Powtórzenie wiadomości o budowie i znaczeniu wyrazów

Prezentacja na temat: "Powtórzenie wiadomości o budowie i znaczeniu wyrazów"— Zapis prezentacji:

1 Powtórzenie wiadomości o budowie i znaczeniu wyrazów
Lekcja dla I klasy gimnazjum

2 Drogi Uczniu Celem lekcji jest przypomnienie podstawowych wiadomości oraz utrwalenia umiejętności, w które wyposażyła Cię szkoła podstawowa. Dlatego: Czytaj uważnie polecenia. W karcie pracy, którą masz przed sobą, rozwiązuj kolejne zadania. Dopiero wtedy przechodź do następnego slajdu.

3 Wiadomości I Są wyrazy, Porozumiewamy się za pomocą wypowiedzeń.
Każde wypowiedzenie składa się z wyrazów. Wyrazy mają znaczenie. Są wyrazy, a. których znaczenie nie ma żadnego związku ani z ich brzmieniem, ani ich budową. b. których znaczenie rozumiemy dzięki ich budowie.

4 a. Wyraz niepodzielne słowotwórczo b. Wyrazy podzielne słowotwórczo.
PRZYKŁADY: PRZYKŁADY: droga – wydzielony pas ziemi łączący miejscowości lub punkty terenu, przystosowany do komunikacji dróżka, drzewko, domowy, stołowy,, białawy, młodszy, drzewo – każda roślina wieloletnia dużych rozmiarów o wyraźnie wykształconym pniu. liczydło, przeczytać, dom, stół, biały, młody, liczyć, czytać,

5 Zadanie nr 1 Które z wyrazów są podzielne, które niepodzielne słowotwórczo? koń, jasny, koszykarz, kosz, piesek, konny, pies, koszyk, jaśnieć, koński, psiak Zadanie nr 2 Zdefiniuj poniższe wyrazy niepochodne, czyli niepodzielne słowotwórczo. Swoje propozycje zaprezentuj wszystkim uczniom. Klasa, szkoła, zeszyt, pióro, lekcja, rok, dzień

6 SPRAWDŹ Zadanie nr 1 Zadanie nr 2 Wyrazy podzielne słowotwórczo:
piesek, koszykarz, psiak, konny, koszyk , jaśnieć, koński, Zadanie nr 2 Na przykład: Dzień – 1. Okres od wchodu do zachodu słońca. 2. Doba. Klasa – 1. Sala szkolna, w której odbywa się nauka. 2. Jeden z oddziałów, na jakie dzieli się szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła ponadpodstawowa,. Możliwe inne definicje, sprawdź w słowniku.języka polskiego.

7 Wyraz podzielny słowotwórczo jest zawsze wyrazem pochodnym.
Wiadomości II Wyraz podzielny słowotwórczo jest zawsze wyrazem pochodnym. Wyraz pochodny może być równocześnie wyrazem podstawowym dla innego wyrazu. PRZYKŁADY Wyrazy pochodne dzień – dziennik dziennik – dziennikarz dziennikarz – dziennikarka Wyrazy podstawowe

8 Zadanie nr 3 Zadanie nr 4 Uzupełnij tabelę według wzoru Wyraz pochodny
Znaczenie słowotwórcze Wyraz podstawowy piecyk mały piec piec aptekarz ten, kto pracuje w aptece apteka ktoś, kto jest mądry miesiąc, w którym kwitną lipy szlak komunikacyjny, po którym się chodzi miejsce, gdzie rośnie trawa ten, kto maluje Zadanie nr 4 Zanalizuj poniższe wyrazy pochodne, wzorując się na tabelce zadania nr 3. biegacz, góral, mleczny, ogrodowy, parowiec, studentka

9 SPRAWDŹ Zadanie nr 3 Wyraz pochodny Znaczenie słowotwórcze
Wyraz podstawowy mędrzec ktoś, kto jest mądry mądry lipiec miesiąc, w którym kwitną lipy lipa chodnik szlak komunikacyjny, po którym się chodzi chodzić trawnik miejsce, gdzie rośnie trawa trawa malarz ten, kto maluje malować

10 Zadanie nr 4 Wyraz pochodny Znaczenie słowotwórcze Wyraz podstawowy
biegać biegacz ten, kto biega góra góral człowiek, który mieszka w górach mleko mleczny dotyczący mleka, z mleka ogrodowy ogród odnoszący się do ogrodu parowiec para statek poruszający się dzięki parze rodzaj żeński od wyrazu „student” studentka student

11 Zadanie nr 5 Podane wyrazy zapisz parami: wyraz podstawowy – wyraz pochodny. lew, kwiat, wilk, żaglówka, pisarz, lwica, pisać, żagiel, wilczyca, kwietnik Zadanie nr 6 Do podanych wyrazów pochodnych dopisz wyrazy podstawowe. badacz, brodacz, ciekawski, kierowca, malec, sękaty, starzec, szkolny, wesołek,

12 SPRAWDŹ Zadanie nr 5 Zadanie nr 6 lew – lwica kwiat – kwietnik
badacz brodacz, ciekawski kierowca malec sękaty starzec szkolny wesołek badać broda ciekawy kierować mały sęk stary szkoła wesoły kwiat – kwietnik żagiel – żaglówka wilk – wilczyca pisać – pisarz

13 Mam nadzieję, że powtórka materiału była efektywna i ciekawa.
To już koniec Mam nadzieję, że powtórka materiału była efektywna i ciekawa.