Materiały do zajęć laboratoryjnych „Technologia informacyjna”

Prezentacja na temat: "Materiały do zajęć laboratoryjnych „Technologia informacyjna”"— Zapis prezentacji:

1 Materiały do zajęć laboratoryjnych „Technologia informacyjna”
SYSTEM OPERACYJNY Aby komputer mógł realizować stawiane mu zadania, a wszystkie urządzenia wchodzące w skład zestawu komputerowego mogły działać poprawnie, konieczny jest specjalny program, który nadzoruje, organizuje i zarządza pracą komputera. Program ten określany jest systemem operacyjnym. Można powiedzieć, że system operacyjny to dusza komputera. Od systemu zależy, jak sprzęt działa i jak porozumiewa się z użytkownikiem. Bez systemu operacyjnego mamy do czynienia jedynie ze zbiorem urządzeń elektronicznych. Materiały do zajęć laboratoryjnych „Technologia informacyjna” mgr Aleksander Burek

2 System Operacyjny Definicja:
To program, który nadzoruje prace wszystkich urządzeń systemu komputerowego i tworzy środowisko, w którym pracują inne programy, np. gra komputerowa, edytor tekstu Funkcje: Zapewnia obsługę dialogu pomiędzy użytkownikiem, a komputerem Nadzoruje wymianę informacji pomiędzy poszczególnymi urządzeniami systemu komputerowego Organizuje zapis informacji na dysku Zarządza pamięcią operacyjną Ułatwia tworzenie i uruchamianie innych programów Sygnalizuje błędy Zadanie: wykorzystując pomoc systemy Windows określ nazwę i wersje systemu operacyjnego na którym pracuje Twój komputer Istnieje wiele odmian systemów operacyjnych, które różnią się od siebie nie tylko nazwą i wyglądem, lecz przede wszystkim liczbą funkcji i narzędzi jakie mogą zaoferować użytkownikowi (czy ktoś potrafi wymienić kilka nazw systemów operacyjnych?) Obecnie, w większości komputerów zainstalowane są okienkowe systemy operacyjne, a do najpopularniejszych z nich należy Windows Wraz ze wzrostem techniki komputerowej powstają coraz to nowsze wersje systemów operacyjnych, które różnią się od poprzednich bardziej dopracowanymi narzędziami, są coraz przyjaźniejsze użytkownikowi, szybciej pozwalają wykryć i zainstalować nowo podłączony do komputera sprzęt oraz mają o wiele bardziej dopracowaną szatę graficzną od starszych wersji. Zadanie: wykorzystując pomoc systemy Windows określ nazwę i wersje systemu operacyjnego na którym pracuje Twój komputer

3 Budowa okna Pasek tytułu Pasek menu Pasek narzędzi Pasek adresu
Zamykanie okna Maksymalizacja Przywrócenie okna do poprzednich rozmiarów Zmiana położenia i rozmiaru okna Minimalizacja Przełączanie się pomiędzy oknami Pasek menu Pasek narzędzi Pasek adresu Pasek stanu Krawędzie okna Pasek przewijania W systemie Windows wszystkie działania przebiegają w oknach, stąd nazwa systemu operacyjnego. Użytkownik może pracować z wieloma programami jednocześnie. Każdy uruchomiony program ma na pulpicie swoje okno. Przy omawianiu pulpitu rozmawialiśmy już, w jaki sposób uruchamiamy programy. Przypomnijmy sobie: z poziomu pulpitu, 2-krotnie klikamy myszką na ikonie symbolizującej program lub skrót do programu. Z menu start programy uruchamiamy pojedynczym kliknięciem myszki. Możecie Państwo zadać pytanie: skąd się biorą ikony programów czy to na pulpicie, czy w menu start. Cześć programów zostaje automatycznie zainstalowana wraz z systemem operacyjnym, np. Kalkulator, Notatnik, Paint – programy te są kopiowane na dysk twardy komputera, skróty umożliwiające ich uruchomienie automatycznie pojawiają się w menu start, niektóre z nich są umieszczane również na pulpicie. Każdy nowo zainstalowany przez użytkownika program będzie również miał swój skrót w menu start. To, czy skrót takiego programu pojawi się dodatkowo na pulpicie zależy tylko i wyłącznie od tego użytkownika (na przykładzie gry komputerowej) Tak jak powiedzieliśmy sobie, każdy uruchomiony program ma na pulpicie swoje okno. Większość okien w systemie Windows składa się z tych samych, wspólnych elementów. Omówimy je sobie na przykładzie okna Mój komputer Pasek tytułu – zgodnie z nazwą znajdziemy na nim nazwę okna, przycisk menu sterowania oraz przyciski zmiany rozmiarów okna. X – zamknięcie okna. Program zamykany zostaje całkowicie usuwany z pamięci operacyjnej komputera, dlatego przed tą czynnością rezultaty pracy w programie należy zapisać do pliku na dysku twardym Powiększenie okna do rozmiarów całego ekranu Przywrócenie okna do poprzedniego rozmiaru. Po naciśnięciu tego przycisku rozmiar okna zostaje zmieniony do mniejszych rozmiarów. Zmiana położenia okna i zmiana rozmiaru okna – możliwe są, jeśli dane okno nie jest zmaksymalizowane, tzn. nie zajmuje całego ekranu Aby zmienić położenie okna należy ustawić kursor myszy na pasku tytułowym w miejscu tytułu okna. Następnie naciskając i przytrzymując lewy klawisz myszy przesuwamy ruchem myszy okno w interesujące nas miejsce (lewy klawisz myszy naciśnięty do czasu przesunięcia okna w interesujące nas miejsce na ekranie). Aby zmienić rozmiar okna należy ustawić kursor myszy na krawędzi okna, tak aby przyjął on kształt dwukierunkowej strzałki. Naciskamy lewy klawisz myszy i trzymając go wciśniętym rozciągamy/zwężamy obszar okna. Minimalizuj – zwinięcie okna do postaci przycisku w Pasku zadań. Ukrywanie (minimalizowanie) okna nie jest tą samą czynnością co zamykanie. Okno zminimalizowane jest ciągle dostępne, wystarczy tylko je przywrócić klikając na przycisk okna w Pasku zadań. Zamykając natomiast okno kończymy prace z daną aplikacją. Aby przełączać się pomiędzy np. dwoma oknami, wystarczy kliknąć pasek z nazwą danego okna lub dowolne miejsce w obszarze okna do którego chcemy się dostać. Jeżeli okno nie jest widoczne, to przełączenia można dokonać, klikając na symbolizujący dane okno klawisz na pasku zadań Pasek menu – jego zawartość uzależniona jest od rodzaju otwartego okna. W większości przypadku jest tu zakładka: Plik (działania dotyczące pliku), Edycja (kopiowanie, wycinanie), Widok (sposób rozmieszczenia plików, dodatkowe paski widoku okna) Pasek narzędzi – zawiera standardowe przyciski Pasek adresu – nie występuje we wszystkich oknach. Pasek adresu wskazuje lokalizacje, w której się aktualnie znajdujemy. Jest szczególnie przydatny w przypadku korzystania z przeglądarki Internetu. Pasek stanu – na dole okna. Pokazuje dodatkowe informacje np. Pasek przewijania – pojawia się tylko wtedy, gdy zawartość okna nie mieści się w całości na ekranie Krótkie Podsumowanie) Zadania Odszukaj wśród aplikacji systemowych program Książka adresowa, następnie uruchom go. Jedynym kliknięciem myszy spraw, aby okno programu przyjęło maksymalne rozmiary dopasowane do wielkości ekranu. Za pomocą klawisza Minimalizacja schowaj program Książka adresowa do paska zadań. Odszukaj wśród aplikacji systemowym program WordPad, następnie uruchom go. Przełącz się do programu Książka adresowa Spraw aby oba okna obu programów znalazły się obok siebie i miały podobne rozmiary Zamknij oba programy, (jeśli pojawi się pytanie czy zapisać zmiany, odpowiadamy „nie”)

4 Ćwiczenia Odszukaj wśród aplikacji systemowych program Notatnik, następnie uruchom go. Spraw, aby okno programu przyjęło maksymalne rozmiary dopasowane do wielkości ekranu. Za pomocą klawisza Minimalizacja schowaj program Książka adresowa do paska zadań. Odszukaj wśród aplikacji systemowym program WordPad, następnie uruchom go. Przełącz się do programu Książka adresowa wykorzystując obszar „aktywne okna” Spraw aby oba okna obu programów znalazły się obok siebie i miały podobne rozmiary

5 Zarządzanie oknem Menu Widok
Umiejętność wyświetlania ikon w różnej postaci Sortowanie ikon wg szczegółów W systemie operacyjnym Windows możemy wyróżnić 2 typy okien. Pierwszym typem są okna programów (aplikacje) – zawartość aplikacji i sposób wyświetlania w nich informacji jest bardzo różny, można powiedzieć, że każdy program będzie wyświetlał informacje na swój sposób. Drugim typem są tzw. okna standardowe, w których system prezentuje informacje zgromadzone w komputerze. Sposób wyświetlania informacji w oknach standardowych możemy modyfikować za pomocą opcji Widok znajdującej się na pasku menu. (uruchamiamy) Pierwsza sekcja decyduje, jakie paski z narzędziami widoczne są w oknie. Np. pasek stanu Za pomocą drugiej sekcji menu widok decydujemy o sposobie wyświetlania ikon w oknie. Spróbujmy sobie prześledzić wspólnie poszczególne opcje. Szczególnie ciekawa jest opcja szczegóły. Po zaznaczeniu tej opcji widzimy nie tylko nazwę ikony (pliku/folderu), ale również takie szczegóły jak Rozmiar, Typ, Data modyfikacji. Jeśli chcemy uzyskać jeszcze więcej szczegółów: w menu widok wybieramy polecenie wybierz szczegóły Kliknięcie na pole, np. rozmiar powoduje uporządkowanie ikon wg tego pola od najmniejszego rozmiaru do największego lub odwrotnie. Rozmieść ikony wg – to właśnie porządkowanie ikon wg, określonego szczegółu tylko wykonane z poziomu menu widok Odśwież – odczytuje i ponownie wyświetla zawartość okna (F5)

6 Ćwiczenia Otwórz dowolne okno i wyświetl zawartość tego okna, tak aby były widoczne tylko szczegóły: nazwa, data utworzenia, data modyfikacji, autor W tym samym oknie zmień sposób wyświetlania ikon w taki sposób, aby były one posegregowane według daty utworzenia, w sposób rosnący Jaka jest nazwa najnowszego pliku, podać jego datę modyfikacji Nie zamykając okna z zadania 3 otwórz kolejne okno o nazwie „Mój komputer”, zmień sposób wyświetlania ikon w tym oknie na miniatury

7 Struktura systemu operacyjnego
Dysk fizyczny, partycje Foldery Poruszanie się po strukturze folderów Uruchomić okno Mój komputer Wszystkie dokumenty i programy, których na co dzień używamy, oraz cały system operacyjny znajdują się (są zapisane) na nośniku danych, z reguły dysku twardym. Żeby lepiej zrozumieć zagadnienie posłużmy się porównaniem z życia codziennego. Dysk twardy komputera możemy porównać do mieszkania o jakiejś powierzchni użytkowej. Praca z dyskiem twardym niepodzielonym na mniejsze części może przypominać użytkowanie mieszkania, w którym znajduje się tylko jedno pomieszczenie. Na pewno moglibyśmy mieszkać w takim mieszkaniu, nawet ustawiać meble, ale zdecydowanie utrudniałoby to nam codzienne życie. Również praca z jedną, dużą przestrzenią dyskową nie jest wygodna. Dlatego też często jeden fizyczny dysk twardy jest podzielony na kilka obszarów wirtualnych, noszących nazwę partycja. Suma pojemności partycji odpowiada pojemności całego dysku twardego. Partycje oznaczane są kolejnymi literami alfabetu, poczynając od litery C. Litera A przypisana jest stacji dyskietek, natomiast nośniki optyczne, typu CD-ROM-y, DVD lub nagrywarki z reguły oznaczane są kolejną literą po wszystkich dyskach fizycznych i partycjach. (Dysk logiczny = partycje logiczne utworzone na partycji rozszerzonej. Dysk fizyczny można podzielić na maks. 4 partycje podstawowe. Może być to również podział 3 partycje podst. i 1 partycja rozszerzona. W ramach partycji rozszerzonej możemy tworzyć dyski logiczne w nieograniczonej ilości) Jeżeli mamy już podzielony dysk twardy na mniejsze części, to możemy zacząć dalej poznawać jego strukturę. Aby zachować odpowiedni porządek, wszystko, co jest zapisywane na dyskach twardych, umieszczane jest w specjalnych folderach, które można porównać do szaf, gdzie przechowujemy różne rzeczy i przedmioty. Aby zachować całkowity porządek, w folderach tworzy się podfoldery, które przypominają półki w szafach. Te zaś można z kolei dzielić na mniejsze części. Struktura katalogów Otwieramy okno Mój komputer i klikamy opcje Foldery na pasku narzędzi. Po lewej stronie pojawiło się okno ukazujące całą strukturę Folderów na naszym komputerze, (tzw. drzewko folderów). Jeżeli obok folderu czy dysku znajduje się Znak „+” oznacza to, że zawiera on podfoldery. Jeżeli obok nie ma żadnego znaku, to znaczy że folder nie zawiera podfolderów. Jeżeli na drzewku folderów zaznaczymy jakiś folder, to po prawej stronie zostaje wyświetlona zawartość tego folderu. Spróbujmy za pomocą drzewka folderów dostać się do zawartości folderu Cwiczenia znajdującym się w katalogu Aburek na dysku sieciowym K. Zwróćmy uwagę na pasek adresu, który wskazuje naszą lokalizacje. Znak \ (backslash) oddziela foldery od podfolderów. Inny sposobem poruszania się w systemie katalogów jest okno widoku. W tym przypadku, aby wyświetlić zawartość danego katalogu klikamy nań dwukrotnie lewym klawiszem myszy. W tym drugim przypadku poruszania się po strukturze katalogów istotną rolę odgrywają opcje na pasku narzędzi „do góry” oraz „wstecz” i „do przodu”

8 Struktura systemu operacyjnego
Ćwiczenie: otwórz okno Mój Komputer Wyświetl zawartość folderu Ecdltest, który znajduje się pod adresem: K:/aburek/Test modul 2/Egzamin/Ecdltest/ za pomocą przycisku „wstecz” wróć do okna aburek Wyświetl zawartość folderu Odpowiedź, który znajduje się pod adresem: K:/aburek/Moduł 2 i 7/Test Internet/Odpowiedź Wybierając odpowiednie pole z paska adresu przejdź do folderu aburek

9 Tworzenie folderów Utwórz Następującą strukturę folderów:
Spróbujmy sobie utworzyć taki folder. Umówmy się, że nowy katalog, każdy stworzymy na swoim dysku J. Otwieramy okno Mój komputer, a następnie klikamy 2-krotnie dysk J. Aby utworzyć katalog należy w pustym obszarze okna kliknąć prawym klawiszem myszy i z menu podręcznego wybrać polecenie Nowy, a następnie Folder. Po poprawnym wykonaniu tych czynności w oknie folderu J pojawi się nowy element, jest nim nowo utworzony przez nas folder. Zwróćmy uwagę na jego nazwę, która jest zaznaczona na granatowo i na dodatek na jej końcu miga kursor. Oznacza to, że system czeka na wprowadzenie dowolnej nazwy folderu i zatwierdzenia tej nazwy klawiszem Enter. Folder nazywamy: Pory roku W folderze Pory roku utworzymy sobie 2 podfoldery o nazwie: Zima oraz Wiosna Powiedzieliśmy już sobie, że wszystko co jest zapisywane na dyskach twardych, umieszczane jest w specjalnych folderach. W systemie istnieje tzw. hierarchia folderów. Folderem głównym będziemy nazywać najwyższy poziom struktury danego dysku fizycznego lub partycji. I tak w naszym przypadku folderem głównym dyski sieciowe J, K, … Jeżeli w folderze głównym istnieją inne foldery, to mówimy, że są one folderami podrzędnymi folderu głównego, przykładowo folderami podrzędnymi folderu głównego J są foldery (..). Jeżeli natomiast w tym folderze utworzymy podfolder, to będzie on folderem podrzędnym folderu (..)

10 Struktura systemu operacyjnego
Pliki Rodzaje Tekstowe (txt, doc, wri, pdf, rtf, i inne..) Graficzne (bmp, gif, jpg, tif, png, i inne..) Muzyczne (wav, mp3, i inne..) Multimedialne (avi, mpg, mov, ppt, i inne..) Bazy danych (mdb, db, dbf, i inne..) Skompresowane (zip, rar, i inne..) Internetowe (htm, eml, i inne..) Arkuszy kalkulacyjnych (xls, xlt, i inne..) Informacyjne (ini, hlp, i inne..) właściwości, otwórz za pomocą Wszystko co zawiera dany rodzaj informacji i jest zapisane w jakimś formacie na nośniku danych, nosi nazwę pliku. Każdy plik identyfikuje nazwa oraz rozszerzenie. Nazwa pliku kojarzy się najczęściej z jego zawartością (nazwę możemy dowolnie zmieniać), natomiast rozszerzenie określa, z jakim rodzajem pliku mamy do czynienia (np. tekstowy, graficzny, dźwiękowy). Właściwe rozszerzenie pliku jest ważne ponieważ pozwala na przypisanie pliku do obsługującej go aplikacji Nazwa pliku jest zawsze oddzielona od rozszerzenia kropką, np. podanie.doc; obrazek.jpg. W systemie widnows rodzaje plików są rozpoznawane przez użytkownika po wyglądzie ikon. Niewidoczne są natomiast ich rozszerzenia przy domyślnych ustawieniach. Aby w prosty sposób sprawdzić właściwości danego pliku, klikamy na nim prawym przyciskiem myszy (omówić) Podstawowy podział plików: pliki użytkownika czy te które tworzy użytkownik (tekstowe, graficzne itp.) oraz systemowy – tworzone i wykorzystywane przez komputer Różnica pomiędzy Rozmiar a Rozmiar na dysku wynika z wielkości klatrów, które nie mogą być zapisane częściowo. Np. Jeśli każdy klaster na dysku=4bajty, a my chcemy zapisać plik wielkości 2 bajtów, to zostanie zajęty cały Klaster. Rozmiar pliku = 2 bajty, ale rozmiar na dysku = 4 bajty. W tym przypadku 2 bajty będą stracone.. Teoretycznie można byłoby tego uniknąć formatując dysk i tworząc klastry mniejszych rozmiarów. Wpływa to jednak na czas dostępu do danych na dysku, ponieważ system musi przeglądnąć większą ilość klastrów… Podczas codziennej pracy z komputerem i użytkowaniem przeróżnych programów okaże się, że tych plików przybywa coraz więcej. Jeżeli chcemy mieć nad tym jakąś kontrolę warto przyjąć zasadę zapisywania odpowiedni rodzaj pliku w odpowiednim katalogu, np. tworzymy katalog GRAFIKA i tam zapisujemy tylko pliki graficzne, w Katalogu MUZYKA, tylko pliki muzyczne, w katalogu FILMY tylko pliki multimedialne itd….) Atrybut archiwalny – wykorzystywane przy archiwizacji. System operacyjny przypisuje odpowiednio każdemu plikowi atrybut „archwalny” dzięki czemu można rozpoznać, czy trzeba wykonać jego kopię zapasową, dzięki czemu można rozpoznać, czy trzeba wykonać jego kopię zapasową. Na przykład, za każdym razem, kiedy jest tworzona kopa zapasowa pliku, system usuwa jego atrybu”archiwalny”. Później po zmodyfikowaniu zawartości pliku system znowu włącza atrybu archiwalny. Przy następnej operacji tworzenia kopii zapasowych, wykonujące ją oprogramowanie może łatwo stwierdzić konieczność skopiowania pliku badając po prostu stan jego atrybutu. Operacja tworzenia kopii zapasowej, podczas której są kopiowane tylko pliki z włączonym trybem archiwalny, nazywa się tworzeniem kopi przyrostowej. Ponieważ są wtedy kopiowane tylko te pliki, które zmieniły się od czasu utworzenia ostatniej kopii, cały zabieg trwa znacznie krócej niż wykonanie pełnej kopii zapasowej, obejmującej wszystkie pliki na dysku.

11 Struktura systemu operacyjnego
Powstawanie plików na przykładzie pracy z wybranymi aplikacjami (Notatnik, Wordpad, Word, Paint, Narzędzie do wycinania): Imie.txt, Nazwisko.rtf, odpowiedz.doc, Screen.bmp Atrybuty plików i folderów ukryty tylko do odczytu Właściwości plików i folderów Skąd się biorą pliki? Tworzy je użytkownik komputera, lecz aby tego dokonać, musi mieć odpowiedni program, w którym pisze teksty, tworzy rysunki, generuje bazy danych itd… O pojawieniu się pliku na dysku możemy powiedzieć dopiero w momencie, gdy użytkownik zapisze wykonywaną przez siebie pracę w danej aplikacji. Uruchamiamy program Notatnik – jest to najprostsza aplikacja do tworzenia plików tekstowych. Wpisujemy swoje imie. Wyniki naszej pracy zapiszemy teraz na dysku twardym w postaci pliku pod nazwą Imie.txt. Aby tego dokonać w Notatniku z menu Plik wybieramy opcję Zapisz jako po czym pojawia się okno dialogowe, w którym należy podać nazwę pliku (imie), oraz lokalizacje, w której plik należy zapisać (na lokalnym). Rozszerzenie pliku program ustawia domyślnie. Po wykonaniu tych czynności naciskamy przycisk Zapisz. Sprawdźmy czy plik faktycznie się pojawił. Zamykamy Notatnik, Przeprowadzimy sobie teraz edycja pliku – edycja to proces polegający na otwarciu istniejącego już pliku, naniesieniu w nim pewnych zmian, a następnie zapisaniu go pod tą samą nazwą. Po wykonaniu tych czynności poprzednia wersja pliku zostaje automatycznie skasowana, a w jej miejsce pojawia się nowa zmieniona wersja. Spróbujmy więc: edytujemy plik Imie.txt dwukrotnie klikając nań lewym klawiszem myszy. Zwróćmy uwagę, że plik ten zostaje otworzony za pomocą aplikacji Notatnik. Dzieje się tak dlatego, że wszystkie rozszerzenia txt domyślnie otwierane są właśnie przez ten program. Zmodyfikujmy zawartość otworzonego pliku poprzez wpisanie przed swoim imieniem słów „Nazywam się”. Aby zakończyć edycje wybieramy z menu plik polecenie zapisz. (nie mylić polecenia „zapisz” z poleceniem „zapisz jako”. (zwrócić uwagę na to, żeby w nazwie nie wypisywać rozszerzenia!). trochę bardziej skomplikowanym programem do tworzenia tekstu, jest Worpad. Uruchamiamy go z menu start/Akcesoria. Podstawowa różnica pomiędzy tymi aplikacjami polega na tym, że w Wordpadzie możemy zmieniać styl, wielkość czy kolor czcionki. W Notatniku takich możliwości nie mamy. Wpiszmy w Wordpadzie swoje Nazwisko i zapiszmy wynik pracy na swoim dysku pod nazwą Nazwisko.rtf. Zwróćmy uwagę na rozszerzenie zapisanego pliku. Innym, zaawansowanym programem do tworzenia tekstu jest Word. Plik odpowiedzi, w którym odpowiadacie państwo na pytania teoretyczne podczas egzaminu ECDL zapisany jest właśnie w takim formacie. Otwieramy w takim razie aplikacje Word. Wpisujemy słowa: Numer testu: i zapisujemy pod nazwą odpowiedź.doc i zamykamy aplikacje. Paint – to bardzo prosty program graficzny. Wykorzystywany jest do tworzenia prostych rysunków i do wprowadzania niewielkich zmian edycyjnych w już istniejących. Otwórzmy tą aplikacje z menu start/Akcesoria. Zrzut ekranowy – to inaczej zdjęcie zawartości ekranu. Wykonujemy go za pomocą klawisza Print Screen. Po jego naciśnięciu widok ekranu zostaje zapamiętany w pamięci podręcznej, tzw. Schowku systemowym. Widok taki możemy następnie wkleić do programu graficznego za pomocą polecenia wklej w menu edycja. Wykonajmy screen pulpitu, wklejmy go do Panita i następnie zapiszmy plik pod nazwą Screen.bmp na dysku …

12 Ćwiczenie Otwórz plik odpowiedż.doc znajdujący się na dysku F następnie po słowach Numer testu wpisz dowolne dwie cyfry. W następnej linijce (przechodzimy do niej za pomocą klawisza Enter) wpisz swój numer albumu. Zapisz plik, ale nie zamykaj go (polecenie: Zapisz) Zaznacz na Pulpicie ikony Mój komputer oraz Moje dokumenty, wykonaj następnie zrzut ekranu i wklej go do pliku odpowiedź.doc tak, aby znalazł się pomiędzy słowami Numer testu 2.7, a wpisanym numerem albumu Zapisz plik odpowiedź.doc w lokalizacji: F;\Pory roku\Wiosna (polecenie: Zapisz jako) Na każdym egzaminie pojawia się polecenie wpisania nr EKUK oraz nr testu w przeznaczonych do tego polach i zapisaniu pliku pod nazwą „odpowiedź.doc” we wskazanej lokalizacji. Wykonajmy podobne polecenie:

13 Praca z danymi Kopiowanie (menu edycja: kopiuj; wklej)
Przenoszenie (menu edycja: wytnij;wklej) Usuwanie (menu plik: usuń) Zmiana nazwy (menu plik: zmień nazwę) Tworzenie skrótu pliku/katalogu (menu plik: utwórz skrót)

14 Utwórz na dysku Foldery i pliki
Na dysku F foldery: Pory roku Zima Wiosna Pliki: Imie.txt (na dysku F) Nazwisko.rtf (na dysku F) Screen.bmp (zawierający screen pulpitu – na dysku F) Odpowiedz.docx (na dysku F w folderze Wiosna)

15 Ćwiczenia Skopiuj pliki Nazwisko.rtf i Screen.bmp z folderu głównego F: do folderu Zima (F:\Pory roku\Zima) Przenieś plik Odpowiedź.doc z katalogu Wiosna do katalogu Zima Usuń plik Screen.bmp z folderu głównego F: Zmień nazwę pliku Imie.txt na Moje_Imie.txt Zmień nazwę folderu Wiosna na Lato Utwórz skrót do Folderu Zima i umieść go w folderze głównym F: Skopiuj zawartość pliku Screen.bmp i wklej go do pliku odpowiedź.doc Sprawdź rozdzielczość pliku screen.bmp

16 Miejsce odpadów – kosz systemowy
Przywracanie plików Opróżnianie Kosza Kosz systemowy jest specjalnym folderem, który zawiera wszystkie usunięte z systemu pliki, skróty i foldery. Kosz stanowi dodatkowe zabezpieczenie – jeżeli przez przypadek usuniemy ważny plik, istnieje szansa, że uda nam się go jeszcze odzyskać. Zawartość folderu Kosz możemy wyświetlić, otwierając ikonę symbolizującą kosz, która znajduje się na pulpicie. Tak jak to było wspominane w koszu znajdują się usunięte pliki, katalogi. Jeżeli chcemy odzyskać któryś z usuniętych plików, należy go zaznaczyć, a następnie z menu Plik wybrać opcje Przywróć. Plik pojawi się automatycznie w miejscu, z którego został usunięty (ważne!) Opróżnianie Kosza, to inaczej usuwanie elementów w nim się znajdujących. Opróżnienie kosza oznacza, że jego zawartość zostaje definitywnie usunięta i nie można jej już odzyskać. Jeśli chcemy usunąć z Kosza tylko wybrane elementy, zaznaczamy myszką plik, który chcemy usunąć, następnie usuwamy go poprzez polecenie Usuń z menu Plik. Aby usunąć całą zawartość Kosza (opróżnić Kosz) z menu Plik wybieramy opcje Opróżnij (usuwa całą zawartość Kosza).

17

18

19 Ćwiczenie Usuń plik Moje_Imię.txt znajdujący się na dysku J:
Przywróć plik posługując się Koszem systemowym Opróżnij pozostałą zawartość Kosza

20 Gdzie to jest? - wyszukiwanie
Wyszukiwanie pod względem nazw i rozszerzeń. Przykłady: *.* wyświetla wszystkie pliki o dowolnej nazwie i rozszerzeniu .txt wyświetla wszystkie pliki z rozszerzeniem txt, o dowolnej nazwie a wyświetla wszystkie pliki zaczynające się na lit a *at* wyświetla wszystkie pliki zawierające w nazwie litery at *at*.txt wyświetla wszystkie pliki zawierające w nazwie słowa at i mające rozszerzenie txt Wyszukiwanie plików pod względem zawartości Współczesny użytkownik komputera ma możliwość zapisania na różnego rodzaju nośnikach danych setek gigabajtów informacji porozrzucanych w milionach plików. Naturalnym wydaje się więc fakt, że system operacyjny zawiera zaawansowane narzędzie do przeszukiwania zasobów naszego komputera. Wyszukiwarkę uruchamiamy (…) W systemie Windows wyszukiwarka ma wygląd standardowego okna systemu podzielonego na dwie części. Lewa część okna to kreator wyszukiwania, w którym definiujemy swoje zapytanie. Prawa część okna wyświetla wyniki pracy wyszukiwarki. Pierwszym krokiem pracy z kreatorem wyszukiwania jest określenie jaki typ obiektu jest przez nas poszukiwany. (omówić) Wyboru proponowanych przez system pozycji dokonujemy pojedynczym kliknięciem myszy (pliki i foldery) Po wyborze opcji Pliki i foldery pojawia się nowe okno, w którym podajemy kryteria wyszukiwania (omówić) Nazwa pliku – jeśli otrzymacie Państwo polecenie odnalezienia pliku o określonej nazwie i rozszerzeniu, wtedy sprawa jest prosta - w polu Nazwa pliku wpisujemy pełną nazwę pliku wraz z rozszerzeniem. Najczęściej jednak należy wyszukać w określonej lokalizacji wszystkie pliki albo np. o dowolnej nazwie i określonym rozszerzeniu, albo odwrotnie o określonej nazwie i dowolnym rozszerzeniu. Mogą pojawić się również pytania o innej kombinacji. W jaki sposób formułujemy takie zapytanie? Przy formułowaniu takiego zapytania posługujemy się dwoma znakami specjalnymi: * oraz ?. * Oznacz dowolny ciąg znaków. W przypadku polecenie znalezienia wszystkich plików o dowolnej nazwie z rozszerzeniem doc w polu nazwa pliku wpiszemy *.doc Jak będzie wyglądało zapytanie w przypadku polecenia: Znajdź wszystkie pliki o nazwie „test” z dowolnym rozszerzeniem? ? – symbolizuje jedną dowolną literę. Znajdź wszystkie pliki z rozszerzeniem pdf których nazwa składa się dokładnie z 6 liter ?????.pdf (przećwiczyć) Wyszukiwarka wykorzystywana jest również do określenia liczby wszystkich plików w określonej lokalizacji

21 Ćwiczenia Wykorzystując zawartość folderu Ecdltest
(k:\aburek\Modul2i7\Test modul 2\Egzamin\Ecdltest) wykonaj następujące polecenia: Określ całkowitą liczbę plików znajdujących się w folderze Ecdltest Ile plików z rozszerzeniem txt znajduje się w folderze Ecdltest? Odszukaj na dysku plik circular.rtf i podaj jego lokalizacje Określ całkowitą liczbę plików znajdujących się w folderze Ecdltest, których nazwa zaczyna się słowami Test o dowolnym rozszerzeniu Określ całkowitą liczbę plików z rozszerzeniem txt znajdujących się w folderze Ecdltest, których rozmiar wynosi co najmniej 12KB Określ całkowitą liczbę plików z rozszerzeniem rtf znajdujących się w folderze Ecdltest i jego podfolderach, które były modyfikowane Podaj nazwy plików, które zawierają w swojej treści słowo the

22 Praca z dyskiem Ogólne informacje o dysku
oczyszczanie dysku (akcesoria/narzędzia systemowe) opcje kompresji i indeksowania Jak już się dowiedzieliśmy praca z komputerem to ciągła praca z plikami zapisywanymi na dysku. Ilość plików na dysku może dochodzić nawet do milionów. Pliki takie nieustannie odczytujemy z dysku, zmieniamy, ponownie zapisujemy, tworzymy nowe.. Wszystkie te operacje wykonywane są z udziałem dysku twardego. Nic więc dziwnego, że istnieją narzędzia umożliwiające dostęp do kluczowych informacji o tym dysku, takich jak ilość wolnego na nim miejsca, narzędzia pomagające w zarządzaniu dyskiem i dbaniu o jego dobry stan techniczny. Informacje o zainstalowanych dyskach uzyskujemy otwierając okno Mój komputer. Aby wyświetlić ogólne informacje o dysku, klikamy na nim prawym przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybieramy Właściwości. Zakładka Ogólne: Ogólne informacje o dysku twardym (omówić). Oczyszczanie dysku – powoduje uruchomienie programu pomagającego użytkownikowi usunąć zbędne pliki z dysku, a tym samym zwiększyć ilość wolnego miejsca. Kompresuj dysk – wszystkie zapisywane na dysku informacje są kompresowane (…) Zezwalaj na indeksowanie – po zaznaczeniu tej opcji, system podczas pracy z dyskiem tworzy specjalny rejestr plików. Rejestr taki w znacznym stopniu ułatwia systemowi wyszukiwanie plików i folderów. System nie musi przeszukiwać całego dysku, żeby odnaleźć jakiś plik, wystarczy że przejrzy zawartość rejestru i na jej podstawie stwierdza lokalizacje poszukiwanego pliku.

23

24 Praca z dyskiem Sprawdzanie błędów Defragmentacja dysku
Zakładka Narzędzia: Bezawaryjna i szybka praca komputera uzależniona jest od stanu technicznego dysku twardego. Stan ten należy więc utrzymywać na wysokim poziomie. Służą do tego m.in. narzędzia Sprawdzanie błędów oraz defragmentacja dysku. Sprawdzanie błędów – jak nazwa wskazuje za pomocą tego narzędzia system sprawdza czy na dysku nie występują jakieś błędy. Jeśli zaznaczymy dostępne w oknie opcje, program dokona automatycznie naprawy znalezionych błędów. Defragmentacja - Podczas ciągłego zapisywania i kasowania informacji z dysku komputera powstaje swego rodzaju bałagan. Bałagan ten nie jest widoczny dla użytkownika ponieważ ten widzi tylko pliki i foldery, ale jest znaczący dla systemu i samego komputera. Gdy dysk nie jest długo defragmentowany zaczyna wolniej pracować, co jest odczuwalne podczas codziennej pracy. Dlatego też od czasu do czasu (w zależności jak często pracujemy na komputerze) należy wykonać defragmentacje dysku – innymi słowy: uporządkowanie jego danych. Obsługa programu jest bardzo prosta.

25 W menu start wpisz: Zarządzanie komputerem naciśnij enter

26

27 Praca z dyskiem Tworzenie kopi zapasowej (Panel sterowania/system – kopia zapasowa/przywracanie) Formatowanie Kopia zapasowa – po uruchomieniu pojawi się okno kreatora kopii zapasowej lub przywracania – możemy wykonać kopie zapasową plików lub przywrócić pliki i ustawienia komputera, jeśli kopia była wykonywana wcześniej Formatowanie – dysk komputera po zakupie jest zupełnie pusty, co czyni go praktycznie bezużytecznym. Aby dysk nabrał jakiejkolwiek użyteczności, należy założyć na nim gotową do zapisów i odczytów strukturę. Procesem, który tworzy na dysku taką nową strukturę jest formatowanie. Innymi słowy, formatowanie to proces, który przygotowuje dysk do zapisywania danych. Proces formatowania wykonywany jest nie tylko na nowym, dopiero co zakupionym dysku, ale również i na dysku używanym, na którym zapisane są już jakieś dane. Po dłuższym użytkowaniu dysku jego stan pozostawia wiele do życzenia. Na dyskach powstają logiczne błędy w wyniku zawieszania się komputera, nieprawidłowego użytkowania lub po prostu bałaganu.. W wyniku sformatowania zapisanego dysku tracimy zapisane na nim informacje, ale dysk zyskuje nową, wolną od błędów i całkowicie pustą strukturę. Formatowanie dysku jest czynnością bardzo prostą. Należy zdecydować jaki dysk chcemy sformatować (przenośny, twardy), prawy przycisk myszy i poleceni format. Po wykonaniu tych czynności, pojawi się nam okno formatowania dysku. (omówić)

28 Rozmiar jednostki alokacji – pojemność jednego klastra
Szybkie formatowanie – formatowanie polega tylko na wymazaniu danych z dysku Włącz kompresje – dane zapisywane na dysku będą kompresowane, czyli pakowane. Mniej zajmują miejsca, ale wolniejszy dostęp (przed odczytem konieczność rozpakowania danych) FAT32 – obsługa klastrów – w praktyce nie można stosować do dysków większych niż 124 GB, rozmiar 1 pliku nie może być większy niż 4 GB NTFS – następca FAT32, brak ograniczeń charakterystycznych dla FAT32 (można np. stworzyć obraz DVD na dysku twardym bez dzielenia go na mniejsze części)

29 Archiwizacja danych Kopiowanie
Kreator kopii zapasowej lub przywracania (Panel sterowania/system – kopia zapasowa/przywracanie) Kompresja i dekompresja danych Komputery zawierają tysiące cennych informacji zapisanych w postaci plików na dysku twardym. Gromadzimy je miesiącami, segregujemy, setki godzin spędzamy nad ich tworzeniem. Niestety, komputery są zawodne i każdy w pewnym momencie spotka się z sytuacją, gdy jego komputer ulega awarii bądź zostaje zarażony bezwzględnym wirusem, w wyniku czego tracimy zapisane na dysku dane. Sposobem na uniknięcie utraty ważnych informacji jest archiwizacja danych, czyli tworzenie kopii zapasowej cennych informacji. Najprostszym sposobem archiwizacji danych jest po prostu kopiowanie wszystkich cennych dla nas plików na inne nośniki. Bardzo ważne jest, aby kopia taka znalazła się na innym dysku niż ten na którym cały czas pracujemy i na którym posiadamy oryginały plików (jeżeli archiwum znalazło by się na tym samym dysku, to w momencie gdy dysk ulegnie awarii lub zaatakuje groźny wirus, nasze dane i kopia jednocześnie uległyby uszkodzeniu lub zniszczeniu). Dobrym sposobem archiwizacji jest przegrywanie plików na płyty CD/DVD-RW lub na napędy PenDrive (16GB) – jest to wygodny, szybki i coraz tańszy sposób tworzenia kopii najważniejszych dokumentów Ciekawym i przydatnym narzędziem wchodzącym w skład systemu Windows jest program do tworzenia kopii zapasowych wybranego nośnika lub jedynie wybranych folderów. Zaletą tego programu jest tworzenie kopii wszystkich wybranych plików i łączenie ich w jeden plik. Dzięki temu można łatwiej zarządzać dużą liczbą pojedynczych plików. Aplikacje uruchamiamy z menu start/akcecoria/narzędzia systemowe kopia zapasowa

30 Ćwiczenie Na dysku F: załóż folder o nazwie Archiwum
Wykorzystując właściwą aplikacje systemu Windows wykonaj kopie zapasową dowolnego pliku. Kopie zapasowa należy zapisać w lokalizacji F:\Archiwum Usuń plik który był podstawą do stworzenia kopii zapasowej Wykorzystując właściwą aplikacje systemu Windows przywróć usunięty plik

31 Ćwiczenie Utwórz na dysku F: plik o nazwie klawiatura.doc oraz folder o nazwie Archiwum Za pomocą aplikacji Kreator tworzenia kopii zapasowej utwórz kopie pliku klawiatura.doc i zapisz go w folderze Archiwum Usuń plik klawiatura.doc z dysku F: Za pomoca aplikacji Kreator tworzenia kopii zapasowej odzyskaj plik klawiatura.doc

32 Kompresja danych Nadanie atrybutu kompresji Aplikacje Winzip; Winrar
Polecenie dodaj do „nazwa_pliku.rar” Polecenie wypakuj tutaj oraz wypakuj do „nazwa folderu” Dodanie kolejnych plików do archiwum Wypakowanie wybranych elementów z archiwum Polecenie dodaj do archiwum Wybór formatu archiwum (zip lub rar) Wybór metody kompresji Rozmiar woluminów Opcje archiwizacji (usuń pliki po zarchiwizowaniu, archiwum SFX, dane naprawcze, testowanie zarchiwizowanych plików, blokada archiwum) Archiwizacja z hasłem Zmiana nazwy domyślnej archiwum Zmiana lokalizacji tworzonego archiwum Kompresja jest to proces zmniejszania (pakowania) informacji, Spakowany plik, czy folder zajmują mniej miejsca na dysku niż ich oryginały. Procesem odwrotnym do kompresji jest dekompresja (rozpakowywanie) w wyniku tego procesu skompresowany np. plik odzyskuje oryginalną zawartość i objętość. Najprostszym sposób skompresowania pliku lub folderu jest następujący: prawy przycisk myszy na folderze lub pliku/właściwości/zaawansowane/ kompresuj zawartość… Do kompresji i dekompresji plików można używać dodatkowych programów typu WinRAR posiadających wiele opcji umożliwiających zarządzanie procesem archiwizacji danych, np. podzielić skompresowany plik na mniejsze części w celu dopasowania ich rozmiarów do pojemności np. płyty CD. (omówić) Skompresowane pliki programem WinRar mają rozszerzenie rar, pliki skompresowane programem winzip mają rozszerzenie zip Ciągłe archiwum to archiwum skompresowane specjalną metodą, która traktuje wszystkie pliki w archiwum jako jeden ciąg danych (stąd nazwa). Ciągłe archiwa można tworzyć tylko dla formatu RAR, nie dla formatu ZIP. Ciągłe archiwa charakteryzują się wyższym stopniem kompresji, szczególnie w przypadku dużej liczby małych, podobnych do siebie plików. Wady ciągłych archiwów: 1) wolniejsza aktualizacja archiwów; 2) aby wypakować pojedynczy plik (z ciągłego archiwum), wszystkie poprzedzające go pliki muszą zostać przetworzone. Powoduje to, że wypakowanie pliku ze środka ciągłego archiwum jest wolniejsze niż w przypadku zwykłego archiwum, lecz jeśli wypakowywane są wszystkie pliki z archiwum ciągłego, prędkość nie będzie się różnić od tej w przypadku zwykłego archiwum. Format RAR umożliwia dodanie do archiwum pewnej porcji informacji zwanej danymi naprawczymi. Jeśli archiwum zawiera dane naprawcze, będzie możliwe odzyskanie danych w przypadku jego uszkodzenia (np. z powodu błędu na dyskietce). Format ZIP nie umożliwia dodawania danych naprawczych. Zablokuj archiwum – brak możliwości dodania do archiwum dodatkowych plików

33 Ćwiczenie Nadaj atrybut kopresji plikowi o nazwie zegar.bmp; zwróć uwagę na rozmiar pliku przed i po wykonaniu kompresji Za pomocą aplikacji WinRar skompresuj plik statek.bmp (zastosuj ustawienia domyślne) Do skompresowanego pliku statek.rar dodaj plik zegar.bmp Wypakuj zawartość pliku statek.rar do folderu Statek Wykorzystując WinRar skompresuj plik statek.bmp tworząc samorozpakowujące się archiwum (SFX), wybierz najlepszą metodę kompresji, zabezpiecz archiwum hasłem: tajne Wykorzystując WinRar skompresuj plik kot.bmp określając rozmiar woluminum na 50 kb, dodaj dane naprawcze. Plik należy zarchiwizować do folderu Koty Wypakuj plik statek.exe do folderu Koty Z archiwum nero.rar wypakuj wyłącznie plik o nazwie druk.prn do folderu kompresja Zaznacz całą zawartość folderu Kompresja z wyłączeniem folderu „Koty” i utwórz skompresowane archiwum o nazwie wszystko.zip

34 Wirusy komputerowe Definicja i rodzaje
Niezbędne moduły programu antywirusowego Skanery On-Line Wirus – to celowo napisany przez człowieka program, którego głównym zadaniem jest powielanie własnego kodu i umieszczanie go w określonych miejscach na dysku lub w programach. Dodatkową funkcją większości wirusów komputerowych jest także realizowanie określone zadania, począwszy od generowania komunikatów i dźwięków, poprzez fałszowanie i niszczenie plików, aż do prób fizycznego uszkodzenia sprzętu. Nierzadko, pojawiają się wirusy, których zadaniem jest … kradzież. W dzisiejszym świecie informatyki wirusy niezależnie od miejsca pochodzenia mogą rozpowszechniać się na cały świat. Wystarczy skopiować zakażony program z serwera komputera znajdującego się za granicą i mamy już wirusa w kraju. Wirusy możemy otrzymywać także za pośrednictwem poczty elektronicznej, zwykle w postaci załącznika. Możemy wyróżnić następujące rodzaje wirusów: w. Plikowe – dołączają swój kod do plików innych programów, najczęściej z rozszerzeniami exe oraz com. Po uruchomieniu zarażonego programu, do pamięci operacyjnej komputera w pierwszej kolejności załadowany zostaje kod wirusa w. Dyskowe – umieszczają się w systemowych fragmentach dysku w momencie włączenia komputera. Zwykle od razu uniemożliwiają jakąkolwiek dalszą pracę Konie trojańskie – ukrywają się w pozornie zdrowych programach. W określonych sytuacjach ujawniają się dokonując spustoszenia w systemie. Robaki – programy, które istnieją samodzielnie, wędrują w sieciach komputerowych i powielają się np. w postaci komunikatów wysyłanych do wszystkich adresatów znajdujących się w książce adresowej zarażonego komputera nadawcy. Paraliżują sieć komputerową. Przed uszkodzeniami powstałymi w wyniku działania wirusów może uchronić na dobry program antywirusowy jak również zdrowy rozsądek (nie otwieramy załączników z rozszerzeniem exe, com, bat, zwłaszcza jeśli pochodzą od nieznanego nadawcy, nie ściągajmy programów z nieznanych stron internetowych) Program taki powinien mieć trzy moduły: skaner, monitor i uaktualnienia. Monitor – to program, który działa w tle systemu operacyjnego (tzw. Rezydent). Z reguły o jego działaniu informuje jedynie mała ikona w obszarze powiadomień systemu, tuż obok zegara. Program ten monitoruję pracę systemu i wszelkie przetwarzane pliki, sprawdzając, czy nie niosą z sobą ukrytego szkodnika – programu wirusa Skaner – to program, który potrafi przeszukać wskazany nośnik w poszukiwaniu wirusa. Dobrą zasadą jest, aby regularnie przeszukiwać dysk twardy skanerem w celu wykrycia i usunięcia ewentualnych wirusów. Uaktualnienia – to wewnętrzna baza informacji programu antywirusowego. Zawiera listę znanych wirusów i przepis, jak je usunąć i naprawić uszkodzone przez wirusa pliki. Nowoczesne programy oferują funkcję automatycznego uaktualniania szczepionek przez Internet. Same pobierają najnowsze definicje wirusów przez sieć komputerową wprost z serwera producenta programu. Jeżeli program antywirusowy zlokalizuje wirusa informuje nas o tym, jednocześnie zwraca się o podjęcie jednego z następujących kroków: wylecz plik (wirus plikowy), kwarantanna (czasowe odosobnienie pliku), usuń plik. Skanery On-Line – wielu producentów programów antywirusowych umieszcza na swoich stronach internetowych skanery online. Są to specjalne programy, które potrafią przeszukać nasz dysk w poszukiwaniu wirusów. Od czasu do czasu warto przeszukać nasz dysk takim skanerem online konkurencyjnego producenta, dzięki temu możemy się upewnić że posiadany przez nas program nie pominą żadnego wirusa.

35

36 Drukowanie Instalacja drukarki
Drukowanie dokumentu, drukowanie do pliku, preferencje drukowania na przykładzie aplikacji Word Zmiana drukarki „domyślnej” Wstrzymanie, wznowienie, anulowanie, usunięcie polecenia wydruku Drukarka to jedno z najbardziej powszechnych urządzeń zewnętrznych dołączanych do komputera. Duża część prac wykonywanych z komputerem wymaga wydruku. Dlatego też umiejętność drukowania i zarządzania wydrukiem jest bardzo ważna. Instalacja – W większości przypadków instalacja drukarki zostanie dokonana automatycznie po podłączeniu drukarki do komputera. Może jednak zaistnieć sytuacja, zwłaszcza w przypadku nowoczesnej drukarki, która dopiero co pojawiła się w sprzedaży, że instalacje będzie trzeba wykonać samodzielnie. Menu start/ustawienia/drukarki i faksy (omówić kreatora instalacji drukarki) Drukowanie dokumentu – 2 sposoby drukowania: 1) zaznaczenie pliku i polecenie druku z menu plik (bez możliwości ustalania preferencji drukowania; 2) edycja pliku i polecenie drukuj z menu plik Zmiana drukarki domyślnej – otworzyć okno drukarki i faksy; zaznaczyć drukarkę, którą chcemy ustalić jako domyślną, prawy klawisz myszy, z okna podręcznego wybieramy polecenie ustaw jako drukarkę domyślną Wstrzymanie procesu drukowania – system operacyjny Windows obsługuje drukarkę na zasadzie kolejkowania. Polega to na tym, że gdy użytkownik naciśnie klawisz drukuj, to plik jest wysyłany do drukarki, ale przez specjalny folder systemowy. Dokument, a w zasadzie zadanie jego drukowania pozostaje w tym folderze tak długo, aż nie zostanie wydrukowana ostatnia strona. W międzyczasie naciśnięcie polecenia drukuj do innego dokumentu spowoduje umieszczenie kolejnego polecenia drukowania w folderze drukarki, które będzie oczekiwało na moment, aż zostanie dokończony wydruk poprzedniego dokumentu. Wyobraźmy sobie sytuacje, że wydaliśmy polecenie druku dokumentu np. 300 stronicowego. W międzyczasie jednak stworzyliśmy inny dokument zawierający 1-dną stronę i chcielibyśmy go wydrukować natychmiast, tymczasem drukarka jest zajęta drukowaniem poprzedniego dokumentu. W sytuacji takiej istnieje możliwość wstrzymania drukowania pierwszego dokumentu. Jeżeli drukowany dokument zostanie wstrzymany, umożliwimy drukarce druk następnego dokumentu który czeka w kolejce Otwieramy zawartość foldera drukarki (ikona drukarki w obszarze powiadomień lub menu start/drukarki i faksy i 2x kliknięcie myszy na drukarkę. W folderze drukarki zobaczymy nazwę dokumentu drukowanego i oczekującego. Aby wstrzymać drukowanie dokumentu drukowanego zaznaczamy go i z menu plik polecenie: wstrzymaj drukowanie. Drugi dokument czekający w kolejce zostanie automatycznie być drukowany. Aby wznowić drukowanie zaznaczamy w folderze drukarki dokument i wybieramy polecenie wznów.

37

38

39

40

41

42

43