Wykonała Patrycja Kowalczyk Adam Mickiewicz Życie i twórczość Wykonała Patrycja Kowalczyk

Dzieciństwo i młodość Urodził się 24 grudnia 1798 roku w Nowogródku na Litwie i zawsze Litwę uważał za swoją ojczyznę. Studiował nauki humanistyczne na Uniwersytecie Wileńskim, potem uczył w szkole powiatowej w Kownie. Był jednym z założycieli i aktywnym działaczem tajnego patriotycznego Towarzystwa Filomatów, za co został aresztowany wraz z grupą przyjaciół i uwięziony w klasztorze Bazylianów w Wilnie (1823-1824).

Więzienie, zesłanie i emigracja Lata 1824-1829 spędził w centralnej Rosji, w Odessie, Moskwie i Petersburgu, gdzie wszedł w środowisko elity postępowej inteligencji rosyjskiej. W roku 1829 wyjechał w podróż po Europie. Zwiedził Niemcy, Szwajcarię i Włochy, w Berlinie słuchał wykładów Hegla. Nawiązał liczne kontakty w międzynarodowym środowisku artystycznym. Po wybuchu powstania listopadowego w 1830 roku bezskutecznie usiłował wrócić do kraju. Od roku 1832 mieszkał w Paryżu, z przerwą na pobyt w Lozannie (1839), gdzie wykładał literaturę łacińską, oraz w Rzymie (1848), gdzie próbował uzyskać poparcie papieża Piusa IX dla ruchów wolnościowych - Wiosny Ludów.

W Paryżu Życie poety w Paryżu było trudne. Brakowało mu stałych źródeł dochodów. Nawiązał współpracę z działaczami emigracyjnymi, pisał artykuły i pisma publicystyczne. W 1834 roku ożenił się z Celiną Szymanowską, co pogłębiło jego kłopoty życiowe: urodziło się sześcioro dzieci, a żona zapadła na chorobę umysłową. W roku 1840 objął katedrę języków słowiańskich w College de France. W Paryżu zaprzyjaźnił się z fotografem Michałem Szweycerem, oraz w roku 1841 związał się z reprezentantem nurtu polskiego mesjanizmu - Andrzejem Towiańskim. W 1844 roku władze francuskie zawiesiły Mickiewicza w czynnościach profesora z powodu politycznej wymowy wykładów oraz propagowania towianizmu. W swoich wykładach głosił poglądy jawnie antykatolickie.

Ostatnie lata życia Podczas pobytu w Rzymie w 1848 roku Mickiewicz utworzył Legion Polski. Potem wraz z grupą Francuzów i emigrantów założył pismo „Trybuna Ludu” o radykalnym programie społecznym. Wskutek interwencji ambasady rosyjskiej pismo zostało zawieszone, a Mickiewicz - po zamachu stanu w roku 1851 - poddany nadzorowi policyjnemu. Ostatnią akcją patriotyczną poety była próba sformowania Legionów Polskich do walki z Rosją po przystąpieniu Francji do wojny krymskiej. W tym celu przybył do Stambułu we wrześniu 1855 roku, gdzie niespodziewanie zmarł. Został pochowany we Francji na polskim cmentarzu w Montmorency. W roku 1890 trumnę uroczyście przeniesiono do sarkofagu na Wawelu.

Twórczość Mickiewicz pozostawił ogromną i zróżnicowaną spuściznę literacką, obejmującą lirykę, poematy epickie, dramaty, publicystykę, w tym wiele fragmentów i utworów niedokończonych. W 1818 roku debiutował „Ziemią miejską” na łamach „Tygodnika Wileńskiego”. W 1820 roku opublikowano „Odę do młodości”, która nawiązuje do czynnej walki, wyraża wiarę w moc rewolucyjnego przekształcania rzeczywistości i siłę młodości. Była śpiewana podczas powstań narodowych. Została przetłumaczona na prawie wszystkie języki europejskie.

W roku 1822 został wydany w Wilnie pierwszy tomik „Poezji”, który zawierał Ballady i romanse. Miał on przełomowe znaczenie w literaturze polskiej, zapoczątkował nurt romantyczny oparty o ludność, poezję ludową, obyczaje i wyobrażenia ludu. W roku 1823 został wydany drugi tom „Poezji”, który zawierał „Grażynę” oraz II i IV część „Dziadów”. „Grażyna” jest poematem opisującym średniowieczne dzieje Litwy z okresu walk z Zakonem Krzyżackim. II część "Dziadów", chronologicznie część pierwsza, jest to dramat społeczny opisujący słowiański obrządek dziadów. Utwór bogato czerpie z pogańskiej kultury Polski. Akcja rozgrywa się w cmentarnej kaplicy, gdzie Guślarz wywołuje kolejno duchy dzieci, złego pana i pasterki Zosi.

„Dziady” część IV, chronologicznie część druga, jest to dramat miłosny, w którym głównym bohaterem jest nieszczęsny kochanek – Gustaw. Akcja dramatu toczy się w dzień zaduszny, a miejscem akcji jest dom księdza. „Dziady” część III, ostatnia ukończona część dramatu została napisana w 1823 roku i nazywana jest „Dziadami Drezdeńskimi”. Jest to dramat narodowo – rewolucyjny. Bohaterem jest romantyczny kochanek Gustaw, który w celi więziennej przechodzi przemianę w Konrada, przywódcę i bojownika o wolność narodu. W roku 1826 w Rosji wydano „Sonety krymskie”. Są one opisem orientalnej przyrody i kultury Wschodu oraz ukazują rozpacz poety- wygnańca stęsknionego za ojczyzną.

W roku 1828 w Rosji wydano powieść poetycką „Konrad Wallenrod” W roku 1828 w Rosji wydano powieść poetycką „Konrad Wallenrod”. Akcja utworu rozgrywa się w średniowieczu, ale tak naprawdę Mickiewicz porusza w nim problemy patriotyczne z czasów, gdy Polska pozbawiona była niepodległości. W roku 1833 wydano wiersz „Reduta Ordona”. Jest opisem bohaterskiej obrony Warszawy przed Rosjanami w 1831 roku przez dowódcę Reduty 54 Juliana Ordona, powstał w Dreźnie na podstawie relacji uczestnika tych wydarzeń, przyjaciela poety - Stefana Garczyńskiego. W 1834 roku wydano epopeję „Pan Tadeusz czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z r. 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem”, napisaną w Paryżu w latach 1832 – 1834. W „Panu Tadeuszu” Mickiewicz przedstawił pełną nostalgii i humoru wizję ginącej Polski szlacheckiej.