OPIEKA PRZEDPORODOWA BADANIA WYKONYWANE PODCZAS CIĄŻY

Właściwa opieka przedporodowa   -     dokładnie zebrany wywiad -     szczegółowe badanie już we wczesnej ciąży -     dobra znajomość stanu zdrowia ciężarnej  

WYWIAD. - dane statystyczne. - dane o obecnej ciąży WYWIAD -  dane statystyczne -  dane o obecnej ciąży -  dane o poprzednich ciążach -  dane o przebytych chorobach i operacjach  

  Dane statystyczne   -  data badania i numer historii choroby -  nazwisko, imię, adres, telefon, telefon do członka rodziny -  zawód (wykształcenie, zawód wykonywany) -  dane dot. daty ślubu (chęć wychowania potomka lub adopcja) -  dane o mężu (wiek, stan zdrowia, zawód)

  Dane o obecnej ciąży   -  objawy podmiotowe i przedmiotowe ciąży -  czy nie stosowała leków -  czy nie ma dolegliwości bólowych -  czy nie ma infekcji -  dane dotyczące miesiączek (pierwsza, ostatnia, regularność)      

Dane o poprzednich ciążach   - daty poprzednich ciąż (poronienia, porody) - dane dotyczące poprzedniego porodu (samoistny, rodzaje skurczów, rozwierania szyjki, położenia płodu, znieczulenie, szycie krocza) - dane o urodzonym potomstwie (masa i długość urodzeniowa, Apgar, płeć) - dane o karmieniu piersią (czas poprzednich laktacji) - dane o obecnym stanie zdrowia potomstwa i rodziny  

Dane o przebytych operacjach i chorobach   -         cięcie cesarskie (wskazania, przebieg operacji i pooperacyjny) -         operacje brzuszne, rodzaj znieczulenia) -         operacje układu moczowego -         cukrzyca, nadciśnienie, wady rozwojowe w rodzinie  

Badanie lekarskie ciężarnej Badanie lekarskie ciężarnej   Badanie ogólne:   -         ocena masy ciała -         ocena ciśnienia -         ocena skóry, włosów, jamy ustnej, gruczołu tarczowego -         ocena jamy brzusznej: §      rozmiar i konsystencja macicy §      wysokość dna macicy §      ocena ewentualnych przepuklin: pępkowa, udowa, pachwinowa   -         ocena kręgosłupa -         ocena kończyn    

  Badanie miednicy:   -         ocena żylaków w obrębie sromu i pochwy -         ocena stanu szyjki i trzonu macicy -         ocena guzów w obrębie j. brzusznej -         ocena i pomiar miednicy: wymiar kulszowy (8 cm i więcej) wymiar strzałkowy tylny wchodu miednicy (8-9 cm) wymiar przednio-tylny wchodu miednicy (11-12 cm) wymiar międzykolcowy próżni miednicy (10,5 cm) sprzężna przekątna wchodu miednicy (11,5 cm) -         badanie palpacyjne kości miednicy: łuk podłonowy, kolce kulszowe, kość krzyżowa, kość guziczna -         USG – ocena szczegółowa wymiaru główki i wymiarów miednicy    

Badania laboratoryjne:   -         grupa krwi i Rh -         poziom p-ciał i odczyn Coombsa -         morfologia (Hb, erytrocyty i leukocytoza) -         mocz: badanie ogólne i poziom mocznika -         WR -         Hbs -         wymazy mikrobiologiczne i cytologiczne   Plan kolejnych wizyt i badania :   1. Wizyty u położnika: 1x w miesiącu do 32 tygodnia ciąży 2x w miesiącu 32-36 tydzień ciąży co 7 dni 36-40 tydzień ciąży           2. Przy każdej wizycie należy uzyskać następujące informacje:   -         dane ogólne o stanie zdrowia -         masa ciała (ważenie) -         pomiar ciśnienia -         badanie palpacyjne brzucha (dno macicy, napięcie macicy) -         badanie wewnętrzne (ocena stanu szyjki, stosunku części przodującej do wchodu miednicy) -         kontrola morfologii, mocz, poziom p-ciał   Poród można podzielić na 3 okresy:   I okres od chwili rozpoczęcia się czynności porodowej i rozwieranie szyjki do pełnego rozwarcia i ustalenia części przodującej (pierwiastka: 8-12 godz., wieloródki: 6-8 godz.)   II okres od pełnego rozwarcia do urodzenia i odpępnienia płodu (u pierwiastek do 2 godz., wieloródki: od kilku do 30 minut)   III okres od odpępnienia płodu do porodu łożyska i błon płodowych   Postępowanie przy zgłoszeniu się rodzącej do szpitala:   1.     Zebrać dokładny wywiad 2.     Zmierzyć temperaturę, ciśnienie i tętno rodzącej 3.     Zbadać rodzącą ogólnie 4.     Przeprowadzić badanie zewnętrzne położnicze (położenie płodu, tętno płodu!) 5.     Ocenić regularność i bolesność skurczów mięśnia macicy 6.     Ocenić czy nie ma krwawienia z dróg rodnych 7.     Ocenić badaniem wewnętrznym stan szyjki (konsystencję, rozwarcie, napięcie pęcherza płodowego czy też brak – odpływanie płynu owodniowego)       Przygotowanie rodzącej do porodu   1.     Przygotowanie sromu (wygolenie owłosienia w okolicy sromu) 2.     Lewatywa – opróżnienie zawartości jelit 3.     Należy podawać tylko płyny 4.     Znieczulenie w porodzie: rozpocząć dopiero przy rozwarciu 3-4 cm     Nadzór w I okresie porodu:   -         obserwacje tętna płodu (KTG) lub osłuchiwanie co 30 min. po skurczu przez 30 sek. -         badanie zewnętrzne i wewnętrzne tak często jak wymaga tego postęp porodu -         okolicę sromu i krocza utrzymywać w czystości     II okres porodu:   Przygotowanie rodzącej: pozycja dowolna, również na boku   -         lekarz i położna jak do operacji, maska, czapka, fartuch, rękawiczki -         znieczulenie krocza nasiękowe lignokainą -         obłożenie pola jałowymi serwetami     3 fazy porodu fizjologicznego w ułożeniu potylicowym   -         wytoczenie główki -         wytoczenie barków -         poród tułowia i kończyn           Mechanizm porodu główki (położenie płodu potylicowe)   -         ustalenie części przodującej -         przygięcie -         zwrot wewnętrzny -         odgięcie -         zwrot zewnętrzny     Poród barków płodu:   -         dokonują one samoistnego zwrotu do wymiaru przednio-tylnego wchodu miednicy -         położna unosi główkę ku górze (poród barku tylnego) -         następnie rodzi się spód spojenia łonowego – bark przedni     Poród tułowia i kończyn dolnych płodu:   -         delikatnie pociągamy za główkę płodu w celu zakończenia porodu tułowia i kończyn dolnych       Opieka nad matką w III okresie porodu:     Ocena krocza: czy prawidłowo nacięte w czasie porodu   pęknięcie krocza Io błona śluzowa lub skóra pęknięcie krocza IIo błona śluzowa, powięź powierzchniowa mięsień poprzeczny krocza pęknięcie krocza IIIo błona śluzowa, mięśnie krocza w tym zwieracz odbytu         Poród łożyska: występuje w 3-4 min. po urodzeniu dziecka   łożysko rodzi się powierzchnią płodową lśniącą, gładką albo szorstką powierzchnia matczyną (mechanizm Schulzego i Duncana)       Powikłania okresu łożyskowego:     1. Mechanizm maciczny - atonia macicy – brak skurczów m. macicy pomimo środków obkurczających –       krwotok – hysterectomia   2. Zatrzymanie łożyska lub jego części w jamie macicy   §      słabe skurcze m. macicy §      skurcz tężcowy macicy §      łożysko przodujące §      łożysko w rogu macicy dwurożnej §      przyrośnięcie łożyska (placenta accreta) §      błędy w prowadzeniu III okresu porodu (zbyt wczesne podanie środków obkurczających, niewłaściwe znieczulenie)   3. Wynicowanie macicy                 Ręczne oddzielenie łożyska (Ablatio placentae manualis):     1.     Odkażenie sromu i krocza + jałowe serwety 2.     Znieczulenie ogólne dożylne 3.     Cewnikowanie 4.     Należy włożyć rękę do pochwy i sprawdzić krocze, ściany pochwy, szyjkę macicy, sforsować ujście wewnętrzne szyjki 5.     Po zlokalizowaniu ujścia przyczepu łożyska należy je odwarstwić brzegiem dłoni 6.     Następnie nie wyjmując ręki z jamy macicy należy skontrolować całość ujścia macicy 7.     Należy wydobyć łożysko i wyjąć rękę z macicy 8.     Jeśli łożysko jest przyrośnięte należy odstąpić od zabiegu i wykonać histerectomię     Bezpieczne prowadzenie III okresu porodu:     1.     Po urodzeniu dziecka podać dożylnie 1 amp. Metherginy 2.     Spowodować odklejenie i urodzenie łożyska 3.     Masować mięsień macicy celem jej obkurczenia 4.     Jeśli krwawienie nie ustępuje – podłączyć kroplówkę z oxytocyny oraz przygotować odpowiednią ilość krwi jednoimiennej: §      w przypadku niekompletnego łożyska usunąć je drogą łyżeczkowania §      sprawdzenie ciągłości macicy, ścian pochwy, szyjki §      podanie ponowne środków naskurczowych: Methergina, oxytocyna, prostaglandyny