Choroba zwyrodnieniowa stawów

Definicja różnorodne patologie powodujące zaburzenia integralności chrząstki stawowej oraz zmiany w podchrzęstnych obszarach kości, co prowadzi do wystąpienia objawów klinicznych ze strony zmienionego stawu.

Czynniki ryzyka wiek powyżej 45 lat częściej kobiety predyspozycje genetyczne otyłość nieprawidłowe mechanicznie obciążenie stawu np.: niestabilność, upośledzona funkcja mięśni, usunięta łąkotka pewne zawody np.: rolnictwo.

Objawy podmiotowe i przedmiotowe. ból o charakterze wysiłkowym z ograniczeniem ruchu w stawie (sztywność poranna) zaostrzenia dolegliwości z miejscową tkliwością uciskową, przykurczem, a niekiedy upośledzeniem czynności stawu (dni-tyg.) bóle nocne, bóle spoczynkowe charakter bólu postępujący i stały najczęstsze stawy – biodrowy, kolanowy, podstawy kciuka

Typowe nieprawidłowości w RTG: Diagnostyka wykluczenie innych przyczyn chorobowych (morfologia, OB, RF, kwas moczowy) Typowe nieprawidłowości w RTG: - zweżenie szpary stawowej wskutek destrukcji chrzastki - torbiele zwyrodnieniowe (geody) w nasadach wskutek niszczenia tkanki kostnej - zagęszczenia tkanki kostnej podchrzestnej (sklerotyzacja) - osteofity (wyrośla kostne) na granicy chrzestno-kostnej

Cele leczenia 1. wyedukowanie pacjenta 2. zmniejszenie bólu 3. uzyskanie jak najlepszej funkcji 4. zmniejszenie postępu choroby oraz zapobieganie jej następstwom

Informacje i zalecenia poradnia reumatologiczna (celem potwierdzenia rozpoznania, wykluczenia wtórnych przyczyn choroby) fizjoterapeuta - celem uzyskania wskazówek dotyczących ćwiczeń dietetyk - celem pomocy w walce z otyłością poradnia rehabilitacyjna ( rozgrzewanie, krioterapia, elektroterapia, jontoforeza, laseroterapia, akupunktura) terapeuta - celem uzyskania wsparcia psychicznego ortopeda - celem kwalifikacji do zabiegu protezoplastyki stawu

Edukacja pacjenta uregulowanie trybu życia prawidłowe żywienie leczenie otyłości unikanie nadmiernych obciążeń chorych stawów wzmacnianie siły mięśniowej

Suplementy diety olej rybi siarczan glukozaminy 1500 mg/d siarczan chondroityny 2000 mg/d oleje avocado i soi (piascledine) (zmniejszają zapotrzebowanie na leki przeciwbólowe)

Ko-analgetyki TCA trójcykliczne leki przeciwdepresyjne SNRI inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny SSRI selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny Leki zmniejszające napięcie mięśni szkieletowych tolperyzon (50-100 mg 3 razy dziennie), tetrazepam (50-100 mg na dobę) tyzanidyna (2-4 mg 3 razy dziennie).

Paracetamol max. 4g/d NLPZ objawy niepożądane – zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań choroby wrzodowej łączenie z IPP Omeprazol 20-40 mg/d Mizoprostol 200 ug 2-4 razy/d (biegunka, wzdęcia brzucha) selektywne inhibitory COX-2 np.: Celekosyb 100-200 ug 2 razy/d (ze względu na ryzyko wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych, kardiolodzy radzą zaczynać terapię inhibitorami COX-2 od jak najmniejszych dawek skutecznych, podawanych w jak najkrótszym czasie)

wstrzyknięcia dostawowe glikokortykosteroidy kwas hialuronowy Tramadol 50-300 mg/d (monoterapia lub łącznie z Paracetamolem)

opioidy Tolerancja farmakologiczna Jatrogenna hiperanalgezja Uzależnienie psychiczne – nieduże Uzależnienie fizyczne – tak