GIS (Geographical Information System)

Prezentacja na temat: "GIS (Geographical Information System)"— Zapis prezentacji:

1 GIS (Geographical Information System)
powtórka materiału  z zajęć znaki kartograficzne powierzchniowe liniowe punktowe napisy na mapach (nieskończone) npdst Wprowadzenie do kartografii i topografii rozdział 5 str. 182 i dalej Krzysztof Iwaszko, dr

2 GIS Znaki kartograficzne
POWTÓRKA zajęcia 1- rodzaje obiektów: powierzchniowe / liniowe / punktowe zajęcia 2 - mapy rodzaje: rastrowe - fotografie sat. i lot. / skany map topo. cyfrowe (numeryczna) - dane wektor, skalowanie interaktywne - interakcja bierna / czynna portale mapowe - integracja danych j.w. zajęcia 3 - informacje - podział na: (liczba informacji) dane jakościowe (rozróżnianie) dane porządkowe (porządkowanie) dane ilościowe (obliczenia - relacje) zajęcia 3 - zmienne graficzne - cechy (rzadko osobno) kształt / orientacja ziarnistość / jasność kolor / wielkość  różnicowanie informacji / danych WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

3 GIS Znaki kartograficzne
główny cel mapy - informacje o obiektach i zjawiskach związanych z powierzchnią Ziemi metoda - umowne znaki graficzne  znaki kartograficzne każdy znak: ma określoną formę graficzną (kształt, wielkość, kolor, itp.) zmienne graficzne - zależne od rodzaju danych jest (musi być) zdefiniowany w legendzie mapy WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

4 GIS Znaki kartograficzne
główne formy - odnoszą się do opisywanych obiektów forma znaków informuje o o właściwościach (atrybutach) obiektów, procesów czy zjawisk na mapie najważniejsze są jednak informacje (dane) przestrzenne podział zjawisk z uwagi na rozmieszczenie: ciągłe  zjawiska występujące na całym obszarze np. temperatura, ciśnienie, rzeźba powierzchni Ziemi; wyspowe  (częściowo ciągły) - na „kawałkach” powierzchni np. lasy, jeziora, parki narodowe; liniowe  obiekty których szerokości nie można przedstawić w danej skali mapy (symbole) oraz linie w sensie geometrycznym np. granice, działy wodne; dyskretne  zbiory pojedynczych obiektów o określonym położeniu, które w danej skali mapy nie mogą być przedstawione (rozpatrywane) jako powierzchnie (symbole) ZNAKI: powierz. liniowe punkt. WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

5 GIS Znaki kartograficzne - cz. 1 - powierzchniowe
Znaki powierzchniowe - odnoszą się (ilustrują) zjawiska występujące w sposób ciągły (cała powierzchnia np. temperatura) lub wyspowy (części powierzchni np. lasy) ale można też tą metodą przedstawiać: wyliczone wskaźniki charakteryzujące obiekty liniowe czy dyskretne ale odnoszące się do danego obszaru np. gęstość dróg, zaludnienia i inne statystyczne czy gosp. zasięgi występowania zjawisk przyrodniczych czy społecznych np. zasięg wilka, języka itp. granice administracyjne, polityczne, naturalne (zlewnie) linie łączące punkty o tych samych wartościach danego zjawiska - izolinie np. izotermy, izobaty, izobary... próby nadania mapie 3-go wymiaru - cieniowanie, szrafa itp. WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

6 GIS Znaki kartograficzne - cz. 1 - powierzchniowe
Znaki powierzchniowe cd. forma graficzna - różnicowanie najczęściej  kolor, jasność (skala!) czasem deseń wydzielanie obszarów - granica + opis etykieta (np województwa) często wszystkie możliwe elementy (j.w.) (mapy geologiczne) znaki powierzchniowe stosujemy tylko wtedy gdy wielkość elementów umożliwia ich prawidłową interpretację muszą być widoczne kontury przy doborze formy graficznej należy pamiętać o zachowaniu funkcji informacyjnej samego obiektu powierzchniowego forma graficzna nie może być „ważniejsza” od położenia, kształtu, rozciągłości, powierzchni czy kierunku (dla obiektów wydłużonych) np. w przypadku Świat  Europa muszą być widoczne: położenie, kształt itp poszczególnych kontynentów WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

7 dane jakościowe GIS Znaki kartograficzne - powierzchniowe
dane jakościowe - rozróżnianie dane jakościowe WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

8 GIS Znaki kartograficzne - cz. 2 - liniowe
Znaki liniowe - odnoszą się (ilustrują) obiekty (liniowe) których szerokości nie da się przedstawić (w danej skali mapy) w czytelny sposób (skala 1:100 tys, droga symb. 10 m  0,8 „czyli”  80 m) lub przedstaw. dane jakościowe  rozróżnianie norm / elektr lub przedstaw. dane porządkowe  klasa drogi, torów, kanału lub przedstawiają dane ilościowe  natężenie ruchu, przepływ metoda jest stosowana też do: umownych / administracyjnych podziałów jak: granice administracyjne, działy wodne, poziomice zasięgi danych zjawisk -np. występowania przymrozków konturów - np. budynków, jezior, połączeń lub związków - migracje ludności, kierunków występowania zjawisk - wiatry, tsunami zmienne graficzne znaków liniowych - ich walor optyczny: linowe  szerok./grub., kolor / jasność, ciągłość, kształt elem. dla ob. powierzchniowych tylko - położ., dług., kształt, kier dane jakościowe - (rozróżnianie) dane porządkowe - (porządkowanie) dane ilościowe - (obliczenia - relacje) WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

9 GIS Znaki kartograficzne - liniowe
dane porządkowe - porządkowanie klasy WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

10 GIS Znaki kartograficzne - liniowe - tu zasięgi
dane porządkowe - porządkowanie klasy zasięgi - klasy WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

11 GIS Znaki kartograficzne - cz. 3 - punktowe
Znaki punktowe teoretycznie - punkty w sensie geometrycznym (pkt. geod) w praktyce - obiekty, których z uwagi na skalę, nie da się czytelnie pokazać w formie znaku powierz. lub konturu na mapach topo. - pomniki, kominy, wieże, stacje itd. na mapach ogólnogeogr. - np wsie i miasta do konstrukcji wykorzystuje się  zmienne graficzne dane jakościowe (rozróżnianie) - kształt, orientacja, kolor dane porządkowe (porządkowanie) - wielkość, skala barw dane ilościowe (relacje) - wszystkie zmienne WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

12 GIS Znaki kartograficzne - cz. 3 - punktowe
identyfikacja położenia znaku punktowego proste figury - środek symbole z podstawą - jej środek znaki złożone - środek dolnej figury ale też jako graficzny opis miejscowości - symbole obok nazwy dane jakościowe - (rozróżnianie) dane porządkowe - (porządkowanie) dane ilościowe - (obliczenia - relacje) WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

13 GIS Napisy na mapach - etykiety
uzupełniająca lub główna funkcja przekazywania informacji  zależnie od charakteru opracowania (mapy)  mapa polityczna / mapa konturowa zjawiska zasadnicze rodzaje napisów: nazwy własne obiektów (nazwy geograficzne) identyfikacja znaków / symboli (nazwy własne) napisy objaśniające - uzupełniające  dotyczące cech jakościowych obiektów, które nie są przedstawiane w formie znaków umownych, często skróty (jez., Al., plac, zatoka) liczbowe charakterystyki obiektów - najczęściej rzędne  wysokości i głębokości, ale i liczebności, daty wydarzeń,  ale też informacje techniczne - współrzędne, siatka geogr. TOPOMASTYKA - dyscyplina zajmująca się badaniem nazw umieszczanych na mapach  kartografia i geografia ale i historia, etnografia, językoznawstwo, nauki społeczne... WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

14 GIS Napisy na mapach - etykiety
Napisy na mapach - cd. kategorie nazw geograficznych nazwy oficjalne  urzędowe - endonimy (PL - egzonimy) zatwierdzone na danym obszarze - czasem polityczne w PL w Dz. U.  Min. Spraw Wew. i Adm.  Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych  samorządy lokalne - ulice, place, dzielnice itp. nazwy nieoficjalne - lokalne - małe obiekty fizjograficzne potoczne nazwy małych osad, przysiółków, kolonii później często oficjalne - po wzroście znaczenia - ludności Nazwy geograficzne  ważny element komunikowania się relacje wewnętrzne i zagraniczne - kontakty pryw, i oficjal. stosunki dyplomatyczne, transport, łączność, wojsko WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

15 GIS Napisy na mapach - etykiety
Napisy na mapach - cd. EGZONIMY - nazwy tradycyjne (spolszczone) różne od nazw oficjalnych najczęściej w stosunku do zagranicznych obiektów (W-w) także zagraniczne nazwy przyswojone (Praga) wymagające transkrypcji (wymowa) i / lub transliteracji (ßë) stosowane w dydaktyce + materiały historyczne zastosowanie też w materiałach narodowych - atlasy samochodowe, przewodniki itp. EGZONIMY angielskie - powszechnie używane w komunikacji lotniczej, morskiej + strony WWW coraz popularniejsze - zaczynają wypierać nazwy lokalne Praga - Praha WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr

16 GIS Portale mapowe END: WSAP 2011/20012 Krzysztof Iwaszko, dr