KAMIENIE NA SZANIEC.

Prezentacja na temat: "KAMIENIE NA SZANIEC."— Zapis prezentacji:

1 KAMIENIE NA SZANIEC

2

3 AUTOR DZIEŁA ALEKSANDER KAMIŃSKI

4 Aleksander Kamiński urodził się 28 stycznia 1903 r
Aleksander Kamiński urodził się 28 stycznia 1903 r. Od najmłodszych lat był silnie związany z ruchem harcerskim. Z chwilą wybuchu wojny w 1939 r. zakładał podziemne struktury ZHP, będące szkołą nie tylko patriotyzmu, ale metod zbrojnej walki z okupantem. Podziemne harcerstwo otrzymało nazwę Szarych Szeregów Kamiński redagował bardzo popularne czasopismo konspiracyjne ,,Biuletyn Informacyjny”. Przede wszystkim wstawił się jako twórca ,,Wawru” , czyli Organizacji Małego Sabotażu. Tam właśnie Kamiński poznał przyszłych bohaterów swojej najbardziej znanej powieści Kamienie na szaniec : Alka, Rudego i Zośkę. Jako historyk i socjolog z wykształcenia wykładał po wojnie na Uniwersytecie Łódzkim. Równocześnie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego ZHP, a do roku 1958 przewodniczącego Naczelnej Rady Harcerskiej. Zmarł 15 marca 1978 r.

5 Gatunek Jest to utwór o cechach wielu gatunków literackich. Przede wszystkim to powieść dokumentalna (zawiera opis faktów historycznych), zawierająca elementy reportażu (np. opis akcji pod Arsenałem), prozy biograficznej (biografie poszczególnych bohaterów) Kamienie na szaniec opisują prawdziwe wydarzenia i autentyczne postacie, dlatego książkę tą zaliczamy do literatury faktu.

6 GENEZA Książka została wydana w 1943 roku. Impulsem do jej napisania była śmierć Alka (Aleksandra Dawidowskiego) i Rudego (Jana Bytnara) po słynnej akcji pod Arsenałem. Kamiński znał osobiście „Rudego”, „Alka” i „Zośkę”, więc postanowił zachować pamięć o ich bohaterstwie, opisując ich w książce. W trakcie pisania otrzymał od „Zośki” (Tadeusza Zawadzkiego) pamiętnik, który chłopak pisał po śmierci przyjaciół. W tym okresie on sam przygotowywał się na śmierć. Zginął w akcji pod Sieczychami. Zapiski „Zośki” świadczą, że mocno przeżył śmierć przyjaciół. Zależało mu na tym, by inni dowidzieli się o ich pokoleniu i czynach. To m.in. Przyczyniło się do powstania książki Aleksandra Kamińskiego.

7 Książka Aleksandra Kamińskiego opowiada o ludziach, którzy potrafili ,,pięknie umierać i pięknie żyć”. Główni bohaterowie książki zdali maturę, chcieli się dalej kształcić, lecz wojna pokrzyżowała im plany. Mimo to ,,Alek”, ,,Rudy” i ,,Zośka” nie przestraszyli się wroga lecz zaczęli z nim walczyć. Pierwsze walki z Niemcami polegały na przystrajaniu kwiatami w święta narodowe pomników znanych Polaków, pisaniu nieprzyzwoitych słów o Niemcach, zrywaniu niemieckich flag z budynków i zawieszaniu polskich. Nazywało się to Służbą Małego Sabotażu. Później zaczęli wysadzać tory kolejowe, pociągi niemieckie, przygotowywać akcje zbrojne i zamachy. Były to coraz bardziej niebezpieczne zadania (tzw. akcje dywersyjne). Pewnego dna Gestapo aresztowało Rudego, który następnie został poddany brutalnemu przesłuchaniu. Mimo ciężkich tortur, bohatersko znosił cierpienia i nie wydał swoich kolegów. Kilka godzin po aresztowaniu przyjaciele postanowili zaplanować odbicie kolegi. Pierwsza akcja odbicia Rudego nie doszła do skutku. Kolejna została zakończona sukcesem. Niestety w akcji został ranny Aleksander Dawidowski ,,Alek” , który mimo udzielonej pomocy lekarskiej poniósł śmierć. Umarł także ciężko ranny ,,Rudy”. Tadeusz po śmierci przyjaciół załamał się, jednak nadal walczył z wrogiem. Zginął w akcji na posterunek żandarmerii niemieckiej. Jego śmierć jest ostatnim wydarzeniem opisanym przez Aleksandra Kamińskiego w książce.

8 Charakterystyka bohaterów

9 Jan Bytnar ps. ,,Rudy” Urodzony 6 V 1921 , pochodził z rodziny inteligenckiej . Jako chłopiec wybitnie zdolny, a przy tym ambitny. Wszystko, czym się zajmował, traktował jak wyzwanie do doskonalenia się. Był drobnym chłopcem o piegowatej twarzy i rudych włosach. Miał niezwykłą osobowość. Był ,,mózgiem” akcji sabotażowych. Był wrażliwy, delikatny i skromny, swoją prawdziwą wielkość okazał podczas przesłuchań na gestapo. Te chwile w katowniach na Szucha dowodzą, jak szczerze kochał swoich przyjaciół, jaki był lojalny i odpowiedzialny

10 Aleksy Dawidowski ps. ,,Alek”
Był synem zamożnego i wpływowego dyrektora fabryki, działacza społecznego. Urodził się 3 XI 1920 roku. Był wesoły, gadatliwy, lubiący gestykulować. Blondyn o niebieskich oczach, dbał o swoją kondycję fizyczną. Uwielbiał kino. Był urodzonym przywódcą. Był chłopcem pełnym życia, temperamentu, a przy tym uczynnym i wrażliwym. Chwilami nawet trochę dziecinnym. Zmarł 30 IV 1943 roku w wyniku rany postrzałowej odniesionej podczas akcji pod Arsenałem

11 Tadeusz Zawadzki ps. ,,Zośka”
Syn profesora uniwersyteckiego i zaangażowanej działaczki społecznej, urodził się 24 I 1921 roku. Był chłopcem o delikatnej, niemal dziewczęcej urodzie. Wybitnie inteligentny i zdolny, nie był zbyt towarzyski. Zamknięty w sobie, otoczony był nieliczną grupą przyjaciół, którym ufał i którym się zwierzał. Śmierć przyjaciół niemal załamała wrażliwego chłopca. Jego pamiętnik dostarczył materiału do napisania Kamieni na szaniec. Dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych oraz orderem Virtuti Militari, podporucznik AK, zakończył swoje życie w walce pod Sieczychami 20 sierpnia 1943 roku.

12 Tytuł Lecz zaklinam - niech żywi nie tracą nadziei I przed narodem niosą oświaty kaganiec; A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei, Jak kamienie przez Boga rzucone na szaniec!... „Kamienie na szaniec” to cytat z wiersza J. Słowackiego „Testament mój”. Ostatnią strofę wiersza, w której mowa o wielkim patriotyzmie i poświęceniu dla ojczyzny, recytował Czarny Jaś umierającemu Rudemu, a konający powtarzał słowa o gotowości poniesienia najwyższych ofiar w imię patriotyzmu. Kamienie na szaniec to symbol całego pokolenia młodych Polaków, którzy ofiarnie i z poświęceniem, jeden po drugim ginęli, broniąc honoru Polaków i walcząc o wolność swojego kraju.

13 Problematyka dzieła Książka ,,Kamienie na szaniec” to powieść o wielkim patriotyzmie i miłości do ojczyzny młodych ludzi, którzy w momencie zagrożenia ojczyzny potrafili stawić czoło wrogowi. Byli zwykłymi młodymi ludźmi, których młodość w brutalny sposób została przerwana. Z chwilą wybuchu wojny ich marzenia, plany legły w gruzach, jednak oni dzięki temu, że byli znakomicie wychowani, zarówno przez dom, jak i przez szkołę potrafili odnaleźć się w tych trudnych czasach. Walczyli o swój kraj, rozwijali pasje, zdobywali wykształcenie na tajnych uniwersytetach. Byli pełni wiary, że uda się im zwyciężyć wroga. Ich aktywny patriotyzm jest wzorem dla kolejnych pokoleń młodych ludzi.

14 Motywy literackie w „Kamieniach na szaniec”:
motyw domu rodzinnego, szkoły i ich wpływu na kształtowanie się postaw młodych ludzi, motyw walki,  motyw przyjaźni, motyw poświęcenia,  motyw cierpienia (torturowanie „Rudego”),  motyw śmierci,  motyw dojrzewania,  motyw wojny i okupacji.