Program zajęć
DEFINICJA KOSZTÓW Do kosztów zalicza się: wyrażone w pieniądzu celowe zużycie rzeczowych składników majątku i usług obcych, czasu pracy pracowników oraz niektóre wydatki nie odzwierciedlające zużycia (nakłady czysto pieniężne, np.podatki), dotyczące normalnej działalności danej jednostki gospodarczej, w określonej jednostce czasu.
SYSTEMATYKA KOSZTÓW
Koszty istotne i nieistotne Przykładowo, jeśli posiadacz samochodu rozważa , co mu się bardziej opłaca jeśli chodzi o dojazd do pracy: jazda własnym samochodem, bilet miesięczny na publiczne środki transportu, c) bilety kupowane codziennie na publiczne środki transportu. Porównując koszty trzech wariantów, wskaż koszty istotne i nieistotne dla wariantu a.
Koszty istotne i nieistotne (utopione) Przykład: Firma nabyła kilka lat temu surowce i część z nich pozostała po zaprzestaniu produkcji wyrobów, której miały one służyć. Wartość tych surowców wynosi 1000 zł i nie ma raczej możliwości ich sprzedaży lub zużycia w przyszłej produkcji. Klienci nabyliby produkty, które wymagają zużycia w/w materiałów, ale nie są w stanie zapłacić więcej niż 2500 zł. Dodatkowe koszty przekształcenia tych materiałów w żądane produkty wynoszą 2000 zł. Czy firma powinna przyjąć zamówienie wartości 2500 zł ?
Koszty alternatywne (koszty utraconych korzyści) Koszty te występują wówczas, gdy wybór jednej możliwości działania wymaga rezygnacji z innej. Jeśli mamy kilka możliwości wyboru, koszty utraconych korzyści są efektem (zyskiem, marżą brutto) z najbardziej zyskownego przedsięwzięcia, które zostało zaniechane, a jego środki zostały wykorzystane w innym celu. Koszty utraconych korzyści nie są rejestrowane w rachunkowości finansowej, bo nie są to rzeczywiste zdarzenia księgowe, lecz sytuacje typu „co by było, gdyby ...”. Muszą być jednak uwzględniane przez rachunkowość zarządczą.
Koszty alternatywne (koszty utraconych korzyści) Do tej kategorii kosztów zaliczyć też należy utracone korzyści, jeśli przedsiębiorstwo rozważa możliwość budowy dodatkowego zakładu produkcyjnego na posiadanej działce budowlanej. Przystępując do budowy zakładu przedsiębiorstwo nie będzie mogło uzyskać dochodów ze sprzedaży tej działki. Do kosztów inwestycji należy doliczyć koszty utraconych korzyści. Koszty utraconych korzyści mierzyć należy nie w oparciu o cenę nabycia tej działki tylko według ceny rynkowej w momencie dokonywania obliczeń efektywności tej inwestycji.
ZYSK EKONOMICZNY
KOSZTY ALTERNATYWNE JAKO PODSTAWA LICZENIA ZYSKU EKONOMICZNEGO - Kowalski pracował na etacie i zarabiał miesięcznie 3.000 zł netto („na rękę”). - wynajmował pomieszczenie firmie usługowej i otrzymywał miesięcznie 1.000 zł po uwzględnieniu zapłaconego podatku z tego tytułu. postanowił zrezygnować z pracy na etacie i założyć firmę w dotychczas wynajmowanym pomieszczeniu. - zainwestował w firmę 100.000 zł - po roku funkcjonowania firma osiągnęła następujące przeciętne miesięczne wyniki: - przychody 20.000 zł - koszty 15.000 zł - podatek dochodowy 1.000 zł Polecenia: Ustal koszty ukryte (alternatywne) w odniesieniu do: a) kosztu pracy b) kosztów wykorzystywania własnego pomieszczenia c) kosztu kapitału (5% od inwestycji pozbawionej ryzyka oraz 10% premii za ryzyko) 2. Ustal, czy prowadzenie firmy jest opłacalne. 3. Ustal zysk księgowy, przy którym zysk ekonomiczny będzie na poziomie zerowym (zysk normalny) i co taki zysk oznacza z punktu widzenia właściciela firmy. 4. Ustal zysk księgowy, przy którym wystąpi zysk ekonomiczny. 5. Sporządź schemat dla straty ekonomicznej.
USTALANIE OPLACALNOŚCI PROWADZENIA FIRMY
KOSZTY ZMIENNE Koszty zmienne dzieli się na: - proporcjonalne - zmieniające się w takim samym stopniu, w jakim zmienia się wielkość produkcji, - progresywne - zmieniające się szybciej niż rozmiary produkcji. - degresywne - zmieniające się wolniej w stosunku do zmian wielkości produkcji, Zmienność kosztów charakteryzują wskaźniki zmienności (elastyczności), które wyrażają stosunek względnej zmiany danego kosztu do względnej zmiany rozmiaru działalności. Wzk = K : x K x czyli: Wzk = % K / % x gdzie: k-koszt, x- rozmiary działalności
CAŁKOWITE KOSZTY PRZEDSIĘBIORSTWA JAKO KOSZTY DEGRESYWNE
IDENTYFIKACJA KOSZTÓW
FUNKCJA CAŁKOWITYCH KOSZTÓW PRODUKCJI Zadanie (zależność liniowa kosztów od rozmiarów produkcji): Spółka produkuje 1500 jednostek wyrobu A miesięcznie. Przeciętne koszty na jednostkę produktu wynoszą 30 zł. Koszt krańcowy spółki wynosi 15 zł i jest stały. Podaj funkcję całkowitych kosztów produkcji.
Kalkulacja kosztów Kalkulacją kosztów nazywamy obliczanie kosztów /poniesionych lub planowanych/ przypadających na przedmiot kalkulacji czyli jednostkę kalkulacyjną, tj. produkt, usługę, robotę. W rachunkowości zarządczej kalkulacja służy między innymi: ustalaniu ceny sprzedaży oraz rentowności produkcji poszczególnych wyrobów bądź usług, kontroli ponoszonych kosztów i ich obniżki. Najczęściej spotykane metody kalkulacji to ; - kalkulacja podziałowa prosta i ze współczynnikami, - kalkulacja doliczeniowa, - kalkulacja przy produkcji łącznej.
Kalkulacja kosztów Kalkulacja podziałowa prosta może być stosowana tylko w odniesieniu do produkcji jednoasortymentowej. Metoda ta polega (przy braku zapasu początkowego i końcowego produkcji niezakończonej) na podzieleniu całkowitych kosztów wytworzenia danego okresu przez liczbę wytworzonych w tym czasie wyrobów.
Kalkulacja - metoda doliczeniowa Kalkulację doliczeniową stosuje się przy produkcji wielu różnych asortymentów produkcji. Polega ona na oddzielnym gromadzeniu kosztów bezpośrednich poszczególnych wyrobów, a następnie na doliczaniu do nich kosztów pośrednich (wspólnych) za pomocą odpowiednich kluczy podziałowych. Koszty bezpośrednie to koszty, które można dokładnie przypisać poszczególnym wyrobom na podstawie materiałów źródłowych.
Kalkulacja - metoda doliczeniowa Oddzielnie rozlicza się: koszty wydziałowe ( wg kluczy: płace bezpośrednie z narzutem, suma kosztów bezpośrednich, maszyno- lub roboczogodziny), koszty ogólnozakładowe (wg kluczy: techniczny koszt wytworzenia, koszt przerobu, ilościowe miary pracochłonności), koszty sprzedaży (wg kluczy: techniczny koszt wytworzenia, ilość sprzedanych produktów).
Kalkulacja - metoda doliczeniowa W pierwszej kolejności oblicza się wskaźnik narzutu. Dla kosztów wydziałowych wskaźnik narzutu obliczamy: Wnkw = suma kosztów wydziałowych * 100% suma bazy doliczeń (klucz podziałowy) W kolejnym kroku należy pomnożyć wskaźnik narzutu kosztów wydziałowych przez bazę doliczeń odpowiadającą danemu wyrobowi, czyli: Kw na dany wyrób = Wnkw * baza doliczeń wyrobu W podobny sposób rozlicza się koszty ogólnozakładowe.
Kalkulacja - metoda doliczeniowa
Kalkulacja - metoda doliczeniowa