WADY OŚWIADCZENIA WOLI. 1/ BRAK ŚWIADOMOŚCI LUB SWOBODY - osoba składająca oświadczenie woli znajduje się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne.

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Prawo cywilne dla menedżerów sprzedaży
Advertisements

Zgoda pacjenta na zabieg, leczenie – zagadnienia prawne i etyczne.
Grzegorz P. Kubalski Związek Powiatów Polskich
Akt administracyjny.
Wady oświadczenia woli II
Aspekty prawne i techniczne
Podstawa prawna prowadzenia działalności gospodarczej
Stosunki prawne.
CZYNNOŚCI PRAWNE.
OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH Dr hab. Mariusz Jagielski
Art. 77 ust. 1 Konstytucji jest to odpowiedzialność za własny czyn odpowiedzialność oparta na obiektywnej ocenie działania lub zaniechania szkodzącego.
Art. 12. § 1. Nie może zawrzeć małżeństwa osoba dotknięta chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym. Jeżeli jednak stan zdrowia lub umysłu takiej.
Prawo cywilne – część ogólna i prawo zobowiązań
WADY OŚWIADCZENIA WOLI – SANKCJE WADLIWYCH CZYNNOŚCI PRAWNYCH
ŹRÓDŁA PRAWA CYWILNEGO
Wypowiedzenie zmieniające
Wady oświadczenia woli
SANKCJE WADLIWYCH CZYNNOŚCI PRAWNYCH
SWOBODA UMÓW SWOBODA UMÓW. 1) swoboda umów wiązana jest z pojęciem kompetencji: Z. Radwański: kompetencja do kształtowania przez podmioty wiążących je.
WADY OŚWIADCZEŃ WOLI.
CZYNNOŚCI PRAWNE. czynność prawna - skonstruowana przez system prawny czynność konwencjonalna podmiotu prawa cywilnego, której treść określa przynajmniej.
Mgr Sabina Wencel Podstawy prawa dla ekonomistów
PODMIOTY PRAWA PRYWATNEGO
Podział rzeczy quoad usum
Księgi wieczyste. Kwestie intertemporalne Wyrok SN z dnia r., II CKN 1104/00 Jeżeli odpłatna czynność prawna mająca na celu przeniesienie własności.
ZDARZENIE PRAWNE – CZYNNOŚĆ PRAWNA – OŚWIADCZENIE WOLI
FORMA CZYNNOŚCI PRAWNYCH
WADY OŚWIADCZENIA WOLI
SANKCJE WADLIWYCH CZYNNOŚCI PRAWNYCH
WYZYSK WYZYSK. Art. 388 k.c.: § 1. „Jeżeli jedna ze stron, wyzyskując przymusowe położenie, niedołęstwo lub niedoświadczenie drugiej strony, w zamian.
Podstawy prawa cywilnego
Umowa przedwstępna (pactum de contrahendo). art. 389 § 1 k.c.: Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy.
ORZECZENIA NSA POSTĘPOWANIE SĄDOWOADMINISTRACYJNE.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ Z TYTUŁU RĘKOJMI ZA WADY FIZYCZNE I PRAWNE Mocą art. 52 ustawy z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta uchylono ustawę z dnia 2.
Odstąpienie od umowy w przypadku naruszenia zobowiązania Kodeks cywilny v. projekt kodeksu cywilnego oraz Sąd Najwyższy – pytanie o dopuszczalne granice.
WYBRANE ZAGADNIENIA MATERIALNEGO I PROCESOWEGO PRAWA PRACY
Księgi wieczyste.
UMOWA KOMISU Literatura:
Prowadzący: dr Joanna Kuźmicka-Sulikowska
Rodzaje dowodów.
UMOWA POŻYCZKI Literatura:
Ochrona własności.
mgr Małgorzata Grześków
WYBRANE ZAGADNIENIA MATERIALNEGO I PROCESOWEGO PRAWA PRACY
Prawo cywilne z umowami w adm.3 Składanie oświadczeń woli
Sankcje wadliwych czynności prawnych
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii
Wspólność majątku spadkowego i dział spadku
Wady oświadczenia woli
Zdarzenia cywilnoprawne; pojęcie i znaczenie czynności prawnych; oświadczenia woli; klasyfikacja czynności prawnych; zawarcie umowy SSA ćwiczenia:
Prawo cywilne i handlowe – zajęcia nr 2
Bezpodstawne wzbogacenie
UMOWY UŻYCZENIA Literatura:
DEPOZYT NIEPRAWIDŁOWY
Czynności prawne Mgr Aleksandra Spisz Instytut Prawa Cywilnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Mgr agnieszka kwiecień-madej
Treść czynności prawnych
CZYNNOŚĆ PRAWNA – POJĘCIE, TREŚĆ, FORMA. PRZEDSTAWICIELSTWO
Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym
Kontrowersje dotyczące stosowania art. 199a Ordynacji podatkowej
Zmiana wierzyciela i dłużnika
O POPEŁNIENIU PRZESTĘPSTWA
SWOBODA UMÓW.
FORMA CZYNNOŚCI PRAWNYCH
CZYNNOŚCI PRAWNE.
BEZPODSTAWNE WZBOGACENIE
Podstawy prawa pracy i Zabezpieczenia społecznego
agnieszka kwiecień-madej
KREDYT KONSUMENCKI OCHRONA KONSUMENTA mgr Barbara Trybulińska.
Dr Katarzyna Górska Uniwersytet Wrocławski wykład IV. czynności prawne
Zapis prezentacji:

WADY OŚWIADCZENIA WOLI

1/ BRAK ŚWIADOMOŚCI LUB SWOBODY - osoba składająca oświadczenie woli znajduje się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli - oświadczenie woli złożone w ww. warunkach = NIEWAŻNE - ustawodawca wymaga, aby był to stan wyłączenia, a zatem nie wystarcza stan ograniczający swobodę lub świadomość postępowania - stan braku świadomości a stan braku swobody „ Stan wyłączający świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli, o którym mowa w art. 82 KC, nie musi oznaczać całkowitego zniesienia świadomości. Wystarczy istnienie takiego stanu, który oznacza brak rozeznania, niemożność rozumienia zachowań własnych i zachowań innych osób oraz niezdawanie sobie sprawy ze znaczenia skutków własnego postępowania” (postanowienie SN z dnia r., II PK 230/13)

„Ustalenie stanu świadomości, o którym mowa w art. 82 KC jest sprawą stanu faktycznego i jego oceny na podstawie analizy wszystkich ujawnionych dowodów i okoliczności towarzyszących założeniu oświadczenia woli” (Wyrok SN z dnia 27 lipca 2010 r., II CSK 147/10) „Zawarcie umowy niekorzystnej dla siebie z powodu trudnej sytuacji ekonomicznej nie powoduje samo przez się nieważności oświadczenia woli w rozumieniu art. 82 KC. Odmienne stanowisko zajęte przez Sąd Powiatowy stanowi naruszenie art. 82 KC” (Wyrok SN z dnia 1 lipca 1974r. III CRN 119/74).

Przyczyny stanu psychicznego o którym mowa w art. 82 KC - przykładowy katalog zaburzeń czynności psychicznych w art. 82 KC („jakiekolwiek powody”) - choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy, a także inne, nawet przemijające, zaburzenia czynności psychicznych - orzecznictwo: pourazowe zaburzenia psychiczne, psychozy, stany depresyjne, stany maniakalne, alkoholizm, narkomania, wyczerpanie organizmu i siły z powodu ciężkiej choroby - decydujące znaczenie ma stan psychiczny człowieka istniejący w chwili składania oświadczenia woli - lucidum intervallum Wada oświadczenia woli z art. 82 KC a sytuacja osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej?

2/ POZORNOŚĆ - oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru jest bezwzględnie nieważne; strony umawiają się potajemnie, że ujawnione wobec osób trzecich oświadczenie woli nie wywoła skutków prawnych - pozorne oświadczenie woli może zostać złożone w celu ukrycia innej czynności prawnej = CZYNNOŚĆ DYSSYMULOWANA (UKRYTA) - ważność pozornego oświadczenia ocenia się według właściwości czynności ukrytej, tj. czynność ukryta musi spełniać normatywne wymogi, od których zależy skuteczność tego typu czynności, w tym zachowana musi być forma czynności prawnej

„W sprawie wykazane zostały bez wątpliwości dwie podstawy nieważności umowy darowizny. Po pierwsze jedna ze stron umowy znajdowała się w tym dniu w stanie wyłączającym możliwość świadomego i swobodnego podjęcia decyzji i wyrażenia woli, co do treści czynności prawnej. Po drugie, nawet gdyby przyjąć, iż złożone oświadczenie woli było ważne - w świetle art. 82 KC, to i tak umowa darowizny została zawarta przez strony dla pozoru. Strony zawarły faktycznie umowę działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości. Taka umowa natomiast, dotycząca nieruchomości powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego obejmującego wszystkie postanowienia istotne umowy, w tym kwestię spłat czy dopłat. Ten warunek nie został przez strony spełniony, gdyż oświadczenie co do sposobu działu spadku (spłaty) częściowo złożone zostało w formie zwykłej pisemnej” (wyrok SA w Warszawie z dnia 7 maja 2014 roku, VI ACa 1347/13). - stan wyłączający świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli - czynność pozorna i czynność dyssymulowana

- pozorna czynność prawna jako podstawa dokonania kolejnej czynności, tzw. czynności „następczej” (jak należy ocenić skuteczność takiej czynności?) - prawo chroni osoby, które działały w zaufaniu, że wcześniej dokonane czynności prawne są ważne (wyjątek od zasady nemo plus iuris); A zawiera z B „pozorną umowę sprzedaży” (strony umawiają się potajemnie, że czynność prawna nie wywoła skutków prawnych, tj. własność rzeczy sprzedanej nie przejdzie na B), następnie B zawiera umowę sprzedaży z C i zobowiązuje się przenieść własność rzeczy na C - czynność musi być dokonana bezpośrednio na podstawie pozornego oświadczenia woli + czynność przysparzająca (prowadzi do nabycia prawa lub zwolnienia ze zobowiązania) + czynność odpłatna + dobra wiara osoby trzeciej = warunek skuteczności czynności „następczej” OCHRONA OSÓB TRZECICH

3/ BŁĄD - błąd = niezgodność między obiektywną rzeczywistością a jej odbiciem w świadomości człowieka - kwalifikację normatywną ma tylko taki błąd, który jest doniosły prawnie - błąd ma doniosłość prawną gdy: A/ dotyczy treści czynności prawnej: mylne wyobrażenie o którymkolwiek składniku treści czynności prawnej; błąd może dotyczyć przedmiotu lub rodzaju czynności prawnej, osoby kontrahenta itd. „Brak wiedzy osoby nabywającej wolne od obciążeń spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu o dochodzeniu przez osobę trzecią roszczenia posesoryjnego nie może być kwalifikowany jako błąd dotyczący treści czynności prawnej” (wyrok SN z dnia 24 kwietnia 2014 r., II CSK 93/13) „Błąd kupującego, którego oczekiwania na zmianę charakteru nabytej działki z rolnej na rekreacyjną nie spełniły się, nie jest błędem dotyczącym treści umowy (art. 84 KC)” (wyrok SN z dnia 15 października 1997r., II CKN 214/97) – tzw. BŁĄD W POBUDCE (brak doniosłości prawnej).

B/ jest istotny: błąd jest istotny, gdy uzasadnia przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, to nie złożyłby oświadczenia woli o tej treści. C/ jeśli OW było składane innej osobie i czynność prawna była odpłatna, konieczne jest spełnienie dodatkowych przesłanek, by móc uchylić się od skutków prawnych OW: - błąd musi zostać wywołany przez tę osoby, chociażby bez jej winy, - osoba ta o błędzie wiedziała, - osoba ta mogła z łatwością błąd zauważyć.

- zniekształcenie OW przez posłańca wywołuje takie same skutki jak błąd przy składaniu OW - działanie pod wpływem błędu nie powoduje nieważności OW, a pozwala na uchylenie się od skutków prawnych złożonego pod wpływem błędu OW Relacja art. 82 KC i 84 KC „Przy tym hipotezy przepisów art. 82 i art. 84 KC wyłączają się wzajemnie. Działanie pod wpływem błędu jest bowiem czynnością podjętą świadomie i swobodnie, tyle że w oparciu o niezgodne z rzeczywistością wyobrażenie o treści tej czynności. Natomiast art. 82 KC dotyczy podjęcia decyzji i wyrażenia woli w stanie wyłączającym uświadomienie sobie ich znaczenia bądź wykluczającym swobodę działania” (wyrok SN z dnia 8 lipca 2010r., II CSK 117/10).

4/ PODSTĘP - podstępne wywołanie błędu przez drugą stroną lub osobę trzecią - podstęp jako kwalifikowana postać błędu - podstęp polega na świadomym wprowadzeniu osoby w błąd lub umocnieniu jej w błędnym przekonaniu w celu nakłonienia jej do złożenia OW o określonej treści - błąd wywołany podstępnie nie musi dotyczyć ani treści czynności prawnej, ani być istotny (w konsekwencji nie będą również miały znaczenia przesłanki dodatkowe) - związek przyczynowy między podstępnym działaniem a złożeniem OW o określonej treści - podstęp osoby trzeciej = podstęp strony: A/ jeśli strona o błędzie wiedziała i nie zawiadomiła o nim składającego OW, B/ czynność prawna była nieodpłatna

„Istotę podstępu stanowi niedozwolone naruszenie swobody decyzji innej osoby poprzez wytworzenie lub podsunięcie jej fałszywych przesłanek rozumowania, co z kolei prowadzi albo do podjęcia przez nią decyzji opartej na tych przesłankach, albo utwierdza ją w błędzie, skądinąd powstałym spontanicznie. Podkreślić należy przy tym, że nikt nie jest zwolniony od obowiązku myślenia i dbania o własne interesy” (wyrok SA w Łodzi z dnia 20 maja 2014r., I ACa 1534/13)

5/ GROŹBA - groźba to zapowiedź wyrządzenia komuś zła, w razie gdyby nie dokonał żądanej czynności prawnej (przymus psychiczny), - związek między celowo wywołanym stanem obawy a złożeniem przez zagrożonego OW o określonej treści - bezprawność groźby = zapowiedź wyrządzenia czynu bezwzględnie zabronionego albo czynu dozwolonego, ale tylko w celu skłonienia osoby do złożenia OW o określonej treści - groźba poważna = poważne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe dla dóbr składającego OW lub innej osoby - groźba realna = składający „mógł się obawiać” - groźba może pochodzić od strony lub osoby trzeciej

Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2009, wyd. 10 Gniewek E., Komentarz do KC, 2014, wyd. 6, Legalis Pietrzykowski K., Komentarz do KC, tom I, wyd. 7, Legalis LITERATURA