Analiza menadżerska Materiały cz. II. 2 2 Analiza przepływów pieniężnych.

Prezentacja na temat: "Analiza menadżerska Materiały cz. II. 2 2 Analiza przepływów pieniężnych."— Zapis prezentacji:

1 Analiza menadżerska Materiały cz. II

2 2 2 Analiza przepływów pieniężnych

3 3

4 4

5 5 Zadanie 1.1. Rachunek przepływów pieniężnych wg metody pośredniej

6 6 Przepływy środków pieniężnych (zadanie 1.1.) WyszczególnienieOkres poprzedni Okres badany Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej Razem przepływy pieniężne netto Środki pieniężne na początek roku Środki pieniężne na koniec roku 2 883 - 1 222 - 1 478 ---------- 183 142 325 12 528 -1 629 -10 050 ---------- 849 325 1 174

7 7 WyszczególnienieOkres poprzedni Okres badany Zysk na działalności operacyjnej Amortyzacja Zmiana stanu zapasów Zmiana stanu należności Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych Zmiana stanu rezerw Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych Inne Środki pieniężne z działalności operacyjnej 3 445 2 110 - 1 375 - 1 609 792 - 68 - 394 - 18 ---------- 2 883 5 427 2 445 - 1 571 329 5 828 - - 39 109 ---------- 12 528 Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej (zadanie 1.1.)

8 8 Zmiana wielkości przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej (Zadanie 1.1.) WyszczególnienieOkres poprzedni Okres badany Zmiana Zysk na działalności operacyjnej Amortyzacja Zmiana stanu zapasów Zmiana stanu należności Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych Zmiana stanu rezerw Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych Inne Razem 3 445 2 110 - 1 375 - 1 609 792 - 68 - 394 - 18 ---------- 2 883 5 427 2 445 - 1 571 329 5 828 - - 39 109 ---------- 12 528 + 1 982 +335 -196 +1 938 +5 036 +68 +355 +127 -------- +9 645

9 9 Wyszczególnienie Okres poprzedni Okres badany Wpływy - z aktywów finansowych Wydatki - nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych - na aktywa finansowe Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej 54 1 276 965 311 ---------- - 1 222 203 1 832 1 812 20 -------- -1 629 Wyszczególnienie Okres poprzedni Okres badany Wpływy - kredyty i pożyczki - emisja dłużnych papierów wartościowych - inne wpływy finansowe Wydatki - spłaty kredytów i pożyczek - odsetki Środki pieniężne netto z działalności finansowej 1 876 970 800 106 3 354 440 2 914 ---------- - 1 478 1 842 - 1 600 242 12 892 8 758 3 134 -------- -10 050 Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej (zadanie 1.1.) Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej (zadanie 1.1.)

10 10 Zadanie 4.1. Rachunek przepływów pieniężnych

11 11 Zadanie 4.1. Rok 1Rok 2 CF Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ Zysk operacyjny10.15419.368 Amortyzacja9.0739.156 Rezerwy1.037794 Zmiana stanu zapasów-4.069-2.074 Zmiana stanu należności-4.439-8.612 Zmian stanu zobowiązań krótkoterminowych3.322-390 Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych-24-2.211 Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej15.05316.033 CF Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ Wpływy 4 3 Wpływy z aktywów finansowych 4 3 Wydatki18.3065.661 Zakup rzeczowych aktywów trwałych18.2915.504 Wydatki na aktywa finansowe15157 Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej-18.302-5.658 CF Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ Wpływy20.9432.729 Wpływy z emisji akcji i in. instrumentów kapitałowych16.000- Kredyty i pożyczki4.9432.729 Wydatki17.59510.687 Spłaty kredytów i pożyczek11.7377.546 Odsetki4.2563.141 Inne wydatki finansowe1.602- Środki pieniężne netto z działalności finansowej3.349-7.958 RAZEM PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO 100 2.416

12 12 Sumaryczne zestawienie wpływów pieniężnych (zadanie 4.1.) WPŁYWYROK 1ROK 2 kwota% % Zysk netto Amortyzacja Wpływy z aktywów finansowych Wpływy z emisji akcji Kredyty i pożyczki Zmiana stanu rezerw Przyrost operacyjnych zobowiązań krótkoterminowych 4.297 9.073 4 16.000 4.943 1.037 3.322 11,1 23,5 0,01 41,4 12,8 2,8 8,6 16.227 9.156 3 - 2.729 794 - 56,2 31,7 0,01 - 9,4 2,8 - RAZEM 38.675100,028.910100,0

13 13 WYDATKIROK 1ROK 2 kwota% % Nabycie aktywów trwałych Wydatki na aktywa finansowe Spłata kredytów i pożyczek Przyrost zapasów Przyrost należności Spadek operacyjnych zobowiązań krótkoterminowych Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 18.291 15 11.737 4.069 4.439 - 24 47,4 0,04 30,4 10,6 11,5 - 0,06 5.504 157 7.546 2.074 8.612 390 2.211 20,8 0,6 28,5 7,8 32,5 1,5 8,4 RAZEM 38.575100,026.494100,0 Sumaryczne zestawienie wydatków pieniężnych (zadanie 4.1)

14 14 Zestawienie wpływów i wydatków wg horyzontu czasowego (zadanie 4.1.) WyszczególnienieRok 1Rok 2 DLUGOOKRESOWE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA Wewnętrzne zysk netto amortyzacja wpływy z aktywów finansowych Razem Zewnętrzne wpływy z emisji akcji zaciągnięte kredyty i pożyczki Razem Razem długookresowe źródła finansowania 4.297 9.073 3 --------- 13.373 16.000 4.943 --------- 20.943 34.316 16.227 9.156 3 --------- 25.386 - 2.729 -------- 2.729 28.115 WYKORZYSTANIE DŁUGOOKRESOWYCH ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA nabycie aktywów trwałych wydatki na aktywa finansowe spłata kredytów i pożyczek Razem 18.291 15 11.737 --------- 30.043 5.504 157 7.546 --------- 13.208 NADWYŻKA ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA 4.274 14.908 Zmiana stanu zapasów Zmiana stanu należności Zmiana stanu operacyjnych zobowiązań krótkoterminowych Zmiana stanu rezerw Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych -4.069 -4.439 3.322 1.037 -24 -2.074 -8.612 -390 794 -2211 Razem Zmiana stanu środków pieniężnych Razem -4.174 -100 -4.274 -12.492 -2.416 -14.908

15 15 WyszczególnienieKwota A. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej I. Zysk netto II. Korekty: 1.Amortyzacja 2.Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 3.Odsetki i udziały w zyskach 4.Zysk z działalności inwestycyjnej 5.Zmiana stanu rezerw 6.Zmiana stanu zapasów 7.Zmiana stanu należności 8.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 9.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 10.Inne korekty III. Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej B. Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1.Zbycie wart. niemater. oraz rzeczowych aktywów trwałych 2.Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wart. niemater. 3.Z aktywów finansowych 4.Inne wpływy inwestycyjne II. Wydatki 1.Nabycie wart. niemater.oraz rzeczowych aktywów trwałych 2.Inwestycje w nieruchomości oraz wart. niemater. 3.Na aktywa finansowe 4.Inne wydatki inwestycyjne III. Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej 42 439 39 514 42 913 1 420 7 003 3 1 280 -15 296 - 43 290 34 221 707 10 553 81 953 1 803 552 1 251 131 225 88 270 42 955 - 129 422 WyszczególnienieKwota C. Przepływy pieniężne z działalności finansowej I. Wpływy 1.Wpływy netto z emisji akcji i innych instr. kapitałowych 2.Kredyty i pożyczki 3.Emisja dłużnych papierów wartościowych 4.Inne wpływy finansowe II. Wydatki 1.Nabycie udziałów (akcji) własnych 2.Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3.Inne wydatki z tytułu podziału zysku 4.Spłaty kredytów i pożyczek 5.Wykup dłużnych papierów wartościowych 6.Z tytułu innych zobowiązań finansowych 7.Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8.Odsetki 9.Inne wydatki finansowe III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej D. Razem przepływy pieniężne netto (A+B+C) E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu (F +/- D) 119 760 62 292 49 623 4 414 8 255 57 468 9 999 14 697 24 696 Sprawozdanie przepływów pieniężnych w spółce „Amica” S.A.

16 16 Sprawozdanie przepływów pieniężnych w spółce „Tonsil” S.A. WyszczególnienieKwota A. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej I. Zysk netto II. Korekty: 1.Amortyzacja 2.Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 3.Odsetki i udziały w zyskach 4.Zysk z działalności inwestycyjnej 5.Zmiana stanu rezerw 6.Zmiana stanu zapasów 7.Zmiana stanu należności 8.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 9.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 10.Inne korekty III. Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej B. Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1.Zbycie rzeczowych aktywów trwałych 2.Zbycie inwestycji w nieruchomościach i wart. niemater. 3.Z aktywów finansowych 4.Inne wpływy inwestycyjne II. Wydatki 1.Nabycie wart. niemater. oraz rzeczowych aktywów trwałych 2.Inwestycje w nieruchomości oraz wart. niemater. 3.Na aktywa finansowe 4.Inne wydatki inwestycyjne III. Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej - 8 999 9 067 3 651 0 2 362 - 472 48 802 2 051 1 053 - 99 - 329 69 88 573 54 - 539 4 788 3 263 325 1 200 - 4 700 WyszczególnienieKwota C. Przepływy pieniężne z działalności finansowej I. Wpływy 1.Wpływy netto emisji akcji i innych instr. kapitałowych 2.Kredyty i pożyczki 3.Emisja dłużnych papierów wartościowych 4.Inne wpływy finansowe II. Wydatki 1.Nabycie udziałów (akcji) własnych 2.Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3.Inne wydatki z tytułu podziału zysku 4.Spłaty kredytów i pożyczek 5.Wykup dłużnych papierów wartościowych 6.Z tytułu innych zobowiązań finansowych 7.Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8.Odsetki 9.Inne wydatki finansowe III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej D. Razem przepływy pieniężne netto (A+B+C) E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu (F +/- D) 21 416 9 462 10 654 1 300 17 399 8 833 6 200 2 366 4 017 -615 1 331 716

17 17 WyszczególnienieKwota A. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej I. Zysk netto II. Korekty: 1.Amortyzacja 2.Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 3.Odsetki i udziały w zyskach 4.Zysk z działalności inwestycyjnej 5.Zmiana stanu rezerw 6.Zmiana stanu zapasów 7.Zmiana stanu należności 8.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 9.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 10.Inne korekty III. Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej B. Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1.Zbycie wart. niemater. oraz rzeczowych aktywów trwałych 2.Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wart. niemater. 3.Z aktywów finansowych 4.Inne wpływy inwestycyjne II. Wydatki 1.Nabycie wart. niemater. oraz rzeczowych aktywów trwałych 2.Inwestycje w nieruchomości oraz wart. niemater. 3.Na aktywa finansowe 4.Inne wydatki inwestycyjne III. Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej 576 3 334 2 121 819 2 866 114 2 948 -1 582 -215 - 350 - 356 - 3 081 3 910 209 178 31 2 477 2 265 212 - 2 268 WyszczególnienieKwota C. Przepływy pieniężn z działalności finansowej I. Wpływy 1.Wpływy netto z emisji akcji i innych instr. kapitałowych 2.Kredyty i pożyczki 3.Emisja dłużnych papierów wartościowych 4.Inne wpływy finansowe II. Wydatki 1.Nabycie udziałów (akcji) własnych 2.Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3.Inne wydatki z tytułu podziału zysku 4.Spłaty kredytów i pożyczek 5.Wykup dłużnych papierów wartościowych 6.Z tytułu innych zobowiązań finansowych 7.Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8.Odsetki 9.Inne wydatki finansowe III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej D. Razem przepływy pieniężne netto (A+B+C) E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu (F +/- D) 19 340 16 340 3 000 18 218 15 081 2 439 698 1 122 2 764 2 772 1 433 4 197 Sprawozdanie przepływów pieniężnych w spółce „Rafamet” S.A.

18 18 Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej WyszczególnienieTonsilAmicaRafamet A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej 1.Zysk na działalności operacyjnej 2.Amortyzacja 3.Zmiana stanu rezerw 4.Zmiana stanu zapasów 5.Zmiana stanu należności 6.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 7.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej - 7 438 3 651 48 802 2 051 1 053 - 9 69 61 418 42 913 1 280 -15 296 - 43 290 34 221 707 81 953 1 294 2 121 2 948 -1 582 -215 - 350 - 356 3 910

19 19 Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej WyszczególnienieTonsilAmicaRafamet B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne 3. Z aktywów finansowych 4. Inne wpływy inwestycyjne II. Wydatki 1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne 3. Na aktywa finansowe 4. Inne wydatki inwestycyjne Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej 88 573 54 - 539 4 788 3 263 325 1 200 - 4 700 1 803 552 1 251 131 225 88 270 42 955 - 129 422 209 178 31 477 2 265 212 - 2 268

20 20 Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej WyszczególnienieTonsilAmicaRafamet C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 1. Wpływy netto z emisji akcji i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału 2. Kredyty i pożyczki 3. Emisja dłużnych papierów wartościowych 4. Inne wpływy finansowe II. Wydatki 1. Nabycie akcji własnych 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku 4. Spłaty kredytów i pożyczek 5. Wykup dłużnych papierów wartościowych 6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych 7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8. Odsetki 9. Inne wydatki finansowe Środki pieniężne netto z działalności finansowej 21 416 9 462 10 654 1 300 17 399 8 833 6 200 2 366 4 017 119 760 62 292 49 623 4 414 8 255 57 468 19 340 16 340 3 000 18 218 15 081 2 439 698 1 122

21 21 Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej firmy Juka (dane w tys. zł) Wyszczególnienie20002001200220032004 I. Zysk netto II. Korekty: 1.Amortyzacja 2.Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 3.Odsetki i udziały w zyskach 4.Zysk z działalności inwestycyjnej 5.Zmiana stanu rezerw 6.Zmiana stanu zapasów 7.Zmiana stanu należności 8.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 9.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 10.Inne korekty Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej 2 177 2 299 11 382 3 -200 -6 1 986 -968 -5 695 2 565 -3 039 -3 729 4 476 4 167 9 893 11 863 -3 206 374 1 963 -4 434 2 576 757 14 060 614 4 652 9 587 -104 -2 820 977 -2 499 -4 102 4 679 -1 166 100 5 266 5 567 2 292 9 051 -1 742 1 149 -5 236 1 245 -3 745 1 536 34 7 859 8 161 15 551 8 703 -969 7 607 -7 436 -2 439 12 292 -1 087 -1 120 23 712

22 22 Zmodyfikowany rachunek przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej firmy Juka Wyszczególnienie20002001200220032004 1.Zysk na działalności operacyjnej * 2.Amortyzacja 3.Zmiana stanu rezerw 4.Zmiana stanu zapasów 5.Zmiana stanu należności 6.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 7.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej - 1 755 11 382 1 986 -968 -5 695 2 565 -3 039 4 476 961 11 863 374 1 963 -4 434 2 576 757 14 060 -2 210 9 587 977 -2 499 -4 102 4 679 -1 166 5 266 3 859 9 051 1 149 -5 236 1 245 -3 745 1 536 7 859 6 072 8 703 7 607 -7 436 -2 439 12 292 -1 087 23 712 *) nie jest to wynik równoważny z wynikiem finansowym na działalności operacyjnej występujący w rachunku zysków i strat

23 23 Udział czynników w tworzeniu nadwyżki gotówkowej w całym okresie Wyszczególnienie 2000-2004 1.Zysk na działalności operacyjnej 2.Amortyzacja 3.Zmiana stanu rezerw 4.Zmiana stanu zapasów 5.Zmiana stanu należności 6.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 7.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej +6 927 +50 586 +12 093 -14 176 -15 425 +18 367 -2 999 +55 373

24 24 Wpływ czynników na zwiększenie nadwyżki gotówkowej w 2004 r. Wyszczególnienie20032004zmiana 1.Zysk na działalności operacyjnej 2.Amortyzacja 3.Zmiana stanu rezerw 4.Zmiana stanu zapasów 5.Zmiana stanu należności 6.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 7.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej 3 859 9 051 1 149 -5 236 1 245 -3 745 1 536 7 859 6 072 8 703 7 607 -7 436 -2 439 12 292 -1 087 23 712 + 2 213 -348 +6 458 -2 200 -3 684 +16 037 -2 623 +15 853 Wpływ czynników na zwiększenie nadwyżki gotówkowej w 2001 r. Wyszczególnienie20002001 zmiana 1.Zysk na działalności operacyjnej 2.Amortyzacja 3.Zmiana stanu rezerw 4.Zmiana stanu zapasów 5.Zmiana stanu należności 6.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych 7.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej - 1 755 11 382 1 986 -968 -5 695 2 565 -3 039 4 476 961 11 863 374 1 963 -4 434 2 576 757 14 060 +2 716 +481 -1 612 +2 931 +1 261 +11 +3 796 +9 584

25 25 WSKAŹNIKI WYDAJNOŚCI GOTÓWKOWEJ * wsk. wydajności gotówkowej sprzedaży nadwyżka gotówkowa z działalności operacyjnej ------------------------------------------------------------ sprzedaż * wsk. wydajności gotówkowej aktywów nadwyżka gotówkowa z działalności operacyjnej ------------------------------------------------------------ aktywa * wsk. wydajności gotówkowej zysku nadwyżka gotówkowa z działalności operacyjnej ------------------------------------------------------------ zysk operacyjny

26 26 WSKAŹNIKI WYSTARCZALNOŚCI GOTÓWKOWEJ * wsk. pokrycia obsługi zadłużenia nadwyżka gotówkowa z działalności operacyjnej ------------------------------------------------------------ rata spłaty kredytu + odsetki * wsk. pokrycia wydatków inwestycyjnych nadwyżka gotówkowa z działalności operacyjnej ------------------------------------------------------------ wydatki inwestycyjne * wsk. ogólnej wystarczalności gotówkowej nadwyżka gotówkowa z działalności operacyjnej ------------------------------------------------------------ inwestycje + spłata zobowiązań + dywidenda * wsk. pokrycia zobowiązań nadwyżka gotówkowa z działalności operacyjnej ----------------------------------------------------------- zobowiązania ogółem

27 27 Wskaźniki wydajności gotówkowej w przykładzie 4 Wskaźniki Rok 1 Rok 2 CF op. / sprzedaż CF op. / aktywa 10,2 11,6 9,1 9,8 CF op. / (CF op. + IF inw. + IF fin.)0,420,85 Wskaźniki wystarczalności gotówkowej w przykładzie 4 Wskaźniki Rok 1 Rok 2 CF op. / zakup rzeczowych aktywów trwałych CF op. / ( odsetki + spłata kredytów ) CF op. / zobowiązania ogółem CF op. / zobowiązania długoterminowe CF op. / (zakup rzeczowych aktywów trwałych i finansowych + spłata kredytów + odsetki) 0,82 0,95 0,35 1,02 0,44 2,9 1,5 0.37 1,43 0,98

28 28

29 29 ZESTAWIENIE PLANISTYCZNE PRZEPŁYWU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH A. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ I. Wynik finansowy - 1 250 II. Korekty o pozycje: 1 827 1. Amortyzacja 2 364 2. Zyski/straty z tytułu różnic kursowych 90 3. Odsetki i dywidendy otrzymane i zapłacone 1 936 4. Wynik na działalności inwestycyjnej 0 9. Zmiana stanu zapasów - 216 10. Zmiana stanu należności i roszczeń - 3 012 11. Zmiana stanu zobowiązań kr-termin (bez pożyczek i kredytów) 665 12. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 0 13. Zmiana stanu przychodów przyszłych okresów 0 14. Inne 0 ____ III. Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II) 577 B. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ I. Wpływy 1. Sprzedaż składników rzeczowego majątku trwałego 3 890 2. Otrzymane odsetki 44 II. Wydatki 1. Nabycie akcji i udziałów w jedn. zależnych - 4 842 _____ III. Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej - 908 C. PRZEPŁYWY SRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ I. Wpływy 1. Zaciągnięcie krótkoterminowych kredytów bankowych 2 064 2. Zaciągnięcie krótkoterminowych pożyczek 2 000 II. Wydatki 1. Spłata długoterminowych kredytów bankowych - 654 2. Spłata długoterminowych pożyczek - 790 3. Zapłacone odsetki - 1 980 4. Inne - 779 _____ III. Środki pieniężne netto z działalności finansowej - 139 D. ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH NETTO (A+/-B+/-C) - 470 E. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA POCZĄTEK ROKU 533 F. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA KONIEC ROKU 64

30 Analiza ryzyka operacyjnego i finansowego 30 Stopień dźwigni operacyjnej, finansowej i łącznej

31 31

32 32

33 33

34 34

35 35

36 36

37 37

38 38

39 39 Marginesy bezpieczeństwa w zakresie rentowności

40 40

41 41

42 42

43 43

44 44

45 45

46 46

47 47

48 48

49 49 PRZYKŁAD 1.1 Przeprowadzić analizę bezpieczeństwa finansowego przedsiębiorstwa. Ustalić wielkości graniczne i dopuszczalne odchylenia czynników na podstawie poniższych danych: - aktualna wielkość produkcji 2000 szt. - cena wyrobu 12 zł - koszty stałe 7000 zł - jednostkowe koszty zmienne 6.5 zł/szt.

50 50

51 51 Ocena poziomu kapitału obrotowego

52 52

53 53

54 54

55 55 Ustalanie wielkości kapitału obrotowego firmy w dyspozycji (KO) KO = KSt pl - Mt pl * Ustalanie planowanej wielkości kapitału stałego (KSt pl ) KSt pl = Kw + Zz + Zd * Ustalanie planowanej wielkości majątku trwałego (Mt pl ) Mt pl = Mt + I - Am

56 56

57 57 Przykład 1 Ustalić wielkość cyklu konwersji gotówkowej na podstawie danych: - należności 14,0 mln zł - zapasy 12,0 " - zobowiązania krótkoterminowe 12,0 " - sprzedaż 100,0 " - koszty wytworzenia sprzed. wyrobów 60,0 " - koszty operacyjne 20,0 „

58 58 Zadanie 6 Sprzedaż firmy wynosi 2,5 mln zł rocznie. Koszty wytworzenia sprzedanych wyrobów wynoszą 1,9 mln zł, a koszty operacyjne 0,3 mln zł. Zapasy stanowią 5% rocznej wartości sprzedaży. Okres spływu należności wynosi 20 dni. Ustalić, jaki powinien być minimalny okres regulowania zobowiązań, aby firma nie musiała korzystać z innych źródeł finansowania majątku obrotowego. Zadanie 7 Firma przewiduje roczną sprzedaż w wysokości 1440 tys. zł. Koszty wytworzenia sprzedanych wyrobów wyniosą 1100 tys. zł, a koszty operacyjne 200 tys. zł. Poziom należności jest przewidywany w wysokości 100 tys. zł. Długość minimalnego okresu utrzymywania zapasów wynosi 40 dni. Jakie warunki płatności powinna wynegocjować firma ze swoimi kontrahentami, aby okres konwersji gotówki nie przekroczył 15 dni. Zadanie 8 Przeciętny zapas towarów sklepu spożywczego wynosi 4 dni. Jakie warunki płatności należy wynegocjować z dostawcami, aby nie trzeba było finansować kapitału obrotowego z własnych środków. Obrót miesięczny sklepu wynosi 2 mln zł, a marża - 20%

59 59

60 60 OKREŚLANIE ZAPOTRZEBOWANIA KAPITAŁU OBROTOWEGO Metoda „procentu od sprzedaży” * Określanie poziomu zapotrzebowania na kapitał obrotowy (ZKO) ZKO = Ab pl - Zk pl * Przewidywany poziom aktywów obrotowych (Ab pl ) Ab Ab pl = ----- * S pl S * Przewidywany poziom zobowiązań krótkoterminowych (Zk pl ) Zk Zk pl = ---- * S pl S *

61 61 Zadanie 1 Ustalić zapotrzebowanie na kapitał obrotowy przedsiębiorstwa. Określić wielkość niedoboru (nadwyżki) kapitału obrotowego AktywaKwotaPasywaKwota Gotówka Należności Zapasy Majątek obrotowy Majątek trwały 500 2.000 4.000 ------- 6.500 1.000 Zobowiązania z tytułu dostaw Pozostałe zobow. kr-terminowe Zobowiązania kr-terminowe Kredyty długoterminowe Kapitał własny 2.000 500 ------ 2.500 500 4.500 Razem aktywa7.500Razem pasywa7.500 Dodatkowe informacje: - sprzedaż w okresie sprawozdawczym 15.000 - przewidywany poziom sprzedaży 18.750 - przewidywany zysk netto 500 - amortyzacja 250 - planowane inwestycje 300

62 62 Zadanie 2 Ustalić zapotrzebowanie na kapitał obrotowy firmy. Określić niedobór (nadwyżkę) kapitału obrotowego AktywaKwotaPasywaKwota Gotówka Należności Zapasy Majątek obrotowy Majątek trwały 200 1.500 2.000 ------- 3.700 2.000 Zobowiązania z tytułu dostaw Pozostałe zobow. kr-terminowe Zobowiązania kr-terminowe Kredyty długoterminowe Kapitał własny 1.200 300 ------ 1.500 1.200 3.000 Razem aktywa5.700Razem pasywa5.700 Rachunek wyniku finansowego Sprzedaż 20.000 Koszty zmienne 15.000 Koszty stałe 2.200 EBIT 2.800 Odsetki 200 EBT 2.600 Podatek 780 EAT 1.820 Dodatkowe informacje: - przewidywany wzrost sprzedaży 10% - odsetki w okresie planowym 400 - roczna amortyzacja 200 - planowane inwestycje 1.200 - spłata zobowiązań długoterminowych 1.200 - stawka podatku dochodowego 20%

63 63 OKREŚLANIE WIELKOŚCI ZAPOTRZEBOWANIA NA KAPITAŁ OBROTOWY SKORYGOWANA METODA „PROCENTU OD SPRZEDAŻY” * Określanie wielkości zapotrzebowania na kapitał obrotowy (ZKO) ZKO = Ab pl  k pl * Przewidywany poziom aktywów obrotowych (Ab pl ) S pl Ab pl = Ab + Ab * UAs * ( ----- – 1 ) S * Przewidywany poziom zobowiązań krótkoterminowych (Zk pl ) S pl Zk pl = Zk + Zk * UZs * ( ----- – 1 ) S gdzie: UAs - udział aktywów obrotowych zależnych od sprzedaży UZs - udział zobowiązań krótkoterminowych zależnych od sprzedaży

64 64 OKREŚLANIE PRZYROSTU ZAPOTRZEBOWANIA NA KAPITAŁ OBROTOWY SKORYGOWANĄ METODĄ „PROCENTU OD SPRZEDAŻY” * Określanie przyrostu zapotrzebowania na kapitał obrotowy (  ZKO)  ZKO =  Ab pl  -  k pl * Przewidywany przyrost aktywów obrotowych (  Ab pl ) S pl  Ab pl = Ab * UAs * ( ----- – 1 ) S * Przewidywany przyrost zobowiązań krótkoterminowych (  Zk pl ) S pl  Zk pl = Zk * UZs * ( ----- – 1 ) S gdzie: UAs - udział aktywów obrotowych zależnych od sprzedaży UZs - udział zobowiązań krótkoterminowych zależnych od sprzedaży

65 65 Zadanie 3 Ustalić zapotrzebowanie na kapitał obrotowy firmy. Określić niedobór (nadwyżkę) kapitału obrotowego AktywaKwotaPasywaKwota Gotówka Należności Zapasy Majątek obrotowy Majątek trwały 200 1.500 2.000 ------- 3.700 2.000 Zobowiązania z tytułu dostaw Pozostałe zobow. kr-terminowe Zobowiązania kr-terminowe Kredyty długoterminowe Kapitał własny 1.500 500 ------ 2.000 1.200 2.500 Razem aktywa5.700Razem pasywa5.700 Dodatkowe informacje: - sprzedaż w okresie sprawozdawczym 11.500 - przewidywany poziom sprzedaży w okresie planowanym 12.000 - przewidywany zysk netto 550 - roczna amortyzacja 200 - przewidywana dywidenda 100 - planowane inwestycje 400 - spłata zobowiązań długoterminowych 200 - aktywa obrotowe w okresie sprawozdawczym zależne od sprzedaży 95% - zobowiązania bieżące w okresie sprawozdawczym zależne od sprzedaży 80%

66 66 OKREŚLANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA KAPITAŁ OBROTOWY Metoda wskaźnikowa I * Określanie wielkości zapotrzebowania na kapitał obrotowy (ZKO) ZKO = Ab pl - Zk pl * Przewidywany poziom aktywów obrotowych (Ab pl ) Ab pl = Zp pl + N pl + G pl * Przewidywany poziom zapasów (Zp pl ) WZp d S pl Zp pl = --------- * S pl lub Zp pl = ------ 365 WZp o * Przewidywany poziom należności (N pl ) WN d S pl N pl = ------- * S pl lub N pl = ------ 365 WN o * Przewidywany poziom gotówki operacyjnej (G pl ) Kg Kg G pl = ------ * WG d lub G pl = ------ 365 WG o * Przewidywany poziom zobowiązań krótkoterminowych (Zk pl ) Kp Kp Zk pl = ------ * WZK d lub ZK pl = --------- 365 WZk o

67 67 Zadanie 1.1 Ustalić zapotrzebowanie na kapitał obrotowy przedsiębiorstwa Dodatkowe informacje: - sprzedaż w okresie sprawozdawczym wyniosła 15.000 - przewidywany wzrost sprzedaży 25% w roku 1, 10% w roku 2, 5% w roku 3 - przewidywany przeciętny okres spływu należności 40 dni - planowany wsk. obrotu zapasami ( wsk. sprzedaż/zapasy) w ciągu roku 4,0 - zakładany wsk. obrotu gotówką 28,0 - planowany wsk. obrotu zobowiązań bieżących w ciągu roku 5,2 - koszty wytworzenia stanowią 70% wartości sprzedaży - operacyjne koszty stałe wynoszą 3.000 - amortyzacja roczna 250 AktywaKwotaPasywaKwota Gotówka Należności Zapasy Majątek obrotowy Majątek trwały 500 2.000 4.000 ------- 6.500 1.000 Zobowiązania z tyt. dostaw Pozostałe zobow. krótkoterm. Zobowiązania krótkoterm. Kredyty długoterminowe Kapitał własny 2.000 500 ------ 2.500 500 4.500 Razem aktywa7.500Razem pasywa7.500

68 68 OKREŚLANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA KAPITAŁ OBROTOWY Metoda wskaźnikowa II * Określanie poziomu zapotrzebowania na kapitał obrotowy (ZKO) ZKO = Ab pl - Zk pl * Przewidywany poziom aktywów obrotowych (Ab pl ) Ab pl = Zp pl + N pl + G pl * Przewidywany poziom zapasów (Zp pl ) WZp d Kw pl Zp pl = ------- * Kw pl lub Zp pl = ------ 365 WZp o * Przewidywany poziom należności (N pl ) WN d S pl N pl = ------ * S pl lub N pl = ------ 365 WN o * Przewidywany poziom gotówki operacyjnej (G pl ) G pl = G/Zk * Zk pl

69 69 * Przewidywany poziom zobowiązań krótkoterminowych (Zk pl ) Zk pl = Zkd pl + Zkp pl * Przewidywany poziom zobowiązań krótkoterminowych z tytułu dostaw (Zkd pl ) WZkd d Zkd pl = --------- * Kzm pl 365 * Przewidywany poziom zobowiązań krótkoterminowych pozostałych (Zkp pl ) Zkp pl = Zkp/S * S pl

70 70 Zadanie 1.2 Ustalić zapotrzebowanie na kapitał obrotowy przedsiębiorstwa. Określić wielkość niedoboru (nadwyżki) kapitału obrotowego Dodatkowe informacje: - przewidywany poziom sprzedaży 18.750 - przewidywany zysk netto 500 - amortyzacja 250 - planowane inwestycje 300 - przewidywany przeciętny okres spływu należności 40 dni - planowany wsk. obrotu zapasów w ciągu roku 4,0 - zakładany wsk. gotówkowego pokrycia zobowiązań bieżących 20% -planowany wsk. obrotu zobowiązań bieżących w ciągu roku 7,0 - pozostałe zobowiązania krótkoterminowe mają charakter stały AktywaKwotaPasywaKwota Gotówka Należności Zapasy Majątek obrotowy Majątek trwały 500 2.000 4.000 ------- 6.500 1.000 Zobowiązania z tyt. dostaw Pozostałe zobow. krótkoterm. Zobowiązania krótkoterm. Kredyty długoterminowe Kapitał własny 2.000 500 ------ 2.500 500 4.500 Razem aktywa7.500Razem pasywa7.500

71 71 Zadanie 4.1 Ustalić zapotrzebowanie na kapitał obrotowy firmy. Określić wielkość niedoboru (nadwyżki) kapitału obrotowego AktywaKwotaPasywaKwota Gotówka Należności Zapasy Majątek obrotowy Majątek trwały 200 2.000 2.500 ------- 4.700 3.300 Zobowiązania z tytułu dostaw Pozostałe zobow. kr-terminowe Zobowiązania kr-terminowe Kredyty długoterminowe Kapitał własny 700 500 ------ 1.200 1.800 5.000 Razem aktywa8.000Razem pasywa8.000 Dodatkowe informacje: - sprzedaż bieżąca 15.000 - przewidywany poziom sprzedaży 16.500 - przewidywany zysk netto 500 - amortyzacja 450 - planowane inwestycje 1.200 - przewidywana wartość zakupu materiałów 9.000 Przewiduje się ponadto, że w wyniku działań usprawniających gospodarkę zapasami wsk. obrotu zapasów zwiększy się do 6.5, zaś poprawa dyscypliny finansowej spowoduje skrócenie okresu spływu należności o 8 dni. Prawidłowy okres rozliczeń z tytułu dostaw materiałowych wynosi 30 dni

72 72

73 73

74 74 BILANSSTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Gotówka50 Należności100 Zapasy250 Aktywa trwałe500 Aktywa900 Zobowiązania wobec dostawców300 Kredyt (6%) Kredyt (12%) Kapitał własny450 Pasywa900 RACHUNEK ZYSKÓW I STRATSTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Sprzedaż600 Koszt własny sprzedaży480 Zysk na sprzedaży120 Koszty operacyjne40 Koszt odsetek Zysk brutto Podatek dochodowy Zysk netto WSKAŹNIKISTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Wskaźnik płynności bieżącej Zwrot z aktywów (EBIT/Aktywa) Zwrot z aktywów (zysk netto /Aktywa) Zwrot z kapitału własnego Zadanie 7 Firma X rozważa 3 alternatywne strategie finansowania zapotrzebowania na kapitał obrotowy: Strategia l: finansowanie wyłącznie kredytem krótkoterminowym (obrotowym) o koszcie 6% Strategia 2: finansowani e wyłącznie kredytem długoterminowym o koszcie 12% Strategia 3: finansowanie w połowie kredytem krótkoterminowym (6%), a w połowie kredytem długoterminowym (12%). Wypełnij poniższy bilans oraz rachunek zysków i strat dla każdej strategii oraz wylicz dla każdej z nich: wsk. płynności bieżącej, zwrot z aktywów, zwrot z kapitału własnego (stopa podatku dochodowego = 20%). Oceń wady i zalety poszczególnych strategii.

75 75 BILANSSTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Gotówka50 Należności100 Zapasy250 Aktywa trwałe500 Aktywa900 Zobowiązania wobec dostawców300 Kredyt (6%)150075 Kredyt (12%)015075 Kapitał własny450 Pasywa900 RACHUNEK ZYSKÓW I STRATSTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Sprzedaż600 Koszt własny sprzedaży480 Zysk na sprzedaży120 Koszty operacyjne40 Koszt odsetek9,018,013,5 Zysk brutto71,062,066,5 Podatek dochodowy14,212,413,3 Zysk netto56,849,653,2 WSKAŹNIKISTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Wskaźnik płynności bieżącej0,891,331,07 Zwrot z aktywów (EBIT/Aktywa)8,9% Zwrot z aktywów (zysk netto /Aktywa)6,3%5,5%5,9% Zwrot z kapitału własnego12,62%11,02%11,82% Rozwiązanie zadania 7

76 76 BILANSSTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Gotówka50 Należności100 Zapasy250 Aktywa trwałe500 Aktywa900 Zobowiązania wobec dostawców300 Kredyt (6%) 90.346,3 Kredyt (12%) 95,146,3 Kapitał własny Zysk okresu bieżącego 450 59,7 450 54,9 450 57,4 Pasywa900 RACHUNEK ZYSKÓW I STRATSTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Sprzedaż600,0 Koszt własny sprzedaży480,0 Zysk na sprzedaży120,0 Koszty operacyjne40,0 Koszt odsetek5,411,48,3 Zysk brutto74,668,671,7 Podatek dochodowy14,913,714,3 Zysk netto59,754,957,4 WSKAŹNIKISTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Wskaźnik płynności bieżącej1,031,331,16 Zwrot z aktywów (EBIT/Aktywa)8,9 Zwrot z aktywów (zysk netto /Aktywa)6,66,16,4 Zwrot z kapitału własnego13,312,212,8 Rozwiązanie zadania 7 (wersja z zyskiem)

77 77 OCENA STOSOWANEJ POLITYKI W ZAKRESIE KAPITAŁU OBROTOWEGO * wsk. bieżącej płynności ('Pb) aktywa bieżące --------------------------------------- zobowiązania krótkoterminowe * wsk. udziału aktywów bieżących w aktywach ogółem ('Ab) aktywa bieżące -------------------- aktywa ogółem * wsk. udziału zobowiązań kr-terminowych w finansowaniu majątku (Zb/A) zobowiązania krótkoterminowe --------------------------------------- aktywa ogółem * wsk. udziału aktywów o wysokiej płynności (LR 1) gotówka + kr-termin. papiery wartościowe ----------------------------------------------------- aktywa bieżące * wsk. pokrycia zobowiązań kr-terminowych przez aktywa o wysokiej płynności (LR 2) gotówka + kr-termin. papiery wartościowe ----------------------------------------------------- zobowiązania krótkoterminowe

78 78 PRZYKŁAD 11 Na podstawie poniższych danych rozpoznać rodzaj stosowanej przez firmy polityki w zakresie kapitału obrotowego Firma A Ab Got. Zb 'Pb 'Ab Zb/A LR 1 LR 2 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- A 2429 1400 37 871 1.6 0.58 0.36 0.03 0.04 B 2209 1588 238 653 2.4 0.72 0.30 0.15 0.36 C 232 137 40 57 2.4 0.59 0.25 0.29 0.70 D 906 433 177 298 1.5 0.48 0.33 0.41 0.59 E 3861 2254 163 1215 1.9 0.58 0.31 0.07 0.13 F 2958 498 50 367 1.4 0.16 0.12 0.10 0.14 G 5344 2011 181 1373 1.5 0.38 0.26 0.09 0.13 H 1723 845 105 477 1.8 0.49 0.28 0.12 0.22

79 79

80 80 ZARZĄDZANIE NALEŻNOŚCIAMI

81 81

82 82

83 83

84 84

85 85 Zadanie 2

86 86 ZADANIE 2.1 Dane jak w zadaniu 2, ale w odniesieniu do kontrahentów o najniższej wiarygodności - grupy 5 rozważa się zaostrzenie warunków płatności. Polegać to będzie na sprzedaży z zapłatą w momencie dostawy. Zakłada się, że 50% odbiorców zostanie utraconych. Czy działanie to będzie opłacalne dla przedsiębiorstwa?

87 87 Zadanie 4 Dla zmniejszenia poziomu należności rozważa się wprowadzenie skonta 1% w przypadku zapłacenia w ciągu 10 dni przy wymaganej płatności 30 dni. Dotychczasowy przeciętny okres spływu należności wynosił 50 dni. Przewiduje się, że w wyniku nowej propozycji przeciętny okres spływu należności zostanie skrócony do 30 dni, gdyż ok. 40% odbiorców zechce skorzystać z skonta. Roczna sprzedaż wynosi 3,5 mln zł, a koszt kapitału (przed opodatkowaniem) wynosi 20%.

88 88 Zadanie 5 Dotychczasowy termin płatności za dostawy wynosi 30 dni. Roczna sprzedaż wynosi 3 mln zł. Koszt finansowania należności wynosi 15%. Oferta opustu cenowego wobec odbiorców jest następująca: 2% zmniejszenia ceny jeśli zapłata nastąpi w ciągu 10 dni. Zakłada się że połowa odbiorców zechce skorzystać z oferty opustu cenowego. Rezultatem tego będzie skrócenie przeciętnego okresu oczekiwania na spływ należności do 20 dni. Stawka podatku dochodowego wynosi 20%

89 89 Zadanie 6 W przedsiębiorstwie rozważana jest zmiana polityki kredytowej wobec odbiorców. Dotychczasowy okres spływu należności oferowany odbiorcom na 30 dni zostałby wydłużony do 40 dni. Przewiduje się, że pozwoli to zwiększyć sprzedaż o 10% w stosunku do obecnego poziomu wynoszącego 3 mln zł. Udział “złych długów” w wartości sprzedaży wynoszący aktualnie 2% pozostałby na dotychczasowym poziomie. Koszt finansowania należności (oprocentowanie kredytów bankowych) wynosi 15% w stosunku rocznym. Koszty zmienne stanowią 70% wartości sprzedaży. Stawka podatku dochodowego - 20%.

90 90 Zadanie 7 Przedsiębiorstwo rozważa zmianę warunków sprzedaży swoich wyrobów dla zwiększenia sprzedaży. Dotychczasowy okres spłaty należności (okres inkasa) wynoszący 30 dni zostałby wydłużony do 60 dni. Szacuje się, że to pozwoli zwiększyć sprzedaż o 10% w stosunku do obecnego poziomu wynoszącego 3 mln zł. Wskaźnik "złych" długów wynosi aktualnie 2% sprzedaży i utrzyma się na tym samym poziomie. Koszty zmienne stanowią 75% wartości sprzedaży. Wymagana stopa zwrotu (przed opodatkowaniem) wynosi 20%. Ustalić, czy zmiana warunków sprzedaży będzie opłacalna dla przedsiębiorstwa

91 91 Zadanie 7.1 Przedsiębiorstwo rozważa zmianę warunków sprzedaży swoich wyrobów. Dotychczasowy okres spływu należności (okres inkasa) wynoszący 60 dni zostałby skrócony do 30 dni. Szacuje się, że to zmniejszy sprzedaż o 10% w stosunku do obecnego poziomu wynoszącego 3 mln zł. Wskaźnik "złych" długów wynoszący aktualnie 2% sprzedaży zmniejszy się o 0,5%. Koszty zmienne stanowią 75% wartości sprzedaży. Koszt finansowania należności wynosi 20%. Ustalić, czy zmiana warunków sprzedaży będzie opłacalna dla przedsiębiorstwa

92 92 Zarządzanie zobowiązaniami krótkoterminowymi

93 93 OCENA ZOBOWIĄZAŃ KRÓTKOTERMINOWYCH wskaźnik okresu (cyklu) rotacji zobowiązań krótkoterminowych średni stan zobowiązań krótkoterminowych * 365 ------------------------------------------------------------------- sprzedaż średni stan zobowiązań krótkoterminowych ----------------------------------------------------------- (koszty własne – amortyzacja) / 365 wskaźnik rotacji zobowiązań krótkoterminowych sprzedaż ---------------------------------------------------------- średni stan zobowiązań krótkoterminowych wskaźnik poziomu zobowiązań krótkoterminowych średni stan zobowiązań krótkoterminowych ------------------------------------------------------------ * 100 sprzedaż wskaźnik pokrycia ogółu aktywów zobowiązania krótkoterminowe ------------------------------------------- * 100 aktywa ogółem

94 94 wskaźnik pokrycia aktywów obrotowych zobowiązania krótkoterminowe ------------------------------------------ * 100 aktywa obrotowe wskaźnik struktury źródeł finansowania: kapitały długoterminowe --------------------------------------- zobowiązania krótkoterminowe wskaźnik nasilenia zobowiązań z tytułu dostaw (wskaźnik okresu spłaty zobowiązań z tytułu dostaw): średni stan zobowiązań z tytułu dostaw ------------------------------------------------------------- * 365 wartość zakupionych materiałów i surowców wskaźnik zobowiązań przeterminowanych: zobowiązania przeterminowane ------------------------------------------------------- * 100 ogółem zobowiązania krótkoterminowe

95 95 Tabela 1. Struktura wieku zobowiązań krótkoterminowych (w tys. zł) MiesiącZobowiązania OgółemBieżącePrzeterminowane 1-3031-6061-90pow. 90dni Marzec Kwiecień Maj Czerwiec 560 420 750 800 400 350 450 350 120 50 230 250 40 10 50 130 - 10 50 - 10 20

96 96 Koszt kredytu bankowego Roczny koszt uzyskania krótkoterminowych źródeł finansowania według stopy prostej odsetki + prowizja 365 AFC = -------------------------- * ---- udostępnione środki d Efektywna stopa oprocentowania krótkoterminowych źródeł finansowania według procentu składanego odsetki + prowizja 365 / d APR = 1 + ---------------------------- - 1 udostępnione środki

97 97 Zadanie 1 Ustalić roczny koszt oraz efektywną stopę oprocentowania kredytu udzielonego przez bank w wysokości 15 mln zł. Kredyt został zaciągnięty 15 marca i spłacony 30 czerwca. Bank naliczył odsetki w wysokości 450 tys. zł Zadanie 2 Ustalić efektywną stopę oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego przez firmę w wysokości 100 mln zł. Kredyt został zaciągnięty 26 sierpnia i ma zostać spłacony 31 grudnia. Roczna stopa procentowa stosowana przez bank wynosi 15%

98 98 Zadanie 3 Ustalić roczny koszt oraz efektywną stopę oprocentowania kredytu udzielonego przez bank w wysokości 150 mln zł. Kredyt został zaciągnięty 1 marca i spłacony 30 czerwca. Bank naliczył odsetki w wysokości 10.5 mln zł i potrącił z kwoty udzielonego kredytu Zadanie 4 Ustalić efektywną stopę oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego w wysokości 350 mln zł. Kredyt został zaciągnięty 20 sierpnia i ma zostać spłacony 30 listopada. Roczna stopa procentowa wynosi 20% i została potrącona z kwoty udzielonego kredytu

99 99 Koszt kredytu bankowego - odsetki i spłata kapitału w ratach (1+r) n - 1 K = A * ------------- r * (1+r) n r = ? gdzie: K - wielkość uzyskanego kredytu A - płatność ratalna n - liczba rat Zadanie 5 Ustalić koszt kredytu zaciągniętego w wysokości 10 000 zł. Kredyt jest spłacany wraz z odsetkami w miesięcznych ratach w wysokości 940 zł przez okres 12 miesięcy.

100 100 Zadanie 6 Firma posiada linię kredytową w wysokości 1 000 tys. zł do wykorzystania w ciągu 91 dni. Bank nalicza 0.5% prowizję od niewykorzystanego kredytu w ramach przyznanej linii kredytowej Odsetki od wykorzystanego kredytu wynoszą 11% w stosunku rocznym. W ciągu pierwszych 30 dni firma wykorzystała 100 tys. zł kredytu, zaś w pozostałych 61 dniach - 300 tys. zł. Jaki był koszt kredytu uzyskanego w ramach linii kredytowej?

101 101 Zadanie Spółka rozważa przeprowadzenie emisji krótkoterminowych papierów dłużnych – trzymiesięcznych, a następnie ich rolowanie przez okres dwóch lat. Wartość emisji 3 mln zł. Bank oferuje przeprowadzenie emisji na następujących warunkach: - oprocentowanie roczne wynosi 10% płatne na końcu każdego trzymiesięcznego okresu, - prowizja dla banku wynosi 0,50% i jest płatna na początku każdego roku, - opłata skarbowa wynosi 0,10% i jest płatna na początku całego okresu - emisja wymaga przygotowania na początku memorandum informacyjnego dla potencjalnych nabywców, jej przygotowanie kosztuje 15 tys. zł Ustalić koszt pozyskania kapitałów pożyczkowych na drodze emisji krótkoterminowych papierów dłużnych

102 102 Zadanie 1 W dniu 3 lipca 2003 r. wystawiono weksel na kwotę 50 000 zł. Weksel jest płatny w ciągu 14 dni po okazaniu. Stopa oprocentowania kredytu wekslowego wynosi 20 % w stosunku rocznym. Posiadacz weksla przedstawił go do wykupu 15 października 2003 r.

103 103 Zadanie 2 W dniu 15 lipca 2003 r. wystawiono kontrahentowi weksel za dostawę materiałów o wartości 35 000 zł. Wystawca weksla został zobowiązany do wykupu weksla po 50 dniach od jego wystawienia. Stopa oprocentowania kredytu wekslowego wynosi 20 %.

104 104 Zadanie 3 Dane jak w zadaniu 2. Posiadacz weksla jeszcze tego samego dnia przedłożył go do dyskonta w banku. Bank nalicza odsetki dyskontowe według stopy w wysokości 15 %.

105 105 Zadanie 4 Spółka przedstawiła do dyskonta weksel wystawiony 15 lutego 2003 r. na kwotę 41 950 zł płatny 15 maja 2003 r. przy stopie 20 % rocznie. Bank przysłał weksel do dyskonta w dnie 31 marca 2003 r. według stopy 22 % rocznie.

106 106 Początek okresu Termin skonta Termin zapłaty 0 5 10 15 20 25 30 dni Okres skonta Okres zapłaty Koszt kredytu kupieckiego z wykorzystaniem skonta Formuła kosztu kredytu kupieckiego Stopa skonta 365 kkk = ------------------------- * ------ 100 – stopa skonta d efektywn a stopa oprocentowania kredytu kupieckiego stopa skonta 360/d e kkk = 1 + ------------------------ - 1 100 – stopa skonta d – okres zapłaty (okres skonta)

107 107 Zadanie 2 Dostawca udziela 1% opustu cenowego w przypadku zapłaty w ciągu 7 dni, przy wymaganym terminie płatności 30 dni (1/7 zapłata 30).

108 108 Zadanie 3 Występują dwie oferty dostaw materiałowych. Pierwsza od dostawcy A zawiera propozycję dostawy z okresem płatności 30 dni. Druga oferta od dostawcy B dopuszcza 50 dniowy okres zapłaty, ale cena materiałów dostawcy A jest niższa o 1,15% w stosunku do ceny materiałów dostawcy B.

109 109 Zadanie 7 Są dwie oferty dostaw materiałowych. Pierwsza od dostawcy A zawiera propozycję dostawy z okresem płatności w ciągu 30 dni, druga oferta od dostawcy B zawiera okres zapłaty w ciągu 40 dni. Obie oferty różni także cena materiałów, która w przypadku dostawcy B jest o 1% wyższa. Roczna wartość kupowanych materiałów wynosi 200 mln zł, przyjmując niższą cenę zakupu od dostawcy A. Kredyt bankowy jest oprocentowany w wysokości 25% w stosunku rocznym. Która oferta jest korzystniejsza ? *

110 110 Zadanie 4 Dostawca udziela opustu cenowego “1/7 zapłata 30”. Wartość kupowanych materiałów w ciągu roku wynosi 150 mln zł. Przedsiębiorstwo korzysta z kredytu bankowego oprocentowanego w wysokości 20% rocznie. -

111 111

112 112 Próg wypłacalności

113 113

114 114

115 115

116 116

117 117

118 118

119 119

120 120

121 121 Zapotrzebowanie na kapitały zewnętrzne

122 122 ZAPOTRZEBOWANIE NA ZEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA metodą bilansową Ogólna formuła określania zewnętrznych potrzeb finansowych firmy (PFz) PFo =  A pl - P pl Przewidywany poziom aktywów (A pl ) A pl = Ab pl + At pl Przewidywany poziom pasywów (P pl ) P pl = Kw + Zz + Zb pl

123 123 Zadanie 1 Sporządzić długookresowy (5 letni) plan zapotrzebowania na zewnętrzne źródła finansowania opierając się na następujących założeniach: sprzedaż w roku bieżącym osiągnie 10 mln. zł, a w kolejnych wyniesie: 10,6 mln. zł, 11,4 mln. zł, 12,4 mln. zł, 13,6 mln. zł i 15 mln. zł, rentowność netto sprzedaży wynosi 10% i pozostanie na tym poziomie, zakłada się utrzymanie 50% dywidendy dla udziałowców, wskaźnik obrotu aktywami jest stabilny i wynosi 0,8 x, wskaźnik zadłużenia powinien pozostać na maksymalnym poziomie 30%. kapitał własny w roku bieżącym 8,75 mln zł

124 124 WyszczególnienieRok bieżący Rok 1Rok 2Rok 3Rok 4Rok 5 Sprzedaż10 Zysk netto 1,0 Dywidenda Aktywa Kapitały własne 8,75 Maksymalna zadłużenie Dostępne źródła finansowana Zapotrzebowanie na kapitały zewnętrzne (aktywa minus pasywa)

125 125 ZAPOTRZEBOWANIE NA ZEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA metodą bilansową przyrostową Ogólna formuła określania poziomu globalnych potrzeb finansowych firmy (PFo) PFo =  A -  Zk Przewidywany wzrost aktywów (  A) Ab  A = ---- *  S + I S Przewidywany wzrost (spadek) zobowiązań krótkoterminowych (  Zk) Zb  Zk = ---- *  S S Określanie potrzeb finansowych, które muszą być sfinansowane z źródeł zewnętrznych (PFz) PFz = PFo - [(EAT + Am) - D]

126 126 Przykład 1 Ustalić zapotrzebowanie firmy na zewnętrzne źródła finansowania w następnym roku działalności Bilans w okresie sprawozdawczym: AktywaKwotaPasywaKwota Gotówka Należności Zapasy Majątek obrotowy Majątek trwały 500 2.000 4.000 ------- 6.500 1.000 Zobowiązania z tytułu dostaw Pozostałe zobow. kr-terminowe Zobowiązania kr-terminowe Kredyty długoterminowe Kapitał własny 2.000 500 ------ 2.500 500 4.500 Razem aktywa7.500Razem pasywa7.500 Dodatkowe informacje : - sprzedaż bieżąca 15.000 - przewidywany poziom sprzedaży 18.750 - przewidywany zysk netto 450 - przewidywana dywidenda 250 - planowane inwestycje 300 - planowana spłata kredytów długoterminowych 500 - planowana amortyzacja 300

127 127 Przykład 2 Dane z przykładu 1. Ustalić zapotrzebowanie na zewnętrzne źródła finansowania w okresie trzech lat, przyjmując, że rok pierwszy został już określony w przykładzie 1. Dodatkowe informacje dotyczące roku 2 i 3: - wzrost sprzedaży w roku 2: 10%, w roku 3: 5%, - przewidywany zysk netto w roku 2: 5% wartości sprzedaży, w roku 3: 7,5% wartości sprzedaży, - stopa dywidendy w roku 2: 50% zysku netto, w roku 3: 50% zysku netto, - amortyzacja w roku 2: 330, w roku 3: 300.

128 128 Przykład 3 Ustalić zapotrzebowanie firmy na zewnętrzne źródła finansowania w następnym roku działalności. Bilans w okresie sprawozdawczym: AktywaKwotaPasywaKwota Gotówka Należności Zapasy Majątek obrotowy Majątek trwały 200 1.500 2.000 ------- 3.700 2.000 Zobowiązania z tytułu dostaw Pozostałe zobow. kr-terminowe Zobowiązania kr-terminowe Kredyty długoterminowe Kapitał własny 1.500 500 ------ 2.000 1.200 2.500 Razem aktywa5.700Razem pasywa5.700 Dodatkowe informacje : - przewidywany wzrost sprzedaży 13.3% - przewidywany zysk netto 800 - roczna amortyzacja 200 - przewidywana dywidenda 200 - planowane inwestycje 800 - planowana spłata kredytów długoterminowych 600

129 129 Przykład 4 Dane w przykładzie 3. Ustalić zapotrzebowanie na zewnętrzne źródła finansowania zakładając, że w przyszłym roku firma zmniejszy poziom aktywów obrotowych o 10%. Jednocześnie trwają negocjacje z bankiem o odroczenie płatności z tytułu zaciągniętych kredytów, które pozwalają przyjąć, że należna rata spłaty kredytu nie będzie egzekwowana w tym okresie.

130 130 BILANS Kwota Gotówka50 Należności100 Zapasy250 Aktywa trwałe500 Aktywa900 Zobowiązania wobec dostawców300 Kredyt (6%) 0 Kredyt (12%) 0 Kapitał własny450 Zysk roku bieżącego64 Pasywa814 RACHUNEK ZYSKÓW I STRATKwota Sprzedaż600 Koszt własny sprzedaży480 Zysk na sprzedaży120 Koszty operacyjne40 Koszt odsetek 0 Zysk brutto 80 Podatek dochodowy 16 Zysk netto 64 Zadanie 7 Firma X rozważa 3 alternatywne strategie finansowania: Strategia l: finansowanie wyłącznie kredytem krótkoterminowym (obrotowym) o koszcie 6% Strategia 2: finansowanie wyłącznie kredytem długoterminowym o koszcie 12% Strategia 3: finansowanie w formie dodatkowego kapitału właściciela. Ustal niezbędną wielkość finansowania obcego, wypełnij poniższy bilans oraz rachunek zysków i strat dla każdej strategii (stopa podatku dochodowego - 20%)

131 131 BILANSSTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Gotówka50 Należności100 Zapasy250 Aktywa trwałe500 Aktywa900 Zobowiązania wobec dostawców300 Kredyt (6%) Kredyt (12%) Kapitał własny450 Zysk roku bieżącego Pasywa 900 RACHUNEK ZYSKÓW I STRATSTRATEGIA 1STRATEGIA 2STRATEGIA 3 Sprzedaż600 Koszt własny sprzedaży480 Zysk na sprzedaży120 Koszty operacyjne40 Koszt odsetek Zysk brutto Podatek dochodowy Zysk netto

132 132 Ocena finansowa działań długookresowych

133 133

134 134

135 135

136 136

137 137

138 138

139 139

140 140

141 141

142 142

143 143 0 1 2 3 4 5 Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu - MIRR -1000 300 500 400 300 100 MIRR = 15,09% 330 484 666 439 TV = 2019 1000

144 144  NCF * (1 + r) (n-i) NINV = ------------------------- (1 + MIRR) n lub TV NINV = ----------------- (1 + MIRR) n Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu - MIRR

145 145

146 146

147 147

148 148

149 149

150 150

151 151

152 152