Właściwe rozpoznanie przesądza o potrzebie leczenia operacyjnego „Ostry brzuch” Najczęstszy zespół objawów chorych leczonych w oddziałach chirurgicznych w trybie pilnym. Właściwe rozpoznanie przesądza o potrzebie leczenia operacyjnego

Objawy niespecyficzne BÓL ból trzewny, ( rozlany, bez lokalizacji) po x godzinach lokalizuje się w miejscu patologii nagły ból punktowy ; podrażnienie otrzewnej( zazwyczaj przy perforacji) zmiana charakteru bólu: miejscowy w rozlany ( np. przy wylaniu treści do jamy otrzewnej)

cd Bóle kurczowe; typowe dla niedrożności mechanicznej , charakter crescendo/decrescendo, z upływem czasu słabnie ( zmiana tego rytmu na ból trzewny sugeruje martwicę jelita lub jego perforację)

cd Nudności i wymioty przy braku innych objawów brzusznych mogą sugerować internistyczne tło patologii ( nieżyt jelitowo-żoładkowy ect) biegunka ( zazwyczaj przy stanach zapalnych jelit, czasem przy ostrym niedokrwieniu jelita grubego ze sluzem lub krwią, przy wgłobieniu tz. malinowa galaretka) zatrzymanie gazów i stolca (niska niedrożność, czasem może towarzyszyć chorobom internistycznym np. mocznicy)

Objawy swoiste Przebyte operacje ( możliwość zrostów, postępu choroby podstawowej, eliminacja patologii usuniętych narządów) wcześniejsze wystąpienie podobnych dolegliwości, ew diagnoza, sposób leczenia przebyte lub współistniejące choroby ( narząd rodny, układ krążenia, choroby ukladowe)

Badanie przedmiotowe Nie ograniczać do jamy brzusznej ( klatka piersiowa: płuca i ukł. krążenia, tętno na obwodzie, powłoki, stan psychiczny, per rectum, badanie ginekologiczne, zewn. narządy płciowe) zawsze kończyć badanie, bez względu na stwierdzone patologie

Badanie brzucha Oglądanie : wzdęcie, stawianie jelit,” pusty brzuch”, przepukliny, krwiaki powłok, poszerzenie naczyń żylnych palpacja: obrona mięśniowa ,obj. otrzewnowe ( Blumberg), napięcie powłok; świadome i nieświadome, opory patologiczne

Badanie brzucha Swoiste objawy brzuszne: obj. Goldflamma (ukł moczowy) mięśnia biodrowo-lędźwiowego (wyrostek, ropień okołonerkowy) obj zasłonowy ( przepuklina zasłonowa) obj Murphego (zapalenia pęcherzyka ) krwiak zaotrzewnowy ( lędzwiowy: st po urazie, pekniecie TAB, krwotoczne OZT ) krepitacja ( odma lub zgorzel)

Choroby nie wymagające leczenia chirurgicznego imitujące ostry brzuch Ostre stany internistyczne: zapalenia dolnych płatów płuc, zawał, kwasica ketonowa, zapalenie nerek, ostre zapalenie wątroby, rzut colitis ulcerosa, zatrucia zapalenia błon surowiczych w przebiegu kolagenoz, choroba reumatyczna, porfiria, przewlekłe zatrucie ołowiem choroby neurogenne (półpasiec, zapalenie wielonerwowe ect)

Badania laboratoryjne Morfologia leukocytoza mocz ogólny diastazy mocz/krew elektrolity mocznik, kreatynina ukł. krzepnięcia próby wątrobowe, bilirubina

Badania obrazowe RTG: kl. piersiowej, j brzuszna stojąc + ew celowane na przeponę ( różnicowanie niedrożność porażenna/mechaniczna, pętla na straży, perforacja, ostra rozstrzeń żołądka, skręt jelit, niektóre przepukliny, megacolon toxicum, złogi cienujące USG tomografia

Badania inwazyjne DPL (diagnostic periloneal lavage): przy urazach j .brzusznej z płynem, podejrzenie zakarzenia wewnątrzbrzusznego laparoskopia diagnostyczna w niepewnych podejrzeniach ginekologia/chirurgia, urazy ect

Najczęstsze przyczyny ostrego brzucha w zależności od lokalizacji Prawy górny kwadrant: kamica żółciowa, perforacja XIIcy, OZT, ostre zapalenie wątroby, zapalenia dolnego płata płuca prawego, ropień wątroby, zawał serca, zapalenie wsierdzia, kolka nerkowa, zakątniczy wyrostek, półpasiec

Najczęstsze przyczyny ostrego brzucha w zależności od lokalizacji Prawy dolny kwadrant:zapalenie wyrostka, adnexitis, pęknięta ciąża pozamaciczna, skręcona torbiel jajnika, zapalenie wezłów chłonnych krezki, uwięźnieta przepuklina pachwinowa, odmiedniczkowe zapalenie nerek, kolka nerkowa, ropień biodrowo-lędzwiowy, perforacja kątnicy (guz, ciało obce), zapalenie Meckela, krwiak pochewki m. prostego, endometrioza, pęknięte c. żółte (mittelshmertz)

Najczęstsze przyczyny ostrego brzucha w zależności od lokalizacji Lewy górny kwadrant: pęknięcie śledziony, OZT, perforacja żołądka, perforacja okrężnicy (guz, ciało obce), zapalenie płata dolnego płuca lewego, odmiedniczkowe zapalenie nerek, kolka nerkowa , zawał serca , tętniak t. śledzionowej

Najczęstsze przyczyny ostrego brzucha w zależności od lokalizacji Lewy dolny kwadrant: zapalenie uchyłka esicy, adnexitis, pęknięta ciąża pozamaciczna, skręcona torbiel jajnika, zapalenie wezłów chłonnych krezki, uwięźnieta przepuklina pachwinowa, odmiedniczkowe zapalenie nerek, kolka nerkowa, ropień biodrowo-lędzwiowy, endometrioza, krwiak pochewki m. prostego, skręt przyczepka sieciowego, skręt esicy, pęknięty TAB.

Najczęstsze przyczyny ostrego brzucha w zależności od lokalizacji Środkowy (okołopępkowy) kwadrant:niedrozność, wczesny okres zapalenie wyrostka, OZT, zakrzepica krezkowa, przepuklina pepkowa, rozwarstwiający/pekający TAB, zapalenie uchyłków, mocznica i inne bóle metaboliczne, białaczka, kryza hemolityczna w anemii sierpowatej, zapalenie w. chłonnych krezki, zapalenie żołądka i jelit, skręt sieci