PRAWA PASAŻERÓW LOTNICZYCH Dr Anna Konert

Prezentacja na temat: "PRAWA PASAŻERÓW LOTNICZYCH Dr Anna Konert"— Zapis prezentacji:

1 PRAWA PASAŻERÓW LOTNICZYCH Dr Anna Konert

2 Rozporządzenie nr 295/91 Na początku lat 80-tych podczas prac nad rozwojem wspólnotowej polityki transportu lotniczego zwrócono uwagę na konieczność uregulowania kwestii overbookingu W 1990 r. Komisja Europejska przedstawiła propozycję rozporządzenia, według którego overbooking nie byłby zabroniony, lecz należałoby zapłacić pasażerom odszkodowanie na zasadach ustalonych w rozporządzeniu.

3 Rozporządzenie nr 295/91 4 lutego 1991 r. Rada, przyjmując propozycję Komisji, uchwaliła Rozporządzenie nr 295/91 ustanawiające wspólne zasady systemu odszkodowań dla pasażerów, którym odmówiono przyjęcia na pokład w regularnych przewozach lotniczych

4 Rozporządzenie nr 295/91 Rozporządzenie ma zastosowanie do sytuacji, w których pasażerom odmawia się wstępu na pokład na lot regularny przy odlocie z portu lotniczego znajdującego się na terytorium Państwa Członkowskiego, na którym obowiązuje Traktat, niezależnie od Państwa, w którym ma siedzibę przewoźnik lotniczy, narodowości pasażera oraz miejsca przeznaczenia.

5 Zmiana Rozporządzenia nr 295/91
…wciąż wzrastała liczba skarg pasażerów nie tylko na odmowę przyjęcia na pokład, ale także na odwołanie czy też opóźnienie lotu przy jednoczesnym braku uregulowania prawnego tej kwestii.

6 Obecna podstawa prawna
Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów

7 Zastosowanie rozporządzenia
pasażerów odlatujących z lotniska znajdującego się na terytorium Państwa Członkowskiego; pasażerów odlatujących z lotniska znajdującego się w kraju trzecim i lądujących na lotnisku w Państwie Członkowskim, jeżeli przewoźnik jest przewoźnikiem wspólnotowym

8 Schenkel v. Emirates Airlines
pasażer zarezerwował przelot z Dusseldorfu przez Dubaj do Manili i z powrotem. Przewozu dokonał przewoźnik nie-wspólnotowy (Emirates Airlines). Lot powrotny z Manili został odwołany, a pasażer wniósł powództwo do sądu rejonowego we Frankfurcie nad Menem (Amstgericht) o wypłatę 600 euro odszkodowania

9 Schenkel v. Emirates Airlines
Według Emirates lot do miejsca przeznaczenia i lot powrotny należy uznać za dwa odrębne loty i nie jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania, gdyż wylot nastąpił w kraju trzecim, a Emirates nie jest przewoźnikiem wspólnotowym.

10 Schenkel v. Emirates Airlines
Pytanie prawne: „czy osoby podróżujące lotem powrotnym z państwa trzeciego do państwa członkowskiego są „pasażer[ami] odlatujący[mi] z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego” w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 261/2004, a w każdym bądź razie w przypadku, gdy lot do miejsca przeznaczenia oraz lot powrotny zostały zarezerwowane równocześnie?”

11 Schenkel v. Emirates Airlines
Trybunał: „Art. 3 ust. 1 a należy interpretować w ten sposób, że nie znajduje on zastosowania do podróży do miejsca przeznaczenia i z powrotem, w ramach której pasażerowie, których pierwszym miejscem odlotu było lotnisko znajdujące się na terytorium państwa członkowskiego, do którego mają zastosowanie postanowienia traktatu, wracają na to lotnisko w ramach lotu z lotniska znajdującego się w państwie trzecim. Okoliczność, że lot do miejsca przeznaczenia i lot powrotny stanowią przedmiot jednej rezerwacji, pozostaje bez znaczenia dla wykładni tego przepisu. ”

12 Prawa pasażerom nie przysługują…
nie posiadają ważnego biletu; nie maja potwierdzonej rezerwacji na dany lot; nie stawili się do odprawy w czasie określonym uprzednio na piśmie ( w tym poprzez środki elektroniczne), a jeśli czas nie został dokładnie określony, nie później niż 45 minut przed ogłoszona godzina odlotu;

13 Prawa pasażerom nie przysługują…
podróżują nieodpłatnie; podróżują po taryfach zniżkowych niedostępnych publicznie bezpośrednio lub pośrednio; posiadają bilety wydane w ramach programu lojalnościowego lub innego programu komercyjnego; przewożeni są innym statkiem powietrznym niż samolot klasyfikowany jako stałopłat o napędzie silnikowym.

14 PRM – specjalne zasady Dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się lub mających specjalne potrzeby - należy traktować w sposób priorytetowy oraz udzielić im opieki tak szybko jak jest to możliwe (art. 11).

15 obowiązek informowania pasażerów o przysługujących im prawach
„jeśli odmówiono Państwu przyjęcia na pokład lub Państwa lot został odwołany lub opóźniony co najmniej dwie godziny, możecie Państwo poprosić obsługę na stanowisku odpraw lub w punkcie przyjęć pasażerów na pokład samolotu o tekst określający przysługujące Państwu prawa, w szczególności w odniesieniu do odszkodowania i należnej Państwu pomocy”.

16 3 sytuacje OVERBOOKING (nie wpuszczenie na pokład) ODWOŁANIE LOTU
OPÓŹNIENIE LOTU

17 OVERBOOKING - przewoźnik zobowiązany jest znaleźć ochotników, którzy dobrowolnie zgodzą się na rezygnację z lotu w zamian za korzyści uzgodnione między pasażerem a przewoźnikiem

18 OVERBOOKING Gdy jednak liczba ochotników jest niewystarczająca, przewoźnik może odmówić przyjęcia na pokład innym pasażerom, nawet wbrew ich woli, jednak za odpowiednim odszkodowaniem.

19 Prawa pasażerów, którym odmówiono przyjęcia na pokład
1. prawo żądania zwrotu ceny biletu w ciągu 7 dni lub prawo do żądania innego lotu do miejsca przeznaczenia (wraz z zmianą planu podróży, na porównywalnych warunkach, w najwcześniejszym możliwym terminie).

20 Prawa pasażerów, którym odmówiono przyjęcia na pokład
2. prawo do posiłków i napoi w ilościach odpowiednich do czasu oczekiwania. 3. prawo do zakwaterowania w razie konieczności (np. w razie pobytu przez jedną lub więcej nocy) 4. prawo do transportu z lotniska do miejsca noclegu; 5. prawo do dwóch rozmów telefonicznych, wysłania dwóch faksów lub dwóch maili;

21 Prawa pasażerów, którym odmówiono przyjęcia na pokład
6. prawo do niezwłocznej wypłaty odszkodowania w wysokości: 250 euro – lot do 1500 km; 400 euro – lot od 1500 do 3500 km; 600 euro – lot powyżej 3500km.

22 gdy przewoźnik oferuje alternatywny lot, którym pasażer przybyłby do miejsca przeznaczenia nie później niż 2 godziny (dla lotów do 1500 km), 3 godziny (dla lotów od 1500 do 3500 km) lub 4 godziny (dla lotów ponad 3500 km) od planowanego pierwotnie czasu przylotu, odszkodowanie może zostać zmniejszone o 50%.

23 OPÓŹNIENIE LOTU

24 OPÓŹNIENIE LOTU 2 godziny lub więcej w przypadku rejsów do 1 500 km;
3 godziny lub więcej w przypadku wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż km i wszystkich innych lotów o długości między a km; 4 godziny lub więcej w przypadku wszystkich innych lotów (art.6 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004).

25 OPÓŹNIENIE LOTU prawo do posiłków i napoi w ilościach odpowiednich do czasu oczekiwania Prawo do dwóch rozmów telefonicznych, wysłania dwóch faksów lub dwóch maili W sytuacji, gdy czas odlotu nastąpi co najmniej dzień po terminie poprzednio zapowiedzianego lotu, pasażerom należy się zakwaterowanie oraz transport z lotniska do miejsca noclegu.

26 OPÓŹNIENIE LOTU Gdy opóźnienie wynosi co najmniej 5 godzin, pasażer ma prawo żądać zwrotu w terminie 7 dni, pełnego kosztu biletu po cenie, za jaką został kupiony, za część lub części nieodbytej podróży oraz za część lub części już odbyte, jeżeli lot nie służy już dłużej jakiemukolwiek celowi związanemu z pierwotnym planem podróży pasażera.

27 ODWOŁANIE LOTU

28 ODWOŁANIE LOTU Pasażerowie mają takie same prawa jak pasażerowie, którym odmówiono wejścia na pokład wbrew ich woli

29 ODWOŁANIE LOTU Odszkodowanie jednak nie przysługuje im w następujących przypadkach: - zostali poinformowani o odwołaniu lotu co najmniej na dwa tygodnie przed planowanym czasem odlotu;

30 ODWOŁANIE LOTU - zostali poinformowani o odwołaniu w okresie od dwóch tygodni do tygodnia przed planowanym odlotem i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą wylot najpóźniej dwie godziny przed planowanym pierwotnie odlotem i dotarcie do ich miejsca docelowego co najwyżej 4 godziny po planowanym pierwotnie;

31 ODWOŁANIE LOTU - zostali poinformowani o odwołaniu lotu w okresie krótszym niż tydzień przed odlotem i zaoferowano im zmianę planu podróży umożliwiającą wylot nie później niż godzinę przed planowanym pierwotnie odlotem i dotarcie do miejsca przeznaczenia najwyżej 2 godziny po planowanym czasie przylotu;

32 ODWOŁANIE LOTU - gdy przewoźnik udowodni, iż odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Ciężar dowodu spoczywa na przewoźniku.

33 „Nadzwyczajne okoliczności”
„sytuacje, w której decyzja kierownictwa lotów w stosunku do danego samolotu spowodowała danego dnia powstanie dużego opóźnienia, przełożenie lotu na następny dzień albo odwołanie jednego lub więcej lotów tego samolotu pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków przez zainteresowanego przewoźnika, by uniknąć tych opóźnień lub odwołań lotów”.

34 „Nadzwyczajne okoliczności”
destabilizację polityczną, warunki meteorologiczne uniemożliwiające dany lot, zagrożenia bezpieczeństwa, nieoczekiwane wady mogące wpłynąć na bezpieczeństwo lotu strajki

35 Usterka techniczna? Wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-549/07
Friederike Wallentin-Hermann / Alitalia

36 Usterka techniczna? PRZEWOŹNIK LOTNICZY NIE MOŻE, CO DO ZASADY, ODMÓWIĆ WYPŁACENIA ODSZKODOWANIA PASAŻEROM W ZWIĄZKU Z ODWOŁANIEM LOTU WSKUTEK PROBLEMÓW TECHNICZNYCH STATKU POWIETRZNEGO

37 Usterka techniczna? Można jednakże odmówić wypłacenia odszkodowania, jeżeli problemy techniczne są następstwem zdarzeń, które – ze względu na swój charakter lub źródło - nie wpisują się w ramy normalnego wykonywania działalności przewoźnika lotniczego i nie pozwalają mu na skuteczne nad nimi panowanie

38 Lot opóźniony czy odwołany?

39 Odszkodowanie za lot opóźniony
- wyrok z dnia 23 października 2012 r. Emeka Nelson i inni przeciwko Deutsche Lufthansa AG (C-581/10)

40 Nelson i inni przeciwko Deutsche Lufthansa AG
pasażerom opóźnionych lotów przysługuje prawo do odszkodowania na mocy tego rozporządzenia w sytuacji, gdy z powodu tych lotów ponoszą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, czyli gdy docierają na ich miejsce docelowe co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu.

41 Decyzja Trybunału spowoduje wzrost kosztów w liniach o 700 mln dol
Decyzja Trybunału spowoduje wzrost kosztów w liniach o 700 mln dol. rocznie - uwaa Giovanni Bisignani, szef IATA, organizacji zrzeszajacej 98 proc. linii lotniczych na swiecie.

42 Zmiana klasy na niższą

43 Zmiana klasy na niższą W przypadku, gdy przewoźnik umieści pasażera w klasie niższej niż ta, na którą został wykupiony bilet, jest obowiązany, w terminie 7 dni dokonać zwrotu:

44 Zmiana klasy na niższą ·    30% ceny biletu w przypadku lotów do km ·    50% ceny biletu w przypadku lotów międzywspólnotowych o długości ponad km ·    50% ceny biletu w przypadku lotów innych niż wewnątrzwspólnotowe o długości pomiędzy km a km ·    75% ceny biletu w przypadku lotów innych niż międzywspólnotowe o długości powyżej km

45 Zgubiony lub uszkodzony bagaż?

46 Zgubiony lub uszkodzony bagaż?
Bagaż zarejestrowany Jeżeli Twój bagaż został zgubiony, uszkodzony lub dostarczony z opóźnieniem, możesz mieć prawo domagać się od linii lotniczych odszkodowania w wysokości do euro za sztukę.

47 Zgubiony lub uszkodzony bagaż?
Bagaż podręczny (w tym przedmioty osobiste) Linie lotnicze muszą wypłacić Ci odszkodowanie, jeśli Twój bagaż podręczny został uszkodzony z ich winy.

48 Pamiętaj, że musisz złożyć skargę w ciągu 7 dni (lub 21 dni w przypadku opóźnionego bagażu).

49 Rezerwowanie lotów przez internet – przejrzystość cen
Podczas rezerwowania lotu za pośrednictwem internetu od samego początku powinna być podana całkowita cena biletu, z wliczonymi podatkami i obowiązkowymi dodatkami, tak aby można było porównać ceny lotów oferowane przez różnych przewoźników i dokonać świadomego wyboru.

50 Rezerwowanie lotów przez internet – przejrzystość cen
Oprócz całkowitej ceny biletu wyraźnie podane muszą być co najmniej: taryfa lotnicza, podatki, opłaty lotniskowe, dodatki lub dopłaty (np. za bezpieczeństwo lub paliwo).

51 Jak dochodzić swoich praw?
Skarga do przewoźnika Skarga do Komisji Ochrony Praw Pasażerów Urzędu Lotnictwa Cywilnego (do któregokolwiek państwa, właściwość- miejsce wylotu) Droga sądowa

52 Komisja Ochrony Praw Pasażerów
Ponad 4000 spraw w Komisji Ochrony Praw Pasażerów W 2012 r. wpłynęło ogółem 4021 spraw, o ponad 1826 więcej niż w roku 2011. Najczęściej pasażerowie skarżyli się na opóźnienia oraz odwołanie lotów. Pracownicy Komisji udzielali także wyjaśnień w sprawach związanych z przewozem lotniczym.

53 Komisja Ochrony Praw Pasażerów
w 2010 r. (1540 skarg) Komisja odnotowała ok. 161% przyrost liczby spraw, a w stosunku do liczby skarg, które wpłynęły do KOPP w 2011 r. (2195 skarg), Komisja odnotowała ok. 83% przyrost w stosunku do roku 2012.

54 Komisja Ochrony Praw Pasażerów
znaczny przyrost liczby skarg w 2012 r. spowodowany był także upadkiem spółek lotniczych OLT Express Regional oraz OLT Express Poland, które na przełomie lipca i sierpnia zeszłego roku odwołały wszystkie swoje loty i zawiesiły działalność lotniczą.

55 Prezes ULC może nałożyć na przewoźników kary pieniężne za naruszenie praw pasażerów np. za brak opieki, niewypłacanie odszkodowań, brak informacji o przysługujących prawach. Wysokość  kar to 200 do zł.

56

57 www.ulc.gov.pl Prawa pasażera Ważne komunikaty Złożenie skargi
Europejskie odpowiedniki KOPP Akty prawne Polskie organizacje konsumenckie Adresy przewoźników Przewodnik dla pasażerów niepełnosprawnych

58 Komisja Europejska wszczęła proces konsultacji społecznych dotyczących ewentualnych zmian rozporządzenia 261/2004. Do 11 marca 2012 r. zainteresowani mogli zgłaszać swoje uwagi za pośrednictwem strony internetowej, wypełniając online questionnaire

59 Propozycja Komisji zmiany rozporządzenia 261/2004
Proposal for a REGULATION OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL amending Regulation (EC) No 261/2004 establishing common rules on compensation and assistance to passengers in the event of denied boarding and of cancellation or long delay of flights and Regulation (EC) No 2027/97 on air carrier liability in respect of the carriage of passengers and their baggage by air

60 Wniosek Komisji Europejskiej
Bruksela, dnia COM(2013) 130 final 2013/0072 (COD)

61 Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniające rozporządzenie (WE) nr 261/2004 ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów oraz rozporządzenie (WE) nr 2027/97 w sprawie odpowiedzialności przewoźnika lotniczego w odniesieniu do przewozu drogą powietrzną pasażerów i ich bagażu

62 ZMIANY…

63 Definicja „odwołania”
- oznacza nie odbycie się lotu, który był uprzednio planowany i na który zostało zarezerwowane przynajmniej jedno miejsce. + „Lot, w którego ramach statek powietrzny wystartował, lecz z jakiegokolwiek powodu był następnie zmuszony do lądowania w porcie lotniczym innym niż docelowy port lotniczy bądź do powrotu do portu lotniczego wyjścia, uważa się za lot odwołany.”;

64 Definicja „nadzwyczajne okoliczności”
oznaczają okoliczności, które, ze względu na swój charakter lub źródło, nie wpisują się w ramy normalnego wykonywania działalności danego przewoźnika lotniczego i nie pozwalają mu na skuteczne nad nimi panowanie. Do celów niniejszego rozporządzenia, nadzwyczajne okoliczności obejmują okoliczności wyszczególnione w załączniku;

65 Definicja „nadzwyczajne okoliczności”
Załącznik 1 „Załącznik: niewyczerpujący wykaz okoliczności uważanych za nadzwyczajne do celów niniejszego rozporządzenia

66 Definicja „nadzwyczajne okoliczności”
(i) klęski żywiołowe uniemożliwiające bezpieczne wykonanie lotu; (ii) problemy techniczne niestanowiące części normalnego działania statku powietrznego, takie jak wykrycie w trakcie danego lotu usterki uniemożliwiającej jego normalną kontynuację lub ukryta usterka konstrukcyjna ujawniona przez producenta lub właściwy organ, mająca wpływ na bezpieczeństwo lotu;

67 Definicja „nadzwyczajne okoliczności”
(iii) zagrożenia, akty sabotażu lub terroryzmu uniemożliwiające bezpieczne wykonanie lotu; (iv) ryzyko zdrowotne stwarzające zagrożenie dla życia lub nagłe przypadki wymagające pomocy medycznej i wymuszające przerwanie lub zmianę trasy danego lotu;

68 Definicja „nadzwyczajne okoliczności”
(v) ograniczenia dotyczące zarządzania ruchem lotniczym bądź zamknięcie przestrzeni powietrznej lub portu lotniczego; (vi) warunki meteorologiczne zagrażające bezpieczeństwu lotu; oraz (vii) spory zbiorowe w przedsiębiorstwie obsługującego przewoźnika lotniczego lub ważnych usługodawców, takich jak porty lotnicze i instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej.

69 NIE „nadzwyczajne okoliczności”
(i) problemy techniczne stanowiące część normalnego działania statku powietrznego, takie jak problem zidentyfikowany podczas rutynowego przeglądu lub kontroli statku powietrznego przed lotem bądź też powstający w wyniku nieprawidłowego przeprowadzenia takiego przeglądu lub kontroli przed lotem; oraz (ii) niedostępność załogi lotniczej lub personelu pokładowego (chyba że jest spowodowana sporem zbiorowym).

70 „lot łączony” oznacza lot, który na podstawie jednej umowy przewozu ma umożliwić pasażerowi przybycie do punktu przesiadkowego w celu odbycia kolejnego lotu albo, jeśli tak wynika z kontekstu, taki inny lot odbywający się z punktu przesiadkowego;

71 Odszkodowanie za opóźnienie
jeśli pasażer dotrze do miejsca docelowego a) przed upływem pięciu godzin od planowego czasu przylotu w przypadku wszystkich podróży wewnątrzunijnych oraz podróży do i z państw trzecich na trasie długości poniżej 3500 km; b) przed upływem dziewięciu godzin od planowego czasu przylotu w przypadku podróży do i z państw trzecich na trasie długości 3500–6000 km; c) przed upływem dwunastu godzin od planowego czasu przylotu w przypadku podróży do i z państw trzecich na trasie długości powyżej 6000 km.

72 Utrata lotu łączonego W przypadku gdy pasażer utraci możliwość skorzystania z lotu łączonego wskutek opóźnienia lub zmiany rozkładu w odniesieniu do poprzedniego lotu, unijny przewoźnik lotniczy obsługujący kolejny lot łączony zapewnia pasażerowi pomoc i zmianę planu podróży.

73 Utrata lotu łączonego W przypadku gdy pasażer utraci możliwość skorzystania z lotu łączonego w wyniku opóźnienia wcześniejszego lotu łączonego, pasażerowi przysługuje prawo do odszkodowania ze strony unijnego przewoźnika lotniczego obsługującego taki wcześniejszy lot

74 Transport/Zakwaterowanie
„c) transport pomiędzy portem lotniczym a miejscem zakwaterowania (hotelem, miejscem zamieszkania pasażera lub innym)”;

75 Zakwaterowanie Jeśli obsługujący przewoźnik lotniczy jest w stanie wykazać, że odwołanie lotu, jego opóźnienie lub zmiana rozkładu jest skutkiem zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności oraz że odwołaniu lotu, jego opóźnieniu lub zmianie rozkładu nie można było zapobiec nawet w przypadku zastosowania wszystkich rozsądnych środków, może on ograniczyć całkowity koszt zakwaterowania zapewnionego zgodnie z ust. 1 lit. b) do 100 EUR na noc i na pasażera oraz do nie więcej niż trzech nocy.

76 Zakwaterowanie Obowiązek zapewnienia zakwaterowania nie ma zastosowania, jeśli długość trasy danego lotu wynosi nie więcej niż 250 km oraz zgodnie z rozkładem ma on być obsłużony przez statek powietrzny o liczbie miejsc nieprzekraczającej 80, z wyjątkiem sytuacji, gdy lot jest lotem łączonym. Jeśli obsługujący przewoźnik lotniczy zdecyduje się na zastosowanie tego odstępstwa, udziela on pasażerom informacji o dostępnym zakwaterowaniu.

77 Roszczenia i skargi pasażerów
Jeśli pasażer zamierza przedłożyć przewoźnikowi lotniczemu skargę w odniesieniu do praw przysługujących pasażerowi na mocy niniejszego rozporządzenia, przedkłada ją w ciągu trzech miesięcy od terminu, w którym odbył się lot, lub w którym planowo miał się odbyć.

78 Roszczenia i skargi pasażerów
W ciągu siedmiu dni od otrzymania skargi przewoźnik lotniczy przekazuje pasażerowi potwierdzenie otrzymania skargi. W ciągu dwóch miesięcy od otrzymania skargi przewoźnik lotniczy udziela pasażerowi wyczerpującej odpowiedzi.

79 Dziękuję za uwagę!