Zaburzenia spostrzegania Piotr Januszko

Spostrzeganie Proces przetwarzania informacji, który wiąże się z odwzorowaniem postaci świata zewnętrznego i wewnętrznego w postaci reprezentacji umysłowych

Wrażenie Wrażenie to elementarne zjawisko psychiczne, które polega na odzwierciedleniu cechy przedmiotu działającego na receptor

Tworzenie spostrzeżeń Rejestracja pełnego obrazu spostrzeganego przedmiotu w tzw. buforze sensorycznym analiza percepcyjna (kierowana bodźcami) synteza percepcyjna (kierowana wiedzą)

Zaburzenia spostrzegania Różnicowanie zaburzeń na podstawie: przedmiotowości (sposób rzutowania) poczucia realności (sąd realizujący) poprawności rozpoznawania (sąd klasyfikujący) (J. Wciórka, 2002)

Przeżycia ejdetyczne Wyobrażenia lub wspomnienia, które dzięki swej plastyczności, żywości i szczegółowości bardzo zbliżają się właściwościami do aktualnie przeżywanych spostrzeżeń zmysłowych

Zniekształcenia Spostrzeżenia rzeczywistych przedmiotów prawidłowo rozpoznanych, zakwalifikowanych i umiejscowionych w realnej przestrzeni, cechujące się jednak zmianą niektórych właściwości spostrzeganych przedmiotów

Pareidolie nierzeczywiste spostrzeżenia wyprowadzane z jednostajnego, nieostrego lub rytmicznie ukształtowanego tła

Złudzenia (iluzje) Błędne rozpoznawanie realnie istniejących przedmiotów, którym towarzyszy mniej lub bardziej stanowczy sąd realizujący u osób zdrowych pod wpływem stanów chorobowych

Omamy (halucynacje) Spostrzeżenia nieistniejących w rzeczywistości przedmiotów, którym towarzyszy błędny sąd realizujący (poczucie, że spostrzegany przedmiot rzeczywiście istnieje w odpowiadającej danemu zmysłowi przestrzeni)

Omamy - podział ze względu na: stopień złożoności elementarne proste złożone modalność: wzrokowe słuchowe czuciowe węchowe smakowe

Omamy c.d. deficyty i choroby narządów zmysłów organiczne uszkodzenie o.u.n. pod wpływem substancji halucynogennych deprywacja / przeciążenie sensoryczne stany dysocjacyjne lub reaktywne zaburzenia psychotyczne przy świadomości jasnej zaburzenia psychotyczne przy świadomości zaburzonej omamy prawdziwe czy halucynoidy?

Omamy rzekome (pseudohalucynacje) Spostrzeżenia (lub myśli, wyobrażenia) powstające bez bodźców działających z zewnątrz, nie mające cech obiektywnej przedmiotowej rzeczywistości, lecz znamiona wyobrażeń zlokalizowanych w przestrzeni wewnętrznej. Są odczuwane jako doznania obce, narzucone z zewnątrz

Parahalucynacje Halucynoidy Spostrzeżenia lub wrażenia realnie nieistniejących przedmiotów, których chory nie traktuje jako realnych przedmiotów rzeczywistości (brak sądu realizującego)

Parahalucynacje Halucynoidy Automatyzmy sensoryczne (padaczka) Migrena Narkolepsja (doznania hipnagogiczne i hipnopompiczne) Omamy pedunkularne Zab. w uszkodzeniu analizatora wzrokowego słuchowego Wypadnięcie lub dysfunkcja narządów wzroku i słuchu (m.in. zesp. Charlesa Bonneta)

Deficyty zmysłowe Częściowa lub całkowita utrata wrażeń z zakresu zmysłu Może mieć charakter ośrodkowy, obwodowy oraz czynnościowy

Agnozje Niemożność rozpoznania cech przedmiotu, mimo prawidłowego stanu narządów zmysłów i często zachowanej (w pełni lub częściowo) zdolności spostrzegania a. asocjacyjna a. apercepcyjna