Farmers’ organisations and advisors around the Baltic Sea co-operating for reducing losses of nutrients Baltic Deal Putting best agricultural practises.

Prezentacja na temat: "Farmers’ organisations and advisors around the Baltic Sea co-operating for reducing losses of nutrients Baltic Deal Putting best agricultural practises."— Zapis prezentacji:

1 Farmers’ organisations and advisors around the Baltic Sea co-operating for reducing losses of nutrients Baltic Deal Putting best agricultural practises into work - A flagship project in the EU Strategy for the Baltic Sea Region

2 Using the phase feeding in animal production Author: Joanna Kołodziejska Department of Pathology and Veterinary Diagnostics, Faculty of Veterinary Medicine, Warsaw University of Life Sciences (Nowoursynowska street 159 c, 02-776 Warsaw)

3 Źródło: Dokument Referencyjny o Najlepszych Dostępnych Technikach dla Intensywnego Chowu Drobiu i Świń

4 Emisja amoniaku Z ferm hodowlanych na świecie jest szacowana na ok. 26 mln ton, co stanowi 42 % emisji globalnej. Najwięksi producenci to Chiny, Indie, kraje Europy Zachodniej, USA. W Polsce emisja jest na poziomie 322-350 tyś. ton (tuczarnie produkują 72 tyś. ton).

5 Źródło: Europejska Agencja Środowiska Udział rolnictwa w całkowitej emisji amoniaku (%) w 2010 roku

6 Źródło: Europejska Agencja Środowiska

7 Zmiany w emisji amoniaku w UE

8 Źródło: Europejska Agencja Środowiska Zmiany w emisji amoniaku w UE

9 Autor E. Grela

10 Wielkość emisji amoniaku przez zwierzęta gospodarcze Gatunek zwierzęciaIlość amoniaku w kg/zwierzę/rok Krowy mleczne27,8 Inne bydło12,5 Konie12,5 Świnie5,1 Owce i kozy1,9 Drób0,26

11 Klatki metaboliczne do badań strawnościowo - bilansowych. (fot. Eugeniusz Grela)

12 Konsumpcja, utylizacja i straty białek podczas produkcji żywca o masie 108 kg Źródło: Dokument Referencyjny o Najlepszych Dostępnych Technikach dla Intensywnego Chowu Drobiu i Świń

13 Azot w kale Azot w kale pochodzi z niestrawionego białka paszy oraz z białek pochodzenia endogennego (nabłonek jelitowy, enzymy, bakterie). azotu w moczu Wydalanie azotu w moczu następuje głównie (w około 80%) w postaci mocznika, a także kreatyniny, amoniaku i kwasu hipurowego.

14 Gnojówka Przefermentowany mocz gromadzony w zbiornikach. Zawiera przeciętnie 1-3% suchej masy. Prawie całkowicie pozbawiony fosforu. W czasie fermentacji organiczne zw. azotu przekształcają się w formy mineralne. Przed zastosowaniem należy rozcieńczyć z wodą.

15 Gnojowica Płynna, przefermentowana mieszanina odchodów zwierząt gospodarskich i wody (ew. z domieszką niewykorzystanych pasz). Powstaje w systemie bezściółkowym. Obornik Składa się z przefermentowanego kału, moczu oraz ściółki.

16 Zestawienie wyników badanych nawozów naturalnych w latach 2003-2005 Autor Jan Grabowski

17 Zestawienie wyników badanych nawozów naturalnych w latach 2003-2005 Autor Jan Grabowski

18 Straty amoniaku w zależności od okresu składowania Rodzaj nawozu i forma składowania Okres składowania Starty NH3 podczas składowania w % Pryzma obornika na gnojowni 2 miesiące14 6 miesięcy23 Gnojowica w nie przykrytym zbiorniku 2 miesiące5 6 miesięcy8 Autor: Kopiczko [2006]

19 Regulacje prawne Dopuszczalna dawka nawozu naturalnego zastosowana w ciągu roku nie może przekroczyć 170 kg azotu całkowitego na 1 ha użytków rolnych. Ilość azotu całkowitego z: obornika + gnojowicy + gnojówki nie może przekraczać170 kg N/ha/rok

20 Żywienie fazowe Polega na zastosowaniu w kolejnych fazach wzrostu i rozwoju świń mieszanek różnych pasz, zbilansowanych w zakresie zawartości energii, białka (aminokwasów), witamin, makro- i mikroelementów.

21 Fizjologiczne aspekty żywienia świń Dojrzałość płciowa w wieku 4-6 miesięcy. Dojrzałość rozrodcza w wieku 8-10 miesięcy. Stosunkowo późno osiągana pełna sprawność przewodu pokarmowego (około 5 miesiąca życia). Tuczniki poddawane ubojowi w wieku 5,5-8 miesięcy (przy masie około 100-110 kg).

22 Fizjologiczne aspekty żywienia świń Szybkie tempo wzrostu (masa ciała noworodka ~ 1,3 kg, 3 tygodniowe prosię waży ~ 6 kg, po ukończeniu 10 tyg. życia 20 kg). Wysokie przyrosty dobowe w okresie tuczu (średnio 750-800 g/dobę, a nawet 1 kg/dobę).

23 Fizjologiczne aspekty żywienia świń Źródło: www.edis.ifas.ufl.edu./PDF.files

24 Fizjologiczne aspekty żywienia świń

25 Fizjologiczne aspekty żywienia świń faza odsadzenia Stres (zmiana pokarmu i środowiska). Zmiany w błonie śluzowej jelita (atrofia kosmków). Główny enzym to laktaza (stężenia innych enzymów są stosunkowo niskie). ↓ poboru paszy → ↓ produkcji kwasu solnego i enzymów trawiennych → ↑ pH żołądka i ↓ pojemności układu pokarmowego.

26 Fizjologiczne aspekty żywienia świń faza odsadzenia Pasza w tej fazie powinna być: wysokostrawna, wysokowartościowa, chętnie pobierana przez prosięta, czynnikiem stymulującym pracę przewodu pokarmowego.

27 Efekty stosowania paszy Starter o różnej strawności u prosiąt odsadzonych Wysoka strawność Średnia strawność Niska strawność Masa odsadzeniowa6,346,326,35 Przyrost masy po 28 dniach doświadczenia (kg) 11,8710,599,21 Średnie dzienne pobranie paszy (g) 579544473 Wskaźnik wykorzystania paszy 1,371,431,44 Autor badań: Mahan i wsp. (2004)

28 Fizjologiczne aspekty żywienia świń faza odchowu Intensywny wzrost. Wysokie zapotrzebowanie na białko. Większa pojemność p/ pokarmowego.

29 Fizjologiczne aspekty żywienia świń I okres tuczu Stosunkowo wysokie przyrosty dzienne. Wykształcanie i rozbudowa tkanki mięśniowej. Coraz większe pobranie i wykorzystanie paszy.

30 Fizjologiczne aspekty żywienia świń II okres tuczu Spadek odkładania białka. Wzrost odkładania tłuszczu. Spożycie 60% paszy przeznaczonej na tucz.

31 Ilość Strawność (biodostępność) Skład aminokwasowy oraz wzajemne proporcje aminokwasów Stosunek białka do EM Białko w paszy

32 Wpływ ograniczenia energii na przyrost świń rosnących oraz wydalanie N i P Przychody i rozchody Poziom EM u wieprzków optymalnyobniżony o 10% N pobrany podczas tuczu (kg)6,247,08 Przyrost (g/doba)746652 N wydalony w odchodach (kg)4,174,94 P wydalony w odchodach (kg)0,6450,782 Według Verstegena i van Peeta w modyfikacji Grela

33 Przyrosty dzienne (g) Masa ciała (kg) 30405060708090100110120 500143144 600170 169 168 700197 196 195194 193192 800224 223222221220219218217216 900250248247246244243241240 1000274273271270 1100298296 Zapotrzebowanie dzienne tuczników na białko trawione do końca jelita cienkiego (DLG, 2006)

34 Poziom białka i lizyny w przeliczeniu na 1 MJ ES dla świń rosnących Źródło: Gelbes Buch (2004)

35 Aspekt aminokwasów w żywieniu Aminokwasy egzogenne to: lizyna, metionina, treonina, tryptofan, fenyloalanina, histydyna, izoleucyna, leucyna oraz walina. Lizyna jest pierwszym aminokwasem limitującym wartość biologiczną białka pasz dla świń, gdyż spośród aminokwasów niezbędnych jest jej najmniej w stosunku do zapotrzebowania. W niedoborze mogą również być: metionina, treonina oraz tryptofan.

36 Aspekt aminokwasów w żywieniu Grupa technologiczna Składniki Lizyna (%) Metionina + cysteina (%) Treonina (%) Tryptofan (%) Prosięta, do 10 kg Warchlaki, 10-30 kg Tuczniki, 30-70 kg Tuczniki, 70-110 kg Lochy w ciąży Lochy w laktacji 1,30 1,02 0,90 0,75 0,50 0,85 0,78 0,61 0,54 0,45 0,35 0,55 0,81 0,63 0,56 0,47 0,40 0,60 0,23 0,18 0,16 0,14 0,10 0,16

37 Aspekt aminokwasów w żywieniu Profil aminokwasowy wybranych mieszanek paszowych. Autor: Grela i wsp., 2010

38 Aspekt aminokwasów w żywieniu Wyszczególnienie Pasza podstawowa Dodatek treo Dodatek treo,met, tryp Wszystkie aminokwasy syntetyczne Poziom białka surowego (%)16,714,011,29,5 Poziom lizyny (%)0,84 Przyrosty dzienne (g)720730757750 Zużycie paszy w kg/1 kg przyrostu 2,992,902,842,78 Pobranie BS w g/ 1 kg przyrostu499400318254 Wydalanie N (g/dzień)55,834,026,921,5 Względne wydalanie N (%)100614838 Wpływ dodatku aminokwasów krystalicznych na wydalanie N u tuczników (30-105 kg), wg. Von Essen (1989)

39 Aspekt aminokwasów w żywieniu Parametr Efekt redukcji o 1 % udziału białka w paszy dla tuczników > 70 kg* Całkowite wydalanie azotu- 10% Zawartość amoniaku w gnojowicy - 10% Emisja amoniaku- 10% Konsumpcja wody{-3%; -2} Objętość gnojowicy{-5%; -3%} Autor: Allan Kaasik *przy równoczesnej suplementacji aminokwasami syntetycznymi

40 Okres życia Skład mieszanek paszowych w żywieniu trójfazowym

41 Skład mieszanek paszowych w żywieniu czterofazowym Składnik analityczny paszy Procentowy udział składników analitycznych w paszy Starter IStarter IIGrowerFinisher Białko surowe41,0016,0015,0014,00 Fosfor1,200,500,45 Lizyna4,401,300,900,76 Metionina1,000,600,300,28 Met+cystyna1,600,900,600,58 Treonina2,000,900,600,56 Tryptofan0,600,220,180,17 EM12,5 MJ15,0 MJ13,0 MJ12,6 MJ

42 Ograniczenie wydalania fosforu przez trzodę chlewną Wykorzystanie różnych technik obróbki surowców celem poprawienia strawności P w paszy (np. granulowania) Wprowadzanie diet niskofosforowych. Wybieranie surowców o dużym wskaźniku biodostępności P. Zwiększenie wykorzystania P fitynowego poprzez użycie fitazy (W Holandii ilość P wydalanego od 1 tucznika zmniejszyła się z 1,6 kg do 0,6 kg).

43 Żywienie fazowe - podsumowanie Pozwala uzyskać równowagę pomiędzy wymaganiami aminokwasowymi zwierząt a wymaganiami energetycznymi. Reguluje pobór składników, co tym samym powoduje zwiększenie efektywności wykorzystania paszy.

44 Żywienie fazowe - podsumowanie Przyczynia się do ograniczenia emisji azotu i fosforu w wydalinach zwierząt (protekcja środowiska). W przypadku tuczników redukcja wydalania azotu wynosi 3-10% a fosforu 5-8%. Mniejsze ilości wydalanego azotu w wydalinach umożliwiają stosunkowo większą obsadę inwentarza.

45 Żywienie fazowe - podsumowanie Jest źródłem uzyskania lepszych efektów produkcyjnych (wysokiej wartości rzeźnej), a tym samym wyższych zysków. Zmniejszenie ilości białka ogólnego paszy oraz zastosowanie aminokwasów syntetycznych może wpłynąć na zmniejszenie kosztów żywienia zwierząt.

46 Błędy żywienia fazowego i ich skutki Pominięcie paszy typu Starter. Starter nieodpowiedniej jakości. Zastosowanie paszy typu Grower do końca tuczu.

47 Thank you