Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
1
Policja gospodarcza
2
Policja gospodarcza w znaczeniu przedmiotowym - całokształt działań podejmowanych przez organy państwa, celem których jest dążenie do ochrony bezpieczeństwa oraz porządku, ładu i spokoju publicznego, w różnych sferach aktywności społecznej. Celem tej działalności będzie więc ochrona pewnych stanów (bezpieczeństwo, porządek, ład i spokój publiczny), także określonych dóbr (życie, zdrowie i mienie, dobrostan środowiska). System zakazów i nakazów wynikających zarówno z przepisów zawierających ograniczenia policyjne, jak i indywidualnych aktów administracyjnych, ograniczać będą wolności przysługujące jednostce, przede wszystkim zaś wolność działalności gospodarczej.
3
Policja gospodarcza przepisy prawa gospodarczego publicznego ustalają treść zachowań swoich adresatów na dwa sposoby: bezpośredni - konsekwencje prawne wynikają wprost z normy powszechnie obowiązującej (generalnej i abstrakcyjnej) z momentem wystąpienia konkretnego zdarzenia prawnego w niej określonego. uprawnienia i obowiązki mają jednakową treść dla wszystkich podmiotów znajdujących się w analogicznej sytuacji prawnej i faktycznej. norma ustala uprawnienia i obowiązki adresata wprost, a zadaniem organów administracji jest przede wszystkim kontrolowanie zachowań podmiotów niepodporządkowanych im organizacyjnie. pośredni - elementy sytuacji prawnej jednostki (przedsiębiorcy) są wynikiem jednostronnego stosowania norm przez kompetentny organ. działanie prawne organu administracji publicznej, którego istotą jest konkretyzacja i indywidualizacja normy powszechnie obowiązującej za pomocą specjalnej czynności prawnej, konwencjonalnej (wydanie aktu), podjętej w danej sytuacji faktycznej przez przepowiedni organ administracji publicznej w odniesieniu do indywidualnie oznaczonego adresata.
4
Policja gospodarcza Jest to funkcja interwencjonizmu restrykcyjnego;
Polega na ingerencji organów władzy publicznej ze względu na konieczność ochrony dóbr publicznych zagrożonych podjęciem i wykonywaniem działalności gospodarczej Istotą jest ograniczenie prawa samostanowienia przedsiębiorców w realizacji przysługujących im praw podmiotowych.
5
Policja gospodarcza Zagrożenia, jakie mogą powstać dla stanów i dóbr chronionych przez policję są rozpoznane i pozostają w zasadzie niezmienne i trwałe od długiego czasu. Dobrom chronionym przez policję zagrażają stale i nieodmiennie: działania sił przyrody, świat roślin i zwierząt, działalność człowieka we wszystkich jej postaciach, w tym także działalność gospodarcza.
6
Policja gospodarcza U źródeł aktywności, jaką w związku ze wskazanymi zagrożeniami powinno podjąć państwo, a którą to aktywność określamy mianem policji, znajdują dwa rodzaje zjawisk: różnorodne, niezmiernie liczne niebezpieczeństwa, jakie znajdujemy w życiu codziennym powstające ze strony sił przyrody (zjawiska atmosferyczne), zwierząt i roślin, szkodliwych drobnoustrojów (choroby zakaźne), a także ze strony różnorodnej działalności ludzkiej, szczególnie gospodarczej, związanej z rozwojem naukowym i cywilizacyjnym jednostek. Zagrażają one życiu, zdrowiu, mieniu, gospodarce człowieka, życiu społecznemu, dobrom materialnym, i duchowym niezmiernie istotnym dla ludzkości. Stąd też jedynie państwo, czy inny związek publicznoprawny, jako organizacja rozporządzająca monopolistyczną siłą zbrojną, a tym samym możliwością korzystania z bezwzględnego, przemożnego przymusu, są w pierwszym rzędzie powołane do tego, aby chronić swych obywateli i inne podmioty przed tymi występującymi niekiedy także spontanicznie niebezpieczeństwami, podejmując w niezbędnym zakresie działania prewencyjne, a w razie ich realnego zaistnienia – zwalczać je i usuwać szkody stąd powstałe
7
Policja gospodarcza 2) tarcia i starcia oraz kolizje, jakie nieustannie wynikają pomiędzy interesem jednostki a interesem zbiorowości ludzkiej (społecznym, publicznym). Każdy człowiek dąży do zaspokojenia swoich potrzeb, wykorzystując w pełni przysługujące mu wolności osobiste i wolność dysponowania swoim majątkiem, w dość szerokich granicach, pozostawionych mu przez państwo. Jednostki w swym działaniu kierują się pobudkami mocno egoistycznymi, co powoduje, że niekoniecznie chcą się one liczyć, a niekiedy zupełnie tego nie czynią, z analogicznymi dążeniami innych jednostek, oraz co także niezmiernie istotne, z potrzebami wynikającymi ze współżycia jednostek w społeczeństwie. Nieodzowna konieczność ciągłego niedopuszczania do naruszenia bezpieczeństwa, porządku i ładu – do zakłócania spokoju publicznego, czy też podejmowania określonych działań w celu przywrócenia tych dóbr społecznych, w wypadku już dokonanego ich naruszenia.
8
Policja gospodarcza Jakim środkiem dysponuje policja, żeby chronić wspomniane dobra? Środkiem używanym do zabezpieczenia realizacji celów stawianych przed policją jest przymus, co wiąże się z ingerencją w sferę praw i wolności jednostki. Przymus, który określany jest w doktrynie jako zjawisko w życiu społecznym polegające na tworzeniu sytuacji przymusowych, tj. sytuacji określających złamanie woli przymuszonego do realizacji woli przymuszającego.
9
Policja gospodarcza Realizacja funkcji policyjnej w gospodarce polegać będzie przede wszystkim na ustalaniu wzorców zachowań odpowiadających określonym kryteriom. Wzorce te ustalane będą w powszechnie obowiązujących przepisach prawa (aktach normatywnych rangi ustawy i źródłach prawa miejscowego). Charakter nakazów i zakazów zawartych w normach bezpośrednio konstruujących sytuację prawną adresata: adresat, jak i uprawnienie i/lub obowiązek, powinny być wystarczająco wskazani w hipotezie i dyspozycji normy prawnej. zbędny staje się akt indywidualizujący i konkretyzujący sytuację prawną jej adresata.
10
Policja gospodarcza Zachowanie przedsiębiorców, zgodne z wskazaniami zawartymi w dyspozycjach norm policyjnych, powinno zapewnić osiąganie stanów istotnych z punktu widzenia policji, czyli bezpieczeństwa i porządku publicznego. Państwo, wyznaczając tego typu wzorce (standardy), musi zapewnić równocześnie skuteczny system kontroli przestrzegania owych wzorców (standardów) przez przedsiębiorców i inne podmioty aktywne w sferze gospodarczej.
11
Policja gospodarcza Policja gospodarcza, to funkcja, realizacja której ma bezsprzecznie na celu zagwarantowanie nienaruszalności dotychczasowego stanu porządku prawnego, mienia i niektórych poddanych ochronie administracyjnoprawnej dóbr osobistych człowieka, takich jak życie i zdrowie. Działalność o charakterze ochronnym (w tym znaczeniu – negatywnym), wykonywaną wszakże niemal zawsze z możliwością używania wskazanych w przepisach ustawy środków przymusu bezpośredniego. Konieczność ochrony takich wartości i dóbr, jak: życie, zdrowie, moralność publiczna, bezpieczeństwo państwa i obywateli, porządek publiczny, czy środowisko naturalne (wartości uznawane powszechnie za uniwersalne). Zakres ograniczeń policyjnych w istocie ulega ciągłej ewolucji (wzrost liczby ograniczeń). Wraz ze wzrostem ograniczeń, następuje wzrost organów wypełniających funkcje nadzoru nad przestrzeganiem tych ograniczeń, określanego mianem nadzoru policyjnego.
12
Policja gospodarcza Celem policji gospodarczej, jest ochrona bezpieczeństwa publicznego, tj. życia, zdrowia, mienia oraz moralności publicznej, przed zagrożeniami wynikającymi z prowadzenia działalności gospodarczej. Realizacja funkcji policyjnej w gospodarce (policji gospodarczej) polegać będzie na: 1) ustalaniu wzorców zachowań, zapobiegającym zagrożeniom dla życia, zdrowia, mienia i mienia jednostek (bezpieczeństwa publicznego), środowiska naturalnego oraz moralności publicznej, jakie powstają, czy powstawać mogą, w toku podejmowania i prowadzenia przez przedsiębiorców działalności gospodarczej, 2) podejmowaniu przez organy państwa i inne podmioty publicznoprawne władczych działań indywidualnych.
13
Policja gospodarcza Władcze działania indywidualne podejmowane przez wskazane organy mogą mieć na celu: uchylenie obowiązującego zakazu lub nadanie podmiotowi nowych uprawnień chodzi o część koncesji oraz znaczną część zezwoleń i licencji, przy przyznawaniu których zasadniczą, a niekiedy podstawową, rolę odgrywają kryteria policyjne, ustalenie określonych wzorców zachowań np. Główny Inspektor Sanitarny może czasowo ograniczyć lub zawiesić obrót wodami pochodzącymi z państw członkowskich Unii Europejskiej, ustalenie czynności niezgodnych z prawem, lub dodatkowymi warunkami ustalonymi w decyzjach zezwalających np. w przypadku nieprzestrzegania przez eksploatującego przepisów o dozorze technicznym, organ właściwej jednostki dozoru technicznego wydaje decyzję o wstrzymaniu eksploatacji urządzenia, uchylenie udzielonych decyzji zezwalających, ich skutkiem jest konieczność zaprzestania działalności gospodarczej np. organ koncesyjny cofa koncesję albo zmienia jej zakres, w przypadku gdy przedsiębiorca: rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa; lub w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją, egzekucję praw, w dużej mierze zastosowanie swe znajdą tu przepisy ustawy z r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
14
Policja gospodarcza W większości regulacji ustawowych zawarte jest co najmniej jedno ograniczenie natury policyjnej. Dla przykładu wskażmy tu kilka aktów prawnych tej rangi, które w swej treści zawierają ograniczenia policyjne związane z wykonywaniem działalności gospodarczej. 1) ustawy z r. – Prawo atomowe; 2) ustawy z r. o broni i amunicji; 3) ustawy z r. o ochronie przeciwpożarowej; 4) ustawy z r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt; 5) ustawy z r. o ochronie osób i mienia; 6) ustawy z r. o dozorze technicznym; 7) ustawy z r. o odpadach; 8) ustawy z r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
15
Policja gospodarcza Jest to ingerencja pośrednia, bowiem nie ingeruje ściśle, bezpośrednio w sam proces gospodarowania. Orientuje proces gospodarowania jedynie pośrednio. Np. konieczność wyposażenia przedsiębiorstwa w odpowiednie filtry ograniczające emisję spalin (dla ochrony środowiska).
16
Policja gospodarcza Policja gospodarcza od strony podmiotowej - system organów publicznych wykonujących funkcje policyjne w sferze gospodarki. Utworzony został system organów administracji publicznej, który permanentnie ulega poszerzeniu o nowe formacje. Organy, których działalność wymaga współcześnie coraz większej fachowości, specjalizacji a niekiedy także rozwiązywania problemów wymagających współdziałania, kilku różnorodnych „formacji policyjnych”.
17
Policja gospodarcza Organy administracji publicznej realizujące zadania z zakresu policji w znaczeniu podmiotowym posiadają niekiedy specyficzne nazwy. Określane są mianem służb, inspekcji, dozorów, nadzorów lub straży. Wśród nich wyróżnić możemy organy administracji i podległy im aparat, pełniące funkcje policji i zorganizowane na wzór wojskowy, określane jako tzw. służby mundurowe np. Policja Państwowa, Straż Graniczna, Straż Leśna, Inspekcja Transportu Drogowego, Straż Ochrony Kolei czy straże miejskie oraz organy administracji rządowej, „niemundurowe”, „cywilne”, przeważnie określane mianem różnego rodzaju inspekcji, dozorów czy nadzorów np. Państwowa Inspekcja Sanitarna, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych, Inspekcja Transportu Drogowego, Dozór Techniczny czy Nadzór Budowlany
18
Celem jest wyegzekwowanie poszczególnych przepisów
Policja gospodarcza Celem jest wyegzekwowanie poszczególnych przepisów POLICJA SANITARNA POLICJA PRZECIWPOŻAROWA POLICJA HANDLOWA POLICJA OCHRONY ŚRODOWISKA POLICJA WETERYNARYJNA POLICJA PRZEMYSŁOWA - DOZÓR TECHNICZNY
19
Policja gospodarcza Bezpieczeństwo publiczne oznacza taki stan, w którym ogółowi obywateli nieoznaczonym indywidualnie, jak również innym podmiotom, w tym państwu i instytucjom publicznym, nie zagraża żadne niebezpieczeństwo (zagrożenie określonych dóbr) oraz nie zagraża zakłócenie normalnego przebiegu życia społecznego i toku funkcjonowania instytucji i urządzeń publicznych. Pojęcie „bezpieczeństwa publicznego” obejmuje więc ogół warunków i instytucji chroniących takie dobra, jak: „życie”, „zdrowie”, „mienie” „moralność publiczna”, „dobre obyczaje” oraz „środowisko”.
20
Policja gospodarcza Organy państwa, realizując funkcję policyjną, chronią wspomniane stany i dobra przez podejmowanie przewidzianych przepisami prawa działań prawnych i faktycznych, dążących do usunięcia tego wszystkiego, co może lub mogłoby mu zagrażać. Rzeczą organów policyjnych jest zarówno: usunięcie już istniejącego zagrożenia, jak też podejmowanie działań mających na celu niedopuszczenie do jego powstania. Ingerencja w już prowadzoną działalność gospodarczą, ze względu na domniemany przez te organy fakt naruszenia obowiązujących ograniczeń. Niekiedy już samo podjęcie określonych działań przez przedsiębiorców lub uruchomienie działalności określonych instalacji, maszyn czy urządzeń, wymaga uprzedniej zgody organów policyjnych (decyzja administracyjna).
21
Policja gospodarcza Środki stosowane przez organy policyjne:
kary pieniężne cofnięcie przyznanych uprawnień utrata określonych korzyści
22
Policja gospodarcza Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawuje nadzór nad warunkami: higieny pracy w zakładach pracy; higieny środowiska; higieny radiacyjnej; higieny procesów nauczania i wychowania; higieny wypoczynku i rekreacji; zdrowotnymi żywności, żywienia, przedmiotów użytku; higieniczno-sanitarnymi. w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych.
23
Policja gospodarcza Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Kielcach z dnia 8 maja 2014 r. II SA/Ke 255/14 Państwowa Inspekcja Sanitarna jest nie tylko uprawniona, ale wręcz zobowiązana do ochrony życia i zdrowia obywateli i może stosować środki przewidziane prawem, niejednokrotnie bardzo uciążliwe dla adresatów takich decyzji. Takie działanie organów prawie zawsze będzie wiązać się z wkroczeniem w autonomię i w sferę wolności jednostki, w tym także swobody prowadzenia działalności gospodarczej.
24
Policja gospodarcza Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 15 lipca 2005 r. IV SA/Wa 222/05 Art. 2 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej wskazuje, że wykonywanie zadań określonych w pkt 1 polega na sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej. Używając określenia w art. 3 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej "w szczególności" ustawodawca wskazał, że wymienione czynności z zakresu zapobiegawczego nadzoru nie stanowią zamkniętego katalogu spraw. Nie oznacza to jednak, że przepis ten może być interpretowany w sposób dowolny.
25
Policja gospodarcza W razie stwierdzenia naruszeń państwowy inspektor sanitarny nakazuje: Unieruchomienie zakładu pracy lub jego części; Zamknięcie obiektu użyteczności publicznej; Wyłączenie z eksploatacji środka transportu; Wycofanie z obrotu środka spożywczego, przedmiotu użytku, kosmetyku, itp.
26
Policja przemysłowa – dozór techniczny
Policja gospodarcza Policja przemysłowa – dozór techniczny Dozorem technicznym są określone ustawą działania zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych. Dozorowi technicznemu podlegają urządzenia techniczne w toku ich: - projektowania, - wytwarzania, w tym wytwarzania materiałów i elementów, - naprawy i modernizacji, - obrotu - eksploatacji.
27
Policja gospodarcza urządzeniach techniczne - urządzenia, które mogą stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska wskutek: a) rozprężenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego, b) wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu, c) rozprzestrzeniania się materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu.
28
Policja gospodarcza Uprawnienia kontrolne i nadzorcze
Urządzenia techniczne objęte dozorem technicznym, z mogą być eksploatowane tylko na podstawie decyzji zezwalającej na ich eksploatację, wydanej przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. W przypadku nieprzestrzegania przez eksploatującego przepisów o dozorze technicznym organ właściwej jednostki dozoru technicznego wydaje decyzję o wstrzymaniu eksploatacji urządzenia, stosuje się odpowiednio w razie stwierdzenia zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska.
29
Policja gospodarcza Inspektor jest uprawniony do:
1) wstępu za okazaniem upoważnienia i legitymacji służbowej, o których mowa w art. 24 ust. 1, bez potrzeby uzyskiwania przepustki, do pomieszczeń i obiektów, w których znajdują się urządzenia techniczne; 2) swobodnego poruszania się w tych pomieszczeniach i obiektach, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej; 3) dostępu do urządzeń technicznych; 4) żądania od przedsiębiorcy udzielania niezbędnych informacji i przedstawienia koniecznych dokumentów oraz wyników badań; 5) przeprowadzania w wyznaczonych terminach badań, prób i pomiarów oraz innych czynności potrzebnych do ustalenia stanu urządzenia technicznego, prawidłowości jego eksploatacji, naprawy lub modernizacji, a także prawidłowości wykonania określonych materiałów i elementów stosowanych do wytwarzania, naprawy lub modernizacji urządzenia technicznego; 6) wydawania zaleceń technicznych.
30
Policja gospodarcza Policja handlowa – inspekcja handlowa
wyspecjalizowany organ kontroli powołany do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa. Inspekcja współdziała z powiatowym (miejskim) rzecznikiem konsumentów, organami administracji rządowej i samorządowej, organami kontroli oraz organizacjami pozarządowymi reprezentującymi interesy konsumentów.
31
Materialne i osobiste obciążenia jednostek i przedsiębiorców obowiązkami policyjnymi – ciężary policyjne Obciążenia osobiste związane są z koniecznością realizacji świadczeń osobistych, jak: poddanie się legitymowaniu w celu ustalenia tożsamości, kontroli osobistej, a także przeglądaniu zawartości bagaży, kontroli granicznej, kontroli bagażu i środków transportu. Pracownicy zatrudnieni na określonych w przepisach prawa stanowiskach w zakładach produkujących lub wprowadzających do obrotu środki spożywcze, podlegają wstępnym oraz okresowym obowiązkowym badaniom lekarskim. Obciążenia materialne (rzeczowe) związane są z koniecznością ponoszenia określonych kosztów prowadzonej działalności, które wynikają z obowiązku działania zapewniającego utrzymanie warunków bezpieczeństwa i porządku publicznego. Do obciążeń materialnych zaliczyć należy konieczność przeprowadzania odpłatnych okresowych badań technicznych pojazdów (właściciel pojazdu samochodowego, ciągnika rolniczego, motoroweru lub przyczepy jest obowiązany przedstawiać go do badania technicznego).
32
Właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, celem zapewnienia ich ochrony przeciwpożarowej, jest obowiązany, m.in. do: 1) wyposażenia budynku, obiektu budowlanego lub terenu w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice, 2) zapewnienia konserwacji oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie, 3) przygotowania budynku, obiektu budowlanego lub terenu do prowadzenia akcji ratowniczej, 4) ustalenia sposobów postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. Podobnie obszary, obiekty i urządzenia ważne dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych ważnych interesów państwa podlegają obowiązkowej ochronie przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne.
33
Pojęcie wolności gospodarczej
34
Wolność gospodarcza w Konstytucji RP
Art. 20 Konstytucji Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 31 Konstytucji 1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej. 2. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje. zasada ustrojowa podmiotowe prawo jednostki
35
Wolność gospodarcza Wolność nie ma charakteru absolutnego
korzystanie z wolności przez innych O zakresie wolności gospodarczej decyduje w każdym przypadku system prawny danego państwa określając granice, w jakich przedsiębiorcy i obywatele mogą z tej wolności korzystać, ustanawiając prawne gwarancje wolności gospodarczej (droga sądowa). Nie nakazana, nie zakazana – uzależniona od woli danego podmiotu
36
ograniczenia wolności gospodarczej
37
Ograniczenia wolności gospodarczej
Art. 22 Konstytucji Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Formalne: tylko ustawa Materialne: tylko ze względu na ważny interes publiczny Art. 31 ust. 3 Konstytucji Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. Art. 30 Konstytucji Korzystanie z wolności gospodarczej nie może naruszać przyrodzonej, niezbywalnej godności człowieka – art. 30 Konstytucji
38
ograniczenia przedmiotowe
39
Reglamentacja REGLAMENTACJA
Ograniczenie swobody podejmowania działalności gospodarczej Podstawą działań reglamentacyjnych: jest przekazanie części zadań podmiotom niepaństwowym które musi przybrać odpowiednią formę prawną, w której władze publiczne dają przyzwolenie na podjęcie i wykonywanie danej działalności gospodarczej. Akt zgody jest równoznaczny z wydaniem pozwolenia administracyjnego na rzecz konkretnego podmiotu, zapewniając mu tym samym ochronę prawną. Uzyskanie zgody - podmiot ubiegający się o prawo prowadzenia określonej działalności gospodarczej daje gwarancję odpowiedniego jej wykonywania ze względu na spełnianie warunków określonych przepisami prawa
40
Reglamentacja Reglamentacja występuje gdy:
dany rodzaj działalności może powodować zagrożenie dla istotnych wartości (życie, zdrowie, bezpieczeństwo obywateli, stan środowiska naturalnego, stabilność finansowa) Jaka to może być działalność? Np. produkcja leków, produkcja środków chemicznych, działalność bankowa, ubezpieczeniowa dany rodzaj działalności znajduje się w obszarze wyłącznych uprawnień państwa, ewentualnie ma z nim ścisły związek Np. działalność związana ze stosowaniem przymusu – usługi ochroniarskie, produkcja sprzętu wojskowego.
41
Ograniczenia przedmiotowe
Jakie znamy ograniczenia przedmiotowe? Monopol państwa Koncesje Zezwolenia Działalność regulowana
42
MONOPOL
43
Monopol Monopol - wyłączne prawo do produkcji lub handlu w jakiejś dziedzinie, przysługujące jednej osobie, grupie osób albo państwu, a także przedsiębiorstwo mające takie prawo Monopol państwowy - ustanowiona na rzecz państwa zastrzeżona prawem wyłączność art. 37 TfUE Państwa Członkowskie dostosowują monopole państwowe o charakterze handlowym w taki sposób, aby wykluczona była wszelka dyskryminacja między obywatelami Państw Członkowskich w stosunku do warunków zaopatrzenia i zbytu. Postanowienia niniejszego artykułu stosują się do każdego podmiotu, za pośrednictwem którego Państwo Członkowskie z mocy prawa lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, kontroluje, kieruje lub wpływa w stopniu odczuwalnym na przywóz lub wywóz w stosunkach między Państwami Członkowskimi. Postanowienia te stosują się także do monopoli delegowanych przez państwo innym podmiotom. W jaki sposób ustanawia się monopol? art. 216 ust. 3 Konstytucji – Ustanowienie monopolu następuje w drodze ustawy.
44
Monopol - przykłady Ustawa o grach hazardowych (Dz.U Nr 201, poz. 1540, t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 471) Art. 5 ust. 1. Prowadzenie działalności w zakresie gier liczbowych, loterii pieniężnych, gry telebingo oraz gier na automatach poza kasynem gry jest objęte monopolem państwa. 1b. Urządzanie gier hazardowych przez sieć Internet, z wyjątkiem zakładów wzajemnych i loterii promocyjnych, jest objęte monopolem państwa. 1c. Monopol państwa w zakresie gier na automatach poza kasynem gry jest wykonywany w salonach gier na automatach.
45
Monopol – przykłady c.d. 2. Wykonywanie monopolu państwa należy do Prezesa Rady Ministrów, który tworzy w tym celu jednoosobowe spółki Skarbu Państwa. Na zasadach określonych w ustawie z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz.U. poz. 2259) Prezes Rady Ministrów może wskazać spółki, wobec których uprawnienia Skarbu Państwa, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym wykonują inne niż Prezes Rady Ministrów organy administracji rządowej. 3. Do prowadzenia działalności, o której mowa w ust. 1, nie mają zastosowania przepisy o ochronie konkurencji i konsumentów w zakresie ochrony konkurencji.
46
Monopol – przykłady c.d. Ustawa o sporcie (Dz.U Nr 127, poz. 857, t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1463) Art. 13 ust. 1 Polski związek sportowy ma wyłączne prawo do: 1)organizowania i prowadzenia współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski oraz o Puchar Polski w danym sporcie; 2) ustanawiania i realizacji reguł sportowych, organizacyjnych i dyscyplinarnych we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez związek, z wyjątkiem reguł dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie; 3) powołania kadry narodowej oraz przygotowania jej do igrzysk olimpijskich, igrzysk paraolimpijskich, igrzysk głuchych, mistrzostw świata lub mistrzostw Europy; 4) reprezentowania tego sportu w międzynarodowych organizacjach sportowych.
47
Monopol – przykłady c.d. Ustawa o Narodowym Banku Polskim (Dz.U Nr 140, poz. 938, t.j. Dz.U. z r. poz. 1373) Art. 4 NBP przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo pocztowe (Dz.U. z 2012 r. poz. 1529, t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1481) Art. 24 ust. 1. Operatorowi wyznaczonemu przysługuje wyłączne prawo emisji i, z zastrzeżeniem art. 25 ust. 5, wycofywania z obiegu: 1) znaczków pocztowych; 2) kartek pocztowych w postaci pojedynczych kart wykonanych ze sztywnego papieru z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej opatrzonym napisem zawierającym wyrazy: „Polska” albo „Rzeczpospolita Polska” 3) kopert z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej opatrzonym napisem zawierającym wyrazy: „Polska” albo „Rzeczpospolita Polska”
48
NOWELIZACJA
49
Prawo przedsiębiorców. Druk nr 2051
Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej. Druk nr 2055 Projekt ma w swoim założeniu zastąpić obecnie obowiązującą ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (u.s.d.g.) Dz. U. z 2016 r. poz. 1829, z późn. zm. Uchylenie ustawy o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 186)
50
Konstytucja Biznesu: Prawo przedsiębiorców ustawa o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców; ustawa o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy; ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; ustawa – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej
51
Prawo przedsiębiorców w sensie systematyzacyjnym składa się z siedmiu następujących rozdziałów:
Rozdział 1 – Przepisy ogólne (art. 1–16); Rozdział 2 – Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej (art. 17–26); Rozdział 3 – Załatwianie spraw z zakresu działalności gospodarczej (art. 27–36); Rozdział 4 – Reglamentacja działalności gospodarczej (art. 37–44); Rozdział 5 – Ograniczenia kontroli wykonywania działalności gospodarczej (art. 45– 65); Rozdział 6 – Zasady opracowania projektów aktów normatywnych z zakresu prawa gospodarczego (art. 66–71); Rozdział 7 – Przepis końcowy (art. 72).
52
W przepisach rozdziału 4 ustawy - „Reglamentacja działalności gospodarczej” uregulowano formy prawne dopuszczania przedsiębiorców do wykonywania działalności gospodarczej w określonych (szczególnych) dziedzinach działalności gospodarczej Ustawa – Prawo przedsiębiorców w bardzo czytelny sposób odróżnia od siebie poszczególne formy reglamentacji działalności gospodarczej oraz uwypukla występujące pomiędzy nimi jakościowe odrębności.
53
Różnice Ustawa – Prawo przedsiębiorców wprowadza trzy zasadnicze różnice pomiędzy koncesjami a zezwoleniami: charakter dziedzin działalności gospodarczej poddanych obu formom reglamentacji. Koncesje Zezwolenia dziedziny mające dla państwa szczególne (kwalifikowane) znaczenie – ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny – i w których ważne względy interesu publicznego przemawiają za tym, aby poddać je najmocniejszej formie reglamentacji (art. 37 ust. 1 ustawy) dziedziny działalności gospodarczej, które są dla państwa ważne, ale nie są tak strategiczne jak dziedziny objęte koncesjami i w których można wprowadzić łagodniejszą niż koncesja formę reglamentacji.
54
Różnice 2. charakter decyzji Koncesje Zezwolenia
decyzja administracyjna uznaniowa nie jest to równoznaczne z dowolnością decyzja administracyjna związana Wyrok WSA we Wrocławiu z dn , I SA/Wr 1962/15 – uznanie administracyjne nie jest uprawnieniem nieograniczonym - nie pozwala na dowolność w jego stosowaniu, lecz wymaga przedstawienia przez organ odpowiedniej argumentacji osadzonej w realiach danej sprawy obowiązek udzielania zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej po stwierdzeniu, że przedsiębiorca spełnia wymagane prawem warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie objętym obowiązkiem uzyskania zezwolenia (art. 42 ustawy Wyrok WSA w Bydgoszczy z dn r., II SA/Bd 700/16 - Decyzję opartą na uznaniu administracyjnym podejmuje się w oparciu o zasady słuszności, sprawiedliwości oraz logiki
55
Różnice 3. organ uprawniony do wydawania decyzji Koncesje Zezwolenia
minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji (art. 37 ust. 2 ustawy) mogą być udzielane przez różne organy lub jednostki, stosownie do treści przepisów ustaw odrębnych (art. 41 ust. 2 ustawy)
56
Nowelizacja Prawo przedsiębiorców nie zajmuje się szczegółowym regulowaniem pozostałych elementów ich reżimu prawnego. W zakresie pozostałych kwestii związanych z reżimem prawnym koncesji i zezwoleń takich jak: wskazanie konkretnych organów zezwalających oraz zakresu i warunków wykonywania działalności objętej koncesją lub zezwoleniem, w szczególności zasad i trybu udzielania, odmowy udzielenia, cofnięcia lub ograniczenia koncesji i zezwolenia ustawa – Prawo przedsiębiorców odsyła do przepisów ustaw odrębnych.
57
Koncesja
58
KONCESJA TERMIN USTAWOWY W USTAWIE NIEZDEFINIOWANY
59
Koncesja Koncesja jest formą reglamentacji działalności gospodarczej przez państwo. Wyraża zgodę władzy publicznej na podjęcie i wykonywanie działalności gospodarczej przez danego przedsiębiorcę. Obowiązujące przepisy prawne, które zawierają termin «koncesja», nie nadały mu swoistego znaczenia. Definicje doktrynalne Praktyka orzecznicza
60
Koncesja Zgodnie z orzecznictwem SN:
Koncesja jest publicznoprawnym uprawnieniem podmiotowym przyznanym decyzją właściwego organu administracji indywidualnie oznaczonemu podmiotowi, który spełnia ustawowo określone wymagania, zarówno podmiotowe, jak i przedmiotowe, wykonywania określonego rodzaju działalności gospodarczej. (Wyr. SN z r., sygn. III RN 34/98)
61
Koncesja – obowiązywanie u.s.d.g.
ŹRÓDŁA Ustawy szczegółowe Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 roku (Dz.U. z 2017 r. poz. 2168) Prawo energetyczne Prawo geologiczne i górnicze Ustawa o ochronie osób i mienia Ustawa o radiofonii i telewizji Prawo lotnicze Prawo o grach hazardowych Ustawa o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym Postępowanie w sprawie udzielenia koncesji Przesłanki udzielenia koncesji Przesłanki odmowy udzielenia koncesji Cofnięcie koncesji
62
Koncesja na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia realizowanych w formie bezpośredniej ochrony fizycznej
63
Koncesja na wykonywania działalności gospodarczej w zakresie obrotu wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym
64
Koncesja na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie obrotu materiałami wybuchowymi- bez prawa magazynowania; obrotu bronią i amunicją
66
Koncesja – obowiązywanie u.s.d.g.
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 roku (Dz.U. z 2017 r. poz. 2168) Art. 46 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej: Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: poszukiwania, rozpoznawania złóż węglowodorów oraz kopalin stałych objętych własnością górniczą, poszukiwania lub rozpoznawania kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla, wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów oraz podziemnego składowania dwutlenku węgla; wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
67
Koncesja – obowiązywanie u.s.d.g.
3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania lub przeładunku, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią; 3a) przesyłania dwutlenku węgla w celu jego podziemnego składowania; 4) ochrony osób i mienia; 5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, z wyłączeniem programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym, które nie są rozprowadzane naziemnie, satelitarnie lub w sieciach kablowych; 6) przewozów lotniczych; 7) prowadzenia kasyna gry Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw.
68
Koncesja – Prawo przedsiębiorców
ŹRÓDŁA Ustawy szczegółowe Ustawa - Prawo przedsiębiorców Prawo energetyczne Prawo geologiczne i górnicze Ustawa o ochronie osób i mienia Ustawa o radiofonii i telewizji Prawo lotnicze Prawo o grach hazardowych Ustawa o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym przesłanki odmowy udzielenia koncesji oraz czasowego wstrzymania jej udzielania kontrola działalności gospodarczej przez organ koncesyjny
69
Koncesja – obowiązywanie u.s.d.g.
Organ koncesyjny: termin ustawowy w ustawie zdefiniowany Art. 5 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej: organ koncesyjny - organ administracji publicznej upoważniony na podstawie ustawy do udzielania, odmowy udzielania, zmiany i cofania koncesji co do zasady, jest to minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji (art. 47 u.s.d.g.)
70
Koncesja - Prawo przedsiębiorców
ORGAN KONCESYJNY udziela odmawia udzielenia zmienia zawiesza cofa ogranicza jej zakres KONCESJA
71
Koncesja - Prawo przedsiębiorców
Art. 37. ustawy - Prawo przedsiębiorców 2. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana, zawieszenie i cofnięcie koncesji albo ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji następuje w drodze decyzji administracyjnej ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej. 3. Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu, w szczególności zasady oraz tryb udzielania, zmiany, zawieszenia, cofnięcia albo ograniczenia zakresu koncesji, określają odrębne przepisy.
72
Koncesja – Prawo przedsiębiorców
Przykłady Działalność geologiczna i górnicza, np. kopalnia węgla, wiercenie w poszukiwaniu gazu łupkowego – Minister Środowiska (ale: kopaliny pospolite – piasek, żwir, glina – starosta lub marszałek województwa), Przemysł zbrojeniowy, wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, amunicją – Minister Spraw Wewnętrznych Paliwa i energetyka, np. rurociąg naftowy, stacja paliw – Prezes URE Radio i telewizja – Przewodniczący KRRiT
73
Koncesja – obowiązywanie u.s.d.g.
Przed podjęciem decyzji w sprawie udzielenia koncesji lub jej zmiany organ koncesyjny może: wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia, w wyznaczonym terminie, brakującej dokumentacji poświadczającej, że spełnia on warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania określonej działalności gospodarczej, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia; dokonać sprawdzenia faktów podanych we wniosku o udzielenie koncesji w celu stwierdzenia: czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją oraz czy daje rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją
74
Koncesja – obowiązywanie u.s.d.g.
Ograniczona liczba koncesji W przypadku gdy organ koncesyjny przewiduje udzielenie ograniczonej liczby koncesji, fakt ten ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” Ogłoszenie zawiera: określenie przedmiotu i zakresu działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja, liczbę koncesji, szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja, o ile organ koncesyjny, w granicach przepisów odrębnych ustaw, przewiduje ich określenie, termin i miejsce składania wniosków o udzielenie koncesji, wymagane dokumenty i informacje dodatkowe, czas, na jaki może być udzielona koncesja. Przy ograniczonej liczbie koncesji - nie stosuje się promesy na koncesję
75
Przetarg na udzielenie koncesji – obowiązywanie u.s.d.g.
Art. 52 u.s.d.g. Jeżeli liczba przedsiębiorców, spełniających warunki do udzielenia koncesji i dających rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją, jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia, organ koncesyjny zarządza przetarg, którego przedmiotem jest udzielenie koncesji (ust.1)
76
Rękojmia prawidłowego wykonywania – obowiązywanie u.s.d.g.
Gwarancja wykonywania tej działalności w sposób należyty w przyszłości Charakterystyczne dla działalności koncesjonowanej jest prognozowanie stanu przyszłego na podstawie stanu aktualnego potwierdzającego spełnianie warunków wykonywania działalności gospodarczej. Cechy odpowiadające postawie etycznej i moralnej nie mogą stanowić przesłanki braku rękojmi w wykonywaniu działalności koncesjonowanej
77
Wyrok SA w Warszawie z dn. 6.06.07 r. (VI ACa 187/2007)
1. Stwierdzenie istnienia rękojmi lub jej braku ma w pewnym zakresie charakter uznaniowy. Jest kwestią oceny dokonywanej w oparciu o informacje na temat predyspozycji, cech i dotychczasowego zachowania się zainteresowanego, przy uwzględnieniu koncesjonowanej działalności gospodarczej. Odwołujący się prowadzi działalność gospodarczą od 10 lat. Nie budzi wątpliwości, że prowadząc ją dotychczas, dopuścił się naruszenia prawa wprowadzając do obrotu paliwo nieodpowiadające normom, co stwierdziła przeprowadzona w dniu 14 czerwca 2005 r. kontrola, ale uchybienie to miało charakter jednorazowy. 2. Odmowa wydania koncesji z powodu jednorazowego wprowadzenia do obrotu paliwa niespełniającego norm w sytuacji, gdy inni przedsiębiorcy posiadający koncesję, karani są za to samo karą grzywny, a nie cofnięciem koncesji jest oczywistym naruszeniem zasady równego traktowania podmiotów.
78
Ogłoszenie o przetargu, oferta – obowiązywanie u.s.d.g.
Ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” o konieczności przeprowadzenia przetargu wśród przedsiębiorców W ogłoszeniu organ koncesyjny określa również: 1) minimalną opłatę, za którą może być udzielona koncesja - nie niższą niż opłata skarbowa albo inna opłata o charakterze publicznoprawnym, przewidziana w odrębnych przepisach za udzielenie koncesji 2) miejsce i termin składania ofert 3) szczegółowe warunki, jakie powinna spełniać oferta 4) wysokość, formę i termin wniesienia wadium 5) termin rozstrzygnięcia przetargu
79
Ogłoszenie o przetargu, oferta – obowiązywanie u.s.d.g.
Oferta zawiera: 1) firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej; 2) deklarowaną wysokość opłaty za udzielenie koncesji. Oferty złożone nie podlegają wycofaniu.
80
Wybór oferty – obowiązywanie u.s.d.g.
Organ koncesyjny dokonuje wyboru ofert w liczbie zgodnej z liczbą koncesji, kierując się wysokością zadeklarowanych opłat za udzielenie koncesji. W przypadku gdy kilku przedsiębiorców zadeklarowało opłatę w takiej samej wysokości, organ koncesyjny wzywa tych przedsiębiorców do ponownego zadeklarowania wysokości opłaty i wybiera ofertę przedsiębiorcy, który zadeklarował wyższą opłatę. Organ koncesyjny przekazuje przedsiębiorcom, którzy złożyli oferty, pisemną informację o wyniku przetargu, niezwłocznie po jego rozstrzygnięciu, oraz: 1) zwraca wadium przedsiębiorcom, których oferty nie zostały wybrane 2) zalicza wadium na poczet opłaty przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane Organ koncesyjny udziela koncesji przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane.
81
Odmowa, ograniczenie zakresu koncesji – obowiązywanie u.s.d.g.
Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji: 1) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją określonych w ustawie lub warunków podanych do wiadomości przedsiębiorcom w trybie art. 48 ust. 2 lub art. 51 ust. 1; 2) ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli; 3) jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu, o którym mowa w art. 52, udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom; 3a) w przypadku gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji, jeżeli jest to w interesie publicznym; 4) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.
82
Cofnięcie koncesji – obowiązywanie u.s.d.g.
Organ koncesyjny cofa koncesję, w przypadku gdy: wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.
83
Wstrzymanie koncesji – obowiązywanie u.s.d.g.
zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli Organ koncesyjny ogłasza o tym w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”
84
Cofnięcie koncesji – obowiązywanie u.s.d.g.
Organ koncesyjny cofa koncesję albo zmienia jej zakres, w przypadku gdy przedsiębiorca: rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją
85
Cofnięcie koncesji – obowiązywanie u.s.d.g.
Organ koncesyjny może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres ze względu: na : zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli - także jeżeli wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji albo - w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy
86
Wniosek o ponowienie cofniętej koncesji – obowiązywanie u.s.d.g.
Przedsiębiorca, któremu cofnięto koncesję z przyczyn, o których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 1 i ust. 2, może wystąpić z wnioskiem o ponowne udzielenie koncesji w takim samym zakresie nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o cofnięciu koncesji
87
Promesa – obowiązywanie u.s.d.g.
Jest to przyrzeczenie wydania w przyszłości aktu administracyjnego pod postacią koncesji. Zalety - podmiot może podjąć szereg działań przygotowawczych, których celem jest umożliwienie podjęcia działalności bezpośrednio po uzyskaniu koncesji. Organ koncesyjny wydając promesę wskazuje w niej warunki, po spełnieniu których przedsiębiorca uzyska analizowany akt.
88
Promesa – obowiązywanie u.s.d.g.
Promesa - art. 60 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 1. Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, zwane dalej „promesą”. W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. 2. W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się przepisy dotyczące udzielenia koncesji, z wyłączeniem art 3. W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy. 4. W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej określonej w promesie, chyba że: 1) uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy; 2) wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w promesie; 3) wystąpiły okoliczności, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1 i 2.
89
Koncesja – Prawo przedsiębiorców
Wiele przepisów ogólnych zawartych dotąd w u.s.d.g. w zakresie dotyczącym koncesji zostanie przeniesionych do ustaw odrębnych i odpowiednio dostosowanych do zasad rządzących daną dziedziną reglamentowanej działalności gospodarczej. W szczególności do ustaw odrębnych przeniesiono przepisy dotyczące udzielania promesy odnośnie do koncesji.
90
Koncesja – Prawo przedsiębiorców
ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 2016 r. poz i oraz z 2017 r. poz. 60): Art. 17c. 1. Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, zwane dalej „promesą”. W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. 2. W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się przepisy dotyczące udzielenia koncesji. 3. W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy. Zasadniczo: w okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej określonej w promesie Art. 17d. Za udzielenie koncesji lub jej zmianę oraz za udzielenie promesy pobiera się opłatę skarbową.
91
Koncesja – Prawo przedsiębiorców
Art. 38. Organ koncesyjny zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie podmiotowej urzędu obsługującego organ, szczegółową informację o wszelkich warunkach uzyskania koncesji.
92
Koncesja – Prawo przedsiębiorców
Art. 39. 1. Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji albo ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji: 1) w przypadku niespełnienia warunków udzielenia koncesji; 2) ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli; 3) jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozprawy albo przetargu udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom; 4) w przypadku gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1857), jeżeli jest to w interesie publicznym; 5) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach. 2. Organ koncesyjny może czasowo wstrzymać udzielanie koncesji, ze względu na przyczyny, o których mowa w ust. 1 pkt 2, ogłaszając o tym w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
93
Koncesja – Prawo przedsiębiorców
Art. Organ koncesyjny jest uprawniony do kontroli działalności gospodarczej w zakresie: 1) zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją; 2) przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej; 3) obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli.
94
Koncesja – Prawo przedsiębiorców
2. Osoby upoważnione przez organ koncesyjny do dokonywania kontroli są uprawnione w szczególności do: 1) wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją, w dniach i w godzinach, w których ta działalność jest wykonywana lub powinna być wykonywana; 2) żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji oraz udostępnienia danych mających związek z przedmiotem kontroli. 3. W przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli uchybień organ koncesyjny może wezwać przedsiębiorcę do ich usunięcia w wyznaczonym terminie.
95
Małoletni Takie same zasady dotyczą prowadzenia przez osobę małoletnią działalności koncesjonowanej, mimo że w jej imieniu mogą działać przedstawiciele ustawowi. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 stycznia 1998 r. II SA 1238/97 małoletni nie może między innymi otrzymać koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej. Działalność gospodarczą w dziedzinach objętych koncesjonowaniem - jak słusznie zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 lutego r. II SA 1835/93 (ONSA 1996/1 poz. 36) - może zatem podjąć i prowadzić tylko ten imiennie określony podmiot, któremu właściwy organ państwowy udzielił koncesji.
96
Skoro koncesja rodzi uprawnienia do prowadzenia działalności gospodarczej tylko przez imiennie oznaczony podmiot, to decyzja taka może być wydana tylko osobie, która określone przedsięwzięcie rzeczywiście zamierza prowadzić. Niedopuszczalne jest natomiast wydanie koncesji podmiotowi, o którym z góry wiadomo, że nie będzie prowadził działalności, a otrzymana przez niego koncesja ma w istocie służyć innym osobom, które o taką koncesję same nie chcą lub nie mogą się ubiegać. Występowanie o koncesję w celu faktycznego prowadzenia działalności przez inne osoby (nawet członków rodziny) stanowi niezgodne z prawem korzystanie z własnych uprawnień oraz zmierza do obchodzenia przewidzianych w ustawie wymogów związanych z koncesjonowaniem określonych dziedzin działalności gospodarczej.
97
zezwolenie
98
Zezwolenie – obowiązywanie u.s.d.g.
Zezwolenie Katalog: art. 75 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Termin ustawowy w ustawie niezdefiniowany
99
Zezwolenie - obowiązywanie u.s.d.g.
Organy zezwalające, udzielające licencji i udzielające zgody oraz wszelkie warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniami, licencjami oraz zgodami, a także zasady i tryb wydawania decyzji w sprawie zezwoleń, licencji i zgód określają przepisy ustaw, o których mowa w art. 75 ust. 1-4 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. KONCESJA vs ZEZWOLENIE decyzje administracyjne, ale: zezwolenie: akt związany (brak luzu decyzyjnego) koncesja: charakter uznaniowy
100
Zezwolenie – Prawo przedsiębiorców
Art. 41. 1. Uzyskania zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w odrębnych przepisach. 2. Organy zezwalające oraz warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniem, w szczególności zasady oraz tryb udzielania, odmowy udzielenia, zmiany, zawieszenia, cofnięcia albo ograniczenia zakresu zezwolenia, określają odrębne przepisy, o ile niniejsza ustawa nie stanowi inaczej. Art. 42. Organ zezwalający udziela zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej po stwierdzeniu, że przedsiębiorca spełnia wymagane prawem warunki uzyskania zezwolenia.
101
Zezwolenie – przykład ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2016 r. poz oraz z r. poz i 1200) art. 106 ust. 1. Apteka szpitalna może być uruchomiona po uzyskaniu zezwolenia właściwego wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w art. 98 i zatrudnienia kierownika apteki spełniającego wymogi określone w art. 88 ust. 2. 2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, jest udzielane na wniosek kierownika podmiotu leczniczego wykonującego stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, w którym ma zostać uruchomiona apteka szpitalna. art. 107 ust. 1 Wojewódzki inspektor farmaceutyczny prowadzi rejestr zezwoleń na prowadzenie aptek ogólnodostępnych, punktów aptecznych oraz rejestr udzielonych zezwoleń na prowadzenie aptek szpitalnych, zakładowych i działów farmacji szpitalnej.
102
Zezwolenie – przykład Organami, które mogą wydać zezwolenie na sprzedaż alkoholu, są odpowiednio wójt, burmistrz lub prezydent miasta (dla sprzedaży detalicznej) oraz marszałek województwa lub minister właściwy do spraw gospodarki (dla sprzedaży hurtowej). Wysokość opłaty za zezwolenie na sprzedaż alkoholu zależy do rodzaju trunku. Sprzedaż alkoholu bez zezwolenia oznacza popełnienie przestępstwa, za które - zgodnie z Kodeksem karnym - grozi kara grzywny. Sąd może również orzec o przepadku napojów alkoholowych oraz o zakazie prowadzenia działalności gospodarcze.
103
Zezwolenie – przykład Art. 9 ustawy o wychowaniu w trzeźwości
1. Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18% alkoholu może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez ministra właściwego do spraw gospodarki. 2. Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 18% alkoholu może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez marszałka województwa. 3a. Zezwolenia, o których mowa w ust. 1 i 2, wydaje się na podstawie wniosku przedsiębiorcy.
106
Zezwolenia - przykłady
Uzyskanie zezwolenia jest wymagane m.in. w przypadku: hurtowej i detalicznej sprzedaży alkoholi, prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i wykonywanie pośrednictwa ubezpieczeniowego, prowadzenia loterii fantowych, gier losowych, gier na automatach i zakładów wzajemnych, działalności w zakresie usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych oraz prowadzenia działalności ochronnej przed bezdomnymi zwierzętami oraz prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt, produkcji i dystrybucji tablic rejestracyjnych do pojazdów samochodowych, wytwarzania i dopuszczenia do obrotu produktów leczniczych, prowadzenia aptek ogólnodostępnych, hurtowni farmaceutycznych.
107
działalność regulowana
108
Działalność regulowana – obowiązywanie u.s.d.g.
Art. 5 pkt 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Termin ustawowy w ustawie zdefiniowany działalność regulowana - działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych przepisami prawa Art. 64 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej – uzupełnienie definicji
109
Działalność regulowana – obowiązywanie u.s.d.g.
Art. 64 ust. 1 Ustawy: Jeżeli przepis odrębnej ustawy stanowi, że dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną w rozumieniu niniejszej ustawy, przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeżeli spełnia szczególne warunki określone przepisami tej odrębnej ustawy i po uzyskaniu wpisu w rejestrze działalności regulowanej, z zastrzeżeniem art. 75. Działalność wymagająca zezwolenia lub licencji
110
Działalność regulowana – obowiązywanie u.s.d.g.
Do podjęcia działalności regulowanej nie wystarcza spełnienie powszechnych wymogów określonych w art u.s.d.g. Przyjęcie domniemania, że dany rodzaj działalności gospodarczej jest działalnością regulowaną jest niedopuszczalne, o tym decyduje wyłącznie przepis ustawy odrębnej
111
Działalność regulowana – obowiązywanie u.s.d.g.
Warunki formalne = obowiązek dokonania zgłoszenia właściwemu organowi administracji zamiaru podjęcia działalności regulowanej i uzyskania wpisu w rejestrze tej działalności Warunki materialne = szczególne warunki wykonywania danej działalności, które zostały określone w przepisach odrębnych ustaw
112
Działalność regulowana – obowiązywanie u.s.d.g.
Wniosek o wpis do rejestru działalności regulowanej (art. 65) Organ prowadzący, na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą, rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu: na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Oświadczenie składa się do organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej. Przedsiębiorca podlegający wpisowi do ewidencji może złożyć wniosek wraz z oświadczeniem również w urzędzie gminy, wskazując organ prowadzący rejestr działalności regulowanej.
113
Działalność regulowana – obowiązywanie u.s.d.g.
Treść oświadczenia, sposób prowadzenia rejestru oraz dane podlegające wpisowi do rejestru określają przepisy ustaw regulujących daną działalność. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru
114
Działalność regulowana – obowiązywanie u.s.d.g.
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej jest obowiązany dokonać wpisu przedsiębiorcy do tego rejestru w terminie 7 dni od dnia wpływu do tego organu wniosku o wpis wraz z oświadczeniem o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania działalności gospodarczej, dla której rejestr jest prowadzony. Jeżeli organ prowadzący rejestr działalności regulowanej nie dokona wpisu w terminie, a od dnia wpływu wniosku do tego organu upłynęło 14 dni, przedsiębiorca może rozpocząć działalność. Nie dotyczy to przypadku, gdy organ wezwał przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wpis nie później niż przed upływem 7 dni od dnia jego otrzymania. W takiej sytuacji termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym, biegnie odpowiednio od dnia wpływu uzupełnienia wniosku o wpis.
115
Działalność regulowana – obowiązywanie u.s.d.g.
ODMOWA WPISU Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej DECYZJA wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności regulowanej z przyczyn, o których mowa w art. 71 ust. 1, w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku
116
Decyzja zakazująca działalności regulowanej (Art. 71 u.s.d.g.)
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej DECYZJA przedsiębiorca złożył oświadczenie niezgodne ze stanem faktycznym przedsiębiorca nie usunął naruszeń warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej w wyznaczonym przez organ terminie stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej przez przedsiębiorcę
117
Działalność regulowana – Prawo przedsiębiorców
Art. Jeżeli odrębne przepisy stanowią, że dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną, przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeśli spełnia warunki określone tymi przepisami i po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru działalności regulowanej. 2. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę do organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Przedsiębiorca podlegający wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może złożyć wniosek wraz z oświadczeniem również w urzędzie gminy, wskazując organ prowadzący rejestr działalności regulowanej.
118
Działalność regulowana – Prawo przedsiębiorców
3. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej, w drodze decyzji, odmawia wpisu przedsiębiorcy do rejestru: 1) jeżeli wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem; 2) jeżeli przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności regulowanej w wyniku wydania przez organ prowadzący rejestr decyzji o zakazie wykonywania przez przedsiębiorcę działalności objętej wpisem w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku; 3) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.
119
Działalność regulowana – Prawo przedsiębiorców
4. Rejestry działalności regulowanej są jawne. Dane z rejestrów dotyczące firmy przedsiębiorcy oraz jego numeru identyfikacji podatkowej (NIP) są udostępniane w sieci teleinformatycznej. Organ może udostępnić w sieci teleinformatycznej także inne dane, z uwzględnieniem przepisów o ochronie danych osobowych. 5. Dla przedsiębiorcy wpisanego do rejestru prowadzi się akta rejestrowe, obejmujące w szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu oraz decyzje dotyczące wykreślenia wpisu. 6. Przedsiębiorca jest obowiązany przechowywać wszystkie dokumenty niezbędne do wykazania spełniania warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej. 7. Spełnianie przez przedsiębiorcę warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej podlega kontroli, w szczególności przez organ prowadzący rejestr tej działalności. 8. Odrębne przepisy określają w szczególności warunki wykonywania działalności regulowanej oraz tryb uzyskiwania wpisu do rejestru działalności regulowanej i wykreślenia z tego rejestru.
120
Działalność regulowana – Prawo przedsiębiorców
Do ustaw odrębnych przeniesiono przepisy w szczególności dotyczące: możliwości rozpoczęcia działalności regulowanej przy braku odpowiedzi ze strony organu rejestrowego na wniosek o wpis do rejestru działalności regulowanej, przesłanek wydania decyzji o zakazie wykonywania przez przedsiębiorcę działalności regulowanej, a także braku możliwości uzyskania wpisu do rejestru działalności regulowanej przez przedsiębiorcę działającego bez takiego wpisu przez okres 3 lat od ujawnienia tego faktu.
121
Przykłady usługi detektywistyczne
prowadzenie przedsiębiorstwa składowego organizowanie wyścigów konnych prowadzenie ośrodka szkolenia kierowców, pracowni psychologicznej dla instruktorów, egzaminatorów i kierowców, organizowanie kursów dokształcających dla kierowców przewożących towary niebezpieczne wytwarzanie i magazynowanie biokomponentów prowadzenie indywidualnej praktyki pielęgniarek, położnych, indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych albo grupowej praktyki pielęgniarek, położnych, a także kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych prowadzenie stacji kontroli pojazdów działalność kantorowa (Prezes NBP) praktyka lekarska (Okręgowa Rada Lekarska)
122
Prawo przedsiębiorców
Koncesja, zezwolenie albo wpis do rejestru działalności regulowanej uprawniają do wykonywania działalności gospodarczej na terenie całego kraju i przez czas nieokreślony chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
Podobne prezentacje
© 2024 SlidePlayer.pl Inc.
All rights reserved.