BANKOWOŚĆ dr Radosław Winiarski Zakład Bankowości i Rynków Pieniężnych Katedra Systemów Finansowych Gospodarki Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.

Prezentacja na temat: "BANKOWOŚĆ dr Radosław Winiarski Zakład Bankowości i Rynków Pieniężnych Katedra Systemów Finansowych Gospodarki Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego."— Zapis prezentacji:

1 BANKOWOŚĆ dr Radosław Winiarski Zakład Bankowości i Rynków Pieniężnych Katedra Systemów Finansowych Gospodarki Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego

2 Zajęcia 1, 2 Bankowość centralna

3 Dwuszczeblowy sektor bankowy – instytucje centralne systemu bankowego B.C. bk BFG KNF gwarantowanie depozytów KIR bezpieczeństwo rozliczeń międzybankowych

4 Nadzór nad systemem bankowym 1989-19971997-20082008-obecnie Prezes NBP Generalny Inspektor Nadzoru Bankowego KNB Generalny Inspektor Nadzoru Bankowego KNF  Obszar działalności KNF, skład komisji oraz aparat wykonawczy?  Komisja Nadzoru Finansowego (główne zadania w obszarze nadzoru nad pionem bankowości):  licencjonowanie działalności banków  tworzenie regulacji ostrożnościowych  kontrolowanie działalności banków  nakładanie sankcji na banki w sytuacji nieprzestrzegania przepisów prawa  Od  Od 27 października 2012 roku KNF objęła nadzór nad SKOK

5 BFG (ustawa z 14 grudnia 1994) BFG (ustawa z 14 grudnia 1994) Rada, Zarząd Rada, Zarząd system gwarantowania depozytów system gwarantowania depozytów powszechność ? powszechność ? obowiązkowość ? obowiązkowość ? deponenci ? deponenci ? kwoty gwarantowane ? kwoty gwarantowane ? fundusz ochrony środków gwarantowanych ? fundusz ochrony środków gwarantowanych ? pomoc finansowa bankom pomoc finansowa bankom pożyczki pożyczki gwarancje gwarancje poręczenia poręczenia fundusz pomocowy fundusz pomocowy monitoring sytuacji ekonomiczno finansowej banków monitoring sytuacji ekonomiczno finansowej banków System gwarantowania depozytów Bankowy Fundusz Gwarancyjny

6  pełnienie roli agenta kredytowego i fiskalnego rządu,  przechowywanie rezerw krajowych oraz złota i walut obcych oraz administrowanie nimi,  przechowywanie rezerw banków komercyjnych,  emitowanie znaków pieniężnych Najważniejsze funkcje Banku Centralnego według MFW:

7 Funkcje NBP:  bank emisyjny  bank banków  podaż pieniądza gotówkowego  przyjmowanie rezerw gotówkowych banków komercyjnych oraz udzielanie im kredytów  kreacja potencjału kredytowego banków komercyjnych  regulacja płynności sektora bankowego  prowadzenie rachunków banków komercyjnych  zapewnienie warunków prawidłowego obrotu płatniczego w kraju i za granicą

8 Funkcje NBP:  bank państwa  bieżąca obsługa budżetu oraz prowadzenie rachunków jednostek budżetowych  występowanie w roli agenta w zakresie długu państwowego  pełnienie roli depozytariusza rządu i jego agenta  administrowanie rezerwami dewizowymi państwa oraz złotem  realizacja polityki kursu walutowego oraz rezerw walutowych państwa  rola doradcy rządu oraz jednostek organizacyjnych rządu

9 Cele polityki monetarnej BC podejście klasyczne „ilościowe”podejście nowoczesne „wielopłaszczyznowe” podejście eklektyczne oraz koncepcja BCI triada celów cele finalne cele pośrednie cele operacyjne koncepcje 1.keynesowska 2.monetarystyczna 3.stabilności kursu walutowego (tzw. cel kursowy)

10 Cele polityki monetarnej NBP 1989-19971998-20032004-obecnie cel: umacnianie pieniądza polskiego osiąganie celów monetarnych przy utrzymaniu stałego kursu walutowego bardzo trudne zmiana założeń polityki monetarnej cel określony w K oraz ustawie o NBP średniookresowa strategia polityki pieniężnej 1999- 2003 koncepcja BCI strategia polityki pieniężnej po 2003r koncepcja CCI kryteria zbieżności traktatu z Maastricht

11 Rezerwa Federalna (FED) Rezerwa Federalna (FED) Bank Angli Bank Angli EBC EBC Cele polityki monetarnej BC podejście eklektyczne podejście eklektyczne stabilna waluta oraz inflacja (2% +/- 1 p.p.) stabilna waluta oraz inflacja (2% +/- 1 p.p.) stabilność cen (HICP poniżej ale blisko 2%) stabilność cen (HICP poniżej ale blisko 2%)

12 Klasyfikacje instrumentów polityki monetarnej BC: Instrumenty polityki monetarnej: stopy procentowe, system minimalnych rezerw obowiązkowych, operacje otwartego rynku, operacje depozytowo-kredytowe, maksymalne terminy spłat, dodatkowe zabezpieczenia zwrotności kredytu, limity (kontyngenty) kredytowe, oddziaływanie przez perswazję;

13 I nstrumenty polityki monetarnej NBP:  stopa rezerwy obowiązkowej  operacje depozytowo-kredytowe  kredyt lombardowy  kredyt redyskontowy  kredyt techniczny  lokata jednodniowa  operacje otwartego rynku  warunkowe repo (zakup przez BC) reverse repo (sprzedaż przez BC)  bezwarunkowe (outright)  swap walutowy

14 I nstrumenty polityki monetarnej NBP:  operacje otwartego rynku  podstawowe  dostrajające  strukturalne  kontrola kredytów (ilościowa oraz selektywna)  perswazja  kurs walutowy

15 ekspansywna oraz restrykcyjna polityka monetarna NBP: ekspansywna oraz restrykcyjna polityka monetarna NBP: Zaklasyfikuj poniższe działania do grupy ekspansywnej lub restrykcyjnej polityki monetarnej banku centralnego: - obniżenie oprocentowania rezerwy obowiązkowej w BC - obniżenie oprocentowania rezerwy obowiązkowej w BC - zwiększenie salda operacji reverse repo o charakterze dostrajającym - zwiększenie salda operacji reverse repo o charakterze dostrajającym - wprowadzenie warunku redyskonta w BC jedynie weksli o charakterze kupieckim - wprowadzenie warunku redyskonta w BC jedynie weksli o charakterze kupieckim - rozszerzenie listy papierów wartościowych wykorzystywanych w transakcjach kredytu lombardowego i operacji repo - rozszerzenie listy papierów wartościowych wykorzystywanych w transakcjach kredytu lombardowego i operacji repo - zapowiedź kontynuacji kolejnej rundy „luzowania ilościowego” - zapowiedź kontynuacji kolejnej rundy „luzowania ilościowego” - podwyżka stóp procentowych o 0,5 p.p. - podwyżka stóp procentowych o 0,5 p.p. - zmiana nastawienia członków RPP do założeń polityki monetarnej na „jastrzębie” - zmiana nastawienia członków RPP do założeń polityki monetarnej na „jastrzębie” - kupno od banków komercyjnych przez BC bonów skarbowych na przetargach - kupno od banków komercyjnych przez BC bonów skarbowych na przetargach - zwiększenie udziału własnego klientów w przypadku kredytów hipotecznych - zwiększenie udziału własnego klientów w przypadku kredytów hipotecznych

16 Polityka monetarna BC w latach 1998-2003 Polityka monetarna BC w latach 1998-2003 NBPEBCREZERWA FEDERALNA rokPKBinflacjastopa ref.PKBinflacjastopa ref.PKBinflacjastopa ref. 20033,70,86,75-5,250,22,02,75-2,03,11,91,0 20021,250,711,5-6,570,82,33,25-2,752,42,31,25-1,0 20010,973,619,0-11,51,42,34,75-3,250,31,96-1,25 20004,228,316,5-19,03,52,13,0-4,753,83,45,0-6,0 19993,959,415,5-16,52,51,13,04,12,64,75-5,0 19984,98,324,0-15,52,81,23,04,31,55,0-4,75 Na podstawie danych z powyższej tabeli skomentuj skuteczność polityki pieniężnej ww. banków centralnych oraz przyczyny różnic w prowadzonej polityce pieniężnej

17 Źródło: NBP

18 Rachunek rewaluacyjny na tle zmian kurów walut obcych

19 Zajęcia 2, 3 Bankowość komercyjna, sprawozdanie finansowe banku

20 BANKOWOŚĆ KOMERCYJNA bank (definicja art. 2. Prawo bankowe) „…osoba prawna utworzona zgodnie z przepisami ustaw, działająca na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.” prawo europejskie posługuje się pojęciem instytucji kredytowej (uwaga Prawo bankowe zawęża pojęcie instytucji kredytowej) art. 4. Prawo bankowe) bank krajowy, bank zagraniczny, instytucja finansowa (art. 4. Prawo bankowe) funkcje banków: - koncentracji kapitału (lokacyjna) - transformacji terminów i ryzyka - rozliczeniowa

21 BANKOWOŚĆ KOMERCYJNA - klasyfikacja Źródło: Galbarczyk T., Świderska J., 2011, Bank komercyjny w Polsce, podręcznik akademicki, Warszawa: Difin, s.48. banki w formie spółki akcyjnej notowane na GPW samochodowe inwestycyjne hipoteczne zrzeszające uniwersalne nienotowane na GPW banki państwowe banki spółdzielcze specjalistyczne

22 BANKOWOŚĆ INWESTYCYJNA obrót papierami wartościowymi obrót papierami wartościowymi działalność brokerska (broking) działalność brokerska (broking) działalność dealerska (dealing) działalność dealerska (dealing) sprzedaż pośrednia w wąskiej grupie inwestorów (private placement) sprzedaż pośrednia w wąskiej grupie inwestorów (private placement) pośrednictwo w sprzedaży papierów wartościowych (selling agent) pośrednictwo w sprzedaży papierów wartościowych (selling agent) projektowanie i handel instrumentami pochodnymi rynku kapitałowego (derivatives) projektowanie i handel instrumentami pochodnymi rynku kapitałowego (derivatives) organizacja własnych i obcych emisji (issue broking and dealing) organizacja własnych i obcych emisji (issue broking and dealing) gwarantowanie emisji (underwriting) gwarantowanie emisji (underwriting)

23 BANKOWOŚĆ INWESTYCYJNA emisja Lokowanie bezpośrednie Lokowanie w zamian za prowizję Subskrypcja (underwriting) Lokowanie pośrednie Ryzyko po stronie emitenta Ryzyko po stronie banku

24 BANKOWOŚĆ INWESTYCYJNA doradztwo finansowe i zarządzanie aktywami doradztwo finansowe i zarządzanie aktywami - opracowywanie strategii i przeprowadzanie procesów restrukturyzacji przedsiębiorstw - optymalizacja procesów prywatyzacyjnych – pośrednictwo kapitałowe, transakcje sekurytyzacji (securitization) - pozyskiwanie kapitału w celu finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych - sporządzanie analiz wykonalności projektów inwestycyjnych (feasibility study) - zarządzanie płynnymi aktywami i udziałami klientów (portfolio management) - tworzenie i zarządzanie funduszami podwyższonego ryzyka (venture capital funds) - tworzenie i zarządzanie funduszami wspólnego inwestowania (venture capital funds) - tworzenie serwisu informacji gospodarczej (koniunktura, krzywe rentowności, analiza stanu prawnego, analiza fundamentalna, benchmarki)

25 BANKOWOŚĆ INWESTYCYJNA łączenie, przejmowanie i wykup przedsiębiorstw łączenie, przejmowanie i wykup przedsiębiorstw - organizacja oraz przeprowadzenie wspomaganego wykupu przedsiębiorstw (management buyout – MBO, leverage buyout – LBO) - opracowywanie strategii łączenia oraz przejmowania przedsiębiorstw

26 BANKOWOŚĆ INWESTYCYJNA operacje na rynku pieniężnym i zarządzanie ryzykiem operacje na rynku pieniężnym i zarządzanie ryzykiem - handel certyfikatami depozytowymi (CD’s) - transakcje instrumentami pochodnymi rynku pieniężnego (derivatives) - transakcje terminowe (forward, futures) - transakcje repo (repurchase agreement)

27 bank hipoteczny - udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteką -udzielanie kredytów, których kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem jest SP, NBP, EBC rzady lub banki centralne państw członkowskich EU lub OECD - nabywanie wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych kredytów -emisja hipotecznych listów zastawnych -emisja publicznych listów zastawnych BANKOWOŚĆ HIPOTECZNA

28 Operacje oraz usługi bankowe Operacje czynne Operacje czynne Operacje bierne Operacje bierne Operacje pośredniczące Operacje pośredniczące Pozostałe operacje Pozostałe operacje

29 Czynności bankowe Czynnościami bankowymi są: Czynnościami bankowymi są: 1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów, 2) prowadzenie innych rachunków bankowych, 3) udzielanie kredytów, 4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw, 5) emitowanie bankowych papierów wartościowych, 6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych, 7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

30 Czynności bankowe Czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile są one wykonywane przez banki: Czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile są one wykonywane przez banki: 1) udzielanie pożyczek pieniężnych, 2) operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty, 3) świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza elektronicznego, 4) terminowe operacje finansowe, 5) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych, 6) przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych, 7) prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych, 8) udzielanie i potwierdzanie poręczeń, 9) wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych, 10) pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.

31 Poza wykonywaniem czynności bankowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2, banki mogą: 1) obejmować lub nabywać akcje i prawa z akcji, udziały innej osoby prawnej i jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych; 2) zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych; 3) dokonywać obrotu papierami wartościowymi; 4) dokonywać, na warunkach uzgodnionych z dłużnikiem, zamiany wierzytel-ności na składniki majątku dłużnika; 5) nabywać i zbywać nieruchomości; 6) świadczyć usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach finansowych; 6a) świadczyć usługi certyfikacyjne w rozumieniu przepisów o podpisie elektro-nicznym, z wyłączeniem wydawania certyfikatów kwalifikowanych wyko-rzystywanych przez banki w czynnościach, których są stronami; 7) świadczyć inne usługi finansowe; 8) wykonywać inne czynności, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego. Czynności bankowe

32 Bilans banku komercyjnego aktywa kasa, operacje z bankiem centralnym operacje z bankami - lokaty operacje z klientami - należności instrumenty finansowe finansowe aktywa trwałe pozostałe aktywa trwałe pozostałe aktywa pasywa operacje z bankiem centralnym operacje z bankami - depozyty operacje z klientami - depozyty dłużne papiery wartościowe wyemitowane przez bank pozostałe zobowiązania kapitały własne

33

34

35

36 Rachunek zysków i strat banku komercyjnego + przychody odsetkowe - koszty odsetkowe = wynik z tytułu odsetek + przychody prowizyjne - koszty prowizyjne = wynik z tytułu prowizji + przychody z dywidend + wynik na operacjach finansowych + wynik na operacjach wymiany = wynik na działalności bankowej - koszty stałe +/- odpisy oraz aktualizacja wartości aktywów (różnica wartości rezerw i aktualizacji) + wynik na pozostałej działalności operacyjnej = wynik na działalności operacyjnej + wynik na operacjach nadzwyczajnych (wg KSR) = wynik finansowy brutto - podatek = wynik finansowy netto

37 1przychody odsetkowe10 200 2…6 200 3…… 4…7 400 5koszty prowizji1 100 6…… 7wynik z operacji finansowych i pozycji wymiany1 050 8…… 9koszty działania banku3 800 10…-500 11…… 12… 100 13…… 14podatek dochodowy… 15……

38 1przychody odsetkowe10 200 2koszty odsetkowe6 200 3wynik z tytułu odsetek4 000 4przychody z tytułu prowizji7 400 5koszty prowizji1 100 6wynik z tytułu prowizji6 300 7wynik z operacji finansowych i pozycji wymiany1 050 8wynik na działalności bankowej11 350 9koszty działania banku3 800 10różnica wartości rezerw i aktualizacji-500 11wynik na działalności operacyjnej7 050 12wynik na operacjach nadzwyczajnych100 13zysk (strata) brutto7 150 14podatek dochodowy1 359 15zysk (strata) netto5 792

39 Zajęcia 5, 6 Działalność kredytowa banków

40 Kredyt - definicje Ustawa prawo bankowe (1997) Ustawa prawo bankowe (1997) Ustawa o spółdzielczych kasach oszczędnościowo- kredytowych (2009) Ustawa o spółdzielczych kasach oszczędnościowo- kredytowych (2009) Ustawa o kredycie konsumenckim (2011) Ustawa o kredycie konsumenckim (2011) Kredyt (art. 69 ust. 1., Prawo bankowe) Pożyczka (art. 720. § 1., Kodeks cywilny)

41 PROCEDURA KREDYTOWA PROCEDURA KREDYTOWA

42 Procedura kredytowa (1) Wypełnienie wniosku kredytowego (kredytobiorca) Wypełnienie wniosku kredytowego (kredytobiorca)

43 Procedura kredytowa (2) Uzupełnienie wniosku załącznikami (kredytobiorca) Uzupełnienie wniosku załącznikami (kredytobiorca)

44 Procedura kredytowa (3) Weryfikacja dokumentacji kredytowej (inspektor kredytowy) Weryfikacja dokumentacji kredytowej (inspektor kredytowy) Limity koncentracji wierzytelności banku Limity koncentracji wierzytelności banku Współczynnik wypłacalności banku Współczynnik wypłacalności banku

45 Procedura kredytowa (4) Inspekcja przedsiębiorstwa i podstawowych zabezpieczeń (inspektor kredytowy) Inspekcja przedsiębiorstwa i podstawowych zabezpieczeń (inspektor kredytowy)

46 Procedura kredytowa (5) Analiza sytuacji przedsiębiorstwa (inspektor kredytowy) Analiza sytuacji przedsiębiorstwa (inspektor kredytowy) Credit scoring Credit scoring Credit rating Credit rating

47 Procedura kredytowa (6) Ocena dokumentacji i wniosków inspektora (komitet kredytowy banku) Ocena dokumentacji i wniosków inspektora (komitet kredytowy banku)

48 koszt kredytu (czynniki) - okres kredytu - indywidualna ocena klienta - jakość zabezpieczeń - polityka banku Procedura kredytowa (6)

49 Klient zaciągnął w banku kredyt w wysokości 250 000zł, przy stałym oprocentowaniu 6% rocznie, który ma być spłacony w 5 rocznych ratach: a) kapitałowych o równej wysokości płatnych na koniec każdego roku b) kapitałowo-odsetkowych (równych) Zaplanuj wysokość rat w każdym z wariantów oraz porównaj koszty kredytu. Który wariant jest korzystniejszy dla klienta?

50 Procedura kredytowa (5) ratakredyt-SPodsetkikapitałratakredyt-SK 1 2 3 4 5

51 Procedura kredytowa (5) ratakredyt-SPodsetkikapitałratakredyt-SK 1250 00015 00050 00065 000200 000 2 12 00050 00062 000150 000 3 9 00050 00059 000100 000 4 6 00050 00056 00050 000 5 3 00050 00053 0000 45 000250 000295 000

52 Procedura kredytowa (5) ratakredyt-SPodsetkikapitałratakredyt-SK 1250 00015 00044 34959 349205 651 2 12 33947 01059 349158 641 3 9 51849 83159 349108 810 4 6 52952 82059 34955 990 5 3 35955 99059 3490 46 746250 000296 746

53 Procedura kredytowa (6) Inwestor planuje zaciągnąć kredyt na rok spłacany w miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych, w celu wykończenia domu. Jaka maksymalną kwotę kredytu może klientowi udostępnić bank, jeżeli miesięcznie jest on w stanie przeznaczyć na spłatę kredytu 8 745 zł a roczne oprocentowanie kształtuje się na poziomie 12%?

54 Procedura kredytowa (7) Opracowanie umowy kredytowej Opracowanie umowy kredytowej

55 Zabezpieczenia zwrotności kredytu Osobiste Osobiste Majątkowe Majątkowe

56 Procedura kredytowa (8) Monitoring kredytu Monitoring kredytu

57 Zajęcia 6 Rozliczenia bezgotówkowe

58 Rozliczenia bezgotówkowe Ustawa o NBP Ustawa o NBP Ustawa prawo bankowe Ustawa prawo bankowe Ustawa o usługach płatniczych Ustawa o usługach płatniczych Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej NBP Banki komercyjne KIRKDPWZBPKNF

59 Rozliczenia bezgotówkowe Kryteria podziału: - Czas realizacji zlecenia - Koszty operacji - Bezpieczeństwo transakcji - Indywidualne preferencje – wygoda - Strona inicjująca transakcje

60 Rozliczenia bezgotówkowe przelew przelew polecenie zapłaty polecenie zapłaty czek rozrachunkowy czek rozrachunkowy karta płatnicza karta płatnicza akredytywa akredytywa inkaso inkaso okresowe rozliczenia saldami okresowe rozliczenia saldami rozliczenia planowe rozliczenia planowe

61 przelew DŁUŻNIKWIERZYCIEL BANK DŁUŻNIKA BANK WIERZYCIELA faktura polecenie przelewu przelew środków zawiadomienie o dokonaniu przelewu

62 czek rozrachunkowy wystawca - trasantpłatnik – trasat - bank remitent (imiennie, na okaziciela)

63 karty płatnicze Definicja – ustawa prawo bankowe Definicja – ustawa prawo bankoweRodzaje: - debetowe, kredytowe, obciążeniowe; - magnetyczne, chipowe

64 karty płatnicze Źródło: NBP

65 akredytywa W BW D BD 1 2 3 4 8a 7 6 5 9 8b 8

66 wyszczególnienie Instrumenty papierowe Instrumenty kartowe Instrumenty elektroniczne gotówkowebezgotówkowe pay before pay now uznaniowe obciążeniowe pay later uznaniowe obciążeniowe karta kredytowa, karta obciążeniowa, czek rozrachunkowy, czek gotówkowy, karta debetowa, przelew elektroniczny, polecenie przelewu, wpłata gotówki, przekaz pocztowy (gotówka), karta przedpłacona, czek podróżny, polecenie zapłaty.

67 Instrumenty płatnicze Źródło: NBP

68 Zajęcia 7 Ryzyko w działalności bankowej

69 Ryzyko banku w obszarze techniczno- organizacyjnym Ryzyko o charakterze personalnym, związane z kwalifikacjami i możliwością popełnienia oszustwa przez pracowników Ryzyko o charakterze organizacyjnym (niewłaściwa struktura organizacyjna, niewłaściwe zasady funkcjonowania działów, np. kontroli wewnętrznej) Ryzyko o charakterze rzeczowo- technicznym (możliwości i niezawodność systemu elektronicznego) Ryzyko zniszczenia majątku banku na skutek kradzieży, włamań, klęsk żywiołowych Ryzyko z tytułu odpowiedzialności banku za błędy w doradzaniu klientom, realizację fałszywych czeków, malwersacje z wykorzystaniem pieniądza elektronicznego itp. Ryzyko banku w obszarze techniczno-organizacyjnym (wg Z. Zawadzkiej)

70 Ryzyka w obszarze finansowym Ryzyka wyniku Ryzyka związane z partnerem transakcji Ryzyko niewypłacalności partnera w transakcjach bilansowych Ryzyko niewypłacalności partnera w transakcjach pozabilansowych tradycyjnych Ryzyko niewypłacalności w transakcjach instrumentami pochodnymi Ryzyko kredytowe Ryzyko straty z tytułu spadku wartości dłużnych papierów wartościowych, akcji i udziałów Ryzyko straty z tytułu niewypłacenia dywidendy Ryzyka rynkowe w transakcjach bilansowych i pozabilansowych Ryzyko stopy procentowej Ryzyko walutowe Ryzyko spadku cen metali szlachetnych Ryzyko rynkowe spadku kursów papierów wartościowych Ryzyko płynności Ryzyko cenowe z tytułu transakcji pozabilansowych Rodzaje ryzyka w obszarze finansowym (wg Z. Zawadzkiej) Źródło: Opracowanie własne na podstawie Zawadzka Z. Współczesny bank praca zbiorowa pod red. W.L. Jaworskiego, Warszawa: Poltext 2002

71 Która z poniższych transakcji wpłynie i w jaki sposób (wydłużenie bądź skrócenie) na zmianę pozycji walutowej banku: emisja obligacji w euro zakup euro na forex-ie zakup papierów wartościowych w dolarach przyjęcie depozytu w jenach sprzedaż dolarów w kantorze przyjęcie warunkowego zobowiązania sprzedaży dolarów za euro za 3 m-ce Ryzyko walutowe

72 Dane: Kursy – 1 USD = 3 PLN, 1 EUR = 4 PLN; Przyjęte lokaty w walutach obcych: 10000 USD, 9000 EUR; Gotówka w kasie: 1500 USD, 1000 EUR; Roczny koszt funkcjonowania oddziału zagranicznego banku: 20000 USD; Udzielone gwarancje bankowe w walucie obcej: 5000 USD; Nabyte kontrakty futures w walucie obcej: 3000 EUR; Wyemitowane obligacje w walutach obcych: 2000 USD, 3000 EUR; Udzielone kredyty w walutach obcych: 15000 USD, 10000 EUR. Dla pozycji krótkiej w tabeli poprzedź odpowiednią pozycję znakiem minus. Ryzyko walutowe

73 Pozycja walutowa BilansowaPozabilansowaŁączna Pozycje indywidualne USDEUR13500-4000-1500012000-15008000 Pozycja globalna 9500-30006500 Pozycja całkowita 13500-150008000 Pozycja absolutna |17500||27000||9500| Ryzyko walutowe