) Jednak większość badanych ekspertów z wszystkich siedmiu opowiedziała się za większą liberalizacją polityki w zakresie mobilności i wiz, zwłaszcza za poprawą w zakresie praw migrantów i dostępu do rynku pracy, V4 most feasible and desirable recocommendation: to open the educational system for foreign students

18 Dziękuje za uwagę Marta Jaroszewicz June 2014