Środki do prania i mycia

Środki do prania i mycia

Środki piorące są to substancje powierzchniowo czynne, które zmniejszają napięcie powierzchniowe, np. mydło, proszki do prania, płyny do mycia naczyń itp.

Rodzaje środków piorących Środki piorące ze względu na użyte surowce i stopień ich przetworzenia dzieli się na trzy grupy: Naturalne środki piorące pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Mydła otrzymywane przez zmydlanie naturalnych tłuszczów roślinnych i zwierzęcych. Syntetyczne środki piorące (detergenty) otrzymywane w wyniku syntezy chemicznej z różnych surowców.

Środki piorące ze względu na ich przeznaczenie i zastosowanie można podzielić na: środki do prania bielizny (wyrobów z włókien roślinnych), a więc mydła i inne związki o zasadowym odczynie, środki do prania delikatnych tkanin, wykazujące dobre właściwości piorące w niższych temperaturach (ok °C); środki do prania wyrobów wełnianych, o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym; środki samopiorące, np. enzymatyczne.

Mydła Mydła- są solami sodowymi lub potasowymi wyższych kwasów tłuszczowych głównie kwasów palmitynowego, stearynowego i oleinowego. Odczyn wodnych roztworów mydeł jest zasadowy, ponieważ w roztworach wodnych mydła jako sole słabych kwasów i mocnych zasad są zhydrolizowane na kwas i zasadę.

Otrzymywanie mydła Mydła otrzymuje się dwiema metodami: - przez działanie alkaliów na kwasy tłuszczowe; - przez zmydlanie tłuszczów za pomocą wodorotlenków i węglanów sodu i potasu. Kwasy tłuszczowe to kwasy organiczne zbudowane z łańcuchów węglowodorowych oraz tzw. grupy karboksylowej -COOH, znajdującej się na końcu łańcucha. Tłuszcze są estrami kwasów tłuszczowych i gliceryny.

Właściwy proces wytwarzania mydeł można podzielić na dwa etapy: warzenie lub gotowanie mydła, którego celem jest zmydlenie surowców tłuszczowych i wytworzenie masy mydlanej; konfekcjonowanie, które prowadzi do nadania mydłu postaci i właściwości, jakich wymaga konsument.

W pierwszym etapie tłuszcz z niewielką ilością ługu sodowego (wodny stężony roztwór NaOH) wraz z wodą ogrzewa się do momentu sklejenia się masy. Następnie stopniowo dodaje się pozostałą ilość tłuszczu i dalszą część ługu, stale mieszając. W urządzeniach periodycznych proces ten trwa ok. 2-5 godzin i nazywa się zmydlaniem właściwym. Następnie prowadzi się proces domydlania, polegający na dodaniu wody przy ciągłym mieszaniu do momentu, aż masa mydlana zacznie ciągnąć się jak nić.

W celu oddzielenia mydła od reszty składników prowadzi się wysalanie masy mydlanej. Polega ono na stopniowym dodawaniu do masy mydlanej solanki (stężonego roztworu soli kuchennej) lub soli stałej, ciągle mieszając zawartość. Z roztworu wytraca się mydło, które wypływa ku górze. Po pewnym czasie następuje rozdzielenie na warstwą mydlaną i ług spodni, zawierający glicerynę. Ług spodni usuwa się, a czynność wysalania powtarza wielokrotnie. Uzyskanym produktem jest tzw. wysół.

Równolegle w drugim urządzeniu przeprowadza się zmydlanie surowców kwasowych, wchodzących w skład mydła, takich jak kalafonia lub kwasy tłuszczowe. Po wysoleniu otrzymuje się wysół pomocniczy, który miesza się z wysołem podstawowym. Mieszanina wysołu podstawowego i pomocniczego jest poddawana szlifowaniu. Polega ono na wolnym dolewaniu wody, przy energicznym mieszaniu zawartości parą wodną, oraz dodaniu niewielkiej ilości ługu sodowego. Kilkakrotnie powtarzana czynność wysalania i szlifowania ma na celu usunięcie z mydła gliceryny i innych zanieczyszczeń, szczególnie barwnych.

Po ostatnim, końcowym rozwarstwieniu uzyskuje się wysół i tzw. klej. Wysół spuszcza się, chłodzi i suszy. W zależności od zastosowanych procesów chłodzenia i suszenia oraz mechanicznej obróbki można uzyskiwać mydło bezpośrednio w kawałkach lub w postaci wiórków, które mogą być ucierane i zgniatane w sztaby mydlane lub formowane w kostki. Uzyskane w ten sposób mydło nazywa się mydłem rdzeniowym, które może stanowić gotowy produkt lub być poddawane konfekcjonowaniu.

Mydła gospodarcze Są to twarde mydła sodowe, niezawierające żadnych środków wypełniających. Produkuje się je w kawałkach o masie nominalnej g, w kształcie prostopadłościanu. Mydła te powinny mieć konsystencję twardą, lecz nie kruchą, bez pęknięć. Naturalny zapach mydła zależy od użytych surowców tłuszczowych, nie może być jednak przykry, tzn. wyklucza się zapach zjełczałego tłuszczu, tranu lub nafty. Mydła powinny mieć barwę od białej do jasnokremowej, bez plam powstałych na skutek jełczenia i zanieczyszczeń mechanicznych. Trwałość mydeł gospodarczych wynosi 12 miesięcy od daty produkcji. Mydło gospodarcze jest mydłem przeznaczonym przede wszystkim do prania. Nadaje się do tkanin lnianych i bawełnianych. Dobre efekty prania można uzyskać przez gotowanie bielizny z dodatkiem mydła gospodarczego. Przykładem mydła gospodarczego jest krajowe mydło do prania „ Biały Jeleń„.

Mydło toaletowe Otrzymuje się z mydeł sodowych przez wprowadzenie dodatków uszlachetniających i kompozycji zapachowej. Do mydeł toaletowych zalicza się także mydła bez dodatków uszlachetniających i kompozycji zapachowej. Rozróżnia się przy tym dwa rodzaje mydeł: mydła toaletowe i mydła toaletowe dla dzieci. Mydła toaletowe dla dzieci powinny charakteryzować się zwiększonymi wymaganiami w stosunku do niektórych parametrów jakości, np. mniejszą zawartością wolnych alkaliów żrących, ograniczoną zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych, a wiec mniejszą zdolnością do jełczenia, jednorodnością barwy w całej masie, nieco mniejszą pienistością. Mydła dla dzieci nie powinny być barwione.

Mydła lecznicze Są produktami uzyskanymi przez dodanie do mydła podstawowego substancji o działaniu dermatologicznym. Grupa ta nie obejmuje produktów, które zalicza się do farmaceutyków, a więc dostępnych jedynie w aptekach. Do klasycznych mydeł leczniczych zalicza się mydła: karbolowe, zawierające ok. 5% fenolu, o właściwościach dezynfekujących; dziegciowe, zawierające ok. 5% dziegciu brzozowego (smoła otrzymana z zewnętrznej warstwy kory brzozowej), o właściwościach dezynfekujących i sciągających; siarkowe, zawierające ok. 4% siarki i 4% wazeliny kosmetycznej, stosowane jako środek przeciwtrądzikowy;

Mydła lecznicze ichtiolowe, zawierające ok. 5% ichtiolu, o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym; dziegciowo-siarkowe, zawierające ok. 3% dziegciu brzozowego, 4% siarki, 4% wazeliny kosmetycznej; ichtiolowo-siarkowe, zawierające ok. 2% siarki i 3% ichtiolu; salicylowe, zawierające ok. 3% kwasu salicylowego i 3% wazeliny kosmetycznej, o właściwościach odkażających; wazelinowe, zawierające ok. 5% wazeliny kosmetycznej, natłuszczające suchą skórę;

Mydła specjalne Mydła specjalne to te, które ze względu na postać i skład mogą być traktowane jako specyficzne produkty mające szczególne znaczenie lub zastosowanie w określonych dziedzinach. Przykładem mydła specjalnego jest mydło glicerynowe, o dużej przejrzystości. Osnową przy produkcji tego typu mydeł stanowi olej kokosowy, łój, olej rycynowy. W procesie zmydlania osnowy dodaje się alkoholu etylowego, a po zmydleniu gliceryny i 50-procentowego roztworu cukru, następnie barwników i olejków zapachowych. Mydła glicerynowe charakteryzują się łagodnym działaniem, dlatego wytwarza się je z przeznaczeniem dla dzieci i niemowląt (w tej wersji nie powinny być barwione). Mydła glicerynowe można również klasyfikować jako mydła toaletowe. Do mydeł specjalnych należy zaliczyć mydła włókiennicze, przeznaczone do prania tkanin w przemyśle włókienniczym.

Płatki i nitki mydlane otrzymuje się z mydła sodowego lub sodowo-potasowego. Nie zawierają syntetycznych środków powierzchniowo czynnych. Osnowa do ich produkcji zawiera ok. 50% tłuszczu kokosowego i ok. 50% innych tłuszczów roślinnych, zwykle utwardzonych, lecz o niskiej temperaturze topnienia. Produkty te cechuje łatwa rozpuszczalność w wodzie oraz odporność na wytrącanie się osadów w wodzie średnio twardej. Do płatków i nitek mydlanych można dodawać środki zapachowe. Płatki i nitki mydlane są białe lub jasnokremowe, stosuje się je do prania delikatnych tkanin lnianych, bawełnianych i z jedwabiu sztucznego. Mimo powszechności detergentowych proszków do prania, na rynku są dostępne płatki mydlane, np. Persavon, oraz nitki mydlane, np. Bambino.

Do mydeł specjalnych należy zaliczyć także mydła do prania w proszku (mydlane proszki do prania). Właściwości i przeznaczenie tych proszków jest zbliżone do płatków i nitek mydlanych. Oprócz mydła mogą zawierać środki zmiękczające wodę, wspomagające pranie oraz dodatek syntetycznych środków piorących. Niektóre proszki mydlane, przeznaczone do prania białej bielizny, mogą zawierać także wybielacze chemiczne.

Mydła maziste (szare) są typowym przykładem mydeł specjalnych, określanych jako mydła techniczne. Nie są one wykorzystywane jako środki do mycia i prania. Mydła maziste są mydłami potasowymi lub potasowo-sodowymi otrzymywanymi z gorszych surowców tłuszczowych. W Polsce wytwarza się je na ogół w dwóch rodzajach: mydło techniczne szare 65-procentowe (zawiera 65% kwasów tłuszczowych), wytwarzane z oleju talowego; jest to gęsta, mazista, jednorodna masa o barwie ciemnożółtej do brązowej, charakterystycznym zapachu i dużej zdolności do pienienia się; mydło techniczne szare 40-procentowe (zawiera 40% kwasów tłuszczowych), wyrabiane z olejów: lnianego, rzepakowego, słonecznikowego, sezamowego, tłuszczów rybich i tranów oraz tłuszczów zwierzęcych; ma konsystencję gęstą, mazistą, nieciągliwą, barwę od żółtej do brunatnej lub brunatnozielonej, zapach swoisty, lecz nie przykry. Wytwarza się również mydła maziste wypełniane kaolinem, talkiem, szkłem wodnym, krochmalem. Mydła maziste stosuje się w technice malarskiej, w farmacji, w ogrodnictwie i sadownictwie oraz do celów gospodarczych.

Do mydeł specjalnych należy zaliczyć również mydła płynne. Są to mydła potasowe rozcieńczone wodą, ewentualnie z dodatkiem alkoholu etylowego. Osnową do produkcji tych mydeł stanowią: olej kokosowy lub oleje roślinne typu słonecznikowego bądź oliwkowego. Istnieje wiele produktów utworzonych na podstawie mydeł, które można zaliczyć do mydeł specjalnych. Do produktów tych należą m.in.: mydło marynarskie, mające zdolność pienienia się w morskiej wodzie, proszek do lin, będący mydłem w proszku, pasty do usuwania z rąk substancji silnie brudzących, wiórki mydlane i inne.

Oprócz mydeł sodowych i potasowych wytwarza się także mydła metaliczne, które są solami kwasów tłuszczowych, przeważnie kwasu stearynowego, i metali, takich jak: glin, wapń, cynk, kobalt, miedz, ołów i mangan. Mydła te są ciałami stałymi nierozpuszczalnymi w wodzie i niezwilżalnymi przez wodę. Służą jako dodatki do olejów, smarów, do impregnacji tkanin, do wyrobu napalmu, pudrów kosmetycznych, w przemyśle farb i lakierów oraz w przemyśle gumowym.

Syntetyczne środki piorące Do syntetycznych środków piorących zalicza się wszystkie substancje chemiczne oprócz naturalnych środków piorących, które mają zdolności piorące lecz nie są mydłami.

Syntetyczne środki piorące oraz środki do prania wytworzone na ich podstawie nazywa się zazwyczaj detergentami. Termin „detergent" jest obecnie coraz częściej zastępowany nazwą „syntetyczny związek powierzchniowo czynny" w odniesieniu do substancji chemicznej oraz „syntetyczny środek powierzchniowo czynny" w odniesieniu do gotowych produktów do prania i mycia, w których dominują surowce syntetyczne.

Detergenty mają wiele cennych właściwości, różniących je od mydeł: wykazują znacznie lepszą zdolność piorącą; ich roztwory wodne mają zdolność dobrego zwilżania powierzchni rożnych materiałów, w tym także tworzyw sztucznych; właściwość ta wspomaga pranie materiałów, zwłaszcza z włókien syntetycznych, które znaczne gorzej są zwilżalne przez wodne roztwory mydła; zaletą wielu detergentów jest zbliżony do obojętnego odczyn tworzonych z nich kąpieli piorących, w przeciwieństwie do mydeł, których roztwory są zasadowe; - neutralny odczyn detergentów powoduje, że doskonale nadają się do prania: wełny, która ulega niszczeniu podczas prania w roztworach zasadowych; istotną cechą detergentów jest odporność na twardą wodę, zdolność rozpuszczania się w wodzie chłodnej lub letniej oraz wysoka zdolność piorąca w niskich temperaturach.

Konfekcjonowanie detergentów, stosowanych jako środki do mycia polega na stworzeniu kompozycji nieszkodliwego dla człowieka, niedrażniącego skóry i łagodnie działającego środka powierzchniowo czynnego z substancjami przetłuszczającymi, nawilżającymi i pielęgnującymi.

Związki powierzchniowo czynne Z kilkuset klas znanych środków powierzchniowo czynnych (SPC) przemysłowe zastosowanie znalazło 40 grup, przy czym dominujące znaczenie, oprócz mydła ma jedynie 5 grup tych związków chemicznych. Należą do nich: prostołańcuchowe alkilobenzenosulfoniany (LABS), oksyalkilenowane alkohole tłuszczowe (AE), oksyalkilenowane alkilofenole (APS), alkiloeterosiarczany (AES), - alkilosiarczany (AS).

Wypełniacze aktywne Najpopularniejszym i bardzo skutecznym wypełniaczem aktywnym jest trojpolifosforan, zastępowany obecnie, ze względu na proekologiczne ustawodawstwo wielu krajów, przez inne systemy wypełniaczy aktywnych. W niefosforanowych środkach do prania jest używany przeważnie system wypełniaczy aktywnych składających się z zeolitu A (15-25%), węglanu sodu (5-15%) i polikarboksylanu (2-5%).

Syntetyczne środki powierzchniowo czynne najskuteczniej usuwają zabrudzenia tłuszczowe, np. plamy z herbaty, kawy, soków owocowych itp. Jednakże w celu całkowitego usunięcia kolorowych zabrudzeń do kompozycji środka do prania wprowadza się wybielacze chemiczne (aktywne). Wybielacz chemiczny jest utleniaczem, tzn. substancją, która w kąpieli piorącej ma zdolność utleniania barwników zabrudzenia, powodując ich przejście w formę bezbarwną. Podczas tego procesu utleniacz podlega redukcji. Znanym wybielaczem, a także substancją stosowaną w celach dezynfekcyjnych jest podchloryn sodu. Związek ten łatwo rozkłada się, zwłaszcza w podwyższonej temperaturze, wydzielając aktywny chlor. Roztwory podchlorynu sodu stanowią podstawę wielu środków wybielających, stosowanych jako wyroby chemii gospodarczej, takich jak: ACE, Domestos. Środki te stosuje się jako wybielacze chemiczne tkanin oraz jako środki działające wybielająco i dezynfekująco w utrzymaniu czystości urządzeń sanitarnych.

Wybielaczem chemicznym dominującym obecnie w kompozycjach proszków do prania w Europie jest nadboran sodu (w Australii i Azji standardowym wybielaczem pozostaje podchloryn). Nadboran sodu, rozkładając się w kąpieli piorącej w temperaturze powyżej 60°C, uwalnia aktywny tlen działający wybielająco na barwniki zabrudzenia. W celu zwiększenia efektywności działania proszków do prania w niższych temperaturach stosuje się aktywator, którym przeważnie jest TAED (tetraacetyloetylenodiamina). TAED powoduje, że w niższej temperaturze zaczyna uwalniać się aktywny tlen, dzięki czemu proszki uzyskują moc wybielającą już w temperaturach 40-60°C. Innym aktywatorem, stosowanym w środkach zawierających nadboran, jest sól sodowa oznaczana skrótem NOBS.

Enzymy są wysokocząsteczkowymi ciałami białkowymi, zwanymi również proteinami. Zalicza się je do biokatalizatorów, tzn. substancji, które inicjują i przyspieszają reakcje chemiczne, reagują specyficznie tylko z określonymi związkami, natomiast po reakcji uwalniają się ponownie i niezmienione pozostają nadal do dyspozycji. Enzymy są warunkiem funkcjonowania organizmów, sterują rożnego rodzaju procesami przemiany materii; są wytwarzane przez wszystkie żywe komórki oraz są naturalnymi składnikami pożywienia. Enzymy mogą objawiać swoje działanie również poza obrębem żywych komórek. Właściwość ta, oprócz wielu innych, przyczyniła się do wykorzystywania ich w środkach do prania.

Jednym z elementów kompozycji stanowiących środek do prania jest wybielacz optyczny. W stosowanych obecnie wybielaczach optycznych wykorzystuje się zjawisko fluorescencji. Substancje te pochłaniają niewidzialne promieniowanie ultrafioletowe, zawarte w promieniowaniu słonecznym, a same emitują widzialne promieniowanie niebieskie i fioletowe. Promienie te niwelują żółty odcień wyrobów włókienniczych, powodując, że w świetle dziennym robią one wrażenie śnieżnobiałych. Wybielacz optyczny wnika w tkaninę, nie oddziałując na nią chemicznie i nie powodując jej uszkodzenia. Najstarszym stosowanym środkiem wybielającym jest farbka do bielizny, zwana ultramaryną niebieską.

Ważnym dodatkiem stosowanym w detergentowych proszkach do prania jest karboksymetyloceluloza (CMC). Związek ten skutecznie zapobiega powtórnemu osadzaniu się brudu na tkaninie, natomiast nie polepsza działania piorącego detergentu. W kompozycjach środków do prania używa się wielu substancji, które traktuje się jako dodatki uszlachetniające. Do takich dodatków należy zaliczyć fosfoniany, które stosuje się w niewielkich ilościach. Mają one zdolność tworzenia związków kompleksowych z metalami ciężkimi, przez co nie dopuszczają do rozkładu wybielaczy chemicznych, a więc działają stabilizująco na środek do prania.

Ważnym problemem występującym w procesach prania jest przenoszenie barwników, pochodzących z kolorowych części tkanin, do kąpieli piorącej, a następnie ponowne ich osadzanie się na białych częściach tkanin. Aby zapobiec temu zjawisku, stosuje się tzw. inhibitory przenoszenia barwników. Inhibitor wiąże cząsteczki barwników, które przeszły do kąpieli piorącej i nie pozwala im osadzać się ponownie na pranych tkaninach.

Wyroby kosmetyczne i perfumeryjne

Klasyfikacja wyrobów kosmetycznych i perfumeryjnych: Gliceryna. Mydło. Środki piorące, czyszczące Kosmetyki i wyroby perfumeryjne Perfumy i wody toaletowe Kosmetyki upiększające do ust i oczu Kosmetyki do manicure i pedicure Pudry kosmetyczne Kosmetyki upiększające do twarzy i skóry Kosmetyki do pielęgnacji włosów Preparaty do higieny jamy ustnej Kosmetyki do golenia

Surowce stosowane w przemyśle kosmetyczno-perfumeryjnym Do produkcji wyrobów kosmetyczno-perfumeryjnych stosuje się różnorodne surowce pochodzenia: Nieorganicznego Mineralnego Organicznego

Surowce nieorganiczne Z surowców nieorganicznych wykorzystuje się czyste pierwiastki chemiczne tj. tlen, ozon, siarkę, węgiel. Na przykład węgiel w postaci sadzy i węgla drzewnego, ze względu na czarną i aksamitną barwę oraz dobre właściwości kryjące, jest stosowany do wyrobu czarnych tuszy, kredek i pigmentów.

Dwutlenek tytanu (Ti02), tzw. biel tytanowa - śnieżnobiała substancja, najlepszy i najtrwalszy chemicznie biały pigment, dlatego używa się go głownie do produkcji kremów, mleczka, past, pudrów, lakierów do paznokci, szczególnie do wyrobów bardzo białych. Nadtlenek wodoru (H2O2) - jego 3-procentowy roztwór nazywa się wodą utlenioną, natomiast 30-procentowy - perhydrolem. Może występować zarówno w postaci roztworów wodnych, jak i w postaci suchej (pastylki). Związek ten ma bardzo silne właściwości utleniające, dlatego też używa się go do rozjaśniania włosów.

Tlenek cynku (Zn0), tzw. biel cynkowa - biały proszek, nierozpuszczalny w wodzie. Odznacza się bardzo dobrymi właściwościami kryjącymi, chłonącym i dezynfekcyjnymi. Tlenek ten jest składnikiem pudrów, zasypek, kremów, wyrobów do użytku jedynie zewnętrznego. Amoniak (NH3), a właściwie jego wodny roztwór, jest składnikiem płynów do trwałej ondulacji, ma działanie przeciwłupieżowe oraz pozwala uzyskać regenerujące pH wyrobu. Stosuje się go przy utlenianiu i farbowaniu włosów. Amoniak ma właściwości drażniące.

Kwas borowy (H3B03) - substancja biała, krystaliczna, o działaniu bakteriobójczym. Jest stosowany jako substancja zakwaszająca, dezynfekująca i konserwująca, np. w kremach i płynach dezynfekujących. Kwas krzemowy - ma zmienny stosunek składników, w zależności od sposobu otrzymywania, może występować w postaci koloidu lub galaretowatego osadu który po wysuszeniu tworzy szklistą masę, zwaną żelem krzemowym. Ma zdolność pochłaniania wielu substancji. Jest stosowany do produkcji zasypek i kremów.

Wąglan wapnia (CaC03), tzw. kreda strącona, jest białym, drobno krystalicznym proszkiem. Można stosować go do polerowania przedmiotów oraz jako neutralizator. Węglan magnezu (MgC03) charakteryzuje się wspaniałą bielą, zobojętnianiem kwasów, wchłanianiem płynów, właściwościami polerującymi. Oba węglany wykorzystuje się do produkcji pudrów, past i proszków do zębów oraz niektórych rodzajów kremów. Węglan sodu (Na2C03) - biała sypka substancja o właściwościach higroskopijnych, stosowany jako zmiękczacz wody, do produkcji niektórych kremów i mleczka.

Czteroboran sodu (Na2B407 x 10 H20) - zwany boraksem, zmiękcza wodę, ma właściwości konserwujące. Roztworów o znacznym stężeniu boraksu używa się do złuszczania skóry i usuwania piegów. Stosuje się również do produkcji kremów. Nadboran sodu (NaB03 – H20 lub NaBO2 x H202) - substancja biała, krystaliczna. W temperaturze powyżej 40°C rozkłada się z wydzieleniem tlenu, ma właściwości bielące, zmiękczające wodę. W dotyku jest lekko śliski. Stosuje się go jako dodatek do past do mycia zębów, płukanek do rozjaśniania włosów. Służy do złuszczania naskórka i usuwania piegów.

Do produkcji kosmetyków wykorzystuje się substancje pochodzenia mineralnego. Kaolin (H2A12Si208 - H20) - glinka kaolinowa. Jest to biała substancja, pęczniejąca pod wpływem wilgoci, w roztworze wodnym łatwo się pieni. Ma właściwości chłonne, jest obojętna chemicznie. Jest składnikiem wielu pudrów. Bentonit (montmorillonit) - minerał biały, niebieski, różowy, w zależności od domieszek. Jest miękki i tłusty w dotyku, pochłania wodę, pęcznieje, zwiększając kilkakrotnie swoją objętość, tworzy galaretowatą zawiesinę. Jako składnik kremów, mleczka, szamponów przeciwłupieżowych, pudrów w płynie. Talk - minerał o barwie białej, żółtej, zielonkawej, tłusty w dotyku, z łatwością daje się rysować. Ma właściwości silnie hydrofobowe, tzn. zdolność odpychania wody, jest substancją praktycznie niezwilżaną. Do produkcji wyrobów kosmetycznych, takich jak pudry, szminki do pielęgnacji stóp, jest używany talk bardzo biały i silnie rozdrobiony.

Surowce organiczne Węglowodory (m.in. benzyna, nafta, parafina, cerezyna) Alkohole (etanol, mentol) Kwasy organiczne (glikolowy, mlekowy, jabłkowy) Tłuszcze zwierzęce i roślinne (masło kakaowe, wosk pszczeli) Węglowodany (kwas hialuronowy)

Wazelina - mieszanina węglowodorów nasyconych, otrzymywana podczas przetwarzania ropy naftowej. Emulsje uzyskane m.in. z wazeliny hamują odparowywanie wody i nadają gładkość i miękkość skórze. Wazelina jest stosowana do wyrobu kremów, szminek i kredek do warg. Parafina - substancja stała, drobnokrystaliczna, tłusta w dotyku, otrzymywana z przerobu ropy naftowej. Wykorzystywana jest do produkcji kredek do warg, kremów, emulsji, masek parafinowych.

Azuleny - węglowodory aromatyczne, należące do grupy terpenów, występujących w olejkach eterycznych roślin. Związki te charakteryzują się intensywną barwą zieloną, niebieską lub fioletową, działają bakteriobójczo. Stosuje się je jako środki dezynfekcyjne w pastach do zębów, eliksirach do płukania ust. Alkohole to grupa związków organicznych o bardzo dużym znaczeniu w perfumerii i w produkcji kosmetyków, np. etanol, izopropanol, mentol. Większość tych związków to doskonale rozpuszczalniki, ułatwiające wytwarzanie trwałych emulsji.

Gliceryna to najdawniej i najczęściej stosowana substancja nawilżająca. Ma właściwości higroskopijne, jest dobrze tolerowana przez skórę. Używana jest w tonikach, żelach, mleczkach i kremach. Mentol - alkohol o budowie pierścieniowej, o przyjemnym miętowym zapachu. Roztarty na skórze daje wrażenie chłodu. Znalazł zastosowanie w produkcji past do zębów, eliksirów, płynów.

Kwasy organiczne - karboksylowe, wyższe kwasy tłuszczowe (WKT), niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT - kwasy należące do szeregu omega-6 i omega-3) oraz hydroksykwasy (AHA), takie jak: glikolowy, mleko jabłkowy, winowy, cytrynowy - w kosmetyce potocznie zwane także kwas owocowymi. Mają właściwości regenerujące strukturę wewnętrzną naskoi wygładzają i rozjaśniają skórę, przywracają właściwe pH i doskonale ją nawilża. Niektóre kwasy organiczne pełnią ponadto funkcję konserwantów wyrobów kosmetycznych, np. kwas octowy, benzoesowy, salicylowy, (3-hydroksykwasy).

Tłuszcze zwierzęce i roślinne, preparaty tłuszczowe, woski zaliczane do stawowych surowców kosmetycznych to m.in.: masło kakaowe, wosk pszczeli, lanolina. Lanolina jest woskiem zwierzęcym o skomplikowanej budowie chemicznej doskonale wchłania wodę, tworząc emulsje typu w/o (woda/olej), jest odporna na działanie bakterii. Hamuje utratę wody, zmiękcza i nawilża naskórek oraz odżywia skórę. Ze względu na swoje właściwości znalazła zastosowanie do produkcji szamponów, kremów, mleczka, kredek do warg i szminek.

Węglowodany są reprezentowane w kosmetyce przez: skrobię (wielocukier) ryżową i ziemniaczaną, dekstryny, substancje galaretotwórcze, jak pektyny, oraz bardzo popularny ostatnio wielkocząsteczkowy polisacharyd - kwas hialuronowy oraz agar-agar. Agar-agar jest otrzymywany z alg morskich w wyniku ekstrakcji. Po osuszeniu ma postać białego proszku. Produkt ten zyskuje ostatnio na popularności, przede wszystkim ze względu na pochodzenie naturalne, jak również na swoje właściwości żelujące. Agar jest surowcem dla kosmetyków produkowanych w formie żelu.

Do najważniejszych substancji białkowych, stosowanych do wyrobu kosmetyków, należą: żelatyna, kazeina, albumina kolagen.

Substancje zapachowe pochodzenia roślinnego, zwierzęcego i syntetycznego stanowią najczęściej mieszaninę wielu składników, spośród których należy wymienić składniki nadające woń podstawową, podkreślające zapach, utrwalające oraz rozpuszczalniki.

Substancje biologicznie czynne to przede wszystkim witaminy, hormony (melatonina), enzymy, jak również związki chemiczne aktywnie działające na skórę włosy i paznokcie.

Liposomy to specyficzna emulsja, w swojej budowie analogiczna do lipidów (substancji tłuszczowych), stanowiący uniwersalny składnik każdej żywej materii. Z pomocą liposomów można do naskórka wprowadzić różnorodne substancje biologicznie czynne, np. kolagen, elastynę, witaminy. Kolagen i elastyna wzmacniają strukturę skóry oraz przyczyniają się do odnowy komórek. Ceramidy to naturalne składniki skóry, regulujące wchłanianie i częściowe wydzielanie wody, chronią skórę przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, takich jak: słońce, wiatr, mróz, skażenie środowiska.

Wybranych kosmetyki i wyroby perfumeryjne Środki do pielęgnacji jamy ustnej (pasty do zębów, eliksiry i płyny do ust) Środki kosmetyczne do włosów (szampony, szampony koloryzujące, farby do włosów, odżywki, balsamy, lakiery) Środki kosmetyczne do pielęgnacji skóry (kremy kosmetyczne) Środki upiększające (pudry kosmetyczne, korektory, róże, pomadki do ust, konturówki, cienie do powiek) Wyroby perfumeryjne (perfumy, wody toaletowe, wody perfumowane, wody kolońskie)

Perfumy to roztwory alkoholowe o specjalnie o dobranych i utrwalonych kompozycji zapachowych o stężeniu 5-20%. Skład kompozycji perfum jest złożony zawsze z kilku lub kilkunastu różnych substancji zapachowych. Wprowadzona klasyfikacja zapachów obejmuje siedem nut zapachowych: cytrusowa, np. pomarańcza, cytryna, grejpfrut, kwiatowa, np. róża, jaśmin, fiolek, frezja, owocowa, np. jabłko, gruszka, wanilia, brzoskwinia, ziołowa, np. mięta, tymianek, szałwia, zielona, np. liście, mech, paproć, zwierzęca, np. piżmo, ambra (wydzielina kaszalotów), drzewna, np. drzewo sandałowe, cedrowe, sosnowe.

Wody toaletowe to wody zapachowe o zawartości olejków eterycznych 4-8%, a alkohol stosowany do ich produkcji ma stężenie 80-85%. Wody perfumowane to wody zapachowe, w których zawartość olejków eterycznych wynosi 8-15%, a alkohol stosowany do ich produkcji ma stężenie 85-90%. Wody kolońskie to wody zapachowe o zawartości olejków eterycznych 2-5%, zawierające olejki cytrusowe i lawendowe o dużej lotności, a alkohol stosowany do ich produkcji ma stężenie 70-80%.

Ocena jakości Ocenie sensorycznej powinny podlegać: wygląd kosmetyku - konsystencja, barwa, zapach, pH oraz stan opakowania i oznakowania. Do przeprowadzenia badań jakości wyrobów należy posłużyć się: szkłem powiększającym, wzorcami kolorów, bibułkami do sprawdzania zapachów, papierkami uniwersalnymi do sprawdzenia wyrobów. Producent dodatkowo jest zobowiązany do przeprowadzenia kontroli pH zawartości poszczególnych składników i czystości bakteriologicznej.

Do wad, które mogą powstawać w czasie przechowywania i transportu, należą - jełczenie - złożone procesy chemiczne, zachodzące pod wpływem światła, powietrza, wilgoci, bakterii; procesom tym ulegają najczęściej substancje tłuszczowe i zapachowe; organoleptycznymi oznakami jełczenia są żółte lub brązowe plamy na powierzchni wyrobu oraz nieprzyjemny zapach; - demulgacja, polegająca na rozwarstwieniu emulsji na składniki; - brak trwałego zapachu; - wytracanie się zawiesin, zmętnienie, powstanie osadu; - zanieczyszczenie mechaniczne; - pleśnienie - proces związany z rozwojem drobnoustrojów; - nalot, powstający wskutek krystalizacji nadmiaru niektórych składników; - wyparowanie płynów.

Środki do prania i mycia

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Środki do prania i mycia"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

Środki do prania i mycia

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Środki do prania i mycia"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres