Odrodzenie Rzeczypospolitej

Ziemie polskie pod koniec I wojny światowej Szansa na odzyskanie niepodległości w wyniku międzynarodowego konfliktu Pierwsze ośrodki władzy polskiej: Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego (październik 1918 r.) Polska Komisja Likwidacyjna (Kraków 28 października 1918 r.) Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej (Lublin, 7 listopada 1918 r.) – premier: Ignacy Daszyński. Program: przyznanie praw wyborczych kobietom, bezpłatne szkolnictwo, upaństwowienie kopalń, nacjonalizacja banków oraz parcelacja wielkiej własności ziemskiej)

cd. Naczelna Rada Ludowa (Poznań) – w poszczególnych powiatach rady ludowe Ignacy Daszyński Roman Dmowski Józef Piłsudski

Odzyskanie niepodległości Kryzys przysięgowy: po upadku caratu w Rosji i przystąpieniu USA do I wojny światowej Piłsudski zrozumiał, że państwa centralne przegrają tę wojnę, więc dalsze pertraktacje z nimi nie mają już sensu. Był też przeciwny temu, by polskie formacje zbrojne nadal walczyły przy boku tych państw, które i tak nie chciały iść na żadne ustępstwa wobec Polaków. 2 VI 1917 r. Piłsudski wystąpił z Tymczasowej Rady Stanu i zajął się pracą konspiracyjną w POW. Odmówił też złożenia przysięgi o braterstwie broni i wierności cesarzom Niemiec i Austro-Węgier. I i III Brygada Legionów Polskich w ślad za Piłsudskim również tej przysięgi nie złożyły. Niemcy odpowiedzieli aresztowaniem Piłsudskiego i Sosnkowskiego 14 VII 1917 r. (zamknięto ich w twierdzy w Magdeburgu).

cd. 11 listopada 1918 r. – odzyskanie niepodległości po 123 latach oraz przekazanie władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu. 14 listopada 1918 r. – przekazanie przez Radę Regencyjną rządów cywilnych Piłsudskiemu Brak akceptacji dla Piłsudskiego, alianci popierali Komitet Narodowy Polski kierowany przez Romana Dmowskiego 18 listopada – rząd Jędrzeja Moraczewskiego Tymczasowy Naczelnik Państwa Styczeń 1919 r. – porozumienie z Dmowskim. Rząd: Ignacy Jan Paderewski

Ignacy Jan Paderewski

Ententa a sprawa polska Ustalenie kwestii przynależności Wielkopolski (powstanie wielkopolskie) Granica zachodnia i Warmia i Mazury – plebiscyty Wolne Miasto Gdańsk Granica wschodnia miała zostać ustalona po rozwiązaniu kryzysu w Rosji

Trudne początki niepodległości Zniszczenia po wojnie oraz w wyniku polityki prowadzonej przez zaborców Migracje ludności Nierównomierny rozwój ziem (mapa) Różne waluty Różne jednostki administracyjne Znaczne różnice w prawie Małżeństwa, przepisy o ruchu drogowym)

Praca domowa Tekst źródłowy str. 68 (pytania)