Prezentację wykonała: Natalia Matusiak kl. IIA

Prezentacja na temat: "Prezentację wykonała: Natalia Matusiak kl. IIA"— Zapis prezentacji:

1 Prezentację wykonała: Natalia Matusiak kl. IIA
„Wskaż nowe środki wyrazu wykorzystywane w powieści okresu międzywojennego” Prezentację wykonała: Natalia Matusiak kl. IIA

2 Rodzaje powieści w okresie międzywojennym
W okresie dwudziestolecia międzywojennego tworzono wiele gatunków literackich. Pewną modyfikację przeszła powieść. Wyodrębniono kilka jej odmian, między innymi: Powieść psychologiczna „Granica” Powieść awangardowa „Ferdydurke” Powieść realistyczna „Noce i dnie”

3 Rodzaje powieści w okresie międzywojennym
Powieść środowiskowa „Dziewczęta z Nowolipek” Powieść społeczna „Uciekła mi przepióreczka” Powieść polityczna „Przedwiośnie” Powieść paraboliczna „Proces” Powieść historyczna „Krzyżowcy”

4 Powieść psychologiczna
POWIEŚĆ PSYCHOLOGICZNA - dwudziestolecie międzywojenne to rozkwit współczesnej prozy psychologicznej, co wynika zapewne z zaproponowanego przez Freuda postrzegania człowieka. Mamy do czynienia z nasiloną literacko-psychologiczną analizą człowieka, jego zachowań. Ma to oczywiście wpływ na samą formę powieści, która często staje się czymś na kształt monologu wewnętrznego, albo jakichś notatek, przemyśleń czy refleksji.

5 „Granica” jako powieść psychologiczna
Jako powieść psychologiczna „Granica” skupiała się przede wszystkim na przedstawieniu życia wewnętrznego postaci, koncentrując uwagę czytelnika na przeżyciach i wyobrażeniach bohaterów. Fabuła dzieła została zredukowana do kilku zdarzeń z życia bohaterów, które umożliwiają przedstawienie postaci, ich poczynań i sposobu myślenia. Autorka ukazała rozbieżność stanowisk i różnorodność punktów widzenia na te same wydarzenia i problemy przez różnych ludzi.

6 „Granica” jako powieść psychologiczna
Dzieło wyróżniało się konstrukcją czasu i przestrzeni, które zostały podporządkowane głównym założeniom powieści. Opisy przestrzeni stanowią funkcję zastępczą charakterystyki osób i ich społecznej przynależności. Ukazanie kamienicy Kolichowskiej i jej mieszkańców było odzwierciedleniem systemu społecznego ówczesnej Polski. Tytuł powieści nie jest jednoznaczny i może być rozpatrywany w różnych aspektach: moralnych, obyczajowych, społecznych i filozoficznych.

7 „Granica jako powieść psychologiczna”
Nałkowska dokonała wielopłaszczyznowej analizy zachowań bohaterów. Nakreśliła mechanizm działań, uczuć i odruchów jednostki uwikłanej w procesy społeczne. Narrator jest osobą fikcyjną, nie należącą do świata przedstawionego. Ma neutralny stosunek do opisywanych zdarzeń.

8 Powieść polityczna Powieść polityczna to typ powieści, której podstawowym wyznacznikiem jest poruszana przez nią problematyka, dotycząca najczęściej mechanizmów walki o władzę. Gatunek ten jest inspirowany aktualną sytuacją polityczną, rozgrywkami różnych opcji i stronnictw, a także istniejącymi napięciami politycznymi. Okresem prawdziwego rozkwitu tego gatunku była pierwsza połowa dwudziestolecia w Polsce, kiedy zastanawiano się nad przyszłym kształtem państwa, a w kraju dochodziło na tle politycznym do gwałtownych starć, a nawet zamachów (np. zabójstwo prezydenta Narutowicza). 

9 „Przedwiośnie jako powieść polityczna”
Dotyczy aktualnej dla czasu napisania tematyki politycznej (odzyskanie przez Polskę niepodległości, nadawanie kształtu państwu) Jego akcja osadzona jest w czasie przełomowego momentu historycznego (odzyskanie przez Polskę niepodległości) Ma za zadanie pokazanie i wytłumaczenie zachodzących przemian politycznych (ukazanie programu ewolucyjnego i rewolucyjnego) Opowiada się za jedną z opisanych opcji politycznych, usiłując przekonać do niego czytelnika (poparcie programu ewolucyjnego, pokazanie okropieństwa i bezsensu rewolucji).

10 „Przedwiośnie jako powieść polityczna”
Ukazanie różnych ideologii politycznych (3 drogi dla Polski: rewolucja społeczna, rewolucja przemysłowa oraz program reform Gajowca) Opowiada się za jedną z opisanych opcji politycznych, usiłując przekonać do niego czytelnika (poparcie programu ewolucyjnego, pokazanie okropieństwa i bezsensu rewolucji)

11 Powieść awangardowa Powieść awangardowa powstała w wieku XX, kiedy to artyści zaczęli zrywać z tradycjami literackimi. Gatunek ten był sposobem na opisanie współczesnego świata, pełnego chaosu i sprzeczności.  Najbardziej charakterystyczną cechą powieści awangardowej jest brak spójności, która dotyczy zarówno formy, jak i treści. Choć z pozoru dzieło wydaje się być nierozerwalną całością, to okazuje się, iż liczne dygresje i bark ciągu przyczynowo-skutkowego wprowadzają do utworu spore zamieszanie. Uważa się jednak, iż jest to zaleta powieści awangardowej, jej nietypowość i brak schematyzmu czyni dzieło zaskakującym i interesującym.

12 „Ferdydurke jako powieść awangardowa”
wypowiedź narratora rozbita na trzy role będące ze sobą w sprzeczności: Sam autor w „Przedmowie do Filidora” i „Przedmowie do Filiberta” Trzecioosobowy narrator relacjonujący dzieje bohaterów w rozdziałach „Filidor dzieckiem podszyty” i „Filibert dzieckiem podszyty” Pierwszoosobowa narracja bohatera Józia Kowalskiego w przeważającej części powieści Bohaterowie przedstawieni w konwencji behawiorystycznej, tj. tylko w reakcjach zewnętrznych przez dialog, relacje o gestach, cytaty o zachowaniu się bohatera

13 „Ferdydurke jako powieść awangardowa”
pojawiają się epizody, które burzą ciąg przyczynowo skutkowy, zbijają czytelnika z tropu logiczności (konwencja snu) zaskakujące wydarzenia (porwanie Józia przez Pimkę do szkoły, pojedynek na miny) brak możliwości streszczenia rozdziałów o Filidorze i Filibercie styl pełen innowacji stylistycznych (łydka, gęba, pupa, „zgwałcić kogoś przez uszy”, „dzieckiem podszyty”)

14 „Ferdydurke jako powieść awangardowa”
z jednej strony kompozycja jest luźna, otwarta, tworzy ją wprowadzenie dwóch artykułów o Filidorze i Filibercie, z drugiej natomiast matematycznie przemyślana, wszystko się ze sobą wiąże; jest przejrzysta, składa się z trzech wyraźnych części (Józio w szkole, Józio u Młodziaków i Józio w Bolimowie)

15 „Proces jako powieść-parabola”
Franz Kafka stworzył nowatorski rodzaj powieści, zrywając z powszechnymi w jego czasach koncepcjami tego gatunku literackiego. Wykreowany w Procesie świat to świat absurdu, przypominający bardziej senny koszmar niż rzeczywistość znaną czytelnikom.

16 „Proces jako powieść-parabola”
 Czas nie został ściśle sprecyzowany, co podkreśla uniwersalną wymowę dzieła.  Bohaterowie powieści nie są scharakteryzowani. Pojawiają się i znikają, a czytelnik zyskuje o nich jedynie fragmentaryczną wiedzę. Powieść napisana jest językiem prostym, pozbawionym plastycznych opisów. Kafka mistrzowsko połączył rzeczowy, precyzyjny styl pisarski z dziwacznymi, odrealnionymi wydarzeniami, tworząc świat złożony z odrażających miejsc i ludzi.

17 „Proces jako powieść-parabola”
Proces utrzymany jest w poetyce surrealizmu (sprzeciw wobec nowoczesnej cywilizacji technicznej, zinstytucjonalizowanych form życia społecznego, etyki i obyczajowości). Realne z założenia obrazy, zestawione ze sobą, tworzyły tzw. „rzeczywistość nadrealną”.

18 KONIEC