Norma prawna a norma moralna

Prezentacja na temat: "Norma prawna a norma moralna"— Zapis prezentacji:

1 Norma prawna a norma moralna

2 Podstawa obowiązywania
Normy prawne obowiązują ze względu na to, że zostały ustanowione. Podstawa ich obowiązywania jest formalna, tzn. akt stanowienia. Normy prawne obowiązują, gdyż mają uzasadnienie tetyczne – źródłem ich obowiązywania jest akt władzy kompetentnego organu państwa. Normy moralne mają uzasadnienie aksjologiczne – zaczynają obowiązywać, gdy w danej grupie społecznej upowszechni się przekonanie, że dane zachowanie jest czymś dobrym lub złym. Norma moralna obowiązuje, bo nakazuje zachowania oceniane pozytywnie w danym systemie ocen moralnych, a zakazuje zachowań ocenianych negatywnie.

3 2) Sankcje Prawo operuje sankcjami sformalizowanymi i zinstytucjonalizowanymi, wymierzanymi przez specjalne organy w specjalnym trybie. Są to sankcje skupione. Naruszenie normy moralnej najczęściej prowadzi do potępienia społecznego. Są to sankcje rozsiane, niesformalizowane i niezinstytucjonalizowane.

4 3) Stopień formalizacji tworzenia normy Normy prawne tworzone są w określonym przez prawo trybie i przez organy państwa wyposażone w kompetencje prawodawcze. Wyrażane są w szczególnej formie aktu normatywnego (np. ustawy, rozporządzenia). Proces tworzenia norm moralnych jest spontaniczny, a forma, w jakiej normy te są wyrażane, dowolna.

5 4) Przedmiot regulacji Normy prawne regulują przede wszystkim zewnętrzne zachowania ludzi. Prawo nie zna odpowiedzialności za same przekonania, motywy czy intencje, które mogą być przedmiotem potępienia moralnego.

6 5) Podmioty, do których normy są adresowane Podmiotem prawa mogą być zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak też jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Adresatami norm moralnych są wyłącznie osoby fizyczne.

7 6) Związek norm z państwem
Prawo jest związane z państwem w dwojakim sensie: jest tworzone lub uznawane przez państwo; bycie adresatem normy prawnej to pochodna przynależności do państwa, tzn. pochodna bycia obywatelem państwa. Dlatego normy prawne nazywane są normami zamkniętymi.

8 Normy moralne to normy otwarte
Normy moralne to normy otwarte. Bycie adresatem norm moralnych nie jest związane z przynależnością do grupy formalnej, w szczególności do państwa. W jednym państwie może obowiązywać kilka systemów norm moralnych, i odwrotnie – jedna moralność może obowiązywać w wielu państwach.