Odpowiedzialność organów administracji publicznej

Prezentacja na temat: "Odpowiedzialność organów administracji publicznej"— Zapis prezentacji:

1 Odpowiedzialność organów administracji publicznej
Nauka administracji Odpowiedzialność organów administracji publicznej

2 Odpowiedzialność władzy publicznej
Co oznacza pojęcie odpowiedzialności organów administracji publicznej? Jak ta odpowiedzialność może się przejawiać? Czy odpowiedzialność organów władzy publicznej stanowi cechę państwa policyjnego czy państwa prawnego?

3 Odpowiedzialność władzy publicznej
Podstawę odpowiedzialności władz publicznych stanowi zasada demokratycznego państwa prawa, w ramach której organy zobligowane są do funkcjonowania zgodnie z zasadami pewności i bezpieczeństwa prawnego oraz ochrony zaufania do państwa i prawa;

4 Odpowiedzialność władzy publicznej
1. obowiązek moralny lub prawny odpowiadania za swoje lub czyjeś czyny; 2. «przyjęcie na siebie obowiązku zadbania o kogoś lub o coś» Możliwość uruchamiania ocen i środków prawnych wobec określonego podmiotu, którego zachowanie nie odpowiada wymogom sformułowanym prawnie Możliwość uruchamiania ocen i środków prawnych wobec określonego podmiotu, który zachował się w sposób nieodpowiadający oczekiwanym kryteriom społecznym, kulturowym, ekonomicznym i innym

5 Odpowiedzialność władzy publicznej
Legalne Nielegalne

6 Odpowiedzialność władzy publicznej za działania legalne
Działanie organu doprowadzające do straty ma specjalną postać prawną , ocenianą według prawa publicznego W wyniku wydania/niewydania aktu normatywnego dającego podstawę wywołującą stratę zmiany sytuacji prawnej z mocy samego prawa albo za szkody powstałe wskutek wdania lub niewydania niewadliwego aktu administracyjnego

7 Odpowiedzialność władzy publicznej
Art Konstytucji RP Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. 2. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem Art Każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. 2. Ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw Art W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski (..)3. Zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres, w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w czasie poszczególnych stanów nadzwyczajnych, określa ustawa.

8 Odpowiedzialność władzy publicznej za działania legalne
Wywłaszczenie nieruchomości przejęcie zabytku na własność państwa Zniszczenie, uszkodzenie lub zużycie lub utrata mienia w ramach świadczeń nakazanych dla zwalczania klęsk żywiołowych Utrata lub uszkodzenie oraz szkody wynikłe z używania przedmiotów świadczeń rzeczowych nałożonych na rzecz obrony Szkoda poniesiona z powodu wydania lub wykonania niewadliwych decyzji administracyjnych na podstawie prawa wodnego

9 Odpowiedzialność władzy publicznej za działania legalne
Za jakie działania nielegalne działania administracja ponosi odpowiedzialność?

10 Odpowiedzialność władzy publicznej za działania legalne
Rodzaj odpowiedzialności Opis polityczna Przewidziana w Konstytucji wobec naczelnych organów administracji; powoduje odwołanie ze stanowiska majątkowa Na podstawie kodeksu cywilnego – zasada sprawstwa, winy, słuszności itp. Na podstawie art. 77 Konstytucji za niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie organów władzy publicznej urzędnicza W aktach prawnych regulujących zatrudnienie w administracji publicznej Karna /za wykroczenie Uregulowana w kodeksie karnym, karnym skarbowym za przestępstwa m.in. Łapownictwo czynne/bierne lub w kodeksie wykroczeń gdy czyn stanowi wykroczenie służbowa Porządkowa i dyscyplinarna oparta na zróżnicowanych podstawach prawnych konstytucyjna Za naruszenie Konstytucji, przed Trybunałem Stanu, podlegają jej najwyższe organy państwowe m.in. Prezydent, Prezes RM, członkowie Rady Ministrów, Prezes NIK itp

11 Odpowiedzialność władzy publicznej
Po stwierdzeniu nieważności decyzji burmistrza gminy X, strona chce uzyskać odszkodowanie za wydanie tej decyzji. Czy stwierdzenie nieważności decyzji powinno spowodować automatyczne przyznanie jej odszkodowania?

12 Odpowiedzialność władzy publicznej
Art.417.§1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. §2.Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa. Art.4171.§1. Jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie aktu normatywnego, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności tego aktu z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą .§2.Jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą. §3.Jeżeli szkoda została wyrządzona przez niewydanie orzeczenia lub decyzji, gdy obowiązek ich wydania przewiduje przepis prawa, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem niewydania orzeczenia lub decyzji, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.§4.Jeżeli szkoda została wyrządzona przez niewydanie aktu normatywnego, którego obowiązek wydania przewiduje przepis prawa, niezgodność z prawem niewydania tego aktu stwierdza sąd rozpoznający sprawę o naprawienie szkody. Art.4172.Jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie, poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie położenie materialne, wskazują, że wymagają tego względy słuszności

13 Źródła Literatura: A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski, Nauka administracji, Kolonia Limited 2013. M. Kulesza, D. Sześciło, Polityka administracyjna i zarządzanie publiczne, Warszawa 2013. D. Sześciło (red.), Administracja i zarządzanie publiczne. Nauka o współczesnej administracji, Warszawa 2014, Z. Cieślak (red.), Nauka administracji, Warszawa 2017. Link do zdjęcia: