PIERWSZA POMOC U DZIECI

Musimy pamiętać.. Dziecko NIE JEST 'małym dorosłym'. Jego organizm różni się budową od ustroju dorosłego i funkcjonuje zupełnie inaczej!

Dzieci – dorośli: podstawowe różnice Drogi oddechowe: Duży język, wyżej położona krtań Konieczność oddychania przez nos (zwłaszcza najmniejsze dzieci)‏ Większa częstość oddechów po urodzeniu (30-40/min), maleje z wiekiem (dziecko >12 rż – ok 15-20/min)‏ Obfita śluzówka dróg oddechowych (sprzyja powstawaniu obrzęków)‏ Częściej występuje zatrzymanie oddechu niż zatrzymanie krążenia Kompensacja oddechowa jest możliwa tylko przez przyspieszenie oddychania

Dzieci – dorośli: podstawowe różnice Układ krążenia Ciśnienie krwi i wartość tętna są zależne od wieku Wiek tętno ciśn. skurczowe Do zatrzymania krążenia dochodzi najczęściej na skutek zatrzymania oddechu Badanie palpacyjne ciemiączka może pomóc w ocenie stanu nawodnienia niemowląt W ocenie stanu dziecka oceniamy także nawrót kapilarny (prawidłowo <2sek)‏

Dzieci – dorośli: podstawowe różnice Wartości stanowiące o zagrożeniu życia dla dzieci w poszczególnych grupach wiekowych

Dzieci – dorośli: podstawowe różnice Niecałkowite zmielinizowanie w obrębie OUN powoduje skłonność do reakcji drgawkowych Łatwiejsza utrata ciepła, a zarazem łatwiejsze przegrzewanie

wysokie ciśnienie śródczaszkowe Drgawki wysokie ciśnienie śródczaszkowe zatrucia Wstrząs septyczny anafilaksja choroby serca Ciało obce zespół krupu astma Utrata krwi nieżyt żołądka, jelit Zaburzenia dystrybucji płynów Oddychanie utrudnione Zaburzenia oddychania Utrata płynów NIEWYDOLNOŚC KRĄŻENIA NIEWYDOLNOŚC ODDECHOWA ZATRZYMANIE KRĄŻENIA

Co robić...

PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE Upewnij się, że jest bezpiecznie zarówno dla Ciebie jak i dziecka Sprawdź reakcję dziecka Jeśli dziecko odpowiada słowami lub porusza się pozostaw je w pozycji,w jakiej się znajduje (jeśli jest dla niego bezpieczna), udziel w razie potrzeby pomocy i regularnie oceniaj jego stan

PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE Jeśli dziecko nie reaguje: głośno wzywaj pomocy, udrożnij drogi oddechowe, oceń – czy oddycha? Postaraj się aby trwało to <10sek. Jeśli nie oddycha lub oddycha nieregularnie – 5oddechów ratowniczych Wykonanie oddechu natrafia na trudności? Sprawdź ponownie drożność dróg oddechowych Podejmij do 5 prób w celu uzyskania efektywnych oddechów, jeśli nieskuteczne – rozpocznij uciskanie klatki piersiowej

PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE Oceń układ krążenia dziecka: Oznaki krążenia – może to być kaszel, ruch lub prawidłowy oddech; sprawdzenie tętna – u dziecka >1rż na t. szyjnej, niemowlę – t. ramienna Jeśli brak tętna, tętno wolne (<60/min z objawami złej perfuzji) lub nie jesteś pewien – rozpocznij uciskanie klatki piersiowej, łącząc z tym oddechy ratownicze

PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE Ucisk klatki piersiowej: W 1/3dolnej mostka Ucisk powinien obniżyć mostek do ok 1/3 głębokości klatki piersiowej Częstość ok 100/min Po 15 uciśnięciach – 2 oddechy Uciskanie kontynuuj z częstością 15:2 Resuscytację kontynuuj do uzyskania oznak życia, przybycia wykwalifikowanej pomocy lub utraty sił własnych

PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE Pozycja bezpieczna Nieprzytomne dziecko z drożnymi drogami oddechowymi i spontanicznym oddechem Pozycja najbardziej zbliżona do bocznej Otwarte usta – wydostawanie się płynnej treści Unikaj ucisku klatki piersiowej Możliwość dostępu do dróg oddechowych i monitorowania czynności życiowych

Odrobina codzienności.. Wypadki zabijają lub okaleczają więcej dzieci niż wszystkie choroby łącznie Stanowią ok 56% przyczyn zgonów dzieci i młodzieży Najczęstsze z nich to: upadki z wysokości, zatrucia, przygniecenia, oparzenia, porażenia prądem, wypadki komunikacyjne, skaleczenia, pogryzienia przez zwierzęta 70%wypadków dzieci do 6lat ma miejsce w domu Czas od wypadku do objęcia pacjenta opieką medyczną to „złota godzina”.

Co może się zdarzyć...

Ciało obce w drogach oddechowych Większość przypadków zadławień zdarza się podczas zabawy lub posiłku (zwykle dziecko przytomne)‏

Zatrucia Zatruciom ulega rocznie około 80 tys. dzieci. Ponad sto z nich umiera. Najczęstszą przyczyną zatruć są leki (80 proc.), środki chemiczne i stosowane w gospodarstwie domowym. <5rż – przypadkowe zatrucia >13rż – zatrucia lekami, środkami odurzającymi, narkotykami, zwykle celowe

Zatrucia – najczęstsze substancje chemiczne Alkohole – etanol, metanol, glikol etylenowy, denaturat Baterie Benzyna, oleje napędowe, kwas akumulatorowy, ropa naftowa Farby Kleje Lakiery, zmywacze do paznokci Mydła, płyny do kąpieli, do czyszczenia, do mycia szyb, proszki do prania, szampony, wody po goleniu itd Nawozy ocet Papierosy, tytoń Perfumy Rozpuszczalniki Soda Środki do dezynfekcji, do czyszczenia urządzeń sanitarnych Środki do zwalczania chwastów, do ochrony roślin, nawozy Trutki na gryzonie Woda utleniona Zapałki

Zabezpiecz próbki materiałów do badań toksykologicznych Zatrucia Zasady pomocy: Oceń stan świadomości, szerokość źrenic, wydolność układu krążeniowo- oddechowego Zabezpiecz próbki materiałów do badań toksykologicznych Przerwij kontakt z substancją toksyczną (w zależności od drogi wnikania – świeże powietrze/dostęp tlenu, zdejmij ubranie, spłukaj ciało, sprowokuj wymioty/płukanie żołądka Przeciwwskazania do prowokacji wymiotów: Dziecko <6mż Brak odruchu wymiotnego Utrata przytomności Drgawki Skaza krwotoczna Połknięte ciało obce Wcześniejsze wymioty (obfite)‏ Zatrucie kamforą, strychniną, wodorowęglanami lub śr. żrącymi

Zatrucia W zatruciu substancją żrącą nie wolno wywoływać wymiotów, podaj płyn osłaniający śluzówkę przewodu pokarmowego (np. białka jaja kurzego 2-3w ½ szkl wody). Powierzchnie skóry skażone tymi środkami zmywać bieżącą wodą 10-15min Zatrucia pochodnymi ropy naftowej – nie prowokuj wymiotów! Po spożyciu detergentów nie prowokuj wymiotów, nie podawaj płynów do picia (niebezpieczeństwo aspiracji piany do układu oddechowego)‏ Zatrucie tlenkiem węgla – jak najszybciej usunąć ze skażonego otoczenia, zapewnić oddechu sztuczny w razie braku oddechu własnego

Środki odtruwające Poza odtrutkami specyficznymi istnieje szereg substancji powszechnie dostępnych, które można podać: Węgiel aktywowany (małe dziecko 15-30g, >12rż 50-60g)‏ Tanina (1,5-3g w 200 ml H2O) lub napar bardzo mocnej herbaty (z fusami) – najlepsza skuteczność w środowisku zasadowym (+soda oczyszczona)‏ Białko jaja kurzego (3-4/0,5l H2O)‏ Mleko (0,5l) – nie podawać w zatruciu substancjami rozpuszczalnymi w tłuszczach! Parafina (3ml/kg)‏ Olej rycynowy Etanol (1,5mg/kg)‏ Roztwór skrobi, mąki (15-20g/0,5lwody)‏

Zatrucie tlenkiem węgla CO ma ok 250x większe powinowactwo do hemoglobiny niż tlen, tworząc COHb charakteryzującą się znacznie większą trwałością niż połączenie z tlenem Poza tym tlenek węgla zwiększa stabilność połączenia hemoglobiny z tlenem przez co utrudnia oddawania tlenu tkankom, co jeszcze bardziej pogłębia efekt niedotlenienia. Wraz ze wzrostem odsetka COHb we krwi nasilenie objawów (>70% - zgon)‏ Leczenie – podanie tlenu, czasami komora hiperbaryczna Prawidłowo spalany węgiel dostarcza gazów spalinowych zawierających ok. 1% czadu. Poziom ten nie jest niebezpieczny dla człowieka. W warunkach niedostatecznego dotlenienia paleniska, spaliny mogą zawierać nawet 30% tlenku węgla.

Zatrucie grzybami Najbardziej niebezpieczne: muchomor sromotnikowy, muchomor wiosenny, muchomor jadowity, hełmówka. Największe znaczenie: alfa- amanityna – powoduje martwicę nerek i wątroby, fallotyny – odpowiadają za toksyczne uszkodzenie wątroby Przebieg: Bezobjawowo 6-24h Zaburzenia żołądkowo-jelitowe 12-24h Utajenie Ciężkie uszkodzenie wątroby >48h Płukanie żołądka - do 3doby od przyjęcia grzybów Hemodializa, dializa otrzewnowa Podawanie substancji upośledzających wiązanie toksyn z albuminami(np penicylina krystaliczna)‏