Układ odpornościowy www.gingerjoos.com

naczynia limfatyczne podobnie jak żyły posiadają zastawki. Układ limfatyczny układ otwarty, zbudowany z systemu naczyń limfatycznych zbierających limfę (płyn tkankowy, składem zbliżony do osocza - mniej białek, erytrocytów i granulocytów), ściśle powiązany z częścią żylną układu, krwionośnego, do którego przelewa swoją zawartość, do układu zalicza się narządy limfatyczne: węzły chłonne, migdałki, (szpik kostny), grasice, śledzionę, naczynia limfatyczne podobnie jak żyły posiadają zastawki.

Układ limfatyczny uczestniczy w reakcjach obronnych organizmu, doprowadza do krwi wielkocząsteczkowe substancje, bierze udział w procesie wchłaniania w przewodzie pokarmowym (zwłaszcza tłuszczy). www.eszkola.pl

Komórki pamięci niektóre komórki T i B stają się komórkami pamięci odpornościowej, które krążą w organizmie i podwyższają gotowość do eliminowania takiego samego antygenu, gdy pojawi się w przyszłości.

Limfocyty Limfocyty B (bursozależne, szpikozależne) dojrzewają w szpiku kostnym i węzłach chłonnych Limfocyty T (grasicozależne) dojrzewają w grasicy (thymus=grasica) Th – limfocyty pomocnicze „helpersy” – mózg układu odpornościowego Tc – cytotoksyczne „killersy” zabijają zakażone komórki Ts – supresyjne hamujące reakcje odpornościowe

SZPIK KOSTNY GRASICA WĘZŁY CHŁONNE Powstanie limfocytów T Powstanie i dojrzewanie limfocytów B GRASICA Dojrzewanie limfocytów T WĘZŁY CHŁONNE Różnicowanie limfocytów T i B oraz komórek plazmatycznych

Odporność nabyta. Odporność swoista: humoralna, komórkowa. www.mediko.sveznadar.info

Odporność (swoista) nabyta Komórkowa służy do eliminowania patogenów wewnątrzkomórkowych np. komórek zainfekowanych wirusem, komórek nowotworowych, obcych przeszczepów, system jest przystosowany do odróżnienia zmienionych komórek własnych i eliminacji ich z organizmu, wymaga obecności cytokin wytwarzanych przez limfocyty Th (po prezentacji antygenu przez makrofagi), limfocyty Tc różnicują się do komórek CTL posiadających aktywność lityczną. Humoralna skierowana przeciwko antygenom w płynach ustrojowych, przebiega z udziałem przeciwciał, limfocyty B rozpoznają za pomocą receptorów wolne antygeny (w płynach ustrojowych), wytwarzanie komórek plazmatycznych, które wydzielają przeciwciała, przeciwciała łączą się z odnalezionymi antygenami, które neutralizują lub niszczą.

Odporność (nieswoista) wrodzona morfologiczne – np. skóra, błona śluzowa, fizjologiczne – np. enzymy trawienne, łzy i inne wydzieliny, immunologiczne – np. komórki fagocytarne, granulocyty, interferony.

Antygen Substancja, która ma zdolność wzbudzenia przeciwko sobie odpowiedzi odpornościowej swoistej (immunogenność) , oraz do reagowania z przeciwciałami (antygenowość). Ze względu na występowanie powyższych cech, wyróżniamy dwa typy antygenów: immunogeny - posiadające obie wymienione cechy, hapteny - wykazujące tylko antygenowość. www.wgabinecie.pl

Grupy przeciwciał Autoantygeny - własne cząsteczki organizmu, które w normalnych warunkach są prawidłowo rozpoznawane i nie wywołują odpowiedzi immunologicznej. Izoantygeny – bardzo podobne do własnych cząsteczek i najczęściej pochodzą od identycznych osobników np. bliźnięta jednojajowe. Antygeny te nie wywołują odpowiedzi immunologicznej. Alloantygeny – pochodzą od osobników tego samego gatunku, którzy nie są spokrewnieni, a tym samym różnią się genetycznie. Są aktywnie rozpoznawane, wywołują odpowiedź immunologiczną i w jej wyniku zostają szybko zniszczone. Heteroantygeny (ksenogeniczne) – pochodzą od innych gatunków i najczęściej spotykane, między innymi bakteryjne czy grzybicze.

Przeciwciała Immunoglobuliny to białka wydzielane przez komórki plazmatyczne. Głównym zadaniem przeciwciał jest wiązanie antygenu. www.sciaga.onet.pl

Cytokiny białka wydzielane głównie przez komórki układu odpornościowego, kontrolujące procesy zapalne oraz działanie i dojrzewanie komórek układu odpornościowego. Dzieli się m.in. na interferony, limfokiny, monokiny.

Cytokiny Interferony – wydzielane głównie przez komórki w odpowiedzi na zakażenie wirusowe. Interferony przeszkadzają wirusom w atakowaniu kolejnych komórek, bo między innymi zwiększają produkcję białek MHC klasy I (i w ten sposób ułatwiają cytotoksycznym limfocytom T niszczenie komórek zainfekowanych wirusami) oraz pobudzają geny hamujące metabolizm wirusów. Limfokiny - są rodziną cytokin produkowanych przez limfocyty T. Monokiny - są produkowane przez monocyty i makrofagi.

Najważniejsze cechy cytokin plejotropizm jedna cytokina różne cytokiny 1 3 1 1 1 1 2

Najważniejsze cechy cytokin działanie kaskadowe Cytokina 1 Cytokina 2 Cytokina 3

Najważniejsze cechy cytokin antagonizm działania Cytokina 1 Cytokina 2

Najważniejsze cechy cytokin łańcuchowość działania Cytokina 1 Cytokina 2 Cytokina 3

Szczepionka preparat pochodzenia biologicznego, zawierający żywe o osłabionej zjadliwości lub zabite drobnoustroje chorobotwórcze lub fragmenty ich struktury, czy metabolity, stosowany w celu wywołania odpowiedzi immunologicznej. www.polimed.net.pl

Surowica płynna frakcja krwi pozbawiona krwinek, płytek krwi oraz fibrynogenu. Jest stosowana do uodporniania biernego przeciw chorobom zakaźnym lub w przypadku niedoboru przeciwciał. www.biomed.lublin.pl

Podział przeszczepów autogeniczne (autologiczne) polegają na przeniesieniu własnej tkanki lub narządu biorcy z jednego miejsca na drugie np. przeszczep skóry. www.gify.org

Podział przeszczepów izogeniczne - polegają na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami identycznymi genetycznie np. bliźniętami jednojajowymi. www.e-gify.com

Podział przeszczepów allogeniczne - polegają na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami różnymi genetycznie, ale tego samego gatunku np. człowiek  człowiek www.gify.org

Podział przeszczepów ksenogeniczne (heterologiczne, ksenogenne) - polegają na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami różnego gatunku np. świnia  człowiek. www.e-gify.pl

Odporność nabyta naturalnie Odporność nabyta sztucznie Czynna – wynik kontaktu organizmu z obcym antygenem np. mikroorganizmu chorobotwórczego Bierna – przechodzące od matki przeciwciała, które otrzymuje płód lub noworodek np. mleko matki Odporność nabyta sztucznie Czynna – pobudzenie układu odpornościowego poprzez podanie szczepionki Bierna – wzmocnienie układu odpornościowego za pomocą przeciwciał podawanych w surowicach

Koniec  www.internetphotos.net