Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie Projekt: „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego funduszu społecznego Zespół nasz uczestniczy w realizacji projektu „Rozwój przez kompetencje” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007 – 2013 CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie
DANE INFORMACYJNE Nazwa szkoły: Zespół Szkolno – Przedszkolny w Kozłowie ID grupy: 96/31_mp_g1 Kompetencja: matematyczno - przyrodnicza Temat projektowy: Budowa cząsteczkowa materii Semestr/rok szkolny: II r. szk. 2009/2010 Zespół nasz o kompetencji matematycznego – przyrodniczej w II semestrze roku szkolnego 2009/2010 opracował temat: „Budowa cząsteczkowa materii”
Powstanie wszechświata ok. 15 mld lat temu WIELKI WYBUCH WIEKI CIEMNE PIERWSZE GWIAZDY Dawno, dawno temu cała materia we Wszechświecie zajmowała niewyobrażalnie małą objętość (mniejszą niż elektron). I nagle, ok. 15 mln lat temu, nastąpił Wielki Wybuch. Materia w dużym tempie zaczęła rozchodzić się w różnych kierunkach. Po wiekach ciemnych pojawiają się pierwsze gwiazdy, następnie supernowe i czarne dziury. Nasza galaktyka, Droga Mleczna, powstaje ok. 10 mld, a Układ Słoneczny – 5 mld lat temu. PIERWSZE SUPERNOWE I CZARNE DZIURY NASZA GALAKTYKA – DROGA MLECZNA 10 MLD LAT TEMU UKŁAD SŁONECZNY – OK. 5 MLD LAT TEMU
Powstanie Ziemi ok. 4,6 mld lat temu – mgławica słoneczna Zderzenia ziaren pyłu Planetozymale (ok. 5 km średnicy) planety Z mgławicy słonecznej, poprzez zderzenia ziaren pyłu, powstały planetozymale, czyli ciała o średnicy ok. 5 km. Z nich właśnie ukształtowały się planety. Bliżej słońca powstały planety skaliste, wśród nich Ziemia. Planety krążące po najdalszych orbitach, to tzw. gazowe olbrzymy. Skaliste Merkury Wenus Ziemia Mars Gazowe olbrzymy Jowisz Saturn Uran Neptun
Budowa Ziemi Płaszcz -2800km- głównie skały krzemianowe Skorupa 10-70km- skały krzemianowe Jądro zewnętrzne -2300km-płynne żelazo i nikiel 5100 km Nasza planeta składa się z jądra zbudowanego z żelaza i niklu, płaszcza, których głównym składnikiem są skały krzemianowe oraz z warstwy zewnętrznej – skorupy ziemskiej również zbudowanej ze skał krzemianowych. 2900km Jądro wewnętrzne -1200km- stan stały żelazo + nikiel ~800 km 6-90 km
Skład pierwiastkowy słońca. Porównanie składu pierwiastkowego Słońca i Ziemi potwierdza ich wspólne pochodzenie mimo tego, że głównymi składnikami obu ciał są inne pierwiastki chemiczne.
Skład pierwiastkowy Ziemi.
atom-niepodzielny Demokryt Leukippos Jaka jesteś materio? Pytanie to zadawali sobie ludzie chyba od zawsze. Greccy filozofowie żyjący w V i IV wieku przed naszą erą: Leukippos z Miletu i Demokryt z Abdery twierdzili, że materia składa się z drobin niewidocznych gołym okiem zwanych atomami (atomos znaczy „niepodzielny”). Leukippos
atomistyczno-cząsteczkowa teoria budowy atomu John Dalton odkrycie elektronu W 1808 r. Dalton przedstawił założenia atomistyczno - cząsteczkowej teorii budowy materii, zakładającej, że atomy tego samego pierwiastka są identyczne i mogą się łączyć w cząsteczki. Joseph Thomson (1897 r.) odkrył ujemne cząstki mniejsze od atomu, czyli elektrony. Joseph Thomason
planetarny model atomu Zjawisko promieniotwórczości Antoine Becquerel planetarny model atomu W tym samym czasie Becquerel odkrył zjawisko promieniotwórczości. Twierdził, że atomy niektórych pierwiastków rozpadają się i emitują 3 rodzaje promieniowania. Maria i Piotr Curie potwierdzili, że atomy nie są niepodzielne. Rutherford w 1911 r. Opublikował teorię, według której atom ma budowę podobną do Układu Słonecznego. Ernest Rutherford
Niels Henrik David Bohr teoria budowy atomu Niels Henrik David Bohr odkrycie neutronu Wyniki badań poprzedników i swoich własnych wykorzystał Niels Bohr, który w 1913 r. ogłosił teorię budowy atomu. Twierdził, że wokół dodatniego jądra krąży elektron po tzw. orbicie stacjonarnej, a przeskok na inną orbitę wiąże się z pobraniem lub oddaniem porcji energii. Dlatego elektron nie zderza się z jądrem. James Chadwick odkrył neutrony – cząstki elektrycznie obojętne. W II połowie XX wieku odkryto cząstki mniejsze od protonu i neutronu: kwarki, miny, bariony,hadrony.... Może dla nas, młodych zostało coś jeszcze do odkrycia.... James chadwick
pierwiastka chemicznego, Co to jest atom ? Najmniejsza część pierwiastka chemicznego, która zachowuje jego właściwości. Zbudowany z cząstek elementarnych Co możemy powiedzieć o atomie dzisiaj? Wiemy, że atom to najmniejsza część pierwiastka chemicznego zachowująca jeszcze jego właściwości. Wiemy również, że składa się z tzw. Cząstek elementarnych.
Cząstki elementarne. Protony- Ładunek dodatni Masa 1 u Neutrony – Obojętne Masa 1 u Elektrony- Ładunek ujemny Masa 1/1840 u E E P N Najmniejsze z nich, to elektrony, które krążą wokół jądra po tzw. Powłokach elektronowych. Mają one ęlementarny ładunek ujemny i masę ok. 1/1840 u. W skład jądra wchodzą dodatnio naładowane protony i obojętne elektrony o masie 1 u. Liczba protonów jest równa liczbie elektronów, dlatego atom jest zawsze obojętny. N nukleony -ELEKTRON N P E P P -PROTON N -NEUTRON E
Powłoki elektronowe - 7 K max. 2 elektrony L max. 8 elektronów M max. 18 elektronów N max. 32 elektrony O Powłoki elektronowe to obszary, w których jest największe prawdopodobieństwo napotkania elektronów. Elektrony mogą krążyć wokół jądra po 7 powłokach. Zależy to od liczby tych cząstek. W atomach wodoru jest 1 elektron krążący po powłoce K. Natomiast atomy radu mają 88 elektronów krążących po wszystkich siedmiu powłokach. Elektrony z ostatniej powłoki nazywamy walencyjnymi. Może ich być max. Osiem. P Q
Co to jest pierwiastek chemiczny ? zbiór wszystkich atomów posiadających jednakową liczbę protonów w jądrze taka substancja chemiczna, która składa się wyłącznie z atomów posiadających jednakową liczbę protonów w jądrze. Pierwiastek chemiczny to zbiór wszystkich atomów mających taką samą liczbę protonów w jądrze. Obecnie znamy 114 różnych pierwiastków, z których 82 występują na Ziemi. Reszta została otrzymana sztucznie.
Zastosowanie izotopów 1616 Co to są izotopy ? Izotopy – atomy tego samego pierwiastka chemicznego różniące się liczbą neutronów w jądrze atomu. Izotopy tego samego pierwiastka mają zbliżone własności fizyczne i chemiczne. Zastosowanie izotopów Atomy zawierające taką samą liczbę protonów i elektronów, które różnią się liczbą neutronów, Nazywamy izotopami. Należą one do jednego pierwiastka chemicznego, Mają one bardzo Podobne właściwości. Przykłady zastosowania różnych izotopów przedstawiliśmy na zdjęciach. ŹRÓDŁO ENERGII Atomy zawierające taką samą liczbę protonów w jądrze, a różniące się liczbą neutronów, nazywamy izotopami. Zastosowanie niektórych izotopów przedstawiliśmy na ilustracjach. PALIWO PRZEMYSŁ I TECHNIKA
Cząstki podstawowe hadrony bariony kwarki miony Do połowy XX wieku sądzono, że cząstki elementarne są niepodzielne. Teraz wiemy, że protony i neutrony składają się z tzw. Cząstek podstawowych. Jednak na pewno nie wiemy jeszcze wszystkiego o budowie materii... hadrony bariony kwarki miony
Cząsteczka pierwiastka a cząsteczka związku chemicznego. 1818 Cząsteczka pierwiastka a cząsteczka związku chemicznego. Tworzą ją atomy o takiej samej liczbie protonów (tego samego pierwiastka). Tworzą ją atomy o różnej liczbie protonów SUBSTANCJE CZYSTE CHEMICZNIE Atomy mogą łączyć się ze sobą tworząc cząsteczki. Ważną rolę w tworzeniu wiązań odgrywają elektrony walencyjne. Atomy o tej samej liczbie protonów tworzą cząsteczki pierwiastka, np. wodoru, tlenu, azotu czy chloru. Atomy o różnej liczbie protonów tworzą cząsteczki związku chemicznego, np. wody czy tlenku magnezu. Atomy mogą łączyć się ze sobą tworząc cząsteczki. W tworzeniu wiązań ważną rolę odgrywają elektrony walencyjne. Atomy o tej samej liczbie protonów tworzą cząsteczki pierwiastka. Tak powstają m... in. Cząsteczki tlenu, wodoru,chloru i azotu Atomy o różnej liczbie protonów tworzą cząsteczki związku chemicznego, na przykład cząsteczki wody PIERWIASTKI (substancje proste) ZWIĄZKI CHEMICZNE (substancje złożone)
Występujące w przyrodzie Związki chemiczne Związki chemiczne Nieorganiczne Organiczne . Związki chemiczne dzielimy na proste w budowie związki nieorganiczne i związki organiczne, czyli związki węgla. Pierwsze z nich można spotkać wszędzie, drugie wytwarzane są tylko przez organizmy żywe. Związki węgla wytwarzane przez Organizmy żywe Występujące w przyrodzie nieożywionej
Skorupa ziemska. Skorupa ziemska - część litosfery ograniczona od góry atmosferą i hydrosferą, a od dołu granicząca z górną warstwą płaszcza ziemskiego. zbudowana z minerałów Omawiając budowę materii, nie można pominąć budowy organizmów żywych. W ich powstaniu ważną rolę odegrały substancje występujące w skorupie ziemskiej. Skorupa ziemska to część litosfery o grubości 10 – 70 km, zbudowana z minerałów, zajmująca 1,4% objętości i 0,3% masy Ziemi. 0,3% masy Ziemi Grubość 10 km -70km 1,4% objętości globu
Skład pierwiastkowy skorupy ziemskiej… Życie powstało na Ziemi. Organizmy zawierają tylko te pierwiastki, które można spotkać w skorupie ziemskiej, chociaż nie wszystkie i nie w tych samych ilościach.
Pierwiastki chemiczne w organizmach żywych Pierwiastki biogenne - podstawowe pierwiastki budulcowe organizmów żywych. węgiel tlen wodór azot fosfor siarka Makroelementy pierwiastki występujące w organizmach żywych w ilości >0,1% suchej masy. Organizmy żywe zawierają pierwiastki biogenne (budulcowe): węgiel,tlen, wodór, azot, siarkę i fosfor. Należą one do makroskładników. Mikroskładniki to pierwiastki, które występują w organizmach w bardzo małej ilości. pierwiastki biogenne potas magnez sód wapń chlor Mikroelementy pierwiastki, które występują w śladowych ilościach, nie przekraczających 0,01% suchej masy.
Budowa organizmów roślinnych 2323 Budowa organizmów roślinnych organizm rośliny organy tkanki komórki Pierwiastki są wykorzystywane przez organizmy żywe do budowy związków chemicznych, a te z kolei dobudowy organelli komórkowych. Organella wchodzą w skład komórek. Tak zbudowane są organizmy jednokomórkowe. W ciele roślin zespoły komórek tworzą tkanki, które budują organy. Organizm roślinny składa się z organów. organella Pierwiastki to podstawowe substancje w organizmach Żywych. Z nich powstały związki chemiczne, z których zbudowane są organella, z nich komórki, tkanki, organy. Organy tworzą organizm roślinny. związki chemiczne pierwiastki chemiczne
Budowa organizmów zwierzęcych 2424 Budowa organizmów zwierzęcych organizm zwierzęcy układy narządów narządy tkanki komórki W ciele zwierząt tkanki budują narządy. Zespół narządów zwany jest układem. Układy narządów budują organizm. organella W ciele zwierząt tkanki tworzą narządy, które budują układy, a układy – ciało zwierząt. związki chemiczne pierwiastki chemiczne
Dziękujemy za uwagę. Mamy nadzieję, że udało się nam zainteresować i nie zmęczyć Państwa naszą prezentacją mimo wielu poruszonych przez nas zagadnień. Przez cały czas omawialiśmy ten sam temat – budowę otaczającego nas świata. Dziękujemy Państwu za uwagę.