Seminarium I V rok Stomatologii

Plan seminarium Symptomatologia chorób błony śluzowej jamy ustnej Wady rozwojowe Wady wrodzone warg Wady wrodzone języka Choroby małych gruczołów ślinowych Choroby błony śluzowej charakterystyczne dla warg

Badanie pacjenta śluzówkowego Podmiotowe Przedmiotowe Badania dodatkowe

Badanie podmiotowe NIE LEKCEWAŻ ŻADNEGO PACJENTA!!!! Zadaj 3 pytania: Stosownie do odpowiedzi na powyższe zadawaj pytania dodatkowe. Nie sugeruj odpowiedzi – pytania otwarte Nie pozwalaj pacjentowi opowiadać historii swego życia – łagodnie, ale stanowczo nakierowywuj na temat Nie daj po sobie poznać, że nie masz pojęcia na co pacjent cierpi. W razie konieczności poproś asystenta o powód zgłoszenia, o zdrowie ogólne, o brane leki

Przykłady pytań szczegółowych W chorobach pęcherzowych i pojedynczych jednostkach z innych grup (np. półpasiec, choroba rąk, stóp i jamy ustnej, LP) należy spytać o wykwity gdziekolwiek na skórze Przy LP należy spytać o stresujące wydarzenia w okresie poprzedzającym pojawienie się wykwitów W RWW dokładny wywiad alergologiczny

Badanie podmiotowe Zachowaj stałą kolejność – reszta ciała (jeśli jest to konieczne na podstawie wywiadu!!), skóra twarzy i szyi (węzły chłonne również), czerwień warg, przedsionek jamy ustnej, policzki, podniebienie, język, dno jamy ustnej, gardło, przyzębie Rozpoznaj patologie – wykwity – podstawa diagnostyki

Diagnostyka obrzmień szyi różyczka mononukleoza CMV toksoplazmoza brucelloza gruźlica ziarnica złośliwa AIDS zapalenie ślinianki kamica guz zespół Sjogrena nowotwór ślinianki AIDS zapalenie okostnej ropień zębopochodny pozostawiony wałek

Wykwity Pierwotne: plama, grudka, bąbel pokrzywkowy, pęcherzyk, pęcherz, guz, krosta, otarcie (niektórzy zaliczają jeszcze mucocele) Wtórne: nadżerka, owrzodzenie, rozpadlina (pęknięcie), łuska, strup, blizna

Plama

Grudka

Bąbel pokrzywkowy

Pęcherzyk

Pęcherz

Guz

Krosta

Otarcie

Nadżerka

Owrzodzenie

Rozpadlina

Łuska

Strup

Blizna

Wady rozwojowe

Przemieszczenie gruczołów ślinowych Dotyczy czerwieni warg lub części skórnej wargi Ujścia gruczołów klinicznie widoczne jako plamki wielkości główki od szpilki Objaw rosy

Przemieszczenie gruczołów łojowych Do wargi (choroba Fordyce’a) lub do policzków (choroba Delbanco) Drobne, białożółte grudki Nie wymaga leczenia

Znamiona naczyniowe W wyniku nadmiernego rozrostu naczyń krwionośnych lub chłonnych Naczyniaki – płaski lub jamisty, krwionośny lub chłonny. Jamiste są wyrośnięte nad powierzchnię, płaskie są jak nazwa wskazuje. Krwionośne są przebarwione na ciemnoczerwono lub różowo, chłonne są nieznacznie innej barwy niż otoczenie lub białawe Leczenie chirurgiczne (krioterapia, elektrokoagulacja, laser) Choroba Rendu-Oslera-Webera – dziedziczna naczyniakowatość krwotoczna – dotyczy naczyń włosowatych – teleagiektazje, najczęściej na wardze i brzegach języka

Znamiona barwnikowe Plamy piegowate – zwykle na policzkach lub podniebieniu – liczne, ciemno zabarwione Melanoplakia – ciemne przebarwienie błony śluzowej (uwaga! Fizjologia dla rasy czarnej!) Zespół Peutza-Jeghersa – plamy barwnikowe na skórze dookoła ust oraz na policzkach i polipowatość jelit Znamię błękitne – ciemno zabarwiona plama na podniebieniu

Znamiona nabłonkowe Leukoplakia Znamię białe gąbczaste Omówione zostaną na IV seminarium

Nieprawidłowości wędzidełek Brak Boczne (nadliczbowe) wędzidełka warg Przerost wędzidełek, krótkie wędzidełko

Wady wrodzone warg Przetoki – najczęściej warga dolna lub kąt ust, głębokie lub powierzchowne zagłębienia, nie wymagają leczenia Warga olbrzymia – zwykle dotyczy górnej wargi – przerost naczyniowy, chłonny lub mięśniowy. Leczenie chirurgiczne

Wady wrodzone języka Przerost języka – naczyniowy, chłonny lub mięśniowy – na bokach języka mogą być odbicia zębów. Leczenie chirurgiczne

Wady wrodzone języka Nieprawidłowa budowa mięśnia powierzchownego języka – typ liściasty, mózgowy lub parkietowy

Choroby małych gruczołów ślinowych

Zapalenie warg gruczołowe W wyniku przemieszczenia gruczołów ślinowych Dochodzi do obrzmienia i wywinięcia wargi dolnej, co predysponuje do słonecznego zapalenia wargi i raka Objaw rosy W wyniku zakażenia prze- wodów gruczołów dochodzi do zakażenia ropnego płytkiego (choroba Baelza) lub głębokiego (choroba Volkmanna) Leczenie chirurgiczne (w ropnych Ab)

Torbiel zastoinowa W Warszawie używamy terminu mucocele (wg Krakowa śluzowiak, dotyczy śluzówki zatok obocznych nosa – nasza mucocele wg nich to torbiel zastoinowa) Etiologia urazowa Charakterystyczna fluktuacja rozmiaru Leczenie chirurgiczne +eliminacja czynnika urazowego

Choroby błony śluzowej charakterystyczne dla warg

Zapalenie kątów warg Pęknięcia w kątach ust powodujące dolegliwości przy otwieraniu Przyczyny: infekcje grzybicze lub bakteryjne, niedobór witamin z grupy B (zwłaszcza B2 lub B12, niedobór żelaza), może być objawem celiakii, cukrzycy lub zespołu Plummer-Vinsona

Złuszczające zapalenie warg Dotyczy tylko czerwieni warg Tworzą się łuski 2 postaci: sucha (po odpadnięciu rumieniowa powierzchnia) i wysiękowa (obrzęk wargi z nawarstwieniem wilgotnych, żółtawych łusek)

Odsłoneczne zapalenie warg W wyniku nadmiernej ekspozycji strefy Kleina na promienie słoneczne dochodzi do złuszczania nabłonka i powstawania pęknięć, później mogą pojawić się owrzodzenia Zwykle u osób o skórze wrażliwej na słońce lub długo na słońcu przebywających Leczenie – pomadki z filtrem, unikanie nadmiernego nasłonecznienia, chirurgiczne

Nadżerkowe zapalenie warg Inaczej zapalenie przedrakowe Manganottiego Zwykle u osób w starszym wieku, w części środkowej wargi dolnej Pojedyncze lub mnogie płytkie nadżerki o błyszczącej powierzchni, mogące powodować ból, pieczenie i mrowienie wargi

Ziarniniakowe zapalenie warg Inaczej zwane zapaleniem Mieschera, objaw zespołu Melkerssona-Rosenthala Pojawia się obrzęk wargi, kształt i wygląd niekoniecznie musi być zmieniony Stałe powiększanie się zmiany lub epizody nawrotów i remisji Przy nasileniu obrzęku dochodzi do pęknięć, które moga być bolesne