POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA

Prezentacja na temat: "POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA"— Zapis prezentacji:

1 POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA
Wydział Inżynierii Środowiska i Biotechnologii Kierunek: Inżynieria Środowiska Praca dyplomowa inżynierska Analiza problemów związanych z występowaniem bakterii Legionella w instalacjach wodociągowych Promotor: Wykonała: Dr hab. inż. Imię Nazwisko, prof. PCz Imię Nazwisko Nr albumu: xxxxxx Częstochowa, 2014

2 CEL I ZAKRES PRACY Celem pracy jest analiza problemów dotyczących bakterii Legionella w instalacjach wodociągowych, ich aspekt techniczny, profilaktyczny oraz ustawodawczy. Zakres pracy obejmuje następujące zagadnienia: charakterystyka bakterii Legionella, choroby wywołane przez bakterie Legionella oraz epidemie w Polsce i na świecie, informacje dotyczące obecności bakterii Legionella w systemach dystrybucji wody, wymagania prawne w tym zakresie w Polsce, możliwości zapobiegania lub ograniczenia problemu bakterii Legionella w instalacjach wodnych, podsumowanie analizowanych problemów.

3 CHARAKTERYSTYKA BAKTERII LEGIONELLA
bakterie gram ujemne, kształt - pałeczki , wymiary 0,3  0,9  0,2  0,4 μm miejsce występowania - środowisko naturalne, sztuczne rezerwuary warunki rozwoju: temperatura: najintensywniejszy rozwój 37°C - 43°C (dlatego problem dotyczy instalacji ciepłej wody) pasteryzacja > 46°C letarg < 20°C zahamowanie wzrostu > 50°C inaktywacja °C dezynfekcja termiczna pH: intensywny rozwój , ,2 najbardziej optymalne ,0 Źródło:

4 CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ BAKTERIE LEGIONELLA
Pierwszy przypadek zachorowania – sierpień 1976 r. w filadelfijskim Bellevue – Stratford Hotel (USA). Nazwa choroby pochodzi od jednostki, z której pochodziły ofiary zakażenia. Zakażenie organizmu człowieka – inhalacja aerozolu wodno – powietrznego (natryski, klimatyzacja). Zakażenie zachodzi w pęcherzykach płucnych, również w komórkach nabłonkowych oraz w tchawicy. Stężenie bakterii powodujące zakażenie – do dziś nie stwierdzono. Grupy zwiększonego ryzyka – osoby starsze, osłabione, o obniżonej odporności, chore (wymagające leczenia onkologicznego, immunosupresyjnego oraz sterydami). Szczególnej uwagi wymagają instalacje w szpitalach, domach starców. Legionelloza występuje w 3 postaciach klinicznych - legionellozowe zapalenie płuc, gorączka Pontiac, ciężka postać poza płucna.

5 EPIDEMIE LEGIONELLOZY NA ŚWIECIE
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO – World Health Organization) na legionellozę choruje 20 – 100 tysięcy osób rocznie. Według CDC (Center for Disease Control and Prevention – Centrum Badań i Zapobieganie Chorobom Zakaźnym), w USA na chorobę legionistów zapada 10 – 15 tysięcy osób rocznie Według danych PZH (Państwowy Zakład Higieny) rocznie choruje: tys. osób w Niemczech, ok. 1 tys. osób w Wielkiej Brytanii Dane EWGLI (European Working Group for Legionella Infections) wskazują na 10 tys. zachorowań w 36 krajach europejskich rocznie. Inne dane: wskaźnik zapadalności na chorobę ,1 - 5% prawidłowa diagnoza Legionellozy % przypadków śmiertelność wynosi %

6 PRZYPADKI ZACHOROWAŃ NA ŚWIECIE I W POLSCE
Przypadki Legionellozy na świecie: Bovenkarpsel (Holandia) 1999 r. – zachorowało 200 osób, zmarło 30 Murcja (Hiszpania) 2001 r. – zachorowało 449 osób, zmarło 6 Pas – de – Calais (Francja) 2003 r. – zachorowało 86 osób, zmarło 21 Toronto (Kanada) 2005 r. – zachorowało 100 osób, zmarło 20 Przypadki Legionellozy w Polsce: Hotele w Gdańsku i na Mazurach 2005 r. – odnotowano kilka zachorowań Szpital w Jastrzębiu Zdroju 2007 r. – zachorowały 4 osoby, zmarły 3 Czeladź 2010 r. – zarażonych zostało 20 osób. Hotel we Wrocławiu 2012 r. - wykrycie Legionelli

7 WARUNKI SPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI BAKTERII LEGIONELLA W INSTALACJACH
Występowanie biofilmu (na wewnętrznych ściankach rur, urządzeń i armatury) Obecność osadów, korozji i pierwotniaków Nieodpowiednio zaizolowana instalacja (zimna woda w instalacji nie powinna podgrzewać się do temperatury powyżej 20°C, a woda ciepła nie powinna schładzać się poniżej 46°C) Odgałęzienia o bardzo małym przepływie (rzadko lub wcale nie używane) Miejsca – baterie, prysznice, podgrzewacze wody Źródło: Tab. Wyniki badań próbek wody z instalacji wykonanych z różnego rodzaju materiałów Liczba pobranych próbek Materiał Ilość bakterii w próbkach wody [jtk/l] Ilość bakterii w wymazach [jtk/l] 5 Miedź 2,3*102–2,5*103 Polipropylen PP 1,1*103–4,0*104 1,9 * 105 Polichlorek winylu 1,1*102-2,2*104 1,9 * 104 6 Stal ocynkowana 1,0*102–1,6*104 3,0 * 103

8 ZAPOBIEGANIE ROZWOJOWI LEGIONELLI W INSTALACJACH CIEPŁEJ WODY
Wymagania w projektowaniu i eksploatacji instalacji Wymagana temperatura zasilania instalacji ciepłej wody - 60C Wymagana minimalna temperatura ciepłej wody dopływającej do zaworu czerpalnego - 55C Projektowanie przewodów instalacji dla wymaganych zakresów prędkości przepływu wody Zapewnienie cyrkulacji wody w instalacji Usuwanie nieciągłości izolacji termicznych Prowadzenie okresowej dezynfekcji instalacji Zapobieganie procesom korozji, tworzenia i wytrącania się osadów oraz powstawania biofilmu Dobór korzystnych materiałów do wykonania instalacji Likwidacja stref o małych przepływach (stagnacja wody jest niekorzystna)

9 METODY DEZYNFEKCJI INSTALACJI
Termiczna – okresowe przegrzewanie wody w instalacji do temperatury min. 70ºC. (temp. inaktywacji bakterii Legionella), instalacja powinna być przystosowana do tej temperatury (materiały odporne na temp.) Chemiczna - użycie odpowiednich dawek dezynfekcyjnych chloru i jego związków Promieniowanie UV – zastosowanie promieniowania o długości fali 220 – 320 nm Mikro- i ultrafiltracja – stosowana m.in. w systemach dystrybucji wody szpitali, np. na oddziałach onkologicznych, intensywnej opieki medycznej czy transplantologii Elektrolityczna (jonizacja) – w przypadku gdy nie jest możliwe zastosowanie temperatury 70ºC wody (zapobiegającej rozwojowi bakterii. Ten sposób dezynfekcji wymaga stałego monitorowania stężenia jonów.

10 DEZYNFEKCJA TERMICZNA
Dezynfekcja termiczna z zastosowaniem zestawu ECOMEDICAL Normalny cykl pracy instalacji: - oba zawory sterowane programatorem są zamknięte - do instalacji c.w.u. płynie woda poprzez mieszacz termostatyczny Praca instalacji podczas cyklu dezynfekcji. - oba zawory sterowane programatorem są otwarte - do instalacji c.w.u. płynie woda (t=70°C) bezpośrednio z podgrzewacza, omijając mieszacz Źródło: Źródło:

11 WYMAGANIA PRAWNE W POLSCE
Zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. nr 61/2007, poz. 417, ze zm.), liczba bakterii Legionella zawartych w wodzie nie powinna przekraczać jtk w 100 ml objętości badanej próbki. W Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75/2002, poz. 690, ze zm.) w paragrafie 120 ust. 2 zamieszczono zapisy: - instalacja wodociągowa ciepłej wody powinna umożliwiać uzyskanie w punktach czerpalnych wody o temperaturze nie niższej niż 55°C i nie wyższej niż 60°C. - instalacja wodociągowa ciepłej wody powinna umożliwiać przeprowadzenie ciągłej lub okresowej dezynfekcji metodą chemiczną albo fizyczną. Według EWGLI (European Working Group for Legionella Infections) oraz WHO zaleca się aby temperatura wody zasilającej nie spadła poniżej wartości równej 60°C, a wody na powrocie 50°C.

12 PODSUMOWANIE Podstawą w ograniczaniu zagrożenia występowania bakterii Legionella w instalacjach wodociągowych jest ich projektowanie, wykonanie oraz eksploatacja, zgodnie z wymaganiami norm i wytycznych prawnych. W projektowaniu instalacji ciepłej wody szczególnie istotne jest przestrzeganie wymaganej temperatury wody we wskazanych w odnośnych przepisach prawnych punktach instalacji Bardzo ważnym problemem na etapie projektowania instalacji jest dobór odpowiedniego materiału, z którego ma być wykonana instalacja. Najkorzystniejsze są przewody miedziane. Instalacja powinna być zaprojektowana w sposób zapewniający odpowiednią cyrkulację wody. Stagnacja wody sprzyja rozwojowi bakterii. Niekorzystne podgrzewanie wody zimnej i ochładzanie ciepłej (do temperatur optymalnych dla rozwoju Legionelli) w przewodach można ograniczyć przez właściwe ich zaizolowanie oraz utrzymywanie izolacji we właściwym stanie. Zapewnia to właściwa izolacja przewodów. Bardzo ważne jest systematyczne czyszczenie i okresowa dezynfekcja instalacji oraz urządzeń.